Wase 5

Josefa Simici, Na Parofita ni Veivakalesuimai

“Au wasea na noqu ivakadinadina baleta na parofita o Josefa Simici ni sai koya na ilumuti ni Turaga ena itabagauna e muri oqo.”

Na Bula nei Howard W. Hunter

O Nancy Nowell, ka dua na bui Howard W. Hunter vakatolu, a toki ki Lapeer e Michigan, ena loma ni 1830 vakacaca. Ena 1842 a lako mai ki Lapeer mai Nauvoo, Illinois e dua na daukaulotu ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. A vakarorogo ki na nona itukutuku o Nancy, masulaka, ka ciqoma e dua na ivakadinadina ni vakavuvulitaka tiko o koya na dina. A lako ki Nauvoo me vulica eso tale na ka me baleta na Lotu, a qai vola ena nona ivolaniveisiga na veika oqo me baleta na veika a sotava:

“Au a lako meu vakarorogo vua na dauvunau ni Momani [o Josefa Simici] ena qaqarauni levu, ka vakanuinui meu kakua ni cavilaki. Nona ulutaga na ikarua ni lako mai nei Karisito. Au a rawata e dua na ivakadinadina ni tukuna tiko na ka dina, ka ni o Josefa Simici e parofita dina, kacivi ka tabaki mai vua na Kalou me cakava e dua na cakacaka cecere, baleta ni sa kauta mai na dina me vaka e vakavuvulitaka o Jisu Karisito. Au a kerea meu papitaiso.”¹

Me vaka na buna vakatolu o Nancy Nowell, sa rawata talega o Howard W. Hunter e dua na ivakadinadina dei me baleta na itavi vakaparofita nei Josefa Simici. Ni oti e tolu na macawa ena nona sa yaco me Peresitedi ni Lotu, a lako ki Nauvoo ena ivakananumi ni ika 150 ni yabaki ni nodrau vakamatei ena nodrau vakabauta o Josefa kei Hyrum Smith. Ena dua na soqoni ka a vakayacori ena vanua sa tu kina na Valetabu mai Nauvoo, e kaya kina o Peresitedi Hunter:

“Na itavi au vakila me baleta na cakacaka a tekivuna na Parofita o Josefa sa vakasinaiti au ena yalo meu cakava na veika kece au rawata ena gauna sa lesi vei au. E dina sara ni a yalodina ka dinata o Josefa na gauna a lesi vua! … Au wasea na noqu ivakadinadina baleta na parofita o Josefa Simici ni sai koya na ilumuti ni Turaga ena itabagauna e muri oqo. Ki na nona ivakadinadina me baleta na vakalou kei na dina nei Jisu Karisito au vakuria ena noqu.”²

Ena dua na gauna e muri ena siga koya, ena dua na soqoni ka vakayacori ena yasa ni valeniveivesu mai Carthage, a vakadinadinataka kina o Peresitedi Hunter, “O Josefa Simici, ka a solia na nona bula ena vanua oqo, sai koya na iyaya ka vakayagataka na Turaga me vakalesuya mai kina na taucoko ni Nona kosipeli kei na lewa ni Nona matabete.”³

“E sega walega ni dua na turaga cecere o Josefa Simici, ia o koya e dua na italai vakauqeti ni Turaga, e dua na parofita ni Kalou.”

iVakavuvuli nei Howard W. Hunter

Erau rairai vei Josefa Simici na Kalou na Tamada kei Jisu Karisito me tekivutaki na Veivakalesuimai.

Ena vuqa na gauna sa dau soli ki vuravura mai vei ira na parofita na kosipeli, ia ena veigauna kece oqori sa dau yali ena vuku ni talaidredre. Ena yabaki 1820 sa mai voroki na vakadigagalu, ka rairai tale na Turaga vua e dua na parofita. Na parofita oqo, o Josefa Simici, a rawa ni vakadinadinataka mai na nona kilaka dodonu ni bula tiko na Kalou, ni o Jisu na Karisito, na Luve ni Kalou, e dua na Kabula sa Tucaketale mai na mate, duatani mai vei Tamana. E sega ni vakadinadinataka me vaka na ka e vakabauta se na ka e vakasamataka se bulia o koya se o ira tale eso, ia na ka e kila. E yaco vua na kilaka oqo baleta ni rau a rairai vakatamata vua na Kalou na Tamada kei na Luvena ka vosa vua.⁴

Na Kalou … a vakatakilai koya vakatamata [vei Josefa Simici]. Me kena ikuri, erau vakaraitaka na Tamana kei na Luvena na dina sega ni cakitaki rawa ni o rau e rua na ka bula ibulibuli vakatamata duidui. E dina sara, na isema ni veiwekani vaka-Tamana kei na Luvena a vakadeitaki ena veivakilaitaki vakalou vua na parofita gonetagane, “Oqo na Luvequ Daulomani. Mo Rogoci Koya!” [Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:17].⁵

Ni ra rogoca na tamata ni tukuna tiko na gonetagane o Josefa Simici ni sa vakatakilai Koya vua na Kalou, era vakalialiai koya ka gole tani mai vua, me vaka ga ena itabagauna Vakarisito era a vukitani na tamata vuku ka qaqa mai Aceni mai vua e dua na tamata ka vunau voli ena kedra maliwa. Ia e dei tiko na dina ni o Paula, ena ka a yaco e liu oya, na tamata duadua ga ena siti levu ni tamata vuku oya sa kila tiko ni rawa vua e dua na tamata me tucake tale mai na mate. O koya duadua ga na tamata mai Aceni e rawa ni vakamacalataka vakamatata na duidui ni qaravi kaloulasu kei na sokalou dina vua na Kalou dina ka bula duaduaga. [Raica na Cakacaka 17:19–20, 22–23.]⁶

O ira era sega ni ciqoma na iVakabula ena nona lako mai ki vuravura ena itukutuku ni o koya na Luve ni Kalou era a kaya me baleti koya: “Sa sega li ni luve ni matai ko koya oqo?” (Maciu 13:55) Ni tukuna o Josefa ni sa raica e dua na raivotu ka raica na Tamana kei na Luvena, e yaco mai na taro ki na nodra vakasama kei na tebenigusudra na wekana, na italatala, kei ira na lewenikoro: “Sa sega li ni luve ni dauteitei ko koya oqo?” A vakacacani ka vakamatei na Karisito, ia na gauna e nona ito. Me vaka vua na luve ni matai, sa vakakina vua na luve ni dauteitei.⁷

E sega walega ni dua na turaga cecere o Josefa Simici, ia o koya e dua na italai vakauqeti ni Turaga, e dua na parofita ni Kalou. Na nona cecere e koto ga ena dua na ka—na dina ni nona itukutuku ni a raica na Tamana kei na Luvena ka cakacakataka na dina ni ivakatakila vakalou oya. …

Au vakadinadinataka … ni rau a rairai na Tamana kei na Luvena vua na Parofita o Josefa Simici me tekivutaki kina na toso ki liu cecere ni cakacaka ni gauna e muri oqo ena noda gauna.

Au vakadinadinataka ni o koya na parofita gonetagane, o koya na itakele ni cakamana ena vuqa na ivakarau … ni lotu oqo, sa ivakadinadina bula ni, ena liga ni Kalou kei na ruku ni nona veidusimaki na iVakabula ni vuravura, ena yaco mai na veika malumalumu ka rawarawa me basuraka sobu na veika kaukauwa ka qaqa.⁸

Sa vakalesuya mai ko Jisu Karisito na Nona Lotu mai vua na Parofita o Josefa Simici.

Ena ikaono ni Epereli, 1830, … ni ra talairawarawa e dua na ilala tagane kei na yalewa, era a soqoni vata ena vale nei Mr. Peter Whitmer [Levu] me tauyavutaki na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. … E sega ni bau dua vei ira e rawa ni kaya ni sa vuli vinaka se sa veiliutaki oti. Era tamata dokai ka lewenivanua rokovi, ia era sega ni kilai ena taudaku ni vanua era vakaitikotiko kina. …

Era a soqoni vata na tamata tawavanua yalomalumalumu oqo baleta ni dua vei ira, o Josefa Simici Lailai, e dua na cauravou gone, sa kaya e dua na ka vakasakiti sara. Sa tukuna vei ira kei ira kece tale na kena vo e rawa ni ra vakarorogo ni sa ciqoma vakavica o koya na veitaratara matata mai lomalagi, okati kina na kena dolavi vua e dua na raivotu ni Kalou na Tamada kei na Luvena Lomani o Jisu Karisito. Na vua ni veika vakaivakatakila oqo, sa tabaka oti o Josefa Simici na iVola i Momani, e dua na ivolatukutuku ni nona cakacaka na Karisito vei ira na itaukei makawa kei Amerika. Me kena ikuri, na Turaga sa vakarota oti na cauravou oqo, se qai yabaki ruasagavulukava, me vakatikora tale na Lotu ka a tu ena gauna ni Veiyalayalati Vou, ia ena kena itutu savasava sa vakalesui mai kina me na vakatokai me veiyacani kei na kena vatunitutu liu ka uluna tawamudu, na Turaga o Jisu Karisito.

E vaqori, malua ia e bibi sara sa tadola kina na imatai ni yaloyalo ena drama vakaitamera oqo ni Lotu ka na yaco me tara sega walega na itabatamata ko ya ia na vuvale taucoko ni kawatamata. … E itekitekivu malumalumu, io, ia ni tukuni ni sa vosa na Kalou, ni sa tauyavutaki tale na Lotu i Karisito ka vakadeitaki na kena ivunau ena ivakatakila vakalou, sa itukutuku matanidavui ka me qai bau soli ki vuravura me tekivu mai na gauna a lakova voli kina na veisalatu e Jutia kei na veidelana mai Kaleli na iVakabula.⁹

E tiki ni ivakatakila vakalou [a ciqoma o Josefa Simici] na idusidusi me tauyavutaka tale na Lotu dina ka bula, sa vakalesui mai ena gauna vou oqo me vaka na kena a tu ena nona gauna ni veiqaravi ena bula oqo na iVakabula. E kaya na Parofita o Josefa Simici ni Lotu i Jisu Karisito a “tauyavutaki me vaka na ivakaro kei na ivakatakila a solia o Koya ki vei keda ena iotioti ni itabagauna oqo, e okati talega kina me vaka na ituvatuva ni Lotu ka volai tu ena Veiyalayalati Vou” [Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici (2007), 155]. …

… O ira era a papitaiso ki na Lotu ena ikaono ni Epereli, 1830, era vakabauta na kena tiko e dua na Kalou vakataki koya; era vakabauta na kena dina kei na dina ni Luvena, o Jisu Karisito, sai koya na yavu tawamudu e tarai cake kina na lotu oqo.¹⁰

Mai vei [Josefa Simici] kei na veika a yaco tarava, sa vakalesui tale mai ki vuravura na matabete kei na kosipeli ena kena taucoko, me na sega tale ni kau tani [raica na V&V 65:2]. Na Lotu i Karisito, na matanitu ni Kalou e vuravura, a tauyavutaki tale ka kena lewa, me vaka na ivolanikalou, me na qiqi yani ka vakasinaiti vuravura [raica na Taniela 2:35].¹¹

Na nona bula na Parofita o Josefa Simici “a liutaki ena ivakatakila.”

O Josefa Simici e parofita, daurairai, ka dauvakatakila.

Na nona lako mai ki vuravura na Parofita o Josefa e vakataucokotaki kina e dua na parofisai a tukuna ena vicavata na senijiuri sa oti o Josefa ka a volitaki ki Ijipita:

“E dua na daurairai ena vakatubura na Turaga na noqu Kalou io sa na dua na daurairai digitaki vei ira na vua ni toloqu. Ena vakatokayaca vei au ka na vakayacani vei tamana” (2 Nifai 3:6, 15).

O Josefa Simici Lailai, a vakayacani vei Josefa ni gauna makawa ka a kau vakabobula ki Ijipita, ka vakayacani talega vei tamana, o Josefa Simici Levu, sa vakataucokotaki kina na parofisai oqo. E kilai o koya me Parofita o Josefa Simici ka dau kacivi ena “Josefa na Daurairai.” E vakavuqa ni dau kilai ena “parofita, daurairai, ka dauvakatakila.

Na vosa “Parofita” kei na “Daurairai” kei na “Dauvakatakila” e vakavuqa ni ra dau veisautaki ka ra nanuma e vuqa ni ratou tautauvata ga. Eratou sega ni tautauvata, ia, na tolu na vosa oqo e duidui na kedratou ibalebale.

O [Elder] John A. Widtsoe e vakamacalataka na parofita me qasenivuli—e dua e dau vakamacalataka na dina. E vakavuvulitaka o koya na dina me vaka e vakatakila na Turaga vua na tamata, ia ena veivakauqeti ena vakamacalataka me ra kila na tamata. Na vosa “parofita” e dau vakayagataki wasoma me vakamacalataki kina e dua e dau ciqoma na ivakatakila kei na veidusimaki mai vua na Turaga. E vuqa era dau nanuma ni parofita era dau tukuna na veika e se bera ni yaco, oqo e dua walega na yaga ni parofita. O koya e nona gusunivosa na Turaga.

Na daurairai e dau raica na ka. E sega ni kena ibalebale oqo ni na raica mai na matana vakayago ia mai na matana ga vakayalo. Na isolisoli ni rai e dua na edaumeni sega ni vakatamata. O Josefa e vakataki Mosese, na daurairai makawa, a veiraici mata kei na Kalou ko Mosese, ia e vakamacalataka na nona raici koya ena veimalanivosa oqo:

“Ia oqo sa raica vakaidina na Kalou na mataqu ia e sega ni mataqu vakayago na mataqu vakayalo ga ni na sega ni rawa ni raica na mataqu vakayago ni’u na malai ga ka mate ena kena iserau ia sa tu vata kei au na nona lagilagi kau sa raica na kena irairai niu sa vakamataliataki e matana” (Mosese 1:11).

Me da kakua ni nanuma na rai vakayalo e sega ni raica dina. Na mataqali raivotu vakaoqori e sega ni vakatamata se vakanananu ga. E laurai dina tiko na ka e laurai ia sega ena matada oqo. O keda yadua e tiko na matada vakayalo ka sa vakatauvatani ni matada oqo. Eda a buli taumada vakayalo oti qai buli na yagoda me waqa ni yaloda. E tukuni vei keda ena noda bula taumada eda a lako ga ena rai. Oqo mai na rai ni mata ni yaloda baleta ni a se bera ni soli kina vei keda na yago kei na mata vakayago. Na tamata taucoko e rawa ni rai vakayalo ia e sega ni dau soli na galala me da vakayagataka vakavo kevaka eda vakamataliataki ena Yalo ni Turaga. …

Ena kaukauwa ni Yalo Tabu, eso na tamata, era biu mai ki vuravura ena inaki oya, sa rawa me ra rai ka raica na veika e baleta na Kalou. Na daurairai e dua e raica ka kila na veika sa sivi, vakakina na veika se bera ni yaco mai, ia mai na veika oqori sa vakatakilai kina na ka kecega (raica na Mosaia 8:15–17). Kena ivakalekaleka, o koya e dua e dau rai, ka lako voli ena rarama ni Turaga ka dolava tiko na matana vakayalo ka vakamataliataki ena kaukauwa ni Yalo Tabu. O Mosese, Samuela, Aisea, Isikeli, kei ira tale e vuqa era a daurairai, baleta ni a nodra na galala dokai me ra raica vakavoleka cake na lagilagi vakalou kei na kaukauwa mai vei ira na kena vo.

Na ivakatakila e kilai kina e dua na ka tawakilai se a kilai tu vei ira na tamata ena dua na gauna e liu ka qai kau tani mai na nodra kato ni vakanananu. Ena veigauna kece na ivakatakila e baleta na ka dina, ka na dau yaco mai kei na sitaba vakalou ni veivakadonui. Na ivakatakila e dau ciqomi ena vuqa na sala, ia e na gadreva e veigauna me dau bula tiko o daunivakatakila me salavata kei na yalo vakalou ni ivakatakila, na yalo ni dina, ka na rawa kina vua me ciqoma na itukutuku vakalou.

Me vakalekalekataki sa rawa ni da kaya na parofita e dua na qasenivuli ni veidina vakalou, na daurairai ena ibalebale dina sara ni vosa oqo. Na wakilakila ni rai vakayalo nei [Josefa Simici] a vakamataliataki ki na dua na itagede vakasakiti ka vakayalotaki mai na Yalo Tabu. Ena isolisoli oqo a raica kina na Tamana kei na Luvena ena nona lako ki veikau me laki masu. Ni da vakamuria na nona bula kei na cakacaka mai na gauna oya, eda raica ni a sega ni tovolea me toso ena nona kaukauwa ga. A vakararavi tiko ga vua na Turaga ka ciqoma kina na nona veivuke ka solia vua na nona veidusimaki. A liutaki ena ivakatakila na nona bula.¹²

Dokai koya ka kilai Jiova.

Ni da lagati Josefa Simici, “Dokai Koya” (Sere ni Lotu, 1985, naba 15), eda nanuma e vuqa na ka e dodonu me vakacaucautaki me baleti koya.

Eda vakacaucautaki koya ena nona rawa, sega walega ni veitaratara kei Jiova, ia kei ira talega na tamata mai lomalagi. E vuqa era a veisiko, soli idola, ka vakavulica na “daurairai digitaki” oya ka a tubu cake ena itabagauna e muri oqo (2 Nifai 3:6–7). Ni vakalougatataka na gonetagane o Josefa o Ta Simici ena 1834, a tukuna ni a raica rawa mai na daurairai ni gauna oqo o Josefa ni gauna makawa mai Ijipita. A tagi o Josefa ni gauna makawa ni qai kila ni ra na vakalougatataki e vuqa na kawa nei Josefa e liu ena cakacaka ni Parofita o Josefa.

Eda vakacaucautaki Josefa Simici talega, ena nona gumatua kei na nona rawata me vakadewataka ka ciqoma e drau vakadrau na draunipepa ni ivolanikalou vakatakilai. O koya na sala ni ivakatakila. Mai vua, sa fikataki oti, ni a rawa mai kina e vuqa cake na draunipepa vakasakiti ni ivolanikalou ni vakatauvatani kei na dua tale na tamata ena itukutuku makawa ni vuravura.

Eda vakacaucautaki Josefa sega walega baleta na nona rawata me vosota ia me “vosota [vakavinaka]” (V&V 121:8). Taumada, ni se gonetagane, a yaco na veisele mosi e yavana—ke a sega na veisele oya ke a sega ni rawata na taubale ni Keba kei Saioni dredre mai Ohio ki Missouri. Ena ilakolako “sa dau taubale ena vuqa na gauna [o Josefa] ka sa bodaka kina, dra, ka momosi sara na yavana” [Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici, 328]. Sa vakakina, ni da vakacaucautaki koya kei Emma ena nodrau vosota na rarawa levu ni nodratou yali e ono na luvedrau dina kei na gonesusu ena mate dole. O ira na itubutubu era vakayalia mada ga e dua na gone era dau vakasinaiti ena yaluma.

Eda vakacaucautaki Josefa ena nona rawata me vosota na veivakacacani, okati kina na nona curu tu ena valeniveivesu mai Libati. Vei ira e lewevuqa, sa sega ni vakaibalebale na veika ena gauna ko ya. Ia na Turaga ni lomalagi e vakadeitaka vua na kaivesu o Josefa ni “ra na taroga na yacamu mai na iyalayala kei vuravura” (V&V 122:1). Eda bula ena dua na gauna sa levu cake tikoga kina na vakatarogi ni veika baleti Josefa Simici kei na kosipeli vakalesui mai.

Sa vakataucokotaka makawa o Josefa na nona gagadre me “taukena e dua talega na ivakarau sa tautauvata kei ira” ena gauna makawa [Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici, 263]. Eda sa rawa ni lagata oqo na nona sa “buli me tui [kei ira na] parofita dokai” o Josefa (Sere ni Lotu, 1985, naba 15).

Eda vakacaucautaki Josefa ena nona vosota na veicakitaki kei na veika rarawa. O koya, sa lako kina ki Carthage “me vaka na lami sa laki vakamatei,” “sega ni taqaya se yalolailai kina,” ka “sega ni cala … vei ira na tamata” (V&V 135:4). A sega ni lako ena yalorarawa ki Carthage. A sega ni lako ena vosakudrukudru ki Carthage. Sa dua na ka vakasakiti me vosota vakavinaka!

E kila o Josefa na vanua e qara tu kina. Vua na iVakabula o Jisu Karisito o koya a vakarorogo kina me tekivu mai na imatai ni gauna e dusimaki Josefa lailai kina na Tamada Vakalomalagi ena nona kaya, “Oqo na Luvequ Daulomani. Mo Rogoci Koya!” [Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:17].¹³

Na bula kei na veiqaravi ni Parofita o Josefa Simici e vukei keda me da goleva na sala ena kauti keda yani ki na bula tawamudu.

Au vakavinavinaka me baleta na tamata oqo, na nona ivakavuvuli, nona ivakatakila, na veika sa biuta tu vei keda, mai vua sa vakalesui mai ki vuravura na kosipeli. Au vakabauta ni sega tale ni dua na italanoa totoka cake ena itukutuku makawa mai na italanoa rawarawa kamica ni gonetagane ka lako ki na veikau volekata nona vale, tekiduru ena masu ka ciqoma na vulagi vakalomalagi.

Ia me da raica mada na nona bula kei na nona cakacaka. E vuqa era sa vakadigova me ra kunea na veika e vuni tu ena daku ni veivosa volai, ia e sega ni dua na ka e vunitaki tu. … Oya e dua na vakabauta rawarawa, nona vakabauta e dua na gonetagane vakarau me tuberi ena veika e baleta na Kalou. Ia ni sa toso na gauna, sa vakavulici mai vua na Turaga ena veika ena yaco vua na gonetagane oqo ka se sega mada ni rawata e dua na ka ena vuli, ka sega ni se vuli.

Sa soli vei keda na vuku kei na dua na vakasama. Eda gadreva walega me da tubera ka vakabulabulataka me vaka e dusimaki Josefa kina na Turaga ka da vakabauta vakarawarawa me vakataki koya ka tuvakarau me da muria na idusidusi rawarawa eso. Ni da kitaka vakakina ka muria na sala e vinakata [na Turaga] me da muria ka vulica na lesoni e vinakata o Koya me da vulica, eda na kunea ni sa vagalalataki na noda bula mai na veika kece e veisaqasaqa kei na inaki ni Kalou, a vakakina vei Josefa. A yaco me tamata sa voleka ni vinaka sara, ni sa vakasavasavataka na yalona kei na nona vakasama ka bula volekata na Turaga ka rawa ni veivosaki vata kei Koya ka rogoci Koya ni tukuna na veika sa mai biuta koto vei keda mai na nona ivakatakila. Ena mata ni yalona sa rawa vua me raica na veika sa sivi kei na veika se tu mai liu, ka sa soli vei keda na ivakadinadina ni kena dina na veika a raica. …

Au vakavinavinakataka na noqu lewena na Lotu, kei na noqu ivakadinadina me baleta na kena vakalou e cowiri koto ga ena italanoa rawarawa ni gonetagane ena ruku ni veivunikau a tekiduru ena masu ka ciqomi rau na vulagi mai lomalagi—sega ni dua ga na Kalou, ia e rua na ibulibuli vakatamata duidui, na Tamana kei na Luvena, e vakatakila tale mai ki vuravura na ibulibuli vakatamata ni Lewetolu Vakalou. Noqu vakabauta kei na noqu ivakadinadina e cowiri toka ga ena italanoa rawarawa oqo, ni kevaka e sega ni dina, sa na lutu na vakabauta vaka-Momani. Kevaka e dina—kau vakadinadinataka ni vakakina—sa dua vei ira na ka cecere duadua e yaco ena itukutuku makawa kece.

Sa noqu masu [me] ena noda vakananuma na parofita cecere oqo ka raicalesu na nona bula, me da vakavinavinaka e yaloda ena veika sa yaco mai ki na noda bula ena vuku ni nona rai kei na ivakatakila vei keda—na daurairai digitaki, vakatubura na Turaga me tuberi keda ena itabagauna e muri oqo, me rawa ni da vagoleya lesu na yavada ki na veisala oya ka na kauti keda ki na bula vakacerecerei kei na bula tawamudu.¹⁴

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Vakasamataka mada na ivakavuvuli nei Peresitedi Hunter me baleta na iMatai ni Raivotu nei Josefa Simici (raica na iwasewase e 1). Sa vakauqeti iko beka vakacava na nomu ivakadinadina ni iMatai ni Raivotu? Na cava sa rui bibi kina vei ira na Yalododonu Edaidai me dua nodra ivakadinadina ni parofita dina ni Kalou o Josefa Simici?
Na cava na nomu nanuma ni o railesuva na ivakavuvuli nei Peresitedi Hunter me baleta na tauyavu ni Lotu? (Raica na iwasewase e 2.) Na veivakalougatataki cava soti sa yaco mai vei iko kei na nomu matavuvale ena vuku ni Lotu vakalesui mai nei Jisu Karisito?
Na cava ena veivuke kina vakalevu na noda kila na ibalebale ni itutu vakaparofita, daurairai, ka dauvakatakila? (Raica na iwasewase e 3.) O sa vakalougatataki beka vakacava mai vei ira na parofita, daurairai, ka dauvakatakila?
Ena iwasewase e 4, e tuva kina o Peresitedi Hunter eso na vuna me da vakacaucautaki Josefa Simici kina. E vakalevutaka vakacava na ivakavuvuli oqo na nomu taleitaka na Parofita o Josefa? Na cava e rawa ni o vulica mai na ivakaraitaki nei Josefa Simici?
Railesuva na ivakavuvuli nei Peresitedi Hunter me baleta na vakabauta nei Josefa Simici, vuli vakayalo, kei na talairawarawa (raica na iwasewase e 5). E yaga vakacava vei keda na ivakavuvuli oqo? E rawa vakacava me da vakaraitaka na vakavinavinaka me baleta na veivakalougatataki sa yaco mai vei keda ena vukuna na Parofita o Josefa Simici?

iVolanikalou Veisemati

Vakadewa nei Josefa Simici, iVakatekivu 50:25–33; Taniela 2:44; Efeso 2:19–22; 4:11–14; V&V 1:17–32; 5:9–10; 122:1–2; 135; Josefa Simici—Ai Tukutuku

Veivuke ni Veivakavulici

“Ena nomu marautaka tiko na kilaka vakosipeli, ko na via vakayacora na ka ko sa vulica. Segata mo bulataka na ka ko sa kila. Na nomu vakayacora oqo ena vaqaqacotaka nomu vakabauta, kilaka, kei na ivakadinadina” (Vunautaka na Noqu Kosipeli [2004], 21).