Wase 23

“Dauniveiqaravi Vinaka”

“E vuqa vei keda ena toka lo, tamata tawakilai sara ka … cakava na noda cakacaka me kakua ni vakairogorogo. Kivei kemuni ka na rairai raica oya me … tawavakasakiti, au kaya, o ni sa ‘dauniveiqaravi vinaka’ mai vua sa vakasakiti cake sara vei ira na nomu dauveimaliwai.”

Mai na Bula nei Howard W. Hunter

A sega ni kilai walega o Peresitedi Howard W. Hunter me dua na iliuliu yalodina ka parofita dau lomani, ia ena iwalewale ni veiqaravi e dau vakayacora lo tu ga. A kila okoya ni sa ka bibi na veiqaravi vakaikoya, sega ni baleta na nona ciqoma e dua na ka ni veivakatakilai. A tukuna ena dua na gauna me baleti koya o Elder Neal A. Maxwell ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, “O Peresitedi Howard W. Hunter e sa dua na tamata yalomalua. … Oqo na tamata yalomalua vata ga, ka’u a yadrava ni oti e dua na siga vakacauoca ka kuvuti soso vata kei koya ena neirau a laki qaravitavi tiko mai Ijipita, ka a boroya galugalu voli na noqu ivava, e dua na itavi a nuitaka okoya me vakacavara tawaraici”¹

A siqema taumada o Peresitedi Thomas S. Momson na iwalewale malumu ni veiqaravi nei Peresitedi Hunter ena kena vakatabui na Valetabu e Los Angeles California ena 1956, vica vata na yabaki ni bera ni dua vei rau a kacivi me iApositolo. A railesuva okoya:

“Na noqu … veikilai vata kei Peresitedi Hunter oya ni a veiqaravi vaka-peresitedi voli okoya ena iTeki e Pasadena California ka sa nona na itavi me liutaka na tuvani matau vakaitaukei ni veika kece e baleta na vakatabui ni Valetabu e Los Angeles (California). E a noqu madigi me’u tabaka na tikite. A sa vakaitamera na nona ilesilesi. Au a raica walega na tikina ka baleta na tikite, era a rokataki tu, vakatakilai no vakamaqosa, ka nabataki ena ivakarau ni tuvatuva cecere duadua au se qai raica. E a vakacaucautaki ira tale eso ena yalovinaka okoya ka raica matua me kakua ni vakatakilai vakalevu na yacana, dina ga ni a ilutua okoya ena qaravi ni itavi vakaitamera oqo.”²

A tomana na nona vakadikeva o Elder James E. Faust: “A sega ni gadreva okoya me dau kilai.” Ena nona vuku taucoko, sa rawa ni dabe maliwai ira na tacina okoya ka vosa vakalailai sara. E sa taucoko na nona yalovakacegu vakaikoya.”³

Sa kila vakamatata o Peresitedi Hunter ni veitavi yadua ni veiqaravi e sa ka bibi ena mata ni Kalou, veitalia na kena tawarogo se tawakilai. Ni vo toka e vica na macawa ni nona mai leqa o Peresitedi Hunter, a taroga e dua na itokani, “Kemuni na Peresitedi, na cava na itutu se veikacivi vakalagilagi levu duadua—e dua na itokani lomani ka vakabauti, se e dua na parofita ni Kalou?” Ni rogoci oti na taro, “a vakasamataka lo vagumatua na Peresitedi me vica na miniti; qai mai taura vakamalua yani na ligai nona itokani ka vukica na uluna me donui koya, ni turuma sobu na baluna malumu e dua na wainimata, a sauma okoya, ‘erau sa veikacivi tabu ruarua ni veivakabauti.”⁴

Na veiqaravi ni bula-veisau e sa tutaka e vuqa “ka ra sega ni dau laurai ena matanalevu, ka ra sega ni dau ciqoma na kauwai ni vuravura.”

iVakavuvuli nei Howard W. Hunter

O ira na veiqaravi lo ka tawakilai sa ra “dauniveiqaravi vinaka” mai vei ira era ciqoma na veivakacaucautaki ni vuravura.

E a tukuni me baleta na Kavetani gone ka qaqa o Moronai: “Kevaka era sa tautauvata kei Moronai ko ira kece na tamata era sa mate yani, kei ira ka bula tiko edaidai, kei ira era na qai bula e muri, sa na sega ni dua na kaukauwa kei eli; io, sa na sega tale ga ni rawa na yalodra na luve ni tamata ko koya na tevoro.” (Alama 48:17.)

E sa veivakacaucautaki dina ki na dua na turaga kilai levu ka qaqa! Au sega ni nanuma rawa e dua na veivakabekabei totoka cake mai vua e dua na turaga ki na dua tale. Rua na wase emuri oya na itukutuku me baleti IIamani kei iratou na nona itokani, ka a vakatakilai vakalailai sobu na nodra itavi mai vei Moronai: “Ia eratou sa qaravi ira vinaka tale ga na tamata ko Ilamani kei iratou na nona itokani.” (Alama 48:19.)

Ena kena ivosavosataki tale, dina ga ni a sega ni vakilai se vakatakilai soti o Ilamani me vakataki Moronai, e a dauniveiqaravi okoya; oya, ni a dau veivuke se yaga vakalevu okoya me vakataki Moronai.

Vakakina, sa rawa ni da rawa-ka vakalevu sara mai na vulici ni bula nei Kavetani Moronai. O koya e sa dua na ivakaraitaki ni vakabauta, veiqaravi, gugumatua, yalayala, kei na vuqa tale na itovo vakalou. Mai na wanonovi voli ni turaga vakasakiti oqo, au sa digitaka me’u raici ira mada na sega ni dau kune tu ena matanalevu, era sega ni dau ciqoma na kauwai ni vuravura, ia era sa “dauniveiqaravi vinaka” me vaka a kainaki ena ivolanikalou.

Eda na sega ni na vakataki Moronai taucoko, ena ciqomi ni veivakacaucautaki ni noda itokani eso ena siga taucoko ena veisiga. E vuqa vei keda ena toka lo, tamata tawakilai sara ka lako mai ka lesu ka cakava na noda cakacaka me kakua ni vakairogorogo. Kivei kemuni ka na rairai raica na [vakasama] oya me tuduadua se veivakarerei se tawavakasakiti ga, au kaya, o ni sa ‘dauniveiqaravi vinaka’ mai vua sa vakasakiti cake sara vei ira na nomu dauveimaliwai. O iko talega, sa tiki ni mataivalu ni Kalou.

Navuca, me ivakaraitaki, na veiqaravi totoka e vakayacora e dua na tina se tama ena ituvaki vagagalu ni dua na itikotiko kilikili ni Yalododonu Edaidai. Vakasamataki ira na qasenivuli ni Vunau ni Kosipeli kei ira na daunisere ni Lalai kei ira na iLiuliu ni sikauti kei ira na dauveisiko ena iSoqosoqo ni Veivukei era veiqaravi ka vakalougatataka e milioni vakacaca ia ka na sega ni qoroi vakararaba na yacadra se vakatakilai ena sala ni vakauitukutuku ni lewenivanua.

E tini na udolu vakacaca na tamata tawaraici era vakavuna me rawati na noda madigi kei na bula marau ena veisiga. Me vaka e tukuna na ivolanikalou, era sa “dauniveiqaravi vinaka” mai vei ira sa toqai na nodra bula ena imatai ni tabana ni niusipepa eso.

Na matanalevu ni veika makawa kei na kauwai vakatautauvata e sa dau wanonova matua na dua ka segai na vuqa. Era dau kilai tani na tamata yadua mai vei ira na nodra ilawalawa ka laveti cake vakaqaqa. Au vakaraitaka ni mataqali kauwai vakaoqo e sa dua na sala me vakatakila na ka era dau qoroya na tamata se maroroya me sa ka yaga. Ia so na gauna na veivakatakilai oya e sega ni veiganiti, se ena rairai marautaka beka na veika yaga cala.

Sa dodonu meda digitaka vakayalomatua na noda qaqa kei na ivakaraitaki, ni da vakavinavinaka tale tikoga kivei ira na mataivalu oya ni veitokani kei na lewenivanua era sega soti ni kilai levu sara ia era sa “dauniveiqaravi vinaka” mai vei ira na Moronai ni noda bula.⁵

Ena ivolanikalou, e vuqa na tamata era a veiqaravi ena rukudra e so, era a cakava talega e so na ka bibi

De na rairai rawa ni o navuca vata kei au eso na tamata taleitaki mai na ivolanikalou ka ra sega ni ciqoma na kauwai ena matanalevu ia mai na vakadodorairai balavu ni veika makawa, sa vakadinadinataki ira mera sa qaqa vakaidina.

E vuqa ka ra wilika na italanoa me baleta na parofita levu o Nifai era voleka ni calata sara ga e dua tale na luvei Liai qaqa tagane na yacana o Semi. O Nifai e sa dua vei ira na tamata kilai levu duadua ena iVola i Momani taucoko. Ia o Semi? Na yacai Semi e vakamacalataki ga vaka tini e kea. Ni a vakasalataki ka vakalougatataki ira na nona kawa o Liai, a kaya okoya vei Semi:

“Ko sa kalougata ko iko kei ira talega na nomu kawa; ko na taukena na vanua me vakataki Nifai na tacimu. Ia na nomu kawa era na wili vata kei na nona kawa; ko na vakataki tacimu, ia na nomu kawa era na vaka na nona kawa; ko na kalougata ena nomu bula taucoko.” (2 Nifai 4:11.)

Na itavi nei Semi sai koya me veitokoni ka veicuqeni kivua na tacina gone qoroi cake, ka a ciqoma vakaoti okoya na veivakalougatataki vataga a yalataki kivei Nifai kei na nona kawa. E sega ni dua na ka a yalataki vei Nifai me a kautani mai vei Semi na yalododonu, ia eda kila vakalailai ga na veika me baleta na veiqaravi kei na cau nei Semi. E sa voleka sara me a tamata tawakilai ena bula okoya, ia e sa iliuliu lagilagi ka tamata qaqa vakakina okoya ena itukutuku maroroi tawamudu.

E vuqa era cakava na nodra cau ena sala tawalagati eso. O Isimeli a gole vata kei na matavuvale nei Nifai ena solibula levu vakaikoya, ni sotavi e “vuqa na rarawa, na viakana, na viagunu, kei na oca.” (1 Nif. 16:35.) Ia ena lomadonu ni veika rarawa kece oqo, a mate okoya ena lekutu. E lailai vei keda e rawa me na tekivu kila vakamatata na solibula ni dua na turaga vakaoqo ena gauna kei na ituvaki makawa sara vakaoya. De dua kevaka meda a vakila rawa ka kila matata cake, eda na rarawataka talega, me vaka era cakava na luvena yalewa ena lekutu, ena ka a solia e dua na turaga vakaoqo—ka solia yani!—me rawa ni tiko kina vei keda na iVola i Momani edaidai.

Na yacadra kei na ivakananumi na turaga kei na marama vakaoqo era a “dauniveiqaravi vinaka” sa ra mataivalu ena iVola i Momani. Se na Tina o Seraia se na vada o Apisi, na dauveiqaravi ki na ranadi ni Leimani, era a vakayaco cau yadua ka a tawavakatakilai mai na mata ni tamata ia ka sega ni tawaraici ena mata ni Kalou.

E tiko vei keda e tinikarua walega na tikina ni volanikalou me baleta na bula nei Mosaia, na tui ena vanua o Saraemala taucoko ka tama ni Tui rogo levu o Penijamini. Ia na nona veiqaravi kivei ira na tamata e sa ka gadrevi vakaoti. A liutaki ira na tamata okoya “ka ra sa vakaukauwataki ena ivakavuvuli kei na parofisai” ka “vakasalataki [ira] wasoma ena vosa ni Kalou.” (Omanai 1:13.) O Limiai, Amuleki, kei Paorani—na iotioti vei iratou a tiko vua na yalo vakaturaga me sega ni veivakacacani ena gauna a beitaki kina vakatawadodonu—sa ra ivakaraitaki talega ni so na tamata ka ra a veiqaravi vagumatua sara ena kedra iyaloyalo matanalevu e so tale.

Na sotia o Tenikamu, ka a cabora na nona bula, se o Lakoniasi, na turaganilewa levu ka a vakatavulici ira na tamata mera veivutuni donuya na nodra bolebole na Ketianitoni, se na daukaulotu dina tawavakatakilai o Omana kei Iminai, sa ra “dauniveiqaravi vinaka” mai vei ira na nodra itokani, ia e vakalailai sara na nodra dau cavuti ena ivolanikalou.

Eda sega soti ni kila e levu na ka me baleti Sipiloni, na luvei Alama tagane yalododonu ka sa umani na nona italanoa ena maliwa ni nodrau o Ilamani, ka a qai iliuliu, kei Korianitoni, na tamata cakacala, ia e sa vakasakiti na nona vakamacalataki me dua na “tamata yalododonu [ka] caka dodonu ena mata ni Kalou.” (Alama 63:2.) Na parofita levu o Nifai, ka vakamacalataki ena ivola i Ilamani, a dua na tacina na yacana o Liai, ka sa vaka me vakamacalataki tu vakawaleni ia sa liaci ni sa “vakataki koya talega [Nifai] ena nona yalododonu.” [Ilamani 11:19; raica talega na tikina 18.]⁶

Ni tara oti o Apisi (imawi) na liga ni ranadi ni Leimani, a duri cake mai na ranadi (raica na Alama 19:15–29.)

Dina ga ni da na rairai sega soti ni kilai vinaka, sa rawa ni da vakayaco veiqaravi levu ena matanitu.

Vakaidina, e sa tu vakatalega kina na ivakaraitaki ni tamata dauveiqaravi vakaoqo ena noda itabagauna. O Oliver Granger na mataqali tamata dautoka lo ka dauveitokoni ena veisiga emuri ka a nanuma na Turaga ena wase 117 ena Vunau kei na Veiyalayalati. Ena rairai tawakilai beka ki na vuqa na yacai Oliver, ia au sa na taura na galala me’u vakaveikilaitaki kemuni vua na qaqa oqo.

O Oliver Granger a qase cake vei Josefa Simici ena tinikadua na yabaki ka, vakataka na Parofita, a susu mai na vanua o Niu Oka. Me baleta na batabata levu a sotava voli ena nona sa yabaki tolusagavulu ka tolu kina, a mai malumalumu vakalevu sara na nona rai o Oliver. Mai na nona rai vakaiyalayala oya, a qarava okoya e tolu na ilesilesi vakadaukaulotu tudei. A cakacaka talega okoya ena Valetabu e Kirtland ka veiqaravi ena matabose e cake e Kirtland.

Ena gauna a yaviti tani kina e vuqa na Yalododonu mai Kirtland, Ohio, a biuta tu mai na Lotu eso na dinau tawadodonu. A digitaki o Oliver me matataki Josefa Simici kei na Mataveiliutaki Taumada ena nona lesu tale ki Kirtland me laki vakameautaka na bisinisi ni Lotu. Ena itavi oqo, e vakamacalataka na Vunau kei na Veiyalayalati: “Raica sa kilikili sara me tokona vakaukauwa ko koya na nodratou bula na iLiuliu Levu ni noqu Lotu, sa kaya na Turaga.” (V&V 117:13.)

A qarava na ilesilesi oqo okoya ena yalovakacegu vei ira era a dinau tu kina na lotu ka vola e dua vei ira, “Na lewai kei na tuvai vakamatau ni veika vakabisinisi tawavakacavari mai vei Oliver me baleti ira na tamata era sa toso yani ki na yasana o Far West, ena vakagalalataki ni nodra yalayala ka yaco me mai tokoni kina na nodra ivakarau ni bula dodonu, e sa vakacaucautaki vakaidina, ka sa vakadonui kina o koya ki na noqu veidokai cecere duadua, kei na vakavinavinaka kece e nanumi rawa. (Horace Kingsbury, as cited in Joseph Smith, History of the Church, 3:174.)

Donuya na gauna nei Oliver e Kirtland, eso na tamata, oka kina o ira na lewe ni Lotu tawamacala, era a saga voli mera vakarogorogocataka na Mataveiliutaki Taumada ka me vakarogoi na nodratou ivakarau ni bula dodonu ena veikauyaki ni tukutuku lasutaki. O Oliver Granger, ena sasaga doudou, “a vakagalalataka na Veiliutaki Taumada” mai na nona veiqaravi yalodina. … A tukuna na Turaga me baleti Oliver Granger, “Ena dau nanumi tiko na yacana ena veitabatamata kecega ka tawamudu.” (V&V 117:12.) “Au na laveta cake na noqu italai o Oliver, ka vakatubura vua e dua na yaca levu e vuravura, vakakina vei ira na noqu tamata, me baleta na nona ivakarau ni bula dodonu.” (History of the Church, 3:350.)

Ena gauna a mate kina okoya ena 1841, dina ga ni a lailai voli na Yalododonu era a vo tiko ena yasayasa o Kirtland ka lailai sara na itokani ni Yalododonu, na veibulu vei Oliver Granger a soqova e vuqa sara na tamata mai na tauni veitikivi eso.

Dina ga ni sa sega ni kilai tu vakavinaka o Oliver Granger edaidai me vakataki ira tale na iliuliu ni Lotu eliu, e a dua na tamata levu ka bibi vakaidina okoya ena veiqaravi a vakayacora ki na matanitu. Ka veitalia kevaka e sega ni dua ia na Turaga ga me a vakananuma voli na yacana, oya sa na dua na veivakalougatataki veiganiti vua—se baleta e dua vei keda.⁷

O Nifai e dua na ivakaraitaki ni nanuma voli na Kalou me ivurevure ni nona kaukauwa kei na veivakalougatataki.

Au nanuma ni sa dodonu meda kidava ni na rawa ni yaco e dua na ka rerevaki vakayalo kivei ira era sega ni kila vakamatata na matalia ni nodra dau tiko ga ena matanalevu. Era na rairai lako mai mera kovea na vakairogorogo tawadodonu ka mai guilecava yani na veiqaravi veiganiti e sa vakayacori voli.

Meda kakua ni vakatarai keda ni wanonova na cina bula lekaleka ni kilai levu wasoma se veisautaka na caudre totoka oqori ki na ituvaki e dina ia ka vakavuqa na cakacaka duatani e kauta mai na kauwai ni Kalou, veitalia ke sega ni kaburaki ena itukutuku ena ono na kaloko. Vakaidina, na veivakacaucautaki kei na kauwai sa rawa ni yaco me qurulasawa i Ajili vakayalo me baleti ira na rawaka vakaisolisoli vei keda.

Kevaka me na lutuki iko ena dua na gauna ni nomu bula na kilaitani ena matanalevu, ena rairai vinaka vei iko mo muria na nodra ivakaraitaki o ira era a vakairogorogo ena ivolanikalou. Sa dua vei ira na ivakaraitaki levu o Nifai. Ni cava taucoko na rawati ni nona lako voli ena lekutu vata kei na nona matavuvale, na nona ivalavala a vakadeitaki matua toka ga ena veika e yaga vakalevu cake. A kaya o koya:

“Ia ni’u sa gadreva me’u marau sa vutugu na yaloqu ena vuku ni noqu ivalavala ca; ia, au sa kilai Koya ka’u sa vakararavi vua.

“Sa dautotaki au na noqu Kalou; sa tuberi au ena noqu rarawa mai na loma ni lekutu ka vakabulai au mai na wasaliwa titobu.

“Sa vakasinaiti au ena nona loloma, ka sa curuma na yagoqu taucoko.

Sa vakataqayataki ira na noqu meca ka sa vakavuna mera sautaninini e mataqu.” (2 Nif. 4:19–22.)

Na matanalevu a sega ni vakamatabokotaki Nifai ki na ivurevure ni nona kaukauwa kei na nona veivakalougatataki.⁸

Ni da sa kila vakamatata na vu ni noda veiqaravi, eda na sega ni kauwaitaka evei meda veiqaravi kina.

Ena veigauna ni kauwai kei na raibalavu, ena rairai yaga talega meda sauma na taro, Cava na vuna eda veiqaravi kina? Ni da sa kila vakamatata na vuna, eda na sega ni kauwaitaka evei meda veiqaravi kina.

A vakatavulica o Peresitedi J. Reuben Clark Jr. na ivakavuvuli momona oqo ena nona bula vakaikoya. Ena koniferedi raraba ni Epereli 1951, a tokoni o Peresitedi David O. McKay me Peresitedi ni Lotu ni oti na nona mai leqa o Peresitedi George Albert Smith. Me yacova na gauna oya, a veiqaravi o Peresitedi Clark vaka iMatai ni Daunivakasala kivei Peresitedi Heber J. Grant ka qai tarava vei Peresitedi George Albert Smith. O Peresitedi McKay a iKarua ni Daunivakasala kivei rau ruarua na turaga oqo.

Donuya na icavacava ni soqoni ni koniferedi ni sa votai oti na bisinisi ni Lotu, a kacivi o Baraca Stephen L. Richards ki na Mataveiliutaki Taumada ka tokoni me iMatai ni Daunivakasala. A qai mai tokoni yani o Peresitedi J. Reuben Clark Jr. me iKarua ni Daunivakasala. Ni cava na nodra tokoni na vakaitutu ena Lotu, a vakamacalataka o Peresitedi McKay na vuna a digitaki rau kina na nona daunivakasala ena ituvatuva oya. A kaya o koya

“Au vakila ni dua na ivakavuvuli veituberi ena digidigi oqo oya ni sa dodonu me muri na veikacivi eliu taumada ena Matabose [ni Tinikarua] Rau a dabe voli na turaga e rua oqo ena nodrau yasana ena soqoni ni veiliutaki ni Lotu oya, ka’u a vakauqeti ni na manata cake me na tomani na veikacivi vataga oya vakaveiliutaki ena kuoramu vou ni Mataveiliutaki Taumada.” (Ena Conference Report, 9 ni Epereli. 1951, t. 151.)

A qai kerei o Peresitedi Clark me vosa ni oti o Peresitedi McKay. A lekaleka walega na nona vosa ena gauna oqo ia a vakatavulica e dua na lesoni qaqaco: “Ena veiqaravi me baleta na Turaga, e sega ni evei o veiqaravi kina ia ena kena iwalewale. Ena Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, ena taura e dua na itutu e sa kacivi taumada kina, na itutu e sega ni dua e qara se vakasukara. Au yalataka kivei Peresitedi McKay kei Peresitedi Richards na taucoko ni veitokoni dina ki na itavi eso ena lako mai vei au ki na taucoko ni ivakarau ni noqu kaukauwa kei na sasaga, ka yacova na kena dede era na vakatara vei au me’u qaravi ira kina, se vakacava na noqu malumalumu. (Ibid., p. 154.)

Na lesoni e vakatavulica o Peresitedi Clark e sa tukuni ena dua tale na sala ena serekali oqo mai vei Meade McGuire, ka sa talevilesu ena vuqa na gauna.

“Tamaqu, evei me’u na cakacaka kina nikua?”
Ka drodro katakata ka vagalala na noqu loloma. 
Qai dusia o Koya e dua na tikina lailai sara.
Ka kaya, “Qarava oqori vei au.”
Au a sauma kusarawa, “Oilei; sega ni oqori! 
Cava na vuna, ena sega ni dua e raica rawa,
Se vakacava na kena vinaka na qaravi ni noqu cakacaka;
Sega ni tikina lailai oya me baleti au.”
Kei na vosa a cavuta o Koya, a sega ni kaukauwa;
A sauma kivei au o Koya ena sala malumu:
“Oi, gone lailai, vakasaqara na nomu uto oqori.
Ko sa cakacaka tiko kivei ira se kivei au? 
O Nasereci a dua na tikina lailai ga,
Ka vakakina o Kalili.”

[Raica na Best-Loved Poems of the LDS People, comp. Jack M. Lyon and others (1996), 152.]

A cauraka na Tui o Penijamini: “Raica au sa kaya vei kemuni, au sega ni via dokai ena noqu kaya ni’u sa qaravi kemuni ena noqu bula taucoko, ni’u sa vakayacora ga na itavi sa lesia vei au na Kalou. Ia au sa tukuna vei kemuni na veika oqo mo ni yalomatua kina; mo ni kila ko ni sa qaravi Koya tiko na nomuni Kalou ena nomuni qaravi ira tiko na wekamuni.” (Mosaia 2:16–17.)⁹

Eda sa “marau ka rawaka vakalevu sara ena bula” ni noda “gagadre e sa vakaikuritaki vata na soli ni veitokoni kivei ira tale eso kei na nodra vukei ni kunea na sala.”

Sa dodonu meda veiqaravi ena yalodina kei na vagagalu, ka qaqarauni me baleta na nodra veivakacerecerei tale eso.

E sa marau ka rawaka vakalevu sara ena bula okoya ka sa vakaikuritaki na nona gagadre vata na soli ni veitokoni kivei ira tale eso kei na nodra vukei mera kunea na sala.

Na ivakatakilakila ena itatakoso ni sala ni sitimanivanua ka vakaroti keda meda tuvakadua, vakararai, ka vakarorogo sa rawa ni dua na idusidusi vei keda. Tuvakadua ni da vakusakusa ena bula. Vakaraica taucoko na veika vakaitokani, vakavure vakasama, ka veidokai eda rawa ni cakava, kei na gagadre lailai taucoko ni tamata eda rawa ni vakatawana. Vakarorogo vei ira tale eso ka vuli ena nodra vakanuinui kei na leqa ka me rawa ni da cau ena sala lailai eso ki na nodra rawaka kei na bula marau.¹⁰

A kaya o Peresitedi Ezra Taft Benson… : “E veivakacerecerei na veiqaravi va-Karisito. … Sa yalataka na Turaga ni o ira era vakayalia na nodra bula ni qaravi ira na tani era na kunei ira vakaiira. A tukuna vei keda na Parofita o Josefa Simici ni sa dodonu meda “oga ka solia na noda bula” ena kena vakavotui na inaki ni Turaga. (V&V 123:13.)” (Ensign, Nove. 1989, tt. 5–6.)

Kevaka o vakila ni levu na ka o vakayacora e sega ni o vakairogorogo kina, yalo vakacegu. E levu sara na tamata vinaka era a bula a sega ni vakairogorogo vakalevu, vakakina. Veiqaravi ka tubu, vakayalodina ka vagagalu. Qaqarauni me baleta na veivakacerecerei ni tamata. A kaya o Jisu ena Vunau ena Ulunivanua:

“Dou raici kemudou vinaka mo dou kakua ni kitaka na nomudoui loloma ena matadra na tamata, mera raici kemudou kina; kevaka e vakaoqo ena sega na kemudoui sau mai vua na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.

“Okoya oqo ni ko sa kitaka nai loloma, mo kakua ni uvuca na davui e matamu, me vaka era dau kitaka na dauveivakaisini ena veivale ni lotu kei na veigaunisala, mera dokai kina vei ira na tamata. Au sa kaya vakaidina vei kemudou. Sa tu ga vei ira na kena isau.

“Ia ko iko, ni ko sa soli ka ni loloma, me kakua ni kila na ligamu imawi na ka sa kitaka na ligamu imatau:

“Me vuni kina na nomui loloma: ia na Tamamu sa raica na ka e vuni ena sauma votu vei iko.” (Mac. 6:1–4.)

Me na qai sauma tu ga vakakina kivei iko na Tamada mai Lomalagi.¹¹

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Na cava e tovolea tiko o Peresitedi Hunter me vukei keda meda kila vakamatata ena kena vakadreti voli ni o Ilamani kei iratou na tacina a “dauniveiqaravi vinaka” mai vei Kavetani Moronai? (Raica na iwasewase e 1.) E rawa ni vukei iko vakacava na ka e kilai vakamatata oqo?
Na cava e rawa ni vakatavulica vei keda na ivakaraitaki eso vakaivolanikalou ena iwasewase e 2? E rawa vakacava ni vakayarayarataka na noda nanuma na ivakaraitaki eso oqo ni da veiqaravi? O sa bau vakalougatataki vakacava mai vei ira tale eso era a veiqaravi galugalu voli ga ka sega ni vakacerecerei?
Na cava eda rawa ni vulica mai na italanoa a tukuna o Peresitedi Hunter me baleti Oliver Granger? (Raica na iwasewase e 3.) Cava na vuna meda kakua ni kauwaitaka kina na ciqomi ni veivakatakilai ni da veiqaravi?
E rawa vakacava ni vakarerevaki “na kilai tani ena matanalevu” se irogorogo? (Raica na iwasewase e 4.) Na cava e rawa ni vakatavulica vei iko na ivakaraitaki nei Nifai me baleta na iwalewale ni nomu “vakadeitaki matua toka ga ena veika e yaga vakalevu cake”?
Railesuva na itukutuku nei Peresitedi J. Reuben Clark Jr. ena iwasewase e 5. Na cava e vakauqeti iko me baleta na itovo ni bula kei na vosa nei Peresitedi Clark? Navuca na nomu isau ni taro ki na taro “Cava na vuna au veiqaravi kina?” E rawa vakacava ni da taracake na itovo ni bula ni solia voli na noda vinaka taucoko veitalia ga evei eda veiqaravi kina?
Ena iwasewase e 6, a veivagolei o Peresitedi Hunter ki na yalayala ni Turaga ni “o ira na vakayalia na nodra bula ni qaravi ira tale eso ena maroroya” (raica na Maciu 10:39; 16:25). Na cava na kena ibalebale oqo? Ko sa raica vakacava oqo me ka dina? E sa vakavure marau vakacava kivei iko na veiqaravi?

iVolanikalou Veisemati

Maciu 6:2–7, 24; 20:25–28; Jemesa 1:27; V&V 76:5–7; 121:34–37

Veivuke ni Veivakavulici

“Wasea na veika o sa vulica. Ena gauna o vakayacora kina, ena makare na nomu vakasama, vakarabailevutaka ka vakaukauwataka tale ga na dei ni nomu kila” (Veituberi, Me iLutua Ni Noda Bula [1999], 18).