Lesona 24

E Fesoasoani le Alii i Faifeautalai

Faamoemoega

Ina ia fesoasoani i tamaiti taitoatasi ia malamalama e fesoasoani Iesu Keriso i faifeautalai e aoao isi e uiga i le ekalesia.

Sauniuniga

1. Suesue ma le agaga tatalo le Alema 17-19.

2. Filifili se faifeautalai o lo o auauna atu i le taimi nei mai lau uarota, po o se isi faifeautalai e te iloaina, o lē e mafai ona e auina atu iai se tusi. Ia saunia e fesoasoani i tamaiti e mafaufau i se mea e tusia e auina atu ia te ia.

3. Ia saunia e usu pe faitau upu o le “Mataupu Faavae e Fitu o le Faatuatua” (Tusipese a Tamaiti, itulau 126; o upu e tutusa lava ma le mataupu faavae o le faatuatua o lo o iai) ma le “Matou te Aumaia i le Lalolagi Lona Moni” (Tusipese a Tamaiti, itulau 172).

4. O Mea e Manaomia:

   1. Se Tusi a Mamona.

   2. Se fasi pepa ma se penitala po o se penivali mo tamaiti uma.

   3. Ia saunia se pine a faifeautalai.

   4. Ata 3-50, Ua Puipuia e Amona Lafu a le Tupu o Lamonae (62535; Taga Ata o le Talalelei 310).

5. Ia faia ni sauniuniga e talafeagai ai mo so o se gaoioiga e faamauoa mai ai e te manao e faaaoga.

Faalautelega Fautuaina o le Lesona

Tofi se tamaititi e faia le tatalo amata.

Toe tulitatao atu i tamaiti pe afai na uunaiina i latou e faataunuuina se mea i le vaiaso talu ai.

Na Fesoasoani Iesu Keriso ia Amona Ina ia Avea ma se Faifeautalai Lelei

Gaoioiga faatosina

Fesili atu mo se tagata e ofo mai e fesoasoani ia te oe. Fai atu i le tagata ua ofo mai e tu i luma o le vasega ma faasaga i tamaiti.

Gaoioiga faatosina

• O le a le mea e manaomia e [igoa o le tamaititi] ina ia foliga ai e pei o se faifeautalai?

Tuu le pine o le igoa i le tamaititi po o le teineititi. Tau atu i tamaiti o ituaiga pine faapena e faaaoga e iloagofie ai auauna a Iesu Keriso. Faamanatu atu ia i latou le paia tele o igoa o le Elder ma le Sister. E oo foi lava i le Au Pulega Aoao latou te faaaogaina le igoa Elder.

Talanoaga

Fesili atu i tamaiti pe iai nisi o i latou e iai ni o latou uso, tuagane, tuafafine, tama ma tina matutua po o nisi tagata o le latou aiga o lo o auauna atu nei o ni faifeautalai faamisiona. Tuu atu i tamaiti e faamatala mai e uiga i o latou aiga o lo o auauna atu i ni misiona. Atonu o le a latou talanoa e uiga i o latou matua sa avea ma ni faifeautalai. Fesili atu iai po o fea na talai ai o latou matua po o nisi tagata o o latou aiga ae po o a ni a latou mea sa fai ia latou misiona.

Faamatalaga a le faiaoga

Tau atu i tamaiti e alofa Iesu Keriso i tagata uma lava o lo o i le lalolagi. E finagalo o ia ina ia iloa uma e tagata lana ekalesia moni. E fiafia tele ai o ia pe a naunau faifeautalai e aoao atu le upu moni i tagata i so o se mea.

Ata ma le tala

Faaali atu le ata 3-50, Ua Puipuia e Amona Lafu a le Tupu o Lamonae. Faamatala atu le tala lenei i ni au lava upu, e uiga i se alii talavou e igoa ia Amona o lē sa avea ma se faifeautalai lelei (tagai i le Alema 17-19).

O Amona o se perenise Sa Nifaē. O ia o se tasi o atalii o se tupu amiotonu e igoa ia Mosaea. Na filifili Amona na te aoaoina Sa Lamanā e uiga i le talalelei a Iesu Keriso nai lo le avea o ia ma se tupu.

Sa alofa Amona ia Iesu Keriso ma manao e auauna faalelei mo ia. Na ia tatalo ma anapogi ina ia faatasi ma fesoasoani atu le Agaga ia te ia.

Ina ua alu atu Amona i tagata Sa Lamanā, sa latou saisai ia te ia ma avatu o ia i lo latou tupu aua sa manatu i latou o ia o so latou fili. Na talosaga atu Amona ina ia avea o ia ma auauna a le tupu. Sa fiafia le Tupu o Lamonae ia Amona ma o lea na faasaoina ai o ia.

I se tasi aso ao aveina atu e Amona ma nisi auauna mamoe a le tupu e faafeinu, na o mai nisi o fili o le tupu ma faataapeapeina le lafu. Sa fefefe auauna a le tupu. Na latou iloa o le a fasiotia i latou e le tupu pe a gaoia pe leiloloa mamoe.

Ina ua faalogo Amona i lenei mea, sa ia fai atu loa i auauna o le a ia fesoasoani atu iai. Na ia fai atu iai e faapotopoto e latou le lafu, ae tuu atu tagata gaoi ia te ia. Na ia iloa o le a fesoasoani le Agaga ia te ia.

Ina ua vaaia e tagata gaoi ua alu atu Amona ia i latou, sa le i fefefe i latou, aua sa toatele i latou ae sa na o Amona. Sa le iloa e tagata gaoi sa fesoasoani le Agaga ia Amona. Na amata ona sasau atu e Amona ana maatā ia te i latou, o le malosi ma le mana lava na ia sasau atu ai ia te i latou na latou ofo ai. Na latou iloa mulimuli ane, e ui lava sa mafai ona lavevea i latou ia Amona, ae sa le mafai ona lavea Amona i a latou maa. Sa puipuia o ia e le Agaga.

Na osofaia e tagatagaoi Amona i a latou uatogi. Ae sa mauaina e Amona se malosi uiga ese mai le Alii lea na ia tipieseina ai lima o tagata gaoi uma sa sii a latou uatogi e taia ai o ia. Sa matuai fefefe lava le au gaoi ma ua latou sosola ese. Sa mafai e Amona ona puipuia mamoe a le tupu aua sa fesoasoani le Alii ia te ia.

Talanoaga

Talanoaga

• Na faapefea ona fesoasoani le Agaga ia Amona? (Na ia puipuia Amona mai tagata gaoi ma tuuina atu le malosi ma le mana na ia manaomia e faatoilalo ai i latou.)

Ia faamnino atu o faifeautalai i aso nei e le manaomia lo latou o atu e tau po o le o atu foi i se taua ao lei o atu i latou e aoao isi tagata e uiga i le ekalesia a le Faaola. Na mafua ona tau ia Amona aua sa ia manao e puipuia mamoe a le tupu.

Ia faamalamalama atu sa naunau le Tupu o Lamonae e faalogologo ia Amona ina ua ia faalogo i le mea na faia e Amona. Na ia iloa o Amona o se auauna faamaoni tele. Na ia iloa na te faatuatuaina ia Amona e tau atu ia te ia le upu moni. Na tau atu e Amona i le tupu ma ona tagata e uiga i le talalelei a Iesu Keriso.

Mau

Faitau le fuaiupu muamua o le Alema 18:33. O upu nei a le Tupu o Lamonae na tautala iai ina ua uma ona ia faalogo ia Amona o tautala.

Tau atu i tamaiti na matuai malosi le faatuatua o le Tupu o Lamonae ma na ia manao na te le toe faia se mea sese. Na ia talitonu i le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso ma manao e mulimuli i a la aoaoga. Na matuai fiafia le tupu ina ua ia malamalama i le talalelei ma o lea na ia amata ai ona aoao atu i tagata mea uma na aoaoina ai o ia e Amona.

Fai atu i tamaiti e faalogo ao e faitauina atu le Alema 19:35 ina ia iloa ai le mea na tupu aua sa fesoasoani le Agaga ia Amona ia avea ma faifeautalai lelei.

O Lo o Fesoasoani le Agaga i Faifeautalai i le Taimi Nei

Ia faamalamalama atu e pei lava ona avea o Amona ma se faifeautalai lelei mo le ekalesia i ona aso, e toatele foi faifeautalai i aso nei i le laolagi atoa o lo o aoaoina tagata e uiga i le moni o le ekalesia. O lo o fesoasoani le Agaga ia te i latou. Na fesoasoani ia Amona.

Pese

Usu pe faitau faatasi ma tamaiti upu o le “Matou te Aumaia i le Lalolagi Lona Moni.”

Ua tatou fananau mai e pei o Nifae anamua,

I ni matua lelei e alolofa i le Alii.

Ua aoao i tatou ma malamalama,

E tatau ona usitai i poloaiga a le Alii.

Ua tatou pei o le au tau a Helamana.

Na aoao tatou ao talavou,

Ma o i tatou o faifeautalai a le Alii,

E aumai le upu moni i le lalolagi

(O upu na tusia e Janice Kapp Perry. © 1983 e Janice Kapp Perry. Faaaoga pe a faatagaina.)

Tala

Faamatala atu le tala lenei pe na faapefea ona fesoasoani le Agaga i se faifeautalai:

Na valaauina se alii talavou e auauna atu faamisiona i Polevia. Na auina atu o ia e auauna atu i se eria e le toatele ni tagata e mananao e faalogologo i le talalelei. Sa galulue malolosi i laua ma lana soa, ae sa le tele se faamanuiaina. Ona oo ai lea i se tasi po, ua matuai timuga tetele lava. O le tamai vaitafe e tafe i totonu o le nuu ua matuai maualuga lava e le masani ai. O le auala laupapa e tasi e fesootai ai le nuu ua tafiesea. Sa le mautonu uma tagata.

Sa vaaia e le faifeautalai lenei nisi o tagata o lo o manaomia se fesoasoani, o lea na ia tatalo faavave atu ai i le Tama Faalelagi mo lana fesoasoani ao oso ifo o ia i lalo i le vai e fesoasoani ia te i latou. Na fesoasoani le Tama Faalelagi ia te ia i lona faasaoina o le tele o ola, fesoasoani i le toatele na manunua, ma fesoasoani e fafaga i latou o e na fiaaai.

Talu ai ona o lana auaunaga maoae, na amata ai ona faalogologo tagata o e sa le mananao e faalogologo i le taimi muamua ia te ia. Sa latou aoao e alolofa ia te ia ma o nisi lava taimi latou te o atu ai i lona fale. Na latou taliaina lana molimau ia Iesu Keriso ma le talalelei na toefuataiina e Iosefa Samita. I ni nai masina na sosoo ai, na ia fesoasoani ai i le aumaia o le toatele o tagata i le Ekalesia. (Tagai ia F. Melvin Hammond, “You Can Make a Difference” [New Era, March 1991], pp. 44-47.)

Tala

• Na faapefea ona fesoasoani le Tama Faalelagi i le faifeautalai lenei?

Tau atu i tamaiti e alolofa tele le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso i faifeautalai ma fesoasoani ia i latou e aoao atu isi e uiga i le Ekalesia. O faifeautalai e tatalo ma anapogi e le aunoa ina ia mafai ona latou latalata atu ai pea i le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso ma maua le Agaga e faatasi ma i latou e le aunoa.

Mataupu faavae o le faatuatua

Ia faamalamalama atu o tagata o le Ekalesia, aemaise lava o faifeautalai, e masani ona latou maua ni meaalofa faapitoa. O le mataupu faavae e fitu o le faatuatua o lo o taua mai ai nisi o nei meaalofa.

Fesoasoani i le vasega e tauloto le mataupu faavae e fitu o le faatuatua. Ona faamamafa atu lea o upu nei:

“Matou te talitonu i le meaalofa o le tautala i gagana, …. ma le faaliliuina o gagana.”

Tala

Tau atu i le vasega o le tala lenei o se faataitaiga o se faifeautalai na mauaina le meaalofa o le tautala i gagana. Ia faamatala atu, ao avea Elder Kikuchi, lea ua avea nei ma se Pulega Aoao, ma se faifeautalai, sa tautala o ia i le gagana Iapani ae le tele se gagana Peretania. Faamatala atu le vaega lenei:

“I lona auai i le Ekalesia … sa taliaina ai e Elder Kikuchi se valaauga e auauna atu faamisiona … lea na ia lagona o se malamalama faaleagaga sili lea.

“ ‘Faatoa afa lau misiona, ao ou auauna atu i Fukuoka i Iapani, ae asiasi atu loa Elder Gordon B. Hinckley i le misiona, faatoa avea lava lena [ma se Pulega Aoao]. Na avea o ia ma faatonu o misiona uma i Asia. Sa faia sa matou fonotaga mo faifeautalai uma.

“ ‘I le taimi lena, sa na o le “talofa,” “malo,” “o a mai oe” ma le “faafetai” sa mafai ona ou tautala iai i le gagana Peretania. Sa ou matuai manao lava ou te fia malamalama i mea uma o lo o faia i le fonotaga. Sa mafai ona ou iloaina o se fonotaga musuia tele lea fonotaga-sa mafai ona ou lagonaina le Agaga ae sa le mafai ona ou malamalama i upu.’

“Na tuuina mai e Elder Hinckley lana molimau ma sa faapena foi ona auauai atu isi faifeautalai uma e tuuina mai a latou molimau - sei vagana ai lava Elder Kikuchi o lē oloo tatalo faatauanau mo se malamalama. Mulimuli ane, na tulai i luga Elder Hinckley ma faapea atu ua tuuina mai molimau a tagata uma, sei vagana ai lava le faifeau e toatasi, e lei tuuina mai lana molimau; ona ia valaauliaina lea o Elder Kikuchi e tautala.

“ ‘Sa ou le malamalama i le mea sa fai mai ai o ia,’ sa fai mai ai Elder Kikuchi. Na eu au e lau soa ma tau mai ia te au le mea na fai mai ai Elder Hinckley. Sa ou tu ai iina ma ou lagona le fiafia ae o taimi uma lava e pei ai e u ou nifo ma ou faapea ifo, “Ou te manao ia ou malamalama i le gagana Peretania aua ou te manao ou te fesoasoani i le faatupulaia o le Ekalesia iinei i Asia.”

“ ‘Na amata ona ou tautala i le gagana Iapani mo ni fuaiupu se lua. Ona oo mai ai lea o se lagona uiga ese i lou mafaufau. Na amata ona ou tautala i le gagana Peretania. Na fai mai uma tagata mulimuli ane e ese ma le matagofie o lau tautala i le gagana Peretania ae sa le mafai ona ou malamalama i mea sa ou tautala iai. Ou te talitonu sa ou tuuina atu se molimau manaia.’

“Ina ua uma ona tuuina atu lau molimau, na folafola atu e Elder Hinckley i le faifeautalai talavou o le a faamanuiaina o ia. “Na ia tauina mai ia te au ua saunia au e le Alii mo se mea e sili atu, ina ia fesoasoani i le atinaeina o Siona iinei i lenei vaega o le tovine,’ sa faapea mai ai Elder Kikuchi” (Gerry Avant, “Warʻs Tragedies Lead to Gospel,” Church News, 29 Oct. 1977, p. 5).

Tala

• Na faapefea ona fesoasoani Iesu Keriso ia Elder Kikuchi i lana misiona?

• O le a sou lagona pe ana faapea o oe o Elder Kikuchi ma e mauaina lea malamalama?

Pese

Fesoasoani i tamaiti e usu pe faitau upu o le “Mataupu Faavae e Fitu o le Faatuatua.”

Aotelega

Gaoioiga tusitusi

Tau atu i tamaiti e mafai ona latou fesoasoani i se faifeutalai e ala lea i lo latou tusitusi atu iai. Tau atu i tamaiti e uiga i le faifeautalai na e filifilia po o le tuu atu foi i tamaiti e fesoasoani ia te oe e filifili mai faifeautalai o lo o talai i le taimi nei mai la outou uarota. Ia faamalamalama atu e fiafia tele faifeautalai ae maua atu ni a latou tusi, ma latou te fiafia tele e faalogo na fesoasoani Iesu Keriso i faifeautalai. Tuu atu i tamaiti e mafaufau po o le a se mea latou te tusia i le tusi, ma tusi se tusi faavaega e faaaoga iai o latou manatu. Atonu e te manao latou te tusia se ata o i latou i le avea ai ma faifeautalai e ave i le fale po o le tuu ai foi i totonu o le tusi.

Molimau a le faiaoga

Tuuina atu lau molimau e fesoasoani le Agaga i faifeautalai latou te aoao isi tagata e uiga i le talalelei. Atonu e te manao e fetufaai atu se mea na oo ia te oe na fesoasoani atu ai le Agaga ia te oe po o se isi tagata e te iloa ina ia fetufaai atu iai le talalelei.

Ia valaaulia tamaiti ia avea ma faifeautalai i le vaiaso a sau e ala lea i lo latou faamatalaina atu i se tasi le talalelei poo le tuuina atu foi iai o se kopi o le Tusi a Mamona. (Talanoa ma le epikopo po o le peresitene o le paranesi e uiga i se tupe e mafai ai ona faatupe lea gaoioiga.)

Tofi se tamaititi e faia le tatalo faaiu e faafetai atu ai i le Tama Faalelagi mo le fesoasoani i faifeautalai e aoao atu le ekalesia moni i isi.

Gaoioiga e Faamauoa Mai Ai

Filifili mai gaoioiga nei ni gaoioiga o le a sili ona fetaui mo tamaiti. E mafai ona e faaaogaina i le lesona lava ia po o le avea ma se iloiloga po o se aotelega. Mo nisi taiala faaopoopo, tagai i “Taimi o le Vasega” i “Fesoasoani mo le Faiaoga.”

1. Ia valaaulia se faifeautalai ua maea mai lana misiona e asiasi atu i la outou vasega ma fetufaai atu sona malamalama i le vasega i se fesoasoani na ia maua i le misiona. (Ia mautinoa ia faamaonia mai e le epikopo pe afai o lenei tagata e le o se tagata o le uarota.)

2. Usu po o le faitau upu o le “Faamoemoe Latou te Valaau Au i se Misiona” (Tusipese A Tamaiti, itulau 169); o lo o maua upu i tua o le tusi lesona lenei. Atonu e te manao e faaaoga le pese lenei i nisi taimi o le vasega pe afai e fiafia iai tamaiti.

3. Talanoa ma tamaiti e uiga i auala e mafai ona latou saunia nei iai ina ia avea ma ni faifeautalai lelei. Fesoasoani ina ia latou malamalama, afai latou te faia mea sao ma agalelei atu i isi, ua saunia i latou e avea ma ni faifeautalai lelei. Tuuina atu lau molimau o le a faamanuiaina i tatou e le Tama Faalelagi pe a tatou taumafai e fai le mea sao.

4. Faaaoga le fuaiupu muamua ma le lua o le “Tala o le Tusi a Mamona” (Tusipese A Tamaiti, itulau 118) e avea o se pese po o se fuaiupu e fai ai taga.

   Tala o le Tusi a Mamona ua tau mai

   Le au Sa Lamana o aso anamua

   O latou matua sa ui mai i le vasa faigata

   I le nuu o le tofi mai luga

   Amona sa ia talai i Sa Lamana

   Puipuia mamoe a le Tupu o Lamonae

   Na ia faasaoina mai i tagata faomea

   Aua sa ia ola amiotonu.

5. Mo tamaiti laiti, ia faaaoga taga o le pese “E Alofa Iesu i Tamaiti Uma.” Faamalamalama atu talu ai e alofa Iesu i tagata uma, o lea e finagalo ai o ia ina ia malamalama uma tagata i lana ekalesia moni.

   E alofa Iesu i tamaiti uma. (faamafola lima)

   O e laiti ma ninii. (faatusa le tamaititi ia gata i tuli)

   O le pepe i lona moega (faia se moega pepe i lima ma luelue)

   O e matutua ma lapopoa. (sii le lima i luga ae o le ulu)