O Se Pese mo Manon
O se faafiafiaga sa muai fuafuaina o se afiafi e faatumulia i faafiafiaga sa faatupulaia i se faailoaga o le alofa naua na tuuina atu mo se tamaitai talavou e toatasi.
Ata na tusia e Elizabeth Thayer
Sa fiafia tamaitai talavou. O le mea moni, sa fiafia le uarota atoa i Farani i saute. Ina ia faamalosia le lotogatasi sili atu, sa fuafuaina e taitai se gaoioiga faamasani faaleuarota, ma se taumafataga o le afiafi ma faafiafiaga. O le silafiaina ua uma ona aoaoina e le Ofagapi, Maea Meite, ma Lora ni pese ma ni siva i le taimi o nisi o a latou gaoioiga, sa valaauliaina e taitai i latou e saunia faafiafiaga o le afiafi.
Ma sa amata loa ona faia aogamea a tamaitai talavou a le uarota—i latou uma ae vagana ai le toatasi. O le a le mafai e Manon ona pese pe siva. Sa feagai o ia ma togafitiga o le kanesa mo le silia ma le lua tausaga.
Sa sau pea Manon C., e 16 tausaga, i sauniga ma gaoioiga pe a mafai, ma sa ia faasoa atu i taimi uma se ataata fiafia e ui i mea na fetaiai ma ia. Ae i le taimi o togafitiga [chemotherapy] sa matuai vaivai lava o ia e faia nisi mea nai lo le malolo. Sa anapopogi ma tatalo tagata o le uarota mo le tele o taimi mo ia. Sa leai se tasi sa faamoemoe ia te ia e faataitai pe siva.
Ae sa mafai ona ia auai i le taumafataga o le afiafi. Aisea la e le tuuto atu ai le afiafi ia Manon?
O Se Afiafi e Tuuto Atu
Sa vave lava ona fiafia tagata i le manatu.
“Sa matou mananao ia lagona e Manon le alofa ma le lagolagoina o ia e le uarota,” o le faamatala mai lea a Ema S., 16. “Afai na mananao la matou uarota ina ia faateleina le lotogatasi, o le a se isi auala sili atu e faia ai i lo le galulue faatasi e faaali atu lo tatou alolofa mo Manon?”
Sa amata ona aofia uma le uarota i sauniuniga. Na tofu maua uma e aiga ni tofiga e aumai ai ni meaai mo le taumafataga o le afiafi; na fesoasoani le Aualofa i le faia o toniga mo tamaitai talavou; na tuuina mai e le autalavou matutua le lagolago faaenisinia (i moli, o leo, ma vitio e faaali i le pito i tua) mo faataitaiga ma faatinoga mulimuli; sa fesoasoani le au perisitua e faatulaga laulau ma nofoa.
O nei galuega uma sa faia e tagata o le uarota sa salalau atu i se eria tele. “E matua vavalalata lava le autalavou o le uarota i le agaga, ae matou te nonofo vavamamao,” o le tala lea a Aiolah V., 16. “Matou te le vaai i le tasi ma le isi i le aoga, aua matou te nonofo i vaega eseese o le nuu, o lea matou te faia ai se taumafaiga faaopoopo e faamautinoa ai e leai se tasi e le auai.”
“Matou te fesootai foi i taimi uma, faafetai ai i telefoni feaveai,” o le tala lea a Inka S., 15. “Matou te aoao atu le tasi ma le isi e ala i le fefaasoaai o a matou aafiaga eseese. Matou te iloa e mafai ona matou faalagolago i le tasi ma le isi, ma e matou te taumafai e faia ni faataitaiga lelei mo le tasi ma le isi.” Na iloa e tamaitai talavou, o e fiafia e faatasitasi pe a mafai ona latou faia, o faataitaiga mo le faaaliga o le taumafataga o le afiafi na tuuina maia ni avanoa faaopoopo e faalolotoina ai ni faauoga.
“A o lei amata ona faia ni a matou faataitaiga, sa fai si ou matamuli,” na faamalamalama mai e Inka. “Sa ou fefe i le faia o se mea sese. Ae ina ua matou sisiva o se vaega, sa ou tuueseina lo’u matamuli. Sa ou iloaina o le taimi lea e faaali atu ai i le uarota le malolosi sa matou galulue ai.”
Sa lotomaualalo ma lotofaafetai Manon. “Ina ua latou tau mai ia te a’u e uiga i le taumafataga o le afiafi ma le faaaliga ma o a’u o le a avea ma malo faaaloalogia, sa ou manatu o le a ou popole i le tele o le taimi latou te faaaluina mo a’u,” o lana tala lea. “Ae peitai, sa ou fiafia lava e i ai iina!”
O Se Faaaliga o le Alofa ma le Lagolago
E lei umi ae oo mai le afiafi, ma sa avea ma se gaoioiga lelei e ofoina atu ai le alofa ma le lagolago mo Manon. “O meaai, e moni lava, sa sili ona lelei,” o le tala lea a Aiolah. “Aua o Farani lava lenei!”
Ma sosoo ai ma le faafiafiaga—e taua o se mea mataina i le Faafarani—sa matagofie. Sa faafiafiaina le au maimoa i taaloga, pesepesega, ma siva. Ona tuuina mai lea e tamaitai talavou, i le avea ai o se aufaipese tuufaatasi, le faatumutumuga o le faaaliga. Sa latou faaautuina se pese ia Manon, o se pese sa tusia ma faanotaina e Ema lava ia. O upu i le tali sa aotele ai le alofa ma le lagolago sa finagalo tagata uma ina ia lagona e Manon:
Faamolemole aua le fiu.
Aua matou te talitonu ia te oe,
Ma aua nei galo po o ai oe,
Aua matou te talitonu ia te oe.
A o lagiina e tamaitai talavou le pese, sa pei o lagiina faatasi e tagata uma o le uarota, ma faailoa atu le lagona e tasi i o latou loto. Na lagona le pei ua liua e le pese faigofie a Ema se tali e lei usuina lea e tatagi pea lava i loto o le Au Paia o Aso e Gata Ai i soo se nofoaga latou te i ai—o se vii o le lototoa ma le agalelei; o aiga ma uo; lotogatasi, faatuatua, ma le faamoemoe; o se tatalo e faaauau pea o loo faafofogaina i le lagi.
O le faamoemoega a taitai mo le faatulagaina o le gaoioiga faamasani o le faalotogatasia lea o le uarota. O le tuuto atu o le afiafi ia Manon sa le gata ina fesoasoani e faataunuu ai lena sini ae fausia ai se lagona tumau o le lagolago mo Manon ma lona aiga ma se malamalamaaga e taua fanau uma a le Atua. “O le sini a le Ekalesia ina ia fesoasoani ia i tatou ia latalata atili i le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso,” o le tala lea a Aiolah. “Tatou te iloa e alolofa i Laua ia i tatou ma e le tuua lava na o i tatou.”