Wase 6

“Sa Daukaulotu na Lewenilotu Yadua”

Sa walokai tu ko vuravura me rogoca na ka dina. … Sa tu oqo vei keda. Ena rawa li me da vakayacora na cakacaka— ni noda ilesilesi sa vakacolata vei keda na Kalou?¹

iVakamacala Taumada

Oi rau na itubutubu nei Peresitedi David O. McKay erau a curuvou ki na Lotu, ena vuku ga ni nodra cakacaka ni veivakalotutaki na daukaulotu era a kacivi me ra laki kaulotu yani ki Bolatagane. Na matavuvale nei tamana, o David McKay, e a lewena na Lotu mai Sikoteladi ena yabaki 1850 ka dua vei ira na isevu ni curuvou ki na Lotu ena yasana o ya. Na matavuvale nei tinana, o Jennette Evans, e a lewena na Lotu mai Welesi ena gauna vata tikoga o ya ena gauna sara ga e kaukauwa kina na nodra saqata mai o ira na wekana voleka.

Mai na nona susugi cake ena ivalavala dodonu mai vei rau na nona itubutubu, e cecere sara kina na nona vakadinadinataka o Peresitedi McKay na bibi kei na kena vuavuai vinaka na cakacaka ni kaulotu. Ena yabaki 1953 e a gole ki Iurope ko Peresitedi McKay ka laki sikova sara e Sikoteladi na vale vakaloloma e a tubu cake mai kina o tamana. Ena ilakolako oqo e a tomani Peresitedi McKay voli kina na luvena tagane o Llewelyn, ka vola vakaoqo na veika e a yaco ena siga o ya:

“[Ena gauna keirau sa volekata yani kina na vale], sa lasikata mai na o na matanisiga ka marautaki keirau mai me vaka ga e sa vakaraitaka tiko na marau kei na reki e tarai tamaqu. Ena gauna keimami a mai tucake vata kece tu kina e matani vale oqo, sa tekivu me tonawanawa na matai tamaqu ni raica yani na katuba. ‘Kevaka erau a sega beka ni mai tukituki ena katuba oqo oi rau na daukaulotu ena yabaki 1850, e sega ni dodonu meu tucake tu eke edaidai!’ ”²

iVakavuvuli nei David O. McKay

Sa nodra ilesilesi na lewenilotu me ra kaulotu.

“O koya mo dou qai lako, ka vakalotutaki ira na lewe ni veivanua kecega, ka papitaisotaki ira ena yaca ni Tamamudou, kei na Luvena, kei na Yalo Tabu:

“Vakavulici ira me ra vakabauta na ka kece kau a vosa kina vei kemudou: ka mo dou kila, au sa tiko vata kei kemudou ena veisiga kecega ka yacova na vakataotioti kei vuravura. … ” (Maciu 28:19–20.)

Sa ikoya oqo na ivakasala ka a soli vei ira na lewe tinikarua taumada. Sa ikoya oqo na ivakasala sa soli vei ira na tamata ena gauna oqo ena Vunau kei na Veiyalayalati ka me cilavi kina na vuravura. “Raica au sa solia yani ki vuravura na noqu veiyalayalati tawamudu; io me nodra rarama na kai vuravura, ka ivakarau vei ira na noqu tamata; io me ra muria na matanitu tani, ka vunautaki yani me caramaka na sala e mataqu.” (Raica V&V 45:9.)

E se bera mada ga ni yabaki dua na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai sa vakatakilai mai na ivakaro raraba oqo ki vua na Parofita o Josefa Simici. O koya mada ga e se qai yabaki 26 tiko ena gauna o ya. Sa dua na ka taleitaki na kena yaco mai na ivakaro raraba vakaoqo, na veika lelevu ena vakayacori kina, ka rabailevu na kena cakacaka. …

… Na bula vakamomani, ka sa kilai tu kina, sa vakarewataka cake e dua na drotini ki na veimatanitu, kei na kena vosa e matata me vaka na kena au wilika ena vakatakila, sa sureti kina na vuravura ki na veisaututaki, me vakacegu, ka marau.³

Na malanivosa … “dou lako yani ki vuravura taucoko” sa ikoya oqo na ivakaro ni kaulotu mai vua na Karisito sa tucaketale kivei ira na nona iApositolo. Ena vuku ni kena cakacaka e a kaya kina:

Me kilai tiko ni se bera ni oti na cakacaka oqo me yacova sara ni ra sa ciqoma na kosipeli o ira na veimatanitu kecega ka vakatokai ira me ra noqu tisaipeli. …

Mai na nona ilesilesi vata ga oqo na Turaga sa tucaketale ka a rairai vata vakatamata kei Tamana ena itekitekivu ni ka tinikaciwa ni senijiuri, na ivakaro raraba ni kosipeli sa mai kaburaka na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai vei ira na “veimatanitu, veimataqali, duivosavosa kei ira na tamata kecega” ena kena totolo kei na kena cakacaka era na vakayacora rawa na tamata.⁴

Me ra vakaitavi vakayadua na Yalododonu edaidai ena cakacaka ni kaulotu.

Kevaka meu vakamacalataka eke vakadodonu e rua vei ira na veika tudei sa vaqaqacotaka tu na yalodra na Yalododonu Edaidai, sa ikoya oqo: iMatai, sa vakadeitaki tu ni kosipeli, me vaka a vakavulica na Dauveivueti ena gauna e a bula tu kina e vuravura ka sa mai veisautaka, vukica ka ra vakadukadukalitaka na tamata, sa qai yaco me vakalesuya tale mai o koya na Dauveivueti ena kena savasava ka taucoko; kei na ikarua, sa tautauvata ga kei na kena imatai, me ra na yalo tudei o ira yadua na lewe ni Lotu oqo ni sa nodra ilesilesi vakalewe ni Lotu o ya me ra vunautaka yani na kosipeli vakalesui mai kivei ira na veimatanitu, veimataqali, duivosavosa kei ira na tamata kecega.⁵

Sa mai vakavotui vei au na gauna e a bula voli kina e vuravura na Karisito, e a kaya o koya vei ira e so na tamata ka ra kila na Nona lagilagi, ni sa tiko e dua na nodra ilesilesi o ira yadua era kila deivaki ni bula tiko na Kalou kei na kena dina na kosipeli i Karisito. “Ia ko koya sa sega ni kila, ka kitaka na ka e dodonu me yaviti kina; ena yaviti vakalailai ga. Ni na tarogi vakalevu mai vua sa soli vakalevu vua; ia ena tarogi vakalevu ko ira na tamata mai vua era sa solia vakalevu vua” [Luke 12:48.] O koya gona ni ra sa kila na dina oqo o ira na Yalododonu Edaidai sa tu kina oqo e dua na ilesilesi vakaitamera. Ena tukuni o ira na tamata ni Kalou ena ivolanikalou edaidai kei na gauna makawa ni ra sa tabatamata digitaki, a matabete vakaturaga, a tamata sa taukena na Kalou, me vaka e dua na cina sa caudre ena ulunivanua. “Oi kemudou na rarama kei vuravura. Na koro sa tara toka ena ulunivanua sa sega ni tabonaki rawa. Sa sega talega ni tutuvaki na cina, ka me qai toka e ruku ni vakarau ni sila, ena kena itutu ga; sa qai cinavi ira kecega sa tiko e vale. Me caudre vakakina na nomudou rarama ena matadra na tamata me ra raica na nomudou ivalavala vinaka, ka vakarokorokotaka na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.” [Raica Maciu 5:14–16.]⁶

Sa qai dua na ilesilesi cecere … ena nodra muataki na turaga kei na marama vinaka e vuravura taucoko me ra veikilai kei na Kalou, ka kila na nodra ilesilesi e vuravura oqo! Oi kemuni na tama kei na tina, veitokani vakacakacaka, o ni sa qai kila rawa edaidai na kena ibalebale mo ni vakayacora na ilesilesi ni kena kaburaki na itukutuku ni veisaututaki kei na itukutuku vinaka vei ira na tamata kecega?⁷

Sa walokai tu ko vuravura me rogoca na ka dina ka se bera vakadua me yaco ena itukutuku kei vuravura. Sa tu oqo vei keda. Ena rawa li me da vakayacora na cakacaka ni noda ilesilesi sa vakacolata vei keda na Kalou?⁸

Sa gadrevi o ira yadua na lewe ni Lotu me ra sucu vou ka vakavukui ena kosipeli, ka kila vakavinaka na ivolanikalou. Sa na dua na ka taleitaki kevaka me ra vakataki Pita ni gauna makawa o ira na lewenilotu yadua ka “vakarokorokotaka na Turaga na Kalou ena yalomudou: ka mo dou vakarau tiko mo dou tukuna na vu ni nuinui sa tu ena lomamudou. … ” (1 Pita 3:15.) …

Sa ilesilesi ni Lotu o ya me vunautaka yani na kosipeli i Jisu Karisito ka a vakalesui vua na Parofita o Josefa Simici, ka sega walega na kena vunautaki ka kaburaki yani vakavosa, ena veikauyaki vakaivola, ia ka vakauasivi duadua o ya na kena bulataki na kosipeli ena loma ni noda veivuvale kei na noda veiqaravi vakacakacaka, me umani e lomada na vakabauta kei na ivakadinadina ka vakararamataka na veivanua kecega eda lako voli kina. … E sega ni dua na ka ena tarova rawa na toso ni dina oqo vakavo duadua ga na noda malumalumu se sega ni vakayacora na noda itavi.⁹

Sa daukaulotu na lewenilotu yadua. Na turaga se marama yadua sa nona ilesilesi me kauta mai e dua na tamata: e dua na tina, tama, wekana, itokani vakacakacaka, itau, e dua ga ka sa veitaratara oti kei ira na italai ni kosipeli. Kevaka me ra na vakayacora na nodra ilesilesi o ira yadua na lewenilotu ka vakarautaki na marama tina se turaga tama o ya se dua ga na tamata me ra veivosaki vata kei ira na vakailesilesi digitaki ni Lotu, ena sega kina ni dua na kaukauwa e vuravura me tarova na kena tubu na lotu oqo. Era na vakauqeti na dauvakadidike oqo mai na veivakilaitaki. Na veivakilaitaki oqo, na kena inaki kei na veika ena yaco kina sa vakatau sara ga vei kemuni. Oqori sara ga na ka au vinakata meu vakamatatataka. E dua tiko na ilesilesi ka sega ni rawa vua e dua na tamata me rawa ni levea, o ya na ilesilesi ni veivakauqeti vakatamata. … Sa ikoya na nomu ivakarau, e sega ni ka mo vakalasulasutaka me na qai rawa ni kauti ira mai na dauvakadidike.¹⁰

E dodonu me ra daukaulotu o ira na lewe ni Lotu yadudua. Ena sega beka ni vakadonui me ra lakova na veivale yadudua, ia sa vakadonui ga o koya ena vuku ni nona sa lewenilotu, ka me ivakaraitaki dodonu ni dua na weka vinaka. Era wanonovi koya tiko o ira na wekana. Era vakaraici ira talega na luvena. Sa ikoya e dua na rarama, ka sa nona itavi me kakua ni vunia na cina o ya ena ruku ni vakarau ni sila, ia e dodonu ga me vakaduria ena ulunivanua me ra na dusimaki kina o ira na tamata. …

… Kevaka mo na bulataka vakadodonu na ivakavuvuli ni yalomalumalumu vakaoqori ena ruku ni veiyalayalati ko a vakayacora ena yasa ni tobu, mai na gauna o ya ena veisoqoni ni Sakaramede, ka lewevuqa vei kemuni ena Vale ni Kalou, ko ni na taura e dua na ilesilesi dokai, ena vakalougatataki kemuni na Kalou.

Me na yaco mada ga vei ira na lewe ni Lotu yadua na veivakavoui ena bula oqo, ka yaco na bula me ra raica na nomudou ivalavala vinaka, ka vakarokorokotaka na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.¹¹

Sa noda ikelekele na kosipeli. Eda sa kila na kena inaki. Kevaka eda na bulataka, vakila, ka dau vosa vinakataka na Kosipeli, na Matabete, kei ira era vakaitutu kina, ka vosa vinakataki ira talega na keda meca, eda na vakila na noda marau vakalevu cake, ka da na vakayacora tikoga na vunautaki ni Kosipeli i Jisu Karisito. E rawa vei keda taucoko me da vakayacora na ka oqo. E rawa ni vakayacori. E sega ni kerei keda na Kalou me da vakayacora ka qai kauta laivi vei keda na kaukauwa ni kena vakayacori.¹²

E dodonu me ra bula kilikili me ra na qai veiqaravi o ira na daukaulotu tudei.

Ena Wase 4 ni Vunau kei na Veiyalayalati, e a vakaraitaka vua na Parofita o Josefa Simici e dua na ivakatakila ni “sa voleka ni vakayacori e dua na cakacaka e veivakurabuitaki vei ira na luve ni tamata.

“Ia koi kemudou kece sa lesi mo dou qarava na cakacaka ni Kalou, mo dou qaravi Koya ena yalomudou taucoko, na nomudou kaukauwa taucoko kei na nomudou nanuma kecega; io me kunei ni dou sa sega ni cala ena mata ni Kalou ena siga mai muri” (V&V 4:1–2.) …

[E dua] na ivakadinadina levu ni ivakatakila oqo, kei na kena tale e so a soli mai ena gauna vata ga o ya, sa ikoya na kena vakaraitaki mai na nodra ivakatagedegede ka vakadonui vei ira era na vakaitavi ena kena vakayacori na cakacaka veivakurabuitaki oqo. Na veiivakatagedegede ka vakadonui oqo era sega ni bula baleta na iyau e taukena vakapolitiki, sega ni kilai levu, sega ni bula torocake, rawa ka vakamataivalu, sega ni sucu vakaturaga; ia na yalo ni gadreva na qarava na Kalou ena taucoko ni “yalomu, kaukauwa, nanuma kei na igu”—na veika savasava vakayalo sa ikoya ena vukea na kena vakaturagataki na tamata. Meu tokaruataka: E sega na irogorogo, na iyau levu, na vuli vakalotu ena matanitu vakalotu—ia “[sa] vakayacori e dua na cakacaka e veivakurabuitaki vei ira na luve ni tamata.”¹³

Sa vakarautaki tu e so na ivakarau me ra dusimaki kina o ira na [bisopi kei ira na peresitedi ni iteki] ni ra kacivi ira na noda daukaulotu. Na imatai, mo kakua ni kaciva e dua me daukaulotu ena inaki me na vakabulai kina o koya. E sa bula tiko vakatani e dua na cauravou ko a qai nanuma sara ni na vakavinakataki koya na kaulotu. E rawa vakakina. Ia o ya e sega ni kena inaki dina ena nomu vakauti koya yani. Digitaki ira me ra kaulotu o ira era bula kilikili me ra matataka na Lotu, mo raica me ra tamata yalomatua, ka kena e bibi duadua o ya me ra tamata vakaitovo.¹⁴

E dua na ka vinaka me da nanuma tiko ka sega sara ni vakasivia na veika ena kauta mai vei ira na vakailesilesi oqo ni nodra vakarautaki ka tuvanaki vinaka me ra vakayacora na nodra ilesilesi e sa baleta ga na kaci ni kaulotu. Ni dau kacivi e dua me kaulotu e dua na ka vinaka me da nanuma tiko na veitaro vakaoqo:

E sa kilikili beka o koya me matataka na Lotu?

E tudei tu beka na nona lewa e loma me sabaya kina na - veitemaki?

E sa bula savasava tiko beka mai o koya ka tomana tikoga na itovo oqo ka rawa vua me sabaya kina na veitemaki ena gauna oqo?

E sa gumatua tiko beka mai na nona qaravi itavi ena isoqosoqo Lotu?

Sa tiko beka vua e so na kila ena vuku ni itavi ni Lotu ki na vuravura oqo?

Sa kila tiko beka o koya ni Lotu sa ka cecere duadua ena vuravura, ka sa ikoya ga na isoqosoqo vakadonui me matataka na Turaga o Jisu Karisito ena nodra vakabulai na kawa tamata? …

Sa bau vakila beka o koya na nona volekati koya na Kalou mai na nona masumasu se na veika a sotava, me rawa kina vua na vosa vua na Turaga me vaka ga na tamana dina?¹⁵

O koya gona sa gadrevi kina vei ira na cauravou daukaulotu era gole yani ki vanua tani me ra laki vunautaka na kosipeli, me taumada na nodra bulataka tiko na kosipeli ena nodra igu taucoko, ka tiko e lomana ni sa kila deivaki tiko ni sa vunautaka tiko na dina. E dina, ena imatai ni gauna e vaka e dau malumalumu na ivakadinadina oqo; ia sa dau tu vei ira na luveda na ivakadinadina. … Mai na vuli, veiqaravi, yalomalua, kei na masumasu, ena vaqaqacotaki kina na ivakadinadina oqo.

Sa ikoya oqo e dua tale na veivakadonui: O ira na cauravou daukaulotu e dodonu me ra turaga va-Karisito na nodra bula. A tamata vakaturaga—o cei o koya? “O koya ga e rarama”—sega ni vunivuni, sega ni mamadua me baleta na kilai ni cala; “o koya ga e yalodina”—yalodina ki na dina, ki na dodonu, ki na Vosa ni Vuku—“dina, ena loloma kei na itovo ni veikauwaitaki, e tamata dokai ka vakayacora vakakina vei ira na tamata, yalodinataka na nona vosa me na vakamuria, ka yalodina vua na Kalou kei na tamata—na mataqali tamata vakaoqo e tamata vakaturaga dina, ” sa dodonu me vakaoqo o ira na cauravou daukaulotu ni Lotu oqo o ira era na lesi yani me ra laki Vakarisitotaka na vuravura.¹⁶

O ira yadudua na dikoni, qasenivuli, kei na bete kei ira na italatala qase ni Lotu era sa kila vakavinaka tu kevaka me ra ivakalesilesi bula kilikili ni Lotu i Karisito, e dodonu me maqosa na nodra ivakarau ka bula savasava. E dodonu me ra kila ni sega ni vakavuravura na lawa ni tiko savasava, o ya o ira na curavou kei ira na goneyalewa yadudua, me ra vagalalataki ira mai na cala ni veidauci. …

Era sa vakasalataki oti o ira na cauravou oqo ni ra sa na matataka tiko yani na Lotu, ni dua na vakailesilesi ni dua na isoqosoqo—vakailavo se vakalotu—sa dodonu me tiko vua e dua mada ga na iyau cecere, sa ikoya na: veivakabauti. E dina na vosa oqo, “Ena nomu sa vakabauti sa ikoya na ka cecere cake mai na lomani.” O cei beka me ra matataka tiko na daukaulotu? iMatai, era matataki ira na nodra itubutubu, colati tiko na itavi ni kena taqomaki na yaca ni nodra matavuvale. iKarua, era matataka tiko na Lotu, vakabibi na tabanalevu era tiko kina. Ka kena ikatolu, o ya ni ra sa matataka tiko na Turaga o Jisu Karisito, ka ra sa nona dauveiqaravi vakadonui.

O ira na mata oqo, era sa matataki ira na tolu na ilawalawa oqo ka sa nodra ilesiledi me ra matataka e dua vei ira na itavi cecere duadua ena nondra bula.¹⁷

E levu na veivakalougatataki e vu mai na cakacaka ni kaulotu.

Kevaka mo na vaqaqacotaka na nomu ivakadinadina, ka me vakatakilai vei kemuni yadudua ena gauna oqo ni sa vukei kemuni tiko na Karisito ena nomuni cakacaka, liutaka tiko na nona Lotu, io na sala vinaka duadua me vakayacori kina … o ya mo vakayacora ga na nomu itavi … cakava na cakacaka ni kaulotu.¹⁸

Ni vakayacori na veiqaravi … ena vanua ni kaulotu, sa veivakalougatataki ki vua e vakayacora. Era rokova vakakina e udolu na itubutubu ena Lotu era sa vakavinavinakataka na iyau ni cakacaka vakaoqo vei ira na nodra cauravou kei na goneyalewa, o koya gona mai na cakacaka oqo sa vakaraitaki mai kina na kena vakavinavinakataki na vuvale kei na kosipeli. Era kila talega na itubutubu ni cakacaka ni kaulotu e umana na itovo ni vakasama e dua na kila ka ni dina ni kosipeli, ka ra vakila beka o ira na cauravou ia era sega ni vakaraitaki.¹⁹

E lewevuqa vei keda era sega ni raica rawa na yaga kei na inaki ni tabana cecere oqo na itavi qaravi ni Lotu [cakacaka ni kaulotu].

1—Sa ikoya e dua na ivakaraitaki ni cakacaka sega ni saumi ena vukuna na iVakavuvuli, sa ikoya e uasivi duadua.

2—Sa ikoya oqo e dua na veivakarautaki ni nodra bula savasava na itabagone, ka sa ivurevure talega ni veivakadodonutaki, e cecere sara na kena veivakauqeti.

3—Sa ikoya oqo e dua na veivakavulici qaqa kei na nodra vakatatakicake na lewenivanua, sa vakadinadinataki na vua ni cakacaka oqo.

4—Sa ikoya oqo e dua na ivurevure ni nodra veivakavukui na veimatanitu, kei na kena tauyavutaki na veiwekani e vuravura, sa tetevaka yani na nona veivakauqeti sa kilai levu tu.

5—Ni sa ikoya oqo na nona inaki o koya sa Cecere Sara me vakabulai koya e veiqaravi—na cakacaka ni kaulotu e veiqaravi vakaveiwekani sara ga ki na kena vakacavari na inaki tawamudu oqo!

“Raica sa ka talei ena mata ni Kalou na tamata kecega; …

“Ia kevaka drau sa vunau tiko ena nomudrau bula taucoko ka sa saumaki mai kina e dua na tamata, sa na vuabale sara na nomudrau marau ena matanitu i Tamaqu!

“Ia kevaka sa vuabale na nomudrau marau ni drau sa vakabula mai e dua ki na matanitu i Tamaqu, sa na uasivi sara na nomudrau marau kevaka drau sa vakabula rawa e lewevuqa!” (V&V 18:18, 15–16.)²⁰

Sa dodonu me vakavoui na yalo ni tamata. Oqo sara ga na inaki dina ni nona a tadu mai kina ki vuravura o Karisito. Sa ulu ni inaki ni kena vunautaki na kosipeli sa ikoya me na vakavouya na yalo ni tamata kei na nodra bula, o koya gona ko ni na gole yani na taciqu ki na veiiteki ka rogoca na voqa ni nodra ivakadinadina kei na veivakadeitaki o ira era curuvou mai—ka tukuna ni sa vakavoui na nodra bula ni ra sa curuvou mai ni ra tukuniyalotaka tiko. Na veivakavoui vakaoqo sa yaco kina na veisaututaki kei na lomavinaka e vuravura ka tagutuvi laivi na veicacati [kei na] vakaloloma.²¹

O ira na noda daukaulotu—era sa vakaraitaka tiko yani ki na vuravura vakaleqai oqo ni itukutuku ka a mai vakasavui ena sucu i Jisu—“sa veivinakati rawa ko ira e vuravura, sa lomani ko ira na tamata: [raica Luke 2:14] sa na rawa me vakavotukanataki dina eke ena gauna oqo ena kena bulataki na ivakavuvuli ni kosipeli.²²

Vakatutu ni Vuli kei na Veivosaki

Sa dau vakavuqa na nona dau vakavinavinakataka o Peresitedi McKay na nodrau gugumatua oi rau na daukaulotu ka a vakavulici rau na nona itubutubu. E sa vakalougatataki beka vakacava o iko se dua o kila mai na cakacaka ni kaulotu?
Sa itavi beka nei cei ena gauna oqo na cakacaka ni kaulotu? (Raica tabana 59–64.) Na veika cava beka sa tu vei keda me da muria kina na ivakasala nei Peresitedi McKay ni sa dodonu me ra kaulotu o ira na lewenilotu yadua? Eda na vakarautaki keda vakacava me da vakayacora kina na ilesilesi oqo?
Na iyaragi ni veiqaravi cava sa vakarautaka tu na Lotu me vukei keda ki na kena wasei na kosipeli? Na cava e so na sala eda sa vakasalataki kina me da vukei ira na daukaulotu ni tabanalevu ni noda yasana?
Na cava e so na kila ka e gadrevi ena cakacaka ni kaulotu? (Raica tabana 64–66.) Na cava na vuna e ka bibi kina ki na cakacaka ni kaulotu na bula kilikili kei na veivakabauti?
Na cava e rawa me ra vakayacora na itabagone me ra vakarautaki ira ki na kaulotu?
Ena rawa vakacava vei ira e lailai sobu na nodra ivakatagedegede ni vuli kei na rawa ka me ra vukea na inaki ni cakacaka ni kaulotu? Na veiqaravi cava ni Lotu sa rawa me ra vakaitavitaki kina?
Ena sala cava e so sa rawa ni ra veivuke kina o ira na veiwatini qase ena kaulotu?

iVolanikalou e Veisemati: 3 Nifai 12:14–16; V&V 4:1–7; 18:15–18; 75:2–5; 88:81; 90:11.