Fesoasoaniga Faaopoopo mo le Atinaeina o Faiaoga
Aafiaga e Aoao ai 6: Malamalama i le Talaaga ma le Anotusi


Aafiaga e Aoao ai 6

Malamalama i le Talaaga ma le Anotusi

Vaaiga Aoao

O lenei aafiaga e aoao ai e aofia ai vaega nei:

  • Malamalama i le uiga o le talaaga ma le anotusi

  • Malamalama i le taua o le talaaga ma le anotusi

  • Iloaina o le talaaga ma le anotusi o mau

Vaega Autu

I nai aafiaga e aoao ai e sosoo ai, o le a tatou vaavaai latalata atili i vaega taitasi o le mamanu e aoao ai faa-tasi i le taimi. O le mamanu e aoao ai ua saunia se ata faataatia o faavae na e fesoasoani e faatumauina le talalelei i o tatou mafaufau ma loto. I lenei aafiaga e aoao ai, o le a tatou aoao ai e uiga i le malamalama i le talaaga ma le anotusi.

O le faamoemoega o lenei aafiaga e aoao ai o le saunia o se folasaga puupuu i vaega o le mamanu e aoao ai. Ao e auauna atu o se faiaoga seminare po o le inisitituti, o le a e maua le sili atu ona tele o avanoa e aoao ai e uiga ma faataitai nei tomai.

Aoao mai Mau: Malamalama i le Talaaga ma le Anotusi

Ata
lima

I le faataoto i maa taua, ua miti le tamaitai talavou e uiga i le vaavaai mo ni maa taua i le oneone. O lana sailiga e faatusa i se tagata aoao o loo saili mo upumoni e faavavau i tusitusiga paia. O le oneone e suitulaga i le talaaga ma le anotusi o tusitusiga paia—o tagata, nofoaga, mea e tutupu, laina o tala, aoaoga, ma isi lava—lea e mafai ona maua ai upumoni o le talalelei.

Ata
tusitusiga paia

Ao tatou saili mo upumoni e faavavau i mau, e tatau ona tatou amata i le taumafai ia malamalama i tulaga ma faamatalaga autu o savali ua tatou faitauina. O le sailia ia malamalama i le talaaga ma le anotusi o mau o le a faatagaina i tatou ia sili atu le iloaina o upumoni taua o le talalelei.

Tusitaulima o Gaoioiga Aoao Atu ma le Aoaoina Mai o le Talalelei

Ata
faavaa o le tusitaulima

Faitau vaega 2.4.1 (“Talaaga”) ma le 2.4.2 (“Anotusi”) i itulau 24–25 i lau tusitaulima Aoao Atu ma le Aoaoina Mai o le Talalelei. Valivali upu ma fuaitau i nei vaega na e fesoasoani ia te oe e malamalama ai i le uiga o le talaaga ma le anotusi o mau ma pe aisea e taua ai i la tatou suesuega.

Tusi ou manatu ma uunaiga e uiga i le taua o le malamalama i le talaaga ma le anotusi i le suesuega o le talalelei i se api o talaaga e suesue ai po o se isi nofoaga e mafai ona e toe maua ai ma faasoa atu i lou taitai o le aoaoga po o le vaega.

O Le Uiga ma le Taua o le Talaaga ma le Anotusi

Iloilo le kata lenei ia malamalama atili ai i le talaaga ma le anotusi:

Talaaga

Anotusi

O le a le talaaga?

O le talaaga e aofia ai tulaga o loo siomia ai po o le tuuina mai o ni faamatalaga i se fuaitau faapitoa o mau, mea na tutupu, po o se tala. O le talaaga e aofia ai le talafaasolopito, aganuu, ma le faatulagaga faafaafanua; ma isi.

O le a le anotusi?

O le anotusi e aofia ai le laina o le tala, tagata, ma mea na tutupu, lauga, ma faamalamalamaga musuia ia e maua ai le tusiga o le mau. O le iloaina o le anotusi e aofia ai le aoaoina o le uiga o upu ma fuaitau faigata e faapea foi faauigaga o faataoto, faatusa, ma isi.

Aisea e taua ai le talaaga?

O le talaaga e faamanino ai ma faalolotoina ai le malamalama i tala, aoaoga, aoaoga faavae, ma mataupu faavae i tusiga o tusitusiga paia.

Aisea e taua ai le anotusi?

O le anotusi e tuuina mai le ola ma le taua i aoaoga faavae ma mataupu faavae o loo maua i le poloka mau.

Ata
faiaoga o loo suesue

Fai Fesili

Ina ia malamalama i le talaaga ma le anotusi o tusitusiga paia, saili muamua ia faamasani i faamatalaga autu o le savali ona suesue lea o faamatalaga mo le malamalama atili. E mafai ona e faia lenei mea i le aoao e fai fesili e uiga i tagata, nofoaga, mea na tutupu, ma isi i le fuaitau o mau o loo e faitauina ona saili lea o tali i nei fesili e faaaoga ai punaoa aoga ma faatuatuaina.

O fesili e pei o fesili nei e mafai ona fesoasoani ia te oe ia malamalama atili ai i le talaaga ma le anotusi o le fuaitau o le mau o loo e suesueina:

  • O le a le tala o le mafuaaga o le fuaitau?

  • O le a le faatulagaga faaletalafaasolopito, aganuu, ma le faafanua?

  • O ai le tusitala?

  • O ai tagata o loo i le fuaitau? O a mea o loo latou faia po o fai mai ai, ma aisea?

  • O le a le mea o loo tupu? O le a le laina o le tala?

  • O a uiga o upu e le masani ai, fuaitau, po o lagona?

  • O le a le taua o tu ma aga masani ua faamatalaina?

Ata
suesueina o tusitusiga paia

Sailiga mo Tali

O nisi nei o punaoa e sili ma maoae le faatuatuaina e mafai ona e faaaogaina e fesoasoani ia te oe e maua ai tali i au fesili:

  • O fesoasoaniga i le suesueina o mau e pei o le mataupu ma autu o vaega, vaefaamatalaga, le Bible Dictionary, le Topical Guide, le Taiala i Tusitusiga Paia, le faasinoupu i le fusitolu, faafanua, ma isi

  • Fuaitau o mau e fesootai

  • O upu a perofeta ma aposetolo soifua (ae maise na e maua i lauga o konafesi aoao)

  • O le lisi o mea e aoao i le kosi faaletusi paia o le seminare ma le inisitituti (e aofia ai tusi lesona a le faiaoga ma le tamaitiiti aoga)

  • Lomifefiloi

A e malamalama i le talaaga ma le anotusi o mau, o le a e sili atu ona mafai ona laa atoatoa atu i le lalolagi o tagata, nofoaga, mea e tutupu, ma aoaoga o loo e faitau i ai ma vaai i mea e pei ona vaai i ai le tusitala. O lenei mea o le a fesoasoani e tatala ai le faitotoa i le iloaina o upumoni taua o le talalelei.

Mauaina o le Fesoasoani Mamana i le Aoaoina Atu o le Talalelei

Maimoa i le vitio “Understanding Context and Content” (7:39), o loo maua i le LDS.org. I lenei vitio, o loo talanoaina e faiaoga e toatolu a latou taumafaiga ia malamalama i le talaaga ma le anotusi.

Tusi ni manatu se lua pe tolu na e aoaoina mai le vitio i se api o talaaga e suesue ai po o se nofoaga e mafai ona e toe maua ai ma faasoa atu i lou taitai o le aoaoga po o le vaega.

Gaoioiga o Mau

O le taimi lenei e faataitai ai le mauaina o le talaaga ma le anotusi i tusitusiga paia.

Faitau le Luka 5:12-26, ma faaauau i le mea na gata ai faiaoga i le vitio “Understanding Context and Content”. Fai se lisi o fesili e uiga i tagata, nofoaga, mea na tutupu, ma isi faamatalaga na e mafai ona fesoasoani ia te oe ia sili atu ai le malamalama i le talaaga ma le anotusi i nei fuaiupu. Ona faaalu lea o ni nai minute i le sailiga o tali i au fesili.

A uma ona e faia le gaoioiga, tusi se aotelega o lou aafiaga i se api o talaaga e suesue ai po o se nofoaga e mafai ona e toe maua ai ma faasoa atu i lou taitai o le aoaoga po o le vaega. Ia aofia ai (1) nisi o mea na e aoaoina e uiga i le taua o le malamalama i le talaaga ma le anotusi i le suesuega o le talalelei ma (2) nisi o vaaiga fou na e maua e uiga i tagata, nofoaga, ma mea na tutupu i le Luka 5:12-26.

Aotelega ma le Faaaogaina

Mataupu Faavae ia Manatua

  • O le talaaga e faamaninoina ma faalolotoina lo tatou malamalama i tala, aoaoga, aoaoga faavae, ma mataupu faavae i le tusiga o mau.

  • O le anotusi e tuuina mai le ola ma le taua i le aoaoga faavae ma le mataupu faavae i mau.

  • O le malamalama i le talaaga ma le anotusi o mau o le a fesoasoani e tatalaina le tele o upumoni taua o le talalelei.

  • Ina ia oo ina malamalama i le talaaga ma le anotusi o mau, e tatau ona tatou fai fesili ma suesue i punaoa faatuatuaina mo tali i nei fesili.

Ata
Peresitene Thomas S. Monson

“Ia faamasani i lesona e aoao mai i tusitusiga paia. Aoao ia iloa le talaaga ma le siosiomaga o faataoto a le Matai ma apoapoaiga a perofeta. Suesue i ai e faapei o latou saunoa mai ia te oe, aua o upu moni na” (Thomas S. Monson, “Ia Avea ma Tagata Sili e Mafai ona Avea ai Oe,” Ensign po o le Liahona, Me 2009, 68).

“Ona, a lea?”

Ina ia faaiuina lenei aafiaga e aoao ai, tusi i lalo nisi o mea o le a e faia e faalagolago i mataupu faavae na e aoaoina i le aso.