“3: Pagkat-on,” Pagkaplag og Kalig-on diha sa Ginoo: Emosyonal nga Kalig-on (2020)
“3: Pagkat-on,” Pagkaplag og Kalig-on diha sa Ginoo: Emosyonal nga Kalig-on
Pagkat-on—Labing Dugay nga Oras: 60 Minutos
1. Atong mga lawas gasa gikan sa Dios
Basaha:
Ang inyong mahigugmaong Langitnong Amahan mihatag kaninyo og gasa nga lawas aron kapoy-an sa inyong espiritu (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 88:15; Abraham 5:7). Ang himsog nga lawas importante nga malig-on sa emosyonal nga paagi. Samtang inyong atimanon og maayo ang inyong pisikal nga kahimsog, ang inyong emosyonal nga kalig-on molambo usab, ug bali-bali. Pipila ka paagi kamo mas makaatiman og maayo sa lawas nga gihatag sa Langitnong Amahan kaninyo naglakip sa kanunay nga pag-ehersisyo, daghang pahulay, personal nga kalimpyo, ug himsog nga pagkaon.
2. Kanunay nga Pag-ehersisyo
Basaha:
Ang kanunay nga pag-ehersisyo makahatag og dako kaayo nga kaayohan sa inyong emosyonal nga kahimsog. Ang pisikal nga kalihokan makapadasig sa inyong utok ug magpagawas og mga kemikal nga motabang sa inyong mga emosyon ug abilidad sa pagkakita og klaro sa mga sitwasyon. Ang paggahin og oras nga maaktibo makahatag kaninyo og pagbati nga mas malipayon, mas mahupay, ug minos nga pagkabalaka. Ang pisikal nga kalihokan mahimo usab nga oportunidad sa paggamit sa inyong lawas ug sa pagkonektar ngadto sa pamilya ug mga higala diha sa makalingaw, sosyal nga sitwasyon.
Basaha:
Kon kamo wala maka-ehersisyo sulod sa dugay nga panahon, adunay problema nga nagbalik-balik nga sakit sama sa sakit sa kasingkasing, dayabitis, o artraytis; o adunay laing mga kabalaka, patan-aw og propesyonal nga doktor sa dili pa magsugod og bag-ong plano sa ehersisyo.
3. Katulog ug Pahulay
Basaha:
Ang panginahanglan alang sa pagkatulog ug pagpahulay kasagarang makalimtan. Si Elder Jeffrey R. Holland miingon, “Ang sobrang kakapoy mao ang kaaway natong tanan—busa hinay-hinay lang, pahulay, ug ibalik ang kalagsik. Ang mga doktor mipasidaan nato nga kon kita dili mogahin og panahon aron mamaayo, kita sigurado gayod nga magkasakit sa dili madugay” (“Sama sa Usa ka Sudlanan nga Nabuak,” Liahona, Nob. 2013, 41). Ang kalidad nga pagkatulog makatabang sa pagpanalipod sa inyong kahimsog sa pangisip, pisikal nga kahimsog, kalidad sa kinabuhi, ug kahilwasan. Kon kamo gikapoy, mahimong malisod ninyo ang paghimo og mga desisyon, pagsulbad og mga problema, pagpugong sa inyong mga emosyon ug kinaiya, ug sa pagdumala og kausaban.
Basaha:
Ang pagpahulay labaw pa kay sa igong pagkatulog. Ang Basahon ni Mormon nagtudlo, “Kini dili panginahanglan nga ang usa ka tawo kinahanglan modagan nga labaw pa kay sa iyang kusog” (Mosiah 4:27). Tingali nagpamati kamo og kabug-at sa pag-apas sa kapaspas sa kalibotan. Mahimo nga kamo anaa sa usa ka hugna sa kinabuhi nga ingon og makasanap, sama sa pagpatubo og gagmay nga mga bata o sa pag-atiman sa usa ka minahal nga masakiton. Makaapekto usab kaninyo ang emosyonal nga mga hagit nga nakaingon kaninyo sa pagbati og kakapoy ug buot matulog og dugay kay sa gikinahanglan. Ang paghigda sa katre og dugay kaayo makadaot sa inyong mental ug emosyonal nga kahimsog. Ang Ginoo nahigugma kaninyo ug nakahibalo sa inyong talagsaong mga kahimtang. Makatudlo Siya kaninyo ngadto sa mga ideya ug mga kapanguhaan nga motabang alang sa inyong sitwasyon.
Hisgoti:
Sa unsang paagi ang kakapoy nag-apekto sa atong espirituhanon, pisikal, sosyal, ug emosyonal nga kaayohan?
Basaha:
Kon kamo sobra kaayo o gamay kaayo og kinatulgan, hunahunaa ang pagpangayo og tabang gikan sa usa ka doktor.
4. Personal nga Kalimpyo
Basaha:
Magpakita kita og pagtahod alang sa atong mga lawas kon kita motagad ug mosulti mahitungod kanila sa positibong paagi. Ang pagpauna sa gagmay nga mga butang sama sa paghugas sa atong mga kamot, pagkaligo kanunay, pag-toothbrush, ug ang pagpabilin nga limpyo sa atong mga sinina mopalambo sa atong kahimsog ug makatabang kanato sa pagbati og mas maayo mahitungod sa atong mga kaugalingon.
Hisgoti:
Unsa nga mga kausaban ang inyong mamatikdan sa inyong kaugalingon kon kamo magpraktis og maayong personal nga kalimpyo?
5. Himsog nga Pagkaon
Basaha:
Ang Manluluwas mitudlo ni Propeta Joseph Smith mahitungod sa kahimsog nga pagpuyo kaniadtong 1833 diha sa usa ka pagpadayag nga nahimong nailhan isip ang Pulong sa Kaalam (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 89). Kini nga pagpadayag naghatag og direksyon kalabot sa unsay atong kinahanglang kaunon ug unsay kinahanglan natong likayan. Ang Ginoo misaad og maayong kahimsog, kalig-on, panalipod, kahibalo, ug kaalam ngadto niadtong kinsa nagsunod sa Pulong sa Kaalam.
Diha sa usa sa iyang kataposang kinatibuk-ang komperensiya nga pakigpulong, si Presidente Thomas S. Monson miingon: “Hinaot atong amumahon ang atong mga lawas ug ang atong mga hunahuna pinaagi sa pagtuman sa mga baroganan nga gitakda diha sa Pulong sa Kaalam, usa ka balaanong hinatag nga plano. Sa akong tibuok nga kasingkasing ug kalag, ako mopamatuod sa mahimayaong panalangin nga naghulat kanato kon atong buhaton” (“Mga Baroganan ug mga Saad,” Liahona, Nob. 2016, 79).
Hisgoti:
Unsa ang pipila ka mga paagi kita makaamuma og mas maayo alang sa lawas nga gihatag kanato sa Langitnong Amahan?
Basaha:
Siguroha ang pag-inom og daghang limpyo nga tubig sa tibuok adlaw. Kaon og igo sa hustong pagkaon aron sa pagpabaskog sa inyong lawas aron kamo adunay enerhiya nga inyong gikinahanglan sa pagtuman sa inyong inadlaw nga mga buluhaton. Sa kinatibuk-an, hunahunaa ang pagkaon og dugang pa nga mga utanon, prutas, tibuok nga mga lugas, mga liso, ug mga nut. Hunahunaa usab ang pagpakubos sa asukal, asin, tam-is nga mga ilimnon, ug mantika sa mga hayop.
Mahimo usab kamo nga makigsulti ngadto sa usa ka tawo nga inyong kaila mahitungod sa inyong mga kinaiya sa pagkaon. Paghisgot og pipila ka paagi nga kamo makapabaskog og mas maayo sa inyong lawas. Samtang kamo maningkamot aron magpuyo og mas mahimsog nga kinabuhi, mahimong dili dayon ninyo makita ang resulta. Apan kamo makahibalo nga kamo naghimo sa inyong labing maayo sa pag-atiman sa inyong lawas nga gihatag sa Dios kaninyo.
Basaha:
Usa ka simtoma sa dili maayo nga kinan-an mao ang pagpunting sa pagkaon ug ehersisyo hangtod sa punto diin kamo dili makatutok sa ubang mga bahin sa inyong kinabuhi.
Kon inyong mahibaloan nga ang inyong mga kinaiya sa pagkaon nagpugong sa inyong mga kalihokan o nagdaot sa inyong kahimsog, palihog pangayo og medikal nga panabang.
6. Pagsabot sa atong mga Emosyon
Basaha:
Ang inyong lawas nagsinati og kusog nga mga emosyon. Ang mahimong lig-on sa emosyonal nga paagi nagkinahanglan kaninyo nga moila, modawat, ug motubag sa inyong mga emosyon sa himsog nga paagi. Ang mga emosyon normal nga bahin sa atong mortal nga kasinatian. Usahay ang inyong mga emosyon mahimong kusog, ug kini makahagit sa pagtubag ngadto niini. Kon inyong tugotan ang inyong mga emosyon sa paghukom sa inyong mga batasan, kamo nagtugyan ngadto sa inyong mga emosyon kay sa naggamit sa inyong kabubut-on sa pagtubag ngadto sa inyong mga emosyon.
Hisgoti:
Unsaon sa pagpaningkamot sa pagdumala sa atong mga emosyon pagtabang kanato nga mahimong mas Kristohanon?
Basaha:
Ang unang lakang sa pagdumala sa mga emosyon mao ang pagkahimong mahibalo niini. Usa ka himan nga makatabang mao ang usa ka journal sa mga emosyon, din kamo makapamalandong diha sa mga emosyon nga inyong gibati. Diha sa journal sa mga emosyon, inyong i-rekord ang emosyon nga inyong gibati, ang mga sitwasyon nga kamo anaa, ug ang mga lihok nga inyong gihimo tungod sa emosyon. Palandonga kini nga mga pagbati ug mga sitwasyon ug unya isulat ang inyong mga hunahuna. Samtang inyong gisubay ang inyong mga emosyon, pangita og sundanan ug sagad nga mga lihok. Hunahunaa ang pagsulat diha sa inyong journal sa mga emosyon kada adlaw. Tan-awa ang ehemplo sa ubos.
|
Emosyon |
Sitwasyon |
Mga Lihok nga Gihimo Tungod sa Emosyon |
Palandonga |
|---|---|---|---|
Emosyon Ehemplo Karon ako mibati og kasuko ug nasakitan. | Sitwasyon Nagkalalis kami og maayo sa akong papa. | Mga Lihok nga Gihimo Tungod sa Emosyon Nasuko gyod ko ug gisinggitan ko siya ug gisinghagan nako ang akong mga higala. Gibati ko ang kangil-ad mahitungod nini. | Palandonga Kinahanglan akong makigsulti sa akong papa mahitungod sa unsay akong gibati kay sa masuko kaniya. |
Emosyon Ehemplo Karong adlawa gibati ko ang hingpit nga kalipay ug gugma. | Sitwasyon Nadungog ko ang kinasingkasing nga pag-ampo nga mitandog kanako. | Mga Lihok nga Gihimo Tungod sa Emosyon Ako mipasalamat sa Langitnong Amahan alang sa Iyang gugma, ug mihunahuna ako mahitungod kon unsaon sa pag-ampo. | Palandonga Gusto kong mobati niini nga paagi pag-usab pinaagi sa pagsulay og mas maayong koneksyon ngadto sa Langitnong Amahan pinaagi sa pag-ampo. |
Basaha:
Si Elder Richard G. Scott mitudlo, “Ang pagnunot sa mga emosyon sama sa kasuko o kahiubos o pangatarongan mopalayo sa Espiritu Santo” (“Unsaon Pag-angkon og Pagpadayag ug Inspirasyon alang sa Inyong Personal nga Kinabuhi,” Liahona, Mayo 2012, 46). Sa tinuod, tanan kita mobati usahay og kasuko ug kahiubos. Usahay kita hatagan gani og katarongan sa pagbati niini nga mga emosyon. Bisan pa niana, kini importante alang kanato sa pagsulbad niini nga mga pagbati kon kita buot og mas maayong koneksiyon ngadto sa Ginoo ug bation ang Espiritu.
Misugyot usab si Elder Scott og paagi nga ang emosyon makatabang kanato sa pagbati sa Espiritu ug mahimong mas malig-on: “Ang hustong pagpakatawa motabang sa pagpadayag. … Ang pagpakatawa usa ka paagi sa paglikay sa mga pressure sa kinabuhi” (“Unsaon Pag-angkon og Pagpadayag,” 46).
Hisgoti:
Unsaon nga ang pagkat-on sa pagdumala sa inyong mga emosyon nagtabang kaninyo nga mas dali nga mobati sa Espiritu?
7. Kaugalingong Pag-atiman
Basaha:
Kon kamo nag-atubang og mga hagit, kamo kinahanglang mobuhat sa tanan ninyong mahimo sa pag-atiman sa inyong kaugalingon. Ang pagbuhat sa tanan nga kamo makahimo nagpasabot sa paggamit sa mga kapanguhaan nga kamo aduna sa inyong kinabuhi sa pagsuporta kaninyo sa bisan unsa nga mga hagit nga kamo nag-atubang. Sa ubos mao ang usa ka lista sa mga ideya alang sa kaugalingong pag-atiman.
-
Motagpilaw
-
Makig-istoryahay sa higala
-
Maghinayhinay
-
Mag-shower o maligo
-
Mag-ehersisyo
-
Magbasa og libro
-
Maminaw og musika
-
Magmugna og usa ka butang
-
Mag-ampo
-
Maglakawlakaw
-
Maghimo og lista sa mga butang nga kamo mapasalamaton
-
Magkalingaw sa usa ka lami nga pagkaon
-
Magsayaw
-
Magkanta
-
Gamit og mga paagi sa paglingaw-lingaw (tan-awa sa kalihokan sa aytem 3 diha sa “Pagkat-on” nga seksiyon sa kapitulo 4 ug sa mga “Kapanguhaan” nga seksiyon sa kapitulo 4)