Seminelí
3 Nīfai 15–16: “Lotoʻā pē Taha, mo e Tauhi Pē Taha”


“3 Nīfai 15–16: ʻLotoʻā pē Taha, mo e Tauhi Pē Taha,’” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“3 Nīfai 15–16,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

3 Nīfai 15–16

“Lotoʻā pē Taha mo e Tauhisipi pē Taha”

ʻĪmisi
Ko Kalaisi ʻokú Ne pukepuke ha lami ʻi he loto-ʻofa

ʻI hono akoʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e kakai ʻi he fonua ko Mahú, naʻá Ne fakahaaʻi ʻEne ʻofa ki he tokotaha kotoa pē. Naʻe fakaafeʻi takitaha kinautolu ke nau omi ʻo aʻusia ʻEne ʻofá maʻanautolu (vakai, 3 Nīfai 11). Naʻá Ne tokoniʻi leva kinautolu ke mahino ʻokú Ne ongoʻi ʻa e ʻofa tatau ki he fānau kotoa ʻa e ʻOtuá. ʻOkú Ne finangalo ke lau ʻa e tokotaha kotoa pē ʻi he feituʻu kotoa pē fakataha mo ʻEne fanga sipí. ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke ongoʻi ʻa e finangalo ʻa e Fakamoʻuí ke tānaki koe mo e tokotaha kotoa pē kiate Ia.

Ko hono faʻu ha ʻātakai ʻo e tali leleí mo e fakaʻapaʻapá. Feinga ke ako fekauʻaki mo e puipuituʻa mo e ngaahi tūkunga ʻo e tokotaha ako takitaha. Te ke lava ʻo tokoni ke ongoʻi ʻe he kau akó ʻoku nau kau mai ʻaki hano fakaafeʻi kinautolu ke vahevahe ʻenau ngaahi fakakaukau makehé pea ʻai ke nau ʻilo ʻoku fakamahuʻingaʻi ʻenau ngaahi tokoní.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke fakalaulauloto ki he founga te nau tali ʻaki ʻa e fehuʻi ko ʻení: “Ko e hā ha fakamoʻoni kuó ke mamata ai ʻoku finangalo ʻa e Fakamoʻuí ke tānaki ʻa e tokotaha kotoa pē kiate Ia?”

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ngaahi huafa ʻo Sīsū Kalaisí

Fakakaukau ke fakapipiki ha fakatātā ʻo Sīsū Kalaisi ʻi lotomālie ʻi he palakipoé. Fakaafeʻi e kau akó ke ngāue ʻi ha fanga kiʻi kulupu iiki ke vakai pe ko e huafa kehekehe ʻe fiha kiate Ia te nau lava ʻo manatuʻi pe kumi ʻi ha miniti ʻe ua ki he tolú. Fakaafeʻi leva e kulupu takitaha ke nau fili ha taha ʻo Hono ngaahi huafá te nau fie vahevahe mo e kalasí. Ko ha ngaahi sīpinga ʻeni ʻe niʻihi mei he Tohi ʻa Molomoná.

Fakatokangaʻi ange: Kapau ʻe ʻaonga ki hoʻo kau akó ha founga longomoʻui ange, vakai ki he “Founga ʻe taha ke kamata ʻaki e lēsoní” ʻi he konga ki he “Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó”.

  • Ko e hā ha taha ʻo Hono ngaahi huafá ʻokú ke saiʻia taha aí? Ko e hā ‘okú ne akoʻi atu fekauʻaki mo Iá?

Ko e sipi ʻa e Fakamoʻuí

ʻI he 3 Nīfai 15–16, naʻe hoko atu hono akoʻi ʻe Sīsū ʻa e kakai ʻi he veʻe temipale ʻi he fonua ko Mahú. Hili hono fakamatalaʻi kuo fakakakato e fono ʻa Mōsesé ʻiate Iá, naʻá Ne vahevahe ha huafa Maʻana ʻe lava ʻo tokoni ke mahino kiate kitautolu hotau vā fetuʻutaki mo Iá.

Lau ʻa e 3 Nīfai 15:17 pea fakakaukau ke fakaʻilongaʻi ʻa e huafa naʻe ʻai ʻe Sīsū Maʻaná.

Fakakaukau ke fetongi ʻa e fakatātā ʻo Sīsū Kalaisi ʻi he palakipoé ʻaki ha fakatātā ʻo Ia ko ha tauhisipi, hangē ko ia ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoni ko ʻení. Fakaafeʻi e kau akó ke fakalaulauloto fakalongolongo ki Hono fatongia ko hotau Tauhisipí ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi ueʻi hangē ko ia ʻi he palakalafi ko ʻení.

ʻOku faʻa fakahoa kitautolu ki he fanga sipi ʻoku nau faʻa hē meia Sīsuú ʻo nau hē mo movetevete. Fakalaulauloto ʻi ha kiʻi taimi siʻi pe kuo tonu e talanoa fakatātā ko iá ʻi he taimi ʻe niʻihi ʻi hoʻo moʻuí. Kuo ʻi ai nai ha ngaahi taimi kuó ke hē ai mei ho Tauhisipi ko Sīsū Kalaisí, pe ʻoku ʻi ai haʻo ngaahi ʻofaʻanga kuo nau hē atu?

  • ʻE tākiekina fēfē ʻe he mahino ʻo e ngaahi ongo ʻa Sīsū ki Heʻene fanga sipi kuo fakamoveteveteʻí ʻa e ʻamanaki lelei ʻa ha taha ke foki kiate Iá?

“Fanga sipi kehé”

Fakakaukau ke fakaʻaliʻali e fakatātā ko ʻení ke tokoni ki he kau akó ke nau fakakaukauloto ki ha “tākanga.”

ʻĪmisi
fanga sipi ʻi he lotoʻā sipí

Naʻe faʻa faʻu ʻe he kau tauhisipi ʻi he kuonga ʻo e Fakamoʻuí ha “ngaahi tākanga,” hangē ko ia ʻi he fakatātā ko ʻení, ke malu ʻenau fanga sipí mei he manu fekaí mo e ngaahi fakatuʻutāmaki kehé. Ko e Siasi ʻo e Fakamoʻuí ko ha sīpinga ia ʻo ha tākanga ʻokú Ne maluʻi ai kitautolu mei he ngaahi fakatuʻutāmaki ʻi he māmaní.

Fakakaukau ke fakaʻaliʻali ʻa e ongo potufolofola ko ʻení pea mo e ngaahi fehuʻi ʻoku hoko atu aí. Te ke lava ʻo vahevahe ʻa e kau akó ki ha ngaahi hoa ke nau lau ʻa e ngaahi potufolofolá pea aleaʻi ʻa e ngaahi fehuʻi ʻoku fekauʻaki mo iá.

Sione 10:14–16 (Ko e folofola ʻa Sīsū ki Heʻene “fanga sipi” ʻi ʻIsileli he kuonga muʻá)

  • ʻOkú ke pehē ʻoku ʻuhinga ki he hā ʻa e ʻafioʻi ʻe Sīsū ʻEne fanga sipí pea ʻokú nau ʻiloʻi Ia?

3 Nīfai 15:13–17, 21 (Ko e folofola ʻa Sīsū ki Heʻene “fanga sipi” ʻi he ongo ʻAmeliká ʻi he kuonga muʻá)

Hili hono aleaʻi ʻe he kau akó e fehuʻi kimuʻá, te ke lava ʻo vahevahe kinautolu ki ha ngaahi hoa ke fakatātaaʻi. Te nau lava ʻo fakakaukauloto ki haʻanau foaki ha Tohi ʻa Molomona ki hanau kaungāmeʻa ʻo ha tui fakalotu kehe ʻokú ne loto-fiemālie ke tali ia kapau te nau lava ʻo fakahaaʻi ʻoku ʻasi ʻa e kakai ʻo e Tohi ʻa Molomoná ʻi he Tohi Tapú. ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ʻa e Sione 10:16 mo e 3 Nīfai 15:21 ke fakamatalaʻi naʻe ʻuhinga ʻa Sīsū ki he kakai ʻi he Tohi ʻa Molomoná ʻi Heʻene akoʻi ʻEne kau ākonga ʻi Selusalemá. Fakafanongo ki he ngaahi fakamatala ʻa e kau akó, pea tokoniʻi kinautolu ʻo ka fiemaʻu.

Fakaʻaliʻali leva ʻa e potufolofola mo e fehuʻi ko ʻení ke aleaʻi ʻe he ngaahi hoá.

3 Nīfai 16:1–3 (ʻOku kau ʻi he “fanga sipi” ko ʻení ʻa e “faʻahinga ʻo ʻIsileli kuo pulí” [3 Nīfai 17:4].)

  • Ko e hā ʻoku akoʻi atu ʻe he fekau ʻa e Tamai Hēvaní ʻi he ngaahi veesi ko ʻení fekauʻaki mo Iá?

Ko e Tauhisipi Leleí

Ko e moʻoni ʻe taha te tau lava ʻo ako mei he ngaahi vahe ko ʻení ʻoku finangalo ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ke tānaki ʻa e tokotaha kotoa pē ki he tākanga ʻa e Fakamoʻuí.

  • Ko e hā ha ngaahi fakatuʻutāmaki fakaeonopooni ʻoku maluʻi kitautolu ʻe Sīsū mei ai ʻi Heʻene tākangá?

Fakakaukau ke hiki ʻi he palakipoé ha niʻihi ʻo e ngaahi fakatuʻutāmaki naʻe lave ki ai ʻa e kau akó.

Lau ʻa e 1 Nīfai 22:25, 28 mo e 3 Nīfai 16:11–13, ʻo kumi e ngaahi fakamatala ki he ngāue ʻa hotau Tauhisipí ki he tānaki fakataha ʻi hotau kuongá.

  • Ko e hā e ngaahi foʻi lea mo e kupuʻi lea ʻokú ne fakamatalaʻi pe ko hai ʻoku finangalo hotau Tauhisipí ke tānakí? Ko e hā ʻa e meʻa ʻoku fiemaʻu meiate kitautolu ke tau tali ʻEne fakaafe ʻofá?

Tānaki fakataha ki he tākanga ʻa e Fakamoʻuí

ʻI hoʻo ako ʻa e konga ko ʻení, te ke lava ʻo manatuʻi maʻu pē haʻo kaungāmeʻa ʻoku ʻikai ke ne lolotonga fiefia ʻi he ngaahi tāpuaki kakato ʻoku foaki ʻe he Fakamoʻuí kiate kinautolu ʻi Heʻene tākangá (ko e Siasí). Mahalo kuo nau hē mei Hono Siasí, pe ʻoku teʻeki ai ke nau papitaiso.

Lau e ngaahi potufolofola ko ʻení mo e fakamatala naʻe fai ʻe ʻEletā Teili G. Lenilani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. Pe ko hoʻo mamata ʻi he foʻi vitiō “Ko Hotau Tauhisipi Leleí,” ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org mei he taimi 3:13 ki he 4:44. Kumi ha ngaahi meʻa te ke loto ke ʻilo hoʻo kaungāmeʻá fekauʻaki mo hotau Tauhisipí.

ʻI heʻene hoko ko e Tauhisipi Leleí, ʻoku vakai ʻa Sīsū Kalaisi ki he mahamahaki ʻEne sipí ko ha tūkunga ʻoku fiemaʻu ki ai ha faitoʻo, tokangaekina, mo e manavaʻofa. ʻOku fiefia ʻa e tauhisipí ni, ʻa hotau Tauhisipi Leleí, ʻi he vakai ʻoku fakaʻau ke moʻui ʻEne sipi mahamahakí. …

Naʻe hāsino moʻoni e ʻofá, manavaʻofá mo e loto-ʻofá ʻi he ngāue fakafaifekau e Fakamoʻuí he māmaní. Naʻe ʻikai ke Ne ʻaʻeva manuki ʻi he ngaahi hala efu ʻo Kāleli mo Siuteá, peá ne holo he sio ki he kau angahalá. Naʻe ʻikai ke ne fakaʻehiʻehi meiate kinautolu ʻi he ilifia. ʻIkai, naʻá Ne kai fakataha mo kinautolu. Naʻá Ne tokoniʻi mo tāpuakiʻi, hiki hake mo fakamāmaʻi, pea fetongi e ilifiá mo e siva e ʻamanakí, ʻaki e ʻamanaki leleí mo e fiefiá. Hangē ko ʻEne hoko ko ia ko e tauhisipi moʻoní, ʻokú Ne fekumi pea ʻilo kitautolu ke fakafiemālieʻi mo ʻomi e ʻamanaki leleí. (Dale G. Renlund, “Ko Hotau Tauhisipi Leleí,” Ensign pe Liahona, Mē 2017, 30)

  • Ko e hā te ke fiemaʻu ke ʻilo ʻe hoʻo kaungāmeʻá fekauʻaki mo hotau Tauhisipí mei he ngaahi potufolofola ko ʻení pea mo e lea ʻa ʻEletā Lenilaní? Ko e hā hono ʻuhingá?

  • Ko e hā ha ngaahi sīpinga ʻo e founga kuo tānaki ai ʻe he Fakamoʻuí ʻa e kakaí kiate Iá? (ʻE lava ke kau heni ha taha ʻokú ke ʻiloʻi fakataautaha, kakai mei he folofolá, pe naʻa mo koe.)

Fakakaukau ke fakaʻosi e kalasí ʻaki hano hivaʻi, fanongo, pe lau e himi “ʻOku ʻOfa ʻa e Tauhí” (Ngaahi Himi, fika 128). Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he ongo ʻoku maʻu ʻe he Fakamoʻuí kiate kinautolú. Hili iá pea fakaafeʻi kinautolu ke vahevahe ʻa e founga ʻoku nau ʻilo ai ʻoku akoʻi ʻe he fakalea ʻo e himí ʻa e moʻoní (makatuʻunga ʻi he meʻa kuo nau ongoʻi, mamata, pe aʻusiá).

Fai hoʻo fakamoʻoni ki he finangalo ʻa e Fakamoʻuí ke tānaki ʻa e tokotaha kotoa pē kiate Iá.