Seminelí
3 Nīfai 12:17–48: “ʻOku Ou Fakaʻamu Ke Mou Haohaoa”


“3 Nīfai 12:17–48: ʻʻOku Ou Fakaʻamu Ke Mou Haohaoa,’” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“3 Nīfai 12:17–48,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

3 Nīfai 12:17–48

“ʻOku Ou Fakaʻamu ke Mou Haohaoa”

ʻĪmisi
Ko e tā valivali ʻo Sīsū Kalaisi

Naʻe akoʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻoku totonu ke tau “haohaoa” he ʻokú Ne haohaoa mo ʻetau Tamai Hēvaní (3 Nīfai 12:48). Neongo ʻe ngali fuʻu faingataʻa ʻa e fekaú ni, ka ʻokú ne ʻomi ha ngaahi fakakaukau mahuʻingamālie ki he natula ʻo ʻetau Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi. ʻOkú ne akoʻi mai foki te tau lava ʻo hoko ʻo hangē ko Kinauá. ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoni ke mahino kiate koe hoʻo tuʻunga malava ke hoko ʻo haohaoa hangē ko ʻetau Tamai ʻi Hēvaní mo Sīsū Kalaisí.

Ko hono fakahaaʻi ʻo e ʻofá mo e ngaahi ʻamanaki māʻolungá. ʻI he taimi ʻoku ʻofa moʻoni ai ʻa e kau faiakó ʻi heʻenau kau akó, te nau tokanga ʻaupito ki heʻenau fakalakalaká mo e lavameʻá pea heʻikai ke nau fiemālie ʻi ha ngāue ʻoku ʻikai ke fakamātoato. Poupouʻi hoʻo kau akó ʻi he loto-ʻofa ke nau aʻusia ʻa e meʻa te nau malavá ʻi heʻenau hoko ko e kau ako mo e kau ākonga ʻa Sīsū Kalaisí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke ako ʻa e ʻuluaki palakalafi ʻi lalo ʻi he fakamatala “Perfect” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá pea omi mateuteu ke vahevahe ʻa e meʻa ne nau ʻilo ʻoku mahuʻingamālie taha fekauʻaki mo e fakaʻuhinga mo e ʻuhinga ko ʻení.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Fakatokangaʻi ange: Neongo ʻoku fakamatala ʻa e lēsoni ko ʻení ki ha ngaahi tafaʻaki ʻe niʻihi ʻo e fono māʻolunga ange naʻe akoʻi ʻe Sīsū ʻi he veesi 17–47, ka ko e tefitoʻi taumuʻa ʻo e lēsoni ko ʻení ke tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e ngaahi moʻoni naʻe akoʻi ʻi he potufolofola fakataukei fakatokāteline 3 Nīfai 12:48. Kapau ko e lelei tahá ke tuku ha taimi lahi ange ki hono ako ʻe hoʻo kau akó e ngaahi tafaʻaki ʻo e fono māʻolunga angé, ongoʻi tauʻatāina ke tuku ha ʻaho ʻe ua ke ako ai e naunau ʻi he lēsoni ko ʻení mo ne fetongi atu ha lēsoni ʻi he kahaʻú.

ʻOku ʻi ai ha ngaahi fakakaukau ʻi he “Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó” ʻe ala tokoni ke akoʻi ha ngaahi tafaʻaki kehe ʻo e fono māʻolunga angé.

Ko hoʻo tuʻunga malavá

Fakaʻaliʻali ʻa e ngaahi fakatātā ko ʻení pe ko ha ngaahi fakatātā kehe ʻoku nau fakahaaʻi ha meʻa ʻoku teʻeki ai ke fakatupulaki kakato.

ʻĪmisi
tengaʻi ʻakau ʻi he kelekelé, kiʻi kulī lanu melomelo
ʻĪmisi
ko ha pēpē ʻoku fiefia ʻi he loto kató
  • Ko e hā ʻe lava ke hoko ki he ngaahi meʻá ni takitaha ʻi he taimi ʻoku fakatupulaki kakato ai kinautolú?

  • Ko e hā ʻoku nau fiemaʻu kae lava ke aʻusia ʻa e meʻa te nau malavá?

  • Ko e hā ʻa e tuʻunga malava ʻo e fānau takitaha ʻi he palani ʻa e Tamai Hēvaní?

  • ʻOku liliu fēfē nai ʻe he mahino ʻokú ke maʻu ki hoʻo tuʻunga malava fakalangí ʻa hoʻo ngaahi filí? ʻOkú ne liliu fēfē nai hoʻo ongo fekauʻaki mo koé?

ʻI hoʻo ako e lēsoni ʻo e ʻaho ní, fakakaukau ki he lahi hoʻo tupulaki mo e meʻa kuó ke ako ʻi he kotoa hoʻo moʻuí, pea mo e meʻa te ke kei lava ʻo aʻusia ʻi he tokoni ʻa e ʻOtuá.

Ko e fakaafe ʻa e Fakamoʻuí ke tau aʻusia ʻa e tuʻunga malava ʻoku tau maʻú

Naʻe vahevahe ʻe Sīsū ha ngaahi sīpinga ʻi he 3 Nīfai 12:17–47, mei he fono ʻa Mōsesé mo e kakai ʻo e Tohi ʻa Molomoná. Naʻá Ne muimui ʻi he sīpinga takitaha ʻaki ha fakamatala ʻo ha fono māʻolunga ange pe ko ha fakaafe ke moʻui ʻaki ha tuʻunga māʻolunga ange ʻo e māʻoniʻoní ʻa ia ʻe lava ʻo tokoni ke mahino lelei ange kiate kitautolu ʻa e meʻa ʻokú Ne finangalo mo ʻetau Tamai Hēvaní ke tau aʻusiá.

Ke mamata e kau akó ki he ngaahi sīpinga ʻo e fono māʻolunga ange naʻe akoʻi ʻe Sīsuú, te ke lava ʻo vahevahe ʻa e kalasí ki ha kulupu ʻe tolu pea vahe ki he kulupu takitaha ha taha ʻo e ngaahi konga folofola ko ʻení ke nau lau: 3 Nīfai 12:21–22, 27–29, mo e 38–42, ʻo kumi e ngaahi founga ʻoku fakaafeʻi ai kitautolu ʻe he Fakamoʻuí ke tau tupulaki ke aʻusia ʻa e tuʻunga malava ʻoku tau maʻú. Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻa e founga ʻoku fakaafeʻi ai kitautolu ʻe he Fakamoʻuí ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ke moʻui ʻaki ha tuʻunga māʻolunga ange ʻo e māʻoniʻoní. Te ke lava ʻo tokoni ki he kau akó ke nau fakakaukau ki ha ngaahi sīpinga ʻo e founga ke talangofua ai ki he ngaahi fono ko ʻení ʻi hotau kuongá ni.

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻe lava ke tokoni ai e ngaahi akonaki ko ʻení ke tau hangē ange ko e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

Lau ʻa e 3 Nīfai 12:48, ʻo kumi ʻa e tūkunga malava ʻoku ʻafioʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻoku tau maʻú.

Ko e3 Nīfai 12:48 ko ha potufolofola fakataukei fakatokāteline ia. Fakakaukau ke fakaʻilongaʻi e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné ʻi ha founga makehe koeʻuhí ke faingofua ange hoʻo maʻu kinautolú. Te ke maʻu ha faingamālie ʻi he lēsoni hokó ke akoako fakaʻaongaʻi ʻa e tokāteline ʻoku akoʻi ʻi he potufolofola ko ʻení ki ha fehuʻi pe tūkunga.

ʻOku akoʻi ʻe he veesi ko ʻení ʻoku finangalo ʻa Sīsū Kalaisi ke tau hoko ʻo haohaoa hangē ko Ia mo ʻetau Tamai ʻi Hēvaní.

Fakakaukau ke ʻai ʻa e kau akó ke hiki ha ngaahi tali ki he fehuʻi ʻuluaki ʻi laló ʻi ha ʻū laʻipepa pea tānaki ʻa e ʻū laʻipepá. Te ke lava ʻo lau ha niʻihi ʻo ʻenau ngaahi fehuʻí pe hohaʻá ʻi he fakaʻosinga ʻo e lēsoní pea tuku ki he kau akó ke nau tali ʻaki ʻa e meʻa kuo nau akó.

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ha ngaahi fehuʻi pe hohaʻa ʻe ala maʻu ʻe he kakaí fekauʻaki mo e akonaki ko ʻení? Ko e hā hono ʻuhingá?

  • Ko e hā ʻokú ne ʻoatu ha ʻamanaki lelei pe loto-falala kiate koe ʻoku malava ke te hoko ʻo hangē ko e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

  • ʻE fekauʻaki fēfē nai ʻa e moʻoni ko ʻení mo e ngaahi fakatātā ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoní?

Ko e ʻofa haohaoa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí

Ko e hoko ʻo haohaoá ko e hoko ia ʻo hangē ko e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí ʻE lava ke tokoniʻi kitautolu ʻe he fono māʻolunga ange naʻe akoʻi ʻe Sīsū ʻi he vahe ko ʻení ke mahino kiate kitautolu ʻa e ʻulungaanga mo e ngaahi tōʻonga ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí. ʻI he mahino lelei ange kiate kitautolu ko hai Kinauá, te tau lava leva ʻo feinga ke hangē ko Kinauá pea maʻu ha ʻamanaki lelei te Na tokoniʻi kitautolu ʻi he faʻa kātaki ʻi heʻetau feinga ke tupulakí.

Lau ʻa e 3 Nīfai 12:43–45 pea mo e lea ko ʻeni ʻa ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, ʻo kumi ʻa e meʻa ʻoku nau akoʻi mai kau ki he ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí.

… ʻOku ou houngaʻia neongo ʻeku ngaahi tōnounoú, ka ʻoku haohaoha ʻa e ʻOtuá—pea koeʻuhí ko ʻEne haohaoá, ʻoku malava ke Ne ʻofa ki Hono ngaahi filí, koeʻuhí he ko e taimi lahi, ʻoku faʻa hoko ʻa e “tangata fakakakanó” mo e fefine ʻiate kitautolú ko ha fakafili. ʻOku ou fakafetaʻi, ʻe lava ke faitāpuekina ʻe he ʻOtuá ʻa kinautolu ʻoku faikovi kiate Iá, he ʻoku ʻi ai pē ʻa e taimi ʻoku tau faʻa faikovi kotoa ai kiate Ia [neongo naʻe ʻikai ha ʻuhinga pe taumuʻa ke fai pehē]. (Jeffrey R. Holland, “Ko Ia ke Haohaoa ʻA Kimoutolu,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2017, 41)

  • Ko e hā ʻoku fakanonga ai ke ʻiloʻi ʻoku ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻi Hona ngaahi filí mo tāpuakiʻi ʻa kinautolu ʻoku fai kovi kiate Kinauá?

  • ʻE lava fēfē ʻe Heʻena ʻofá, tokoní, mo e faʻa kātakí ʻo ʻoatu ha ʻamanaki lelei te ke lava ʻi ha ʻaho ʻo aʻusia ʻa e haohaoá?

Ko e haohaoá ko ha founga ngāue ia ʻoku toki malava pē ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisi

ʻOku fakanatula pē ke tau fifili pe ʻoku malava nai ke hoko ʻo haohaoa. Kapau ʻoku fiemaʻu ke tau aʻusia ʻa e haohaoá ʻiate kitautolu pē, pe lava ke fakahoko ia lolotonga ʻetau moʻui fakamatelié, ʻe taʻemalava ia.

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 76:69–70 mo e Molonai 10:32–33, ʻo kumi ʻa e meʻa ʻokú ne ʻai ke tau malava ʻo hoko ʻo haohaoá. Fakakaukau ke fakafekauʻaki e ongo potufolofola ko ʻení ki he 3 Nīfai 12:48.

  • Ko e hā ʻoku malava ai ʻe kinautolu kotoa pē kuo iku ʻo haohaoá ke nau fai iá?

Kapau ʻe faingataʻa ki he kau akó ke tali ʻa e fehuʻi kimuʻá, fakapapauʻi ke fakamatalaʻi ange ko Sīsū Kalaisi pē te tau lava ai ʻo hoko ʻo haohaoá. ʻOku ʻikai malava ia taʻe te Ne kau ai. ʻI heʻetau fakatomala fakaʻahó, mo feinga maʻu pē ke tupulaki fakalaumālié, ʻoku fakahaohaoaʻi leva kitautolu ʻia Kalaisi.

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:11–13 pea kumi ʻa e meʻa ʻoku tānaki mai ʻe he ngaahi veesi ko iá ki heʻetau mahino ki he haohaoa ʻa Sīsū Kalaisí.

  • Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke mahino ko e haohaoa ko ia ʻa Sīsū Kalaisí ko ha founga ngāue?

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ʻa e meʻá ni fekauʻaki mo e ʻuhinga mo e founga ngāue ki he haohaoá:

Kātaki ʻo fakatokangaʻi ange ʻoku ʻikai ʻuhinga ʻa e foʻi lea [haohaoá] ki he “hao mei he fehalaākí.” …

ʻOku ʻikai fiemaʻu ke tau lotofoʻi ʻo kapau ʻoku ngali fuʻu lahi [faingataʻa] mo ʻikai toe ʻosi ʻetau feinga mālohi ki he haohaoá. ʻOku kei fakatatali ʻa e haohaoá. ʻE lava ke toki hoko kakato mai pē ia ʻi he hili ʻa e Toetuʻú pea ʻi he ʻEikí pē. ʻOku fakatatali ia kiate kinautolu kotoa pē ʻoku ʻofa kiate Ia mo tauhi ʻEne ngaahi fekaú. (Russell M. Nelson, “Perfection Pending,” Ensign, Nov. 1995, 86, 88)

  • Ko e hā ʻoku fakalahi mai ʻe he fakamatala ko ʻení ki heʻetau mahino ki he haohaoá?

ʻOku ʻoange ʻe he konga fakaʻosi ʻo e lēsoní ha faingamālie ki he kau akó ke fakahaaʻi ʻenau mahino ki hotau tuʻunga malava ke hoko ʻo haohaoa hangē ko e ʻOtuá.

Ko e founga ʻe taha ke fai ai ʻení ko hono lau ha niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi mo e hohaʻa naʻe hiki ʻe he kau akó ʻi he konga kimuʻa ʻo e lēsoní. Tuku ke vahevahe ʻe he kau akó ʻa e founga ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ai e meʻa kuo nau akó ki he fehuʻi pe hohaʻa takitaha.

Fakakaukauloto kuo kole atu ke ke fai ha poupou fakalaumālie miniti ʻe ua ki he tolu ʻi hoʻomou ʻekitivitī hoko ʻa e toʻu tupú. ʻOku kole atu ʻe hoʻo kau takí ke ke vahevahe hoʻo ngaahi fakakaukau ki he ʻuhinga ʻoku totonu ke ʻomi ai ʻe he akonaki ʻi he 3 Nīfai 12:48 ha ʻamanaki lelei kiate kitautolu. Hiki hoʻo ngaahi fakakaukaú. Fakakau ki ai ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení:

  • ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e hoko ʻo haohaoá? Ko e hā ʻa e meʻa ʻoku ʻikai ke ʻuhinga ki aí?

  • ʻOku ʻoatu fēfē ʻe he meʻa ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí ha ʻamanaki lelei ke ke hoko ʻo hangē ko Kinauá?

Fakakaukau ke vahevahe hoʻo fakamoʻoni ki he tuʻunga moʻoni ʻo e tokotaha ako takitaha ʻi heʻene hoko ko ha fānau ʻa e ʻOtuá pea mo honau tuʻunga malava ke hoko ʻo hangē ko ʻetau Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻi ha vahaʻataimi ʻi Heʻena tokoní.