Seminelí
Siviʻi Hono 7 Hoʻo Akó: ʻAlamā 53–3 Nīfai 7


“Siviʻi Hono 7 Hoʻo Akó: ʻAlamā 53–3 Nīfai 7,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“Siviʻi Hono 7 Hoʻo Akó,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

Siviʻi Hono 7 Hoʻo Akó

ʻAlamā 533 Nīfai 7

ʻĪmisi
talavou ʻoku fakalaulauloto lolotonga ʻene ako e folofolá

ʻE lava ke tokoni hoʻo fakakaukau mo vakaiʻi hoʻo ako fakalaumālié ke ke ofi ange ai ki he Fakamoʻuí. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke ke manatu mo vakaiʻi ʻa e founga kuo tokoniʻi ai koe ʻe hoʻo ngaahi aʻusia ʻi he ʻAlamā 533 Nīfai 7 ke ke tupulaki fakalaumālié.

Fakaafeʻi e kau akó ke siviʻi maʻu pē ʻenau akó. ʻI he toutou fakakaukau ʻa e kau akó ki heʻenau akó mo ʻenau fakalakalaká, ʻe lava ke nau vakaiʻi lelei ange ʻa e founga ʻoku nau fakaʻaongaʻi ai e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻi heʻenau moʻuí. Fokotuʻu ha ngaahi faingamālie ke mahino mo ongoʻi ai ʻe he kau akó ʻa e mahuʻinga ʻo e ngaahi liliu ʻe lava ke fakahoko ʻe he ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí ʻi heʻenau moʻuí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke toe fakamanatu ʻa e meʻa kuo nau ako ʻi he ngaahi uike kimui ní pea omi mateuteu ki he kalasí ke vahevahe ha founga ʻe taha ʻe lava ke nau fakaʻosi ai ʻa e fakamatala ko ʻení: “Ko e lēsoni ʻe taha mei he ʻAlamā 533 Nīfai 7 ʻoku ou pehē ʻoku mahuʻinga ke u manatuʻí ko e … koeʻuhí …”

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

ʻE maʻu ʻe he kau akó ʻi he lēsoni ko ʻení ha ngaahi faingamālie ke fakamatalaʻi ʻa e fatongia ʻo e kau palōfitá, vakaiʻi ʻenau ngaahi tōʻongá mo e ngaahi holi honau lotó, pea fakakaukau ki he ngaahi palani ne nau fai ke fakaʻaongaʻi ai e ngaahi akonaki ʻo e ongoongoleleí. Mahalo naʻe fakamamafaʻi ʻi hono ako ʻe hoʻo kalasí ʻa e ʻAlamā 533 Nīfai 7 ha ngaahi moʻoni kehe mei he ngaahi moʻoni ʻi he ngaahi ʻekitivitī ko ʻení. Kapau ko ia, te ke lava ʻo liliu e ngaahi ʻekitivitií ke fakakau ai e ngaahi moʻoni ko iá.

Ko e mahuʻinga ʻo e manatú

ʻOku fakataumuʻa ʻa e konga ko ʻeni ʻo e lēsoní ke tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e mahuʻinga ʻo ʻenau manatu ki he ngaahi lēsoni fisifisimuʻa kuo nau ako lolotonga ʻenau ako ʻa e ʻAlamā 533 Nīfai 7. ʻE lava ke hoko ʻeni ko ha taimi lelei ke fakaafeʻi ʻa e kau akó ke vahevahe ʻenau ngaahi tali mei he ʻekitivitī teuteú.

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Sipenisā W. Kimipolo ko e foʻi lea mahuʻinga taha ʻi he tikisinalé ko e manatú. (Vakai, “Circles of Exaltation” [address to Church Educational System religious educators, June 28, 1968], 5.)

  • ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe lea ʻaki ai ʻe Palesiteni Kimipolo ʻa e meʻa naʻá ne lea ʻaki fekauʻaki mo e foʻi lea manatú?

  • Ko e hā ha ngaahi lēsoni naʻá ke ako mei he ʻAlamā 533 Nīfai 7 ʻe mahuʻinga kiate koe ke ke manatu ki ai? Ko e hā hono ʻuhingá?

Mahalo te ke manatu naʻe poupouʻi ʻe Hilamani hono ongo foha ko Nīfai mo Līhaí ke na manatu ki ha ngaahi lēsoni mo ha kakai mahuʻinga (vakai, Hilamani 5:4–14). ʻI he founga tatau, ʻoku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke manatu ki he ngaahi moʻoni kuó ke akó mo e ngaahi tukupā kuó ke fai ʻi he ngaahi uike kimui ní.

Fakamatalaʻi ʻa e fatongia ʻo e kau palōfitá

ʻI he konga ko ʻeni ʻo e lēsoní, te ke fakaafeʻi ha kau ako ke fakamatalaʻi ʻa e fatongia ʻo e kau palōfitá ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi fakamatala ʻa Nīfaí (Hilamani 7–11) pe Samuela ko e tangata Leimaná (Hilamani 13–16). Mahalo te ke fakakaukau ke tauhoa ʻa e kau akó pea tuku ke fili ʻe he hoa takitaha ha palōfita kehe ke fakafaivaʻi ʻa e tūkunga ʻi laló pe ha tūkunga kehe te ke fili.

Fakakaukauloto ʻokú ke ongoʻi ʻoku ueʻi koe ke fakaafeʻi hao kaungāmeʻa ke mo mamata ʻi he konifelenisi lahí. ʻI hoʻo teuteu ʻi he faʻa lotu ke ngāueʻi ʻa e ueʻi ko ʻení, ʻokú ke fili ke fakamatalaʻi ki ho kaungāmeʻá ʻa e palōfitá pea mo e ʻuhinga ʻokú ke fiefia ai ke fanongo kiate iá. ʻOkú ke manatu kuó ke ako kau ki ha kau palōfita maʻongoʻonga ʻi he Tohi ʻa Molomoná ʻe lava ʻo tokoni atu ke ke fakamatalaʻi ʻa e fatongia ʻo ha palōfita ki ho kaungāmeʻá.

ʻĪmisi
lotu ʻa Nīfai ʻi he taua ʻi heʻene ngoué
ʻĪmisi
Samuela ko e Tangata Leimana ʻi he Funga ʻAá

ʻE lava ke vakai e kau akó ki he ngaahi fakamatala ʻi he tohinoá ʻi he ʻuluʻi tohi “Ngaahi Moʻoni fekauʻaki mo e kau palōfita ʻa e ʻEikí” mei he lēsoni “Hilamani 7–10”.

Fili ʻa e fakamatala ʻo Nīfaí (Hilamani 7–11) pe ko Samuela ko e tangata Leimaná (Hilamani 13–15). Toe vakaiʻi hona talanoá ʻi he ngaahi vahe ʻoku lave ki aí ʻaki hono vakaiʻi vave e ngaahi vēsí mo e ngaahi ʻuluʻi fakamatala ʻo e ngaahi vahé pe ha ngaahi meʻa naʻá ke hiki ʻi hoʻo tohinoa akó.

  • Te ke fakaʻaongaʻi fēfē ʻa e talanoa ko ʻení ke fakamatalaʻi ʻaki ʻa e fatongia ʻo e kau palōfitá ki ho kaungāmeʻá?

  • Ko e hā ha ngaahi veesi mei he folofolá te ke ala fakakau ko ha konga hoʻo fakamatalá?

    Kapau ʻoku fiemaʻu tokoni e kau akó ki hono kumi ʻo e folofolá, ʻe lava ke ke fakahinohino kinautolu ki he ngaahi potufolofola hangē ko e Hilamani 7:29; 8:22–23; 10:4–7; 11:23; 13:5; mo e 14:11–12.

  • Ko e hā ha ngaahi moʻoni kehe pe ngaahi aʻusia fakafoʻituitui te ke lava ʻo vahevahe ke tokoni ke mahino ki ho kaungāmeʻá ʻa e mahuʻinga ʻo e kau palōfitá?

ʻI he kakato hono toe vakaiʻi ʻe he kau akó ʻa e kau palōfitá, fakakaukau ke fakaafeʻi kinautolu ke fakatātaaʻi ʻa e tūkunga ʻi ʻolungá ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa kuo nau akó.

Vakaiʻi hoʻo tōʻonga fakakaukaú mo e ngaahi holí

ʻE lava ke tokoni ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ki he kau akó ke vakaiʻi ʻenau tōʻonga fakakaukau mo e holi ke moʻui ʻaki ʻi he loto-fakatōkilalo ʻa e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí. Fakakaukau ke kole ki ha tokotaha tokoni ke ne tā maʻuloto ʻa e siakale ʻo e hīkisiá ʻi he palakipoé. Te ke lava ʻo poupouʻi e kaungā-akó ke nau tokoni ʻo ka fiemaʻu.

ʻĪmisi
fakatātā ʻo e siakale ʻo e loto-hīkisiá

ʻI hoʻo sio ki he fakatātā ko ʻení, mahalo te ke manatu ai ki ha fakamoʻoni ki he siakale ʻo e hīkisiá ʻi he kotoa ʻo e Hilamani 1–16 mo e 3 Nīfai 1–7. Te ke lava foki ʻo fakatokangaʻi ha ngaahi sīpinga kuó ke mamata ai ʻi hoʻo moʻuí pe ʻi he māmani ʻokú ke ʻi aí.

Fakaʻaongaʻi ha faʻahinga liliu pē naʻá ke fai ki he konga vakaiʻi fakataautaha ʻo e “Hilamani 11–12” ke fakakakato ʻaki ʻa e ʻekitivitī ko ʻení.

ʻI hoʻo ako ʻa e Hilamani 11–12, mahalo naʻá ke vakaiʻi ai hoʻo ngaahi feinga ke loto-fakatōkilaló. Mahalo naʻá ke hiki foki ha tukupā ʻi hoʻo tohinoa akó ke fakatupulaki ʻi he loto-fakatōkilaló pea ikunaʻi ʻa e loto-hīkisiá. Toe vakaiʻi ʻa e meʻa naʻá ke tohí pea fakakaukau ki he founga kuó ke fakahoko ʻaki e tukupā ko iá. Fakalaulauloto ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení pea lekooti hoʻo ngaahi talí ʻi hoʻo tohinoa akó.

Koeʻuhí ko e natula fakataautaha ʻo e ʻekitivitī ko ʻení, ʻoku totonu ke ʻiloʻi ʻe he kau akó he ʻikai ke nau vahevahe ʻenau ngaahi talí.

  • Ko e hā kuó ke fai ʻi he ngaahi uike kimui ní ke manatuʻi ʻa e ʻEikí mo e meʻa kotoa kuó Ne fai maʻaú? ʻOkú ke ongoʻi fēfē kuo tokoniʻi koe ʻe hoʻo manatuʻi ʻa e ʻEikí ke ke kei loto-fakatōkilaló?

  • ʻOku ʻi ai nai ha ngaahi liliu ʻokú ke fie fakahoko ke tokoniʻi koe ke ke manatu ki he ʻEikí ʻi he ʻaho kotoa pē mo tupulaki ʻi he loto-fakatōkilalo?

Fakakaukau ki he ngaahi palani ke langa ho fakavaʻé ʻia Sīsū Kalaisí

ʻE lava ke tokoni ʻa e konga ko ʻeni ʻo e lēsoní ki he kau akó ke fakakaukau ki he ngaahi palani ne nau fai ke langa honau fakavaʻé ʻia Sīsū Kalaisi pea matuʻuaki ʻa e ngaahi ʻahiʻahi ʻa e tēvoló.

ʻI he ngaahi lēsoni kimuí ni maí, naʻá ke ako ai ha ngaahi fakamatala lahi ʻo ha niʻihi fakafoʻituitui naʻa nau ikunaʻi ʻa e ngaahi faingataʻa ʻi heʻenau moʻuí, tui fakalotú, mo e ngaahi fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí. Lolotonga hoʻo akó, mahalo kuó ke fai ha ngaahi tukupā ke tokoni ke ke langa ha fakavaʻe mālohi ange ʻia Sīsū Kalaisi ke matuʻuaki e ngaahi ʻohofi ʻa Sētané.

Fakaafeʻi e kau akó ke fakakaukauloto pea vahevahe ha ngaahi fakamatala kuo nau ako kuo tokoni ke fakamālohia honau fakavaʻe ʻia Sīsū Kalaisí mo ikunaʻi e ngaahi ʻohofi ʻa Sētané. Kapau ʻoku nau fiemaʻu tokoni ke ʻiloʻi ha ngaahi sīpinga, fakakaukau ke fakaʻaliʻali e ngaahi ʻīmisi ko ʻení mo honau ngaahi fakamoʻoni fakafolofolá. Te ke lava ʻo vahe tolu ʻa e kalasí pea fakaafeʻi e kulupu takitaha ke toe vakaiʻi ha fakamatala kehe pea vahevahe mo e kalasí ʻa e meʻa naʻa nau akó.

ʻĪmisi
Lehonitai mo ʻAmalekaia

Lehonitai mo ʻAmalekaia (ʻAlamā 47:10–18)

ʻĪmisi
kolo kuo ʻaaʻi ʻaki ha kolotau

Langa kolotau ʻa e ʻeikitau ko Molonaí (ʻAlamā 50:1–6)

ʻĪmisi
fale ʻi ha fakavaʻe

Faleʻi ʻa Hilamani ki hono ongo fohá (Hilamani 5:12)

  • Ko e hā ha ngaahi lēsoni te tau lava ʻo ako mei he ngaahi fakamatala ko ʻení ʻe lava ʻo tokoni ke tau matuʻuaki ʻa e ʻahiʻahí?

Fakamatalaʻi ange ki he kau akó ʻe fakaafeʻi kinautolu ke siviʻi mo vakaiʻi e ngaahi taumuʻa kuo nau fokotuʻu ke langa honau fakavaʻé ʻia Sīsū Kalaisí. Te nau toki aleaʻi fakakalasi leva ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻa kuo nau aʻusiá mo e meʻa kuo nau fakatokangaʻí.

Te ke lava ʻo ʻomi ha fanga kiʻi poloka langa, ʻū ipu pelesitiki, pe ngaahi meʻa kehe ki he kalasí ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ke langa ha fakavaʻe. ʻOange ki he tokotaha ako takitaha ha taha ʻo e fanga kiʻi naunau langá, pea fakaafeʻi kinautolu ke fakalaulauloto ki he ngaahi fehuʻi ʻi laló pea vakaiʻi ʻenau fakalakalaká. Hili ha taimi feʻunga, fakaafeʻi ʻa e tokotaha ako takitaha ke vahevahe ha ngaahi tali pē ʻoku nau fiemālie ke vahevahe. ʻI heʻenau vahevahé, te nau lava ʻo tānaki ʻenau fanga kiʻi naunau langá ki ha faʻunga fakakalasi, ke lava ke nau langa ha fakavaʻe mālohi. Kapau ʻoku ʻikai maʻu e ngaahi meʻa ʻe lava ke fai ʻaki e langá, te ke lava ʻo fakaafeʻi ʻa e tokotaha ako takitaha ke tā ha foʻi piliki ʻi he palakipoé ʻi heʻenau vahevahé, ʻo tānaki atu ki he ngaahi tā fakatātā ʻa e kau ako kehé ke faʻu ha fakavaʻe mālohi. Tokoni ke mahino ki he kau akó te nau lava ʻo fepoupouʻaki ʻi heʻenau feinga ke langa honau fakavaʻé ʻia Sīsū Kalaisí.

Fakakaukau ki he ngaahi taumuʻa naʻá ke toki fokotuʻu ke langa ho fakavaʻé ʻia Sīsū Kalaisí.

  • Ko e hā ha ngaahi tāpuaki kuó ke aʻusia ʻi hoʻo feinga ke langa hoʻo fakavaʻé ʻia Sīsū Kalaisí?

  • Ko e hā ha ngaahi faingataʻa kuó ke mamata ai ʻi hono langa ha fakavaʻe mālohí? Kuó ke feinga fēfē ke ikunaʻi kinautolú?

  • Kuo tāpuekina fēfē koe ʻi hoʻo feinga ke langa ho fakavaʻé ʻia Sīsū Kalaisí? Ko e hā ha liliu kuó ne fai maʻau?

Toe lau ʻa e Hilamani 5:12, pea fakakaukau ʻi he faʻa lotu pe ʻoku ʻi ai ha meʻa ʻoku totonu ke ke kamata, taʻofi, pe hokohoko atu hono fakahokó ke langa ha fakavaʻe mālohi ange ʻia Sīsū Kalaisí. Kapau ʻokú ke ongoʻi ʻoku fiemaʻu ke ke liliu ha faʻahinga taumuʻa pē kuó ke fokotuʻu, te ke lava ʻo hiki ia ʻi hoʻo tohinoa akó pe ʻi ha feituʻu kehe te ke lava maʻu pē ʻo fakakaukau ki ai.