Jemān

Jān Brian K. Ashton

Rikakpilōklōk eo Kein Karuo ilo Būreejtōnji eo Eutiej an Jabōt Jikuuļ

Brother Brian K. Ashton - Sunday school General Presidency Second Counselor. Official Portrait 2018.

Kajjojo iaad ewōr ad maron̄ n̄an erom̧ āinwōt Jemān. N̄an kōm̧m̧an āindein, jej kabun̄ jar n̄an Jemān ilo etan Nejin.

Ilo aolepān mour eo an kōrā, eo pāleeō, Melinda, ekar kajjieon̄ kōn aolepān buruōn bwe ej erom̧ juon rikaļoor eo etiljek an Jisōs Kraist. Ijoke, jinoin ke ej jodikdik, ekar en̄jake an jab erreo n̄an iakwe eo an Jemedwōj Ilan̄ im kōjeraam̧m̧an ko kōnke ekar jab meļeļe Piktokin. Jeram̧m̧an eo, Melinda ekar wōnm̧aanļo̧k wōt im kōjparok kien ko jekdoon būrom̧ōj eo me ekar en̄jake. Jejjo iiō rem̧ootļo̧k, ekar lōn̄ en̄jake ko me rekar jipan̄ e bwe en em̧m̧anļo̧k an meļeļe piktokin Anij, ekitbuuj iakwe eo An n̄an ajri ro Nejin im An kam̧m̧oolol kōn kijejeto ko ad men̄e jejjab wānōk n̄an kōm̧m̧ane jerbal eo An.

Ekar kōmeļeļeik wāween an mennin kar im̧we e: “Ij en̄jake kiiō im lukkuun jeļā bwe jerbal in karōk eo an Jemān, E ej jipan̄ kōj ilo kōttōpar ko ad, im E ej letok n̄an kōj kōn katak im en̄jake ko jej aikuji n̄an jepļaak n̄an im̧aan Mejān. Ij kalimjōk n̄a make im ro jet āinwōt an Anij kalimjōk kōj. N̄a imaron̄ kōkaajriri, katakin, im jipan̄ kōn eļapļo̧k iakwe im ejjeļo̧k mijak. Ij en̄jake aenōm̧m̧an lōke ijjeļo̧kin leln̄o̧n̄ im mijak. Ijjeļo̧kin aō en̄jake ke armej ej ekajet eō, ij en̄jake bwe ej jipan̄ eō. Tōmak eo aō ekar ļapļo̧k an dim. Ij en̄jake iakwe eo an Anij emakijkij im em̧ūlaļļo̧k.”¹

Jeļā kōn “juon ļōmņak ejim̧we kōn kadkadin [Jemedwōj Ilan̄], an wānōk im m̧wilin” emenin aikuj n̄an kōjerbal tōmak eo ebwe n̄an bōk mour indeeo ippān Anij.² Juon meļeļe ejim̧we kōn piktokin Anij emaron̄ ukōt wāween ad kalimjōk kōj make im ro jet im jipan̄ kōj n̄an meļeļe kōn iakwe eo ekabwilōn̄lōn̄ an Anij n̄an ro Nejin im An ikdeleel eļap n̄an jipan̄ kōj erom̧ āinwōt E. Juon meļeļe ebōd kōn Piktokin emaron̄ kōm̧m̧an bwe jen en̄jake āinwōt jejjab maron̄ jepļaak n̄an imaan Mejān.

Kōttōpar eo aō rainin ej n̄an katakin katak ko reaorōk kōn im m̧ool kōn Jemān me enaaj kōm̧m̧an bwe kajjojo iaad, ak eļaptata ro me rekōņaan wōt jeļā eļan̄n̄e Anij ej iakwe er, n̄an meļeļe em̧m̧anļo̧k kōn m̧ool in Kadkadin im n̄an kōjerbal eļapļo̧k tōmak ilo E, Eo Nejin, im karōk eo An n̄an kōj.

Mour eo Mokta

Ilo mour eo m̧okta, jekar ļōtak āinwōt jetōb ro n̄an Jined im Jemedwōj Ilan̄ im kar mour Ippāer āinwōt juon baam̧le.³ Rejeļā kajjied, rekar katakin kōj, im rekar iakwe kōj.⁴ Jekar lukkuun kōņaan bwe jen āinwōt Jemedwōj Ilan̄. Ijoke, n̄an kōm̧m̧an āindein, jekar kile bwe jenaaj aikuj kar:

1. Bōk juon ānwbin jab wabanban im eaibojooj;⁵

2. Mare im ejaake baam̧le ko kōn kajoor in liāp eo an priesthood;⁶ im

3. Bōk aolep jeļāļo̧kjeņ, kajoor, im m̧wil ko rekwojarjar.⁷

Kōnke jenaaj kar aikuj kōm̧m̧ani aolep men kein, Jemān ekar ejaake juon karōk me enaaj kar kōtļo̧k eļan̄n̄e en kar ekkar,⁸ n̄an bōk ānbwinin me enaaj kar jab wabanban im aibojooj ilo iien Jerkakpeje; mare im ejaake baam̧le ilo mour in ak, n̄an ro retiljek ro rekar jab bōk iien em̧m̧an, ālkin mour in;⁹ eddōkļo̧k n̄an kōttōpar wānōk; im āliktata jepļaak n̄an Jined im Jemedwōj Ilan̄ im mour Ippāer im baam̧le ko ad ilo juon jikin mour im m̧ōņōņō indeeo ippān Anij.¹⁰

Jeje ko rekwojarjar rej ņa etan menin Karōk in Lo̧mo̧o̧r.¹¹ Jekar lukkuun m̧ōņōņō kōn karōk in im ke rej kwaļo̧k n̄an kōj, jekar lamōj kōn lan̄lōn̄.¹² Kajjojo iaad jekar bōk jōkjōk ko ilo karōk eo, ekitbuuj en̄jake im apan̄ ko an mour in me enaaj jipan̄ kōj ejaake m̧wil ko rekwojarjar.¹³

Mour In

Ilo mour in, Jemedwōj Ilan̄ ej letok n̄an kōj kōn jōkjōk ko jej aikuji n̄an eddōkļo̧k ilowaan karōk eo An. Jemān ekar keotak Jisōs Kraist ilo kanniōk¹⁴ im kar letok n̄an E kōn jipan̄ ekwojarjar n̄an kakūrm̧ool mijen eo An ioon laļ in. Jemedwōj Ilan̄ enaaj barāinwōt jipan̄ kajjojo iaad eļan̄n̄e jenaaj kajjieon̄ kōjparok kien ko An.¹⁵ Jemān ekar letok n̄an kōj anemkwōj.¹⁶ Mour ko ad rej ilo Pein im “raan ko am em̧ōj jeļā kaki” im “iiō ko am rej jamin iietļo̧k.”¹⁷ Im E ej etale bwe āliktata aolep men rej n̄an em̧m̧anļo̧k eo an ro rej iakwe E.¹⁸

Jemedwōj Ilan̄ eo ej letok n̄an kōj kijed,¹⁹ aolep raan eo me ekitbuuj jim̧or m̧ōn̄ā ko jej kan̄i im kajoor eo jej aikuji n̄an kōjparok kien ko An.²⁰ Jemān ej letok menin letok ko rem̧m̧an.²¹ E ej ron̄ im uwaake jar ko ad.²² Jemedwōj Ilan̄ ej kanemkwōj kōj jān nana n̄e je kōtļo̧k bwe En jipan̄.²³ E ej jan̄ n̄e jej en̄taan.²⁴ Āliktata, aolep kōjeraam̧m̧an ko ad rej itok jān Jemān.²⁵

Jemedwōj Ilan̄ ej tōl kōj im letok n̄an kōj en̄jake ko jej aikuji ekkar n̄an kajoor ko ad, m̧ōjņo, im kālōt ko bwe jen maron̄ kwaļo̧k le ko rem̧m̧an.²⁶ Jemān ej kajim̧we kōj n̄e emenin aikuj kōnke Ej iakwe kōj.²⁷ E ej juon “Armej in Kapilōk,”²⁸ eo enaaj kapilōk kōj eļan̄n̄e jej kajjitōk.²⁹

Jemedwōj Ilan̄ eo ej jilkintok jim̧or im̧we im menin letok eo an Jetōb Kwojarjar ilo mour ko ad.³⁰ Kōn menin letok eo an Jetōb Kwojarjar, aibojooj—ak mālōtlōt, meram, im kajoor—an Jemān emaron̄ pād ippād.³¹ Eļan̄n̄e jenaaj kajjieon̄ kōļapļōk ilo meram im m̧ool m̧ae erreļo̧k eo wōt n̄an aiboojoj eo an Anij, Jemedwōj Ilan̄ enaaj jilkintok Jetōb Kwōjarjar in kallim̧ur n̄an sili n̄an mour indeeo im kwaļo̧k Mejān n̄an kōj—emaron̄ ilo mour in ak mour eo tok juon.³²

Mour Ālkin Mour In

Ilo mour ālkin mour in laļ eo an jetōb, Jemedwōj Ilan̄ ej wōnm̧aanļo̧k n̄an lutōk tok Jetōb Kwojarjar, im jilkinļo̧k mijenede ro n̄an ro rej aikuj gospel eo. E ej uwaaki jar ko im jipan̄ ro rejjan̄in bōk kain̄i ko rekwojarjar.³³

Jemān ekar karūttoļo̧k Jisōs Kraist im leļo̧k n̄an E kajoor n̄an kakūrm̧ool Jekakpeje eo,³⁴ meļeļein ad bōk ānbwinin jab wabanban. Pinmuur im Jerkakpeje eo an Rilo̧mo̧o̧r ej kamaron̄ kōj bwe jen jepļaak n̄an imaan mejān Jemān, ijo Jisōs Kraist enaaj ekajete kōj.³⁵

Ro rej kōjatdikdik kōn “tōllo̧ke, im tūriam̧okake, im jouj an Messaia Ekwōjarjar”³⁶ enaaj bōk aibojooj in ānbwin ko āinwōt Jemān³⁷ wāween m̧ōņōņō eo ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin.”³⁸ Ijeņ, Jemān enaaj ir ad dān in kōmjalaal³⁹ im jipan̄ kōj wōnm̧aanļo̧k ilo iaļ eo ad n̄an erom̧ āinwōt E.

Elukkuun alikkar, Jemedwōj Ilan̄ ej pād ijeņe aolep iien n̄an kōj.⁴⁰

Piktokin Jemān

N̄an erom̧ āinwōt Jemān, jej ejaake Piktokin. Wānōk im m̧wil ko an ekitbuuj kein rej elaajrak:

• Jemān ej “Indeeo im Ejjeļo̧k Jem̧ļo̧kin.”⁴¹

• E ej juon riekajet ewānōk, ļap tūriamo̧ ippān, jouj meanwōd, im kōņaan wōt ta eo em̧m̧an tata n̄an kōj.⁴²

• Jemedwōj Ilan̄ ej iakwe.⁴³

• E ej kōjparok bujen ko An.⁴⁴

• Eban oktak.⁴⁵

• Ejjab maron̄ riab.⁴⁶

• Anij e jab ļōmņak kōn okōtan armej.⁴⁷

• Ejeļā men otemjej—m̧okta, kiiō, im ilju—jān jinoin.⁴⁸

• Jemedwōj Ilan̄ eļapļo̧k an mālōtlōt⁴⁹ jān kōj aolep.⁵⁰

• Jemān ewōr aolep kajoor ippān⁵¹ im ej kōm̧m̧ani aolep men ko me Ej ikdeleel n̄an kōm̧m̧ane.⁵²

Ro jeiū im jatū, jemaron̄ lōke ilo im kōjatdikdik kōn Jemān. Kōnke E ewōr an kōttōpar kōn mour indeeo, Jemedwōj Ilan̄ emaron̄ lo aolep men ko jejjab maron̄ loi. An lan̄lōn̄, jerbal, im aibojooj rej n̄an bōk mour jab wabanban im mour indeeo ippān Anij.⁵³ Aolep men E ej kōm̧m̧ani ej n̄an ad jeram̧m̧an. “Ekōņaan bwe [jen] m̧ōņōņō n̄an indeeo eļapļo̧k jān [ad] m̧ōņōņō kiiō.”⁵⁴ Im E “eban aikuj [ad] en̄jake juon tōre epen jān jon̄an eo me emenin aikuj n̄an [ad] jeraam̧m̧an ak n̄an ro me [jej] iakwe er.”⁵⁵ Āinwōt juon tōprak, E ej mije wōt n̄an jipan̄ kōj eddōkļo̧k, ejjab ekajet im kaje kōj.⁵⁶

Erom̧ Āinwōt Jemed

Āinwōt jetōb m̧aan im kōrā ro nejin Anij, kajjojo iaad ewōr ippāer kōjatdikdik n̄an erom̧ āinwōt Jemān. N̄an kōm̧m̧an āindein, jej kabun̄ jar n̄an Jemān ilo etan Nejin.⁵⁷ Jej kōm̧m̧ane menin ilo ad kajjieon̄ pokake ankilaan Jemān, āinwōt an kar Rilo̧mo̧o̧r kōm̧m̧ane,⁵⁸ im kōn ukweļo̧k ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin.⁵⁹ N̄e jej kōm̧m̧ane men kein, jej “bōk jouj kōn jouj” m̧ae jej bōk dipio in Jemān⁶⁰ im bōk menin letok in “piktokin, an wānōk, im m̧wilin.”⁶¹

Ļōmņak kōn oktak eo ikōtaan kōj ilo mour in im ta eo Jemedwōj Ilan̄ ekōņaan bwe jen erom̧, ejjab kāāl n̄an kōj ke jet armej rej en̄jake bwe erom̧ āinwōt Jemān eban bōk jikin. Ijoke, jeje ko rekwojarjar ralikkar. Eļan̄n̄e jenaaj eddab wōt ilo tōmak n̄an Kraist, ukweļo̧k, im kappukōt jouj an Anij kōn pokake, āliktata jenaaj erom̧ āinwōt Jemān. Ij en̄jake aenōm̧m̧an kōn m̧ool in ke ro rej kajjieon̄ pokake renaaj “bōk jouj kōn jouj” im āliktata “bōk dipio in piktokin.”⁶² Ilo bar ba, jeban erom̧ āinwōt Jemān kōn kijejeto ko ad.⁶³ Ijjeļo̧kin, enaaj itok kōn menin letok eo an jouj, jet rekillep ak jet reddik, me rej ekkal ioon doon m̧ae jenaaj bōk aolepān. Ak, ro jeiū im jatū, enaaj bōk jikin!

Ij kūr kom̧ n̄an lōke ke Jemedwōj Ilan̄ ejeļā wāween n̄an kotāk eok ilo jetōb; E aolep raan ej kappukōt, rejtake im jipan̄; im bun̄ m̧aanļo̧k kōn tōmak ilo Kraist men̄e kwojjab maron̄ en̄jake iakwe eo an Anij.

Elōn̄ļo̧k men ko jejjab meļeļe kaki kōn erom̧ āinwōt Jemān.⁶⁴ Ak ij kam̧ool kōn m̧ool bwe kajjieon̄ n̄an erom̧ āinwōt Jemān kōn aolep ad kijejeto eļap tokjān.⁶⁵ Kaarmejet ko jej kōm̧m̧ane ilo mour in, jekdoon jon̄an an ļap, reļam waan im jab maron̄ keidi n̄an lan̄lōn̄ eo jab maron̄ jon̄e, m̧ōņōņō, im iakwe eo jenaaj en̄jake ilo im̧aan mejān Anij.⁶⁶ Eļan̄n̄e kwoj apan̄ wōt ilo tōmak eļapļo̧k tokjān kaarmejet ko em̧ōj kajjitōk bwe kwon kōm̧m̧ane, Rilo̧mo̧o̧r ej kūr eok, im ba, “kom̧ij jan̄in kar meļeļe ewi jon̄an ļap in kōjeraam̧m̧an ko ippān Jemān … kar kōpooji n̄an kom̧ … kom̧ij jab maron̄ ineek aolep men otemjeļo̧k kiiō; mekarta, kom̧in m̧ōņōņō, bwe Inaaj tōlļo̧k kom̧.”⁶⁷

Ij kam̧ool bwe Jemedwōj Ilan̄ ej iakwe eok im ekōņaan bwe kwon bar mour Ippān juon alen. Ilo etan Jisōs Kraist, amen.

Kakeememej ko

1. Naan ko me repād ippān rijeje eo; bar lale D. Melinda Ashton, “The Holy Ghost: Direction, Correction, and Warning” (Brigham Young University Women’s Conference, Apr. 28, 2016), byutv.org.

2. Kōmeļeļe kōn Tōmak (1985), 38.

3. Lale “Baam̧le Eo: Juon Naan in Kean̄ n̄an Laļ in,” Liaona, Māe 2017, 145; “Mother in Heaven,” Gospel Topics, topics.lds.org.

4. Rijilōk Paul ekar kwaļo̧k bwe jekar lukkuun jeļā jon̄an jetōb ko ad rej ikdeleel n̄an kūr e Abba, meļeļein “Baba,” juon naan kar kōjerable n̄an baba ro eo me jelukkuun jeļā kake (lale Rom 8:15).

5. Lale Katak im Bujen Ko 130:22.

6. Lale Katak im Bujen Ko 132:19–20.

7. Lale Matu 5:48; bar lale 2 Piter 1:3–8.

8. Jōkjōk kein rekitbuuj kōjparok pād eo aer kein kajuon (lale Ebream 3:26) innem ilo mour in jen kōjerbal tōmak ilo Jisōs Kraist im Pinmuur eo An, ukweļo̧k, peptaij kōn tuļo̧k ilo dān jān juon eo ej kabjer maron̄ eo an priesthood an Anij, bōk menin letok eo an Jetōb Kwojarjar, im niknik n̄an jem̧ļo̧kin (lale 3 Nipai 27:16–20).

9. Būreejtōn Dallin H. Oaks ekar katakin: “Ro rej ron̄jake enaan in bolen rej ba, “Ak n̄a?” Jejeļā bwe elōn̄ Armej ro Rekwojarjar ro rewānōk im aibojooj me ejjeļo̧k ad iien em̧m̧an im aorōk im menin aikuj ko n̄an eddōkļo̧k eo aer. Ro ejjeļo̧k pāleer, ejjeļo̧k nejier, mej, im jepel ej bōbrae katak ko im karūmōjļo̧k an kūrm̧ool kōjeram̧m̧an ko em̧ōj an kallim̧ur kaki. … Ak men kein rej bōbrae an jidik wōt iien. Irooj ekar kallim̧ur bwe ilo mour indeeo ejjeļo̧k kōjeram̧m̧an naaj bōbrae n̄an m̧aan im kōrā ro nejin ro rej kōjparok kien ko, rej m̧ool n̄an bujen ko, im ikdeleel n̄an kōm̧m̧ane ta eo ejim̧we” (“The Great Plan of Happiness,” Ensign, Nov. 1993, 75).

10. Lale Mosaia 2:41.

11. Lale Alma 42:5; kar bar ņa etan karōk in pinmuur (lale, n̄an waanjon̄ak, Jekab 6:8) im karōk in lo̧mo̧o̧r (lale Alma 42:8, 16).

12. Lale Job 38:4–7.

13. Lale, n̄an waanjon̄ak, Hibru 5:8; 12:11; Ether 12:27. Ebwe ilo jinoin, jet iaan apan̄ ko jej iooni ilo mour in remaron̄ ilo kalimjōkļo̧k kōn jon̄an jeļā eo ebwe me renaaj bōbrae kōj jān ad bōk jet iaan kōjeram̧m̧an ko jej kōjatdikdik kaki. Jekdoon n̄e men kein remaron̄ jab ippān doon, Anij enaaj letok n̄an kōjeram̧m̧an ko ekar kallim̧ur kaki eļan̄n̄e jej tiljek wōt.

14. Lale Luk 1:31–35; Jon 1:14; 1 Nipai 11:18–21; Tōl n̄an Jeje ko Rekwojarjar, “Jisōs Kraist,” scriptures.lds.org.

15. Lale Katak im Bujen Ko 93:4–5, 16–17, 19–20.

16. Lale Moses 7:32.

17. Katak im Bujen Ko 122:9.

18. Lale Rom 8:28.

19. Lale Matu 6:11.

20. Lale N. Eldon Tanner, “The Importance of Prayer,” Ensign, Mae 1974, 50.

21. Lale Luk 11:10–13; Jemes 1:17.

22. Lale Luk 11:5–10; Ukook eo an Josep Smith, Luk 11:5–6 (ilo Luk 11:5, footnote a); 3 Nipai 13:6.

23. Lale Matu 6:13.

24. Lale Moses 7:31–40.

25. Lale Jemes 1:17.

26. Lale Jon 15:1–2; Katak im Bujen Ko 122:6–7.

27. Lale Hibru 12:5–11; Katak im Bujen Ko 95:1.

28. Moses 7:35.

29. Lale Alma 37:12, 37.

30. Lale Jon 14:26; 2 Nipai 31:12.

31. Lale Jon 17:21–23, 26; Katak im Bujen Ko 93:36.

32. Lale Katak im Bujen Ko 76:53; 88:67–68.

33. Lale 1 Piter 4:6. Lale Elder Melvin J. Ballard, ej kōnono kōn etke juon em̧m̧aan ekar peptaiji kar kobatok ilo Kabun̄ in, ekar ba, “Ekar alikkar n̄an eō ke ro jibūn etto ilo laļ eo an jetōb rekar bōk Gosepl eo iiō ko rem̧ootļo̧k im eto aer bar jar bwe juon eo nukuer ilo laļ in en kōm̧m̧an jerbal in kain̄i ko me remenin aikuj im bwe jar ko aer reuwaak im Irooj ekar tōl mijinede ro n̄an kōjem̧ in an em̧m̧an in” (in Melvin R. Ballard, Melvin J. Ballard, Crusader for Righteousness [1966], 250).).

34. Lale Mormon 7:5–6; bar lale Jon 5:21, 26; 1 Korint 6:14; 2 Nipai 9:11–12; Alma 40:2–3; 3 Nipai 27:14.

35. Lale Jon 5:22; Jekab 6:9; Alma 11:44; Hilamōn 14:15–18. Pinmuur eo an Kraist ej kaanjo̧ik aolep men ko rejelet Wōtļo̧k eo an Adam, ekitbuuj jim̧or ilo mej an kanniōk im jetōb, ko me jim̧or rej aikuj eļļā n̄an kōtļo̧k bwe jen jepļaak n̄an im̧aan mejān Jemedwōj Ilan̄. Ro me emōj aer ukweļo̧k jān jerawiwi ko aer renaaj pād ippān Jemān im Nejin ilo mour indeeo. Ijoke, ro me rekar likjab n̄an ukweļo̧k enaaj en̄taan kōn mej eo kein karuo, eo me ej bōktok jerawiwi ko aer make (lale Hilamōn14:15–18).

36. 2 Nipai 2:8.

37. Lale Katak im Bujen Ko 76:53; 88:67–68.

38. Mosaia 2:41.

39. Lale Revelesōn 7:17.

40. Lale Moses 7:30. Jemedwōj Ilan̄ ej barāinwōt wōnm̧aanļo̧k wōt im lale kōj im letok n̄an kōj ilo terrestrial kingdom kōn jerbal in karejar eo an Jisōs Kraist im armej ro ilo celestial (lale Katak im Bujen Ko 76:77, 87) im armej ro ilo telestial kingdom kōn jerbal in karejar eo an Jetōb Kwojarjar im enjeļ ro (lale Katak im Bujen Ko 76:86, 88).

41. Moses 7:35; bar lale Sam ko 90:2.

42. Lale Sam Ko 103:6–8; Luk 6:36; Moses 7:30.

43. Lale 1 Jon 4:16.

44. Lale Katak im Bujen Ko 84:40.

45. Lale Jemes 1:17.

46. Lale Bōnbōn 23:19.

47. Lale Jerbal 10:34–35.

48. Lale 1 Nipai 9:6; Katak im Bujen Ko 130:7.

49. Dictionary.com defines intelligence as the “capacity for learning, reasoning, understanding, and similar forms of mental activity; maroaptitude in grasping truths, relationships, facts, meanings, etc.” and “knowledge.”

50. Lale Ebream 3:19. Jisōs Kraist āinwōt juon armej eaibojooj im wānōk ebarāinwōt ļap an mālōtlōt jān kōj aolep.

51. Lale Revelesōn 21:22.

52. Lale Ebream 3:17.

53. Lale Moses 1:39.

54. Richard G. Scott, “Trust in the Lord,” Ensign, Nov. 1995, 17.

55. Richard G. Scott, “Trust in the Lord,” 17.

56. Lale Jon 5:22; Moses 1:39. Ej Setan im koj make jej kaje koj make (lale Revelesōn 12:10; Alma 12:14).

57. Lale Jon 4:23; Katak im Bujen Ko 18:40; 20:29.

58. Lale 3 Nipai 11:11; Katak im Bujen Ko 93:11–19.

59. Ukweļo̧k ej jerbal eo me jej ukōt lukkuun piktokid bwe jen erom āinwōt Anij. Kōn menin, jej aikuj wōnm̧aanļo̧k in ukweļo̧k, ejjab ukweļo̧k n̄e “jej kōm̧m̧ani men ko rebōd.”

60. Lale Katak im Bujen Ko 93:19–20.

61. Lectures on Faith, 38; bar lale Moronai 7:48; 10:32–33; Katak im Bujen Ko 76:56, 94–95; 84:33–38.

62. Katak im Bujen ko 93:20; eoon eo eaorōk kar kobaiktok.

63. Lale Moronai 10:32–33; Katak im Bujen Ko 76:69, 94–95.

64. Etke jejjab maron̄ ak Anij ejjab maron̄ kwaļo̧k eļapļo̧k kōn jerbal in erom āinwōt E? Ijjab lukkun jeļā kōn unin men otemjej. Ak men ko ruo me imeļeļe kaki. Men eo jinoin ej bwe men ko reļam waan im jab maron̄ keidi ilo mour in (lale Katak im Bujen Ko 78:17). Emaron̄ āinwōt n̄an kajeon̄ n̄an kōmeļeļeik intōrnōt n̄an juon eo me ej jokwe ilo tore in makutkut ko rekar walok ilo Europe kan. Meļeļe eo im kōļmenļo̧kjeņ eo rejjab pād ijeņ. Im eo kein karuo ej menin letok eo an jouj ekkā an itok n̄an kōj ejjejet kōnke jej aikuj inepata im apan̄ kōn ad jab jeļā

65. Kaarmejete ko kar kajjitōk ippād n̄an kōm̧m̧ane emaron̄ aorōk n̄an kōttōbar wānōk (lale Ukook eo an Josep Smith, Hibru 11:40 [ilo Hibru 11:40, footnote a]).

66. Lale Rom 8:18.

67. Katak im Bujen Ko 78:17–18.