2018
O Le Auala Na Aoao Ai Eric e Talitonu i le Atua
August 2018


O Le Auala na Aoao Ai Eric e Talitonu i le Atua

Na iloa e lenei talavou matua mai Kana e ui ina foliga ua leai se faamoemoe o le olaga, e mafai lava ona e faalagolago i le Tama Faalelagi.

Ata
kneeling in prayer

I le mamao ese mai le aiga, o loo pulupulu Eric i se palanikete mai Kana a o ia tatalo. “O le palanikete e faamanatu mai ai ia te au lou aiga i le lalolagi,” ua faapea mai ai Eric, “o le tatalo e faamanatu mai ai ia te au lou aiga faalelagi.”

A o 3 tausaga o Eric Ayala o Techiman, Kana ua 21 nei ona tausaga, sa i ai o ia ma lona tina i se maketi i tafaala ina ua seu ane se taavale ua le mafai ona taofiofi ma lavevea ai i laua.

“Sa muamua lavea lou tina ma gau ai lona vae,” ua fai mai ai Eric. “Ona toso atu ai lea o au i le auala seia taavale atu lou tino i le talivai. Sa faamaonia ua ou oti ma aveina atu i le fale maliu. Sa sauniuni e le tagata o le fale maliu lou tino ma ia iloa ai loo ou ola pea. Sa faataalise atu au i le falema’i.”

O lea ua gasegase i le pepe o le vaega pito i lalo o le tino, ua faafesagai Eric ma lea luitau ma lea luitau a o tuputupu ae o ia e aunoa ma le faaaogaina o ona vae. Mulimuli ane na maua ni faavaa e faamalosia ai ona vae ma mafai ai ona ia tu i luga, ae na vave ona le toe aoga ia te ia ma sa le gafatia ona toe suia. Sa tuuina atu ia te ia se nofoa faatavalevale laitiiti, ae na le aoga foi. Sa maanuminumi ona vae, o nisi o taimi e tete ona musele, ma e sa sasape ona vae.

I Kana, o i latou e le atoatoa tino e manatu i ai o se avega. E utiuti le tupe a le aiga o Eric, e le lava e totogi ai togafitiga faafomai. Ina ua 10 tausaga o Eric, sa maua o ia i se mai papala e mafua mai i le leai o se gaoioiga ma le nofo i luga o le ogalaau ma le sima. Na aloua papala, ma pa faalausosoo, ma e sa manogi leaga lava.

Ata
shed

O le fale taavale tatala sa nofo ai Eric mo ni tausaga o lo o i ai pea i tua o le fale o lo latou aiga.

O le ala lea, sa nofo ai Eric i fafo, i luga o se nofoa i se fale taavale e leai ni puipui. Na aumai e lona tina o Lucy, ma ona tuafafine meaai mo ia, faamama ona lavalava, ma fesoasoani e faataele o ia. E masani ona pala Eric i le timu ma tete mai le malulu i le po. Sa ia aoao e fiafia i le susulu o le la i le taeao aua e aumai ai le mafanafana. Talu ai le mativa tele e alu i le aoga ma le le mafai ona galue, na tele ni tausaga o nofo o ia i lena fale taavale, ma i nisi o taimi e alu atu ai i le tuaoi i lana uila faataavalevale.

O Le Amataga o le Talitonu

Nai lo le tetee atu, “Sa amata ona ou alofa ma talitonu i le Atua,” ua fai mai ai Eric. “E leai se isi na aoaoina au e uiga ia te Ia, ae sa ou vaai i Ana foafoaga, ma e sa mafai ona ou vaai i le lelei ma le leaga i tagata. O nisi o taimi e faigata ona talitonu ia te Ia pe a faigata le olaga. Ona ou vaai lea i se mea lelei ua oo mai i lou olaga, ma ou te faiatu, “Vaai, o le Atua ua iinei, ma e matagofie.”

E le i aoaoina aloaia Eric i le auala e tatalo ai, ae sa amata ona ia valaau atu i le Atua. Sa ia maua tali—a o mai o ia, o se avanoa sa lei fuafuaina e vaai se fomai; ina ua fesili atu mo se mapusaga mai ona papala, sa aveeseina i latou; ina ua laiitiiti lana uila faataavalevale, na aumai e se tagata ese se uila lapoa. “Sa faia e le Atua le tele o mea lelei i lou olaga,” ua ia fai mai ai.

Ae o lea, o nisi o taimi e maua ai e Eric le lotovaivai. Sa maua e ia o ia lava o tagi pe a maua o ia i le tiga ma le fiaai. “Sa ou filifili afai o le a ou maua le fiafia, e tuu lava ia te au i lou faitalia,” “Sa ou faamalosi au lava e ataata. Afai ou te le faia, sa ou fefe o le a ou liliu atu i se mea faigata.” I se tulaga faapitoa, sa ia iloa uo o faaaoga taumafa malosi ma laau faasaina, ma, “ua tau mai e lou loto ia te au e sese lena mea.”

Ona, i se mea e foliga mai o se vavega, i le tausaga e 14, sa talia ai Eric i aoga. O lona tina, e ala i le kuka mo isi, sa mafai ona tuufaatasi se tupe e faatau mai ai sona toniga o le aoga. I le aoga, “Sa le mafai ona ou alu i fafo ma faamalositino faatasi ma isi,” sa ia faamatala mai, “o lea sa ou nofo ai i totonu ma suesue i le taimi atoa.” Sa ia faateia lona uluaoga e ala lea i lona maua o togi sili ona maualuga i le matematika, faitau tusi, ma le tusitusi.

Sa foai mai e le taupou sa mai le falemai se uila pau tolu fou e mafai e Eric ona vili i ona lima, ma faigofie ai mo ia ona alu i le aoga. A o fealuai atu ma toe foi mai Eric, na toe matalatala uma ona papala. Sa toe aafia foi i le oloa, faatasi ai ma le manogi pala ma ua tafe mai i ona manua. Na faitio tamaiti aoga ona o lano o mumu pea lava pea faataamilo ia Eric. O le 17 o ona tausaga na tau atu ai e le uluaoga ia te ia e alu i le fale ma ia maua lona malosi, po ua le toe foi mai o ia i le aoga.

E i ai se faatoaga laiitiiti a le tama o Eric i tua i le nuu. Sa ia aveina atu le aiga e galulue i le faatoaga, ae sa faamuli Eric i le fale i lona fale taavale, ua na o ia lava. I le taimi nei, ua toe ola ona matapou ma avea ma ni manua tetele ma ua aafia e le oloa totonu o ona ponaivi, o se tulaga ua lamatia ai lona ola e taua o le ositeomaieletisi (ponaivi luga).

Talanoaga ma se Opoluni

Ina ua 18 ona tausaga, sa vaai atu Eric i lana uo o Emmanuel Ofosu-hence o loo talanoa faaPeretania ma se opoluni (o se tamaloa paepae). O le opoluni o se faifeautalai Mamona, o Elder Old. “Ua na ona ou tautala i le gagana Twi, ae sa faaliliu Emmanuel mo au: Ua ou tigaina lava ou te manatu o le a ou oti. E mafai ona fesoasoani mai ina ia ou iloa le mea e fai ina ia ou alu ai i le lagi?’

“Sa matou nonofo faatasi ma Elder Old ma lana soa mai Aferika ma aoao au. Po o le a lava le mafuaaga, sa laua amata mai i le Upu o le Poto. Na ou iloa sa tautala laua i le upumoni aua ua uma ona ou iloa o le kofe ma le tapaa e leaga.” Sa tuuina atu foi e i laua se tusi laiitiiti ia Eric e uiga i le talalelei toefuataiina a Iesu Keriso ma valaauina o ia i le lotu.

“Ina ua ou alu, sa ou iloa ai e ese le Ekalesia lenei,” ua ia fai mai ai. “Sa paia lava.” E ui ina atoa le itula o ia tulei atu ia lava i le lotu i lana uila faataavalevale sa fiafia Eric i sauniga. “Na ou manao ou te alu atu i luma e faatasi ai ma tagata,” ua ia fai mai ai. “Ae sa ou nofo i tua ona sa ou iloa lou manogi leaga.”

Sa tau atu e Eric i faifeautalai, “O mea o loo ou aoaoina e moni.” Sa ia tau atu foi e manao o ia e papatiso, ae na fautuaina o ia e fomai ina ia aua nei susu ona manu’a. “O le a ou faalagolago i le Atua e maua mai ai tali,” sa ia fai mai ai. Sa auai o ia i le lotu mo le tusa ma le tausaga ma ua mai tigaina o ia ma vaivai e tulei e ia lava lana nofoa faataavalevale iina.

Sa feiloai Lucy, le tina o Eric, ma faifeautalai, sa sailiili i le talalelei, ma papatisoina i le 2015. Ae talu ai sa le i toe lelei lava ona togafitia lona vae le na gau, e tiga mo ia le savali. O le auai i sauniga o se luitau foi lea mo ia.

Mulimuli ane, na toe auina atu Eric i le falemai. I Kana, e aumai e tagata gasegase a latou lava suavai, meaai, mea e teu ai moega, vailaau, ma fusi. Afai e leai ni a latou tupe, e le togafitia i latou. Sa fai e le tina o Eric ma tuafafine le mea e mafai ona latou fai. Na seasea ona maua e Eric ni meaai ma vailaau, o lea sa faasolo ai lava ina vaivai tele o ia.

O Se Asiasiga e Lei Mafaufauina

Ona maua lea e Eric ni asiasiga e lei mafaufau i ai. O faifeautalai, o Sister Peprah ma Sister Nafuna, na iloa lona ata i le lotu ma oo mai ai e asi mai o ia i le falemai ma aumai ni meaai mo ia. Ua atoa le tausaga talu ona alu o ia i le lotu, ae na ia tau atu ia i latou e manao pea o ia ina ia papatisoina.

I ni nai aso na sosoo ai, na asiasi mai le tuafafine o Eric ma iloa ai ua tigaina tele o ia. Sa tamoe atu o ia i le fale ma tau atu i lo latou tina. E ui ina sa faataotolia lo latou tina mai le manuaga o lona vae e le toe foi i se lelei mai le faalavelave ma Eric, sa savali atu o ia i le falemai, ma etuetu atu i laa uma. “E tatau ona e sau i le fale,” sa ia faapea atu ai ia Eric. “Afai e te oti, pau le mea ou te manao ai ia e latalata mai.”

I le taeao na sosoo ai, na o mai ai tamaitai faifeautalai i le fale. “Sa e le i ai i le falemai,” na fai mai ai Sister Peprah. “O lea na ma o mai ai iinei.” Sa o mai faatasi ma Elder ma Sister Wood, o faifeautalai sinia mai Niusila. Sa latou aoina se lisi o mea e manaomia ma tautino atu o le a toe foi atu.

Ina ua tuanai ni nai aso, na aveina atu e le tama o Eric le aiga i le faatoaga—sei vagana ai Eric, ua toe i ai foi na o ia lava e aunoa ma se meaai ma se vai. Ina ua foi ane Elder ma Sister Wood ma iloa ua na o Eric ma ua fiaai, sa laua aumai ni meaai ma vai mo ia. Sa la toe foi ane i le aso na sosoo ai ma iloa ai le suavai o loo tafe mai i lona vae ma maua se pu papala tele i lona suilapalapa. Na la toe avatu vave Eric i le falemai.

Sa iloa e Wood le vaega fesoasoani faafomai mai le Iunaite Setete o le a o mai i Kana. E faia e le vaega nei ia taotoga mo Eric e aunoa ma se totogi. Sa togafitia e fomai tipitipi le papala o le vae o Eric. Ae ina ua ia iloa le tulaga faigata o manua o Eric, e faapea foi ma le oseteomailetisi, na ia mautinoa e le mafai ona ia faia o tulaga uma i Kana. E faavae i luga o lana fautuaga, na faia e le vaega fesoasoani se faagaoioiga e auina atu ai Eric i le Iunaite Setete ina ia maua togafitiga faaopoopo ma tapuni mau ai ona manua. Ma le isi mea, na malilie le nofoaga i Winneba, Kana, e galueaina e tagata o le Ekalesia, e nofo iina Eric pe a foi mai ina ia mafai ona auai o ia ma faaiuina lana aoga.

Ata
Eric in front of Salt Lake Temple

A o i ai i Iuta mo le taotoga, na asiasi Eric i le vai tilofia e latalata i le Malumalu o Sate Leki. Na fai mai Eric e fiafia o ia i le lagona o le filemu ua ia maua i le Malumalu o Sate Leki.

Na Saunia e le Alii

O Elder Wood, o se inisinia faapolofesa, na toe fausia le uila pautolu vili lima a Eric. Sa faapea foi ona ia faafou atoa o lona nofoa faataavalevale. Sa ia fefautuaai foi ma Peresitene Cosgrave o se alii fomai o le Misiona a Kana Kumasi. Na laua lagona e mafai ona papatiso Eric pe afai e faia tulaga puipuia talafeagai.

Ata
Eric with his tricycle

Ua faaali atu e Eric lana uila pautolu i lona tina ma ona uso ma tuafafine ina ua uma ona toe faafou e faifeautalai sinia.

“Na fusifusi lou tino i le pepa iila e Elder Wood, ma faataamilo ai tepi faapipii,” ua faamatala mai e Eric. “Ona ia sii lea o au i totonu o le vai papatiso ua uma ona togafitia i vailaau. Na ou papatiso i le aso 26 o Iuni, 2016.” Sa faalagolago Eric i le Alii, ma e na saunia e le Alii le ala.

I le taimi nei, o loo suesue Eric e avea ma se inisinia e galue i komepiuta. Ae ua lagona foi e mafai ona ia faaaafia isi e ala i musika—e fiafia o ia e rapi i Twi. O lana savali faagaeetia e faatatau i le ala na faasaoina ai o ia e le Atua. O se tasi o ana mau e fiafia iai e faapea, “Tepa atu i le Atua ma e ola ai” (Alema 37:47). Ma o loo faapea ona ia fai mai, “Ou te iloa atu le Atua i mea uma.”

Ua ia faaopoopo mai, “Ou te le manao ina ia mafaufau se tasi e faapea o le auala ua faamanuiaina ai au e le Tama Faalelagi e tusa pau ma le auala o le a Ia faamanuiaina ai i latou. Ae o le a Ia faamanuia i latou o e e talitonu ia te Ia. Afai e feagai ma mea faigata, tatalo ma talitonu i le Atua.”

Ata
Eric smiling

Ua vaavaai atu Eric i se lumanai manuia. O loo suesue o ia e avea ma inisinia i komepiuta ma lagona foi e mafai ona ia musuia isi i musika.