2013
Ko e Vakai mei he Ngataʻanga ʻo e Halá
Tīsema 2013


Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú

Ko e Vakai mei he Ngataʻanga ʻo e Halá

ʻĪmisi
ʻEletā Bradley D. Foster

Ko e pōpoaki mei he ngataʻanga ʻo e halá ʻoku mahino: “Te ke lava ʻo fai ʻeni. Pea ʻi hoʻo fai iá, ʻe lelei ange ʻa e meʻa kotoa pē.”

ʻĪmisi
drawing of young man looking down a road

Tā fakatātaaʻi ʻe Greg Newbold

“Pīsope, he ʻikai te ke toe ngalo ʻiate au. Naʻá ke fakahaofi ʻeku moʻuí.”

Ko e tangata ʻokú ne fai e lea ko iá he ʻaho ní naʻe ʻikai ke ne ongoʻi pehē he kamataʻangá. ʻI heʻene taʻu hongofulu tupú, naʻe ilifia. Naʻá ne ʻiloʻi naʻe fie maʻu ke fakatomala. Ne u hoko ko ʻene pīsope he taimi ko iá, pea naʻá ne ʻiloʻi naʻe fie maʻu ke ma talanoa. Ka naʻe lahi ʻene veiveiuá.

“Ko e hā ha fakakaukau ʻa e pīsopé kiate au?”

“Te ne tauhi ia ʻo ʻikai fakahāhāholo?”

“ʻE anga fēfē haʻaku toe femātaaki mo ia?”

ʻE ongo fakamafasia ʻa e faʻahinga hohaʻa peheé, ʻo ne ʻai ke hangē ʻe taʻe-malava ke maʻu ʻa e lototoʻa ko ia ʻoku fie maʻu ke fononga ʻi he hala ki he fakatomalá.

ʻI he Vakai Atu ki he Halá

Ka tau vakai atu muʻa ki he hala ko iá. ʻOku ʻi ai ha ngaahi konga ʻo e fakatomalá ʻoku faingofua ange ia ʻi ha niʻihi. Ko e sitepu ʻe taha ko hono fakatokangaʻí. ʻOku tau faʻa ʻilo e taimi ʻoku tau fai ai ha meʻa ʻoku hala; ʻoku tokoni e Laumālie Māʻoniʻoní ke tau ongoʻi ia. Kuo pau ke tau liliu, pea ʻoku faʻa mālohi maʻu pē ʻa e loto holi ke liliú.

Pea toki fakaʻau ke faingataʻa ange ʻa e ngaahi sitepú. ʻOku folofola ʻa e ʻEikí kuo pau ke tau vete pea liʻaki. ʻOku hā ngali faingofua pē ke vete ki he Tamai Hēvaní ʻi heʻetau ngaahi lotú. Te tau lava ʻo fakatonutonu ha ngaahi angahala lahi ʻi he foungá ni, ʻo kole ha fakamolemole, fai ha totongi huhuʻi, pea mo fakaleleiʻi e ʻulungāngá kae ʻoua kuo fakamoʻoniʻi ʻe he Laumālié kuo tau fai e meʻa kotoa ʻoku tau lavá.

Ka ʻoku fie maʻu ʻi ha ngaahi vetehia ʻe niʻihi ke ke talanoa ki hoʻo pīsopé pe palesiteni fakakoló. Pea ko e tuʻunga ia ʻoku ʻi ai e talavou ko ʻení. Naʻá ne fie maʻu ha tokoni ʻi ha meʻa ʻoku ʻikai ke ne malava, pea ʻoku fie maʻu ke ne ʻilo ʻoku malava pē ke fai e fonongá.

Ko e ʻAmanaki Lelei ʻi he Fonongá

ʻE talaatu ʻe kinautolu kuo nau ʻosi fononga ʻi he hala ʻo e fakatomalá ʻoku ʻikai ngata pē ʻi he malava ke fai e fonongá ka ko e taimi kuó ke aʻu ai ki aí peá ke vakai mai, ko e meʻa ʻeni te ke mamata ki aí:

Te ke lava ʻo fai ʻeni. Pea ʻi hoʻo fai iá, ʻe lelei ange ʻa e meʻa kotoa pē.

ʻOku fekau ʻe he ʻEikí ke tau fakatomala koeʻuhí he ʻoku ʻofa ʻiate kitautolu. ʻI Heʻene Fakaleleí, kuó ne totongi ai ʻetau ngaahi angahalá, pea ko ia ʻokú Ne ʻafioʻi ko e fakatomalá ʻokú ne fakatauʻatāinaʻi kitautolú. Te Ne fakamālohia ha taha pē ʻoku tafoki ange kiate Ia. Naʻe akoʻi ʻe ʻAlamā ko e founga ke tau ngāueʻaonga ʻaki ai e Fakaleleí, kuo pau ke tau fakatomala—ʻa e tokotaha kotoa pē (vakai, ʻAlamā 5:33–34). Mahalo ʻe faingataʻa ʻa e halá, ka ʻe fononga ʻa e pīsopé he hala ko iá mo koe. ʻOku ʻi ai ha tokoni ʻi he halá.

Ko hoʻo kamatá pē, te ke ongoʻi fiemālie.

Tafoki ki hoʻo pīsopé. Te ke ʻilo ai ha tangata ʻoku ʻofa mo ne fakaʻapaʻapaʻi koe. Ko e fefalalaʻaki te ke lava ʻo fokotuʻu mo hoʻo pīsopé ʻoku kāfakafa. ʻE tuʻuloa ia ʻo taʻengata, pea ʻe tokoni ia ke ke ongoʻi malu mo ha kau pīsope kehe ʻi he kahaʻú. Te ne ʻoatu ha fakakaukau makehe ki ho ngaahi faingataʻaʻiá. ʻE hanga ʻe he pīsopé ʻi hono potó mo ʻene taukeí, pea mo e tataki fakalaumālie mei he ʻEikí ʻo fakaleleiʻi e meʻa ne ke pehē he ʻikai malava ke fakaleleiʻí kae mahalo ko ha kiʻi faingataʻa siʻisiʻi pē ia.

Te ne tokoni atu ke mahino lelei kiate koe ko e Fakamoʻuí ko e Maama ia ʻo e Māmaní. ʻI hoʻo ngāue ʻaonga ʻaki e Fakaleleí, te ke moʻui fiefia, ʻe tuʻu lelei ho kahaʻú, pea ʻe mahino kiate koe ko e maʻu ha tui ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí, ko e taha ia ʻo e ngaahi taumuʻa maʻongoʻonga taha ʻo e haʻu ke moʻui ʻi māmaní.

ʻE tokoni hoʻo pīsopé kiate koe ʻi he meʻá ni. Te ke ʻofa ʻiate ia pea ʻikai toe ngalo ia.

ʻOku ou tui pau ko e kakai ʻoku tokoni atu ʻi he taimi ʻo e faingataʻá ʻe nofo maʻu ia ʻi ho lotó. Ka ʻe fēfē ha pīsope, ʻoku haʻi kiate koe ʻi he taimi ʻoku tokoni atu ai ʻi he ngaahi palopalema fakalaumālié? ʻE lava ʻe he ʻEikí ke ne fakalahi e angaʻofa ʻa e pīsopé mo hono ivi ke tataki koé. ʻE hoko hoʻo pīsopé ko ho kaungāmeʻa ʻo taʻengata.

Pea ko kimoutolu kau talavou ʻe hoko ha ʻaho ko ha kau pīsope pe kau palesiteni fakasiteikí, ʻe akoʻi koe ʻe hoʻo ngaahi fengāueʻaki mo hoʻo pīsopé ki he taimi ko ia te ke ʻi he tafaʻaki ai ʻe taha ʻo e tesí.

Tuku muʻa ke u fakaʻosi ʻaki haʻaku toe kiʻi fakamatala atu fekauʻaki mo ʻeku talanoa mo e talavou ko iá. Naʻá ne pehē mai, “Pīsope, te ke fehiʻa ʻiate au ʻi he meʻa te u talaatú. He ʻikai te ke lava ʻo toe sio mai kiate au, pea kapau te ke fakamatala ki ha taha ʻa e meʻa te u tala atú, te u tāmateʻi au.”

Naʻá ku talaange leva, “ʻOku ou palōmesi atu he ʻikai te u teitei lavakiʻi hoʻo falalá. Te u tauhi ia ke malu ʻo taʻengata.”

Naʻá ne fakamatalaʻi mai kau ki ha fanga kiʻi tūkunga maʻamaʻa mo siofi ʻeku talí. Ko e taimi naʻá ku pehē ange ai, “ʻOku ou ʻilo e meʻa ʻokú ke fouá. Te u lava ʻo tokoni atú,” naʻe hoko māmālie atu leva kae ʻoua kuo aʻu ki he meʻa naʻá ne fie maʻu moʻoni ke ma aleaʻí. Naʻá ku toutou fakamanatu ange ʻeku tanganeʻia ʻi heʻene vetehia mo loto ke liliú. Neongo naʻe hangē ne mateuteu ke hū ki tuʻa ʻi ha faʻahinga mōmēniti pē, ka naʻá ma lavaʻi fakataha ʻa e meʻa naʻá ne fie maʻu ke fakamatala maí.

Ko ha meʻa mamafa nai? Naʻe mamafa ia kiate ia. Ka ʻi heʻema talanoá ne mahino ange kiate ia e ʻaloʻofa ʻa e ʻEikí ʻoku fai kiate kinautolu ʻoku fakatomala fakamātoató. Naʻá ma ngāue fakataha hili e ʻuluaki talanoa ko iá, pea ʻosi atu ha taimi kuo kakato ʻene fakatomalá. Ko e ʻaho ní ʻoku kei telefoni mai pē ke ma talanoa, pea ʻoku fakafiefia ʻema pōtalanoá.

Naʻá ku monūʻia ke tokoni ke ne ʻilo ʻoku tau fakafalala kotoa ki he Fakaleleí. Pea ʻoku ʻohake fakataha hoku leʻó mo hono leʻó ʻi hono fakahīkihikiʻi ʻo Sīsū Kalaisi, ko e tokotaha naʻá ne fakahaofi moʻoni ʻene moʻuí.