2013
Mahulu hake ʻi he hoko ko ha Tokotaha Tokoni Pē
Tīsema 2013


Mahulu hake ʻi he hoko ko ha Tokotaha Tokoni Pē

ʻOkú ke fakakaukau ko ha hoa pē koe ʻi he faiako fakaʻapí? Toe fakakaukau.

ʻĪmisi
Young man with shovel.

“ʻOku ou ʻilo e founga ke hoko ai ko ha kaungāmeʻá pea mo ha faiako fakaʻapí. ʻOku ou manako ke kumi ha meʻa te u lava ai ʻo tokoni ki he niʻihi kehé.”

Tā fakatātaaʻi ʻe Sal Velluto

Kuó ke ʻosi mamata tuʻo lahi ai ʻi he ngaahi talanoá pe ngaahi heleʻuhilá. ʻOku ʻi ai ha palopalema lahi mo fakamanavahē ʻoku hangē ha ʻao fakapoʻuli ʻi he mamaʻó. Kuo pau ke hoko ha fakatamaki. Fakafokifā kuo hū mai ʻa e toʻa ʻokú ne ikunaʻi e meʻa kotoa mo fakaleleiʻi ʻa e ʻahó.

Ko e kau toʻa peheé ʻoku faʻa ʻi ai maʻu pē hano tokoni. Ko e tokotaha ko ʻení ʻokú ne faʻa maʻu ha fanga kiʻi poto taukei siʻi, ka ʻoku ʻi aí ke tokoni ki he toʻá he taimi ʻoku kamata ke ʻākilotoa ai ia ʻe he faingataʻá.

ʻI hoʻo hoko ko e hoa tokoni faiako fakaʻapí, mahalo ʻe ʻahiʻahiʻi koe ke ke fakakaukau ko koé ko ha tokoni ʻataʻatā pē ʻi he hoá. Ko hono moʻoní, kuo fuoloa ange moʻui ho hoa takí mo taukei ange ʻiate koe. Ko ia ʻoku totonu ko ia te ne fakakakato e meʻá kotoa, ko ia?

ʻIkai.

Ko e taimi ʻoku aʻu ai ki he faiako fakaʻapí, ʻoku ʻikai ha meʻa ia ko e moʻungaʻi tangata moʻoni (ho hoa takí) mo hano hoa tokoni (ʻa koe)—ka ko ha ongo helo moʻoni ʻe toko ua te na lava ʻo liliu fakataha moʻoni ʻa e māmaní.

Tatau ai pē pe ko hai koe pea mo ho puipuituʻá, ʻokú ke maʻu ʻa e meʻa te ne lava ʻo fakahoko ha faikehekehe lahi ʻi he moʻui ʻa kinautolu ʻokú mo ʻaʻahi ki aí.

ʻIkai ha Ui ʻe Mahuʻinga Ange

Naʻe pehē ʻe Palesiteni ʻĒsela Tafu Penisoni (1899–1994), “ʻOku ʻikai ha uiuiʻi faka-Siasi ʻe toe mahuʻinga ange ka ko e faiako fakaʻapí.”1

ʻOku fakahoko ʻe he kau faiako fakaʻapí ha meʻa lahi ange ʻi he vahevahe pē ʻo e pōpoaki fakalaumālié. ʻOku nau tokoniʻi ʻa e fāmilí takitaha ke nau ʻilo ʻoku ʻi ai hanau kaungāmeʻa te nau lava ʻo falala ki ai.

Kuo pehē ʻe Palesiteni Tōmasi S. Monisoni, “[ʻOku fai ʻe ha kaungāmeʻa ha ʻaʻahi lahi ange ʻi he ʻaʻahi fakafatongia pē he māhiná. … Ko e kaungāmeʻá ʻoku tokanga. Ko e kaungāmeʻá ʻoku ʻofa. Ko e kaungāmeʻá ʻoku fakafanongo. Pea ko e kaungāmeʻá ʻoku ala atu ʻo tokoni].”2

Ko e kaungāmeʻa leleí foki, ʻe lava ke fokotuʻu ia ʻi ha faʻahinga taʻu pē.

Hoko ko ha Kaungāmeʻá

ʻOku ʻiloʻi ʻe Sione S, taʻu 16 mei he fakatonga ʻo ʻIutā, USA, e founga ke hoko ai ko ha kaungāmeʻa pea mo ha faiako fakaʻapí. ʻOku lahi e ngaahi meʻa ʻoku manako ai ʻa Sioné ʻo kau ai ʻa e feʻauhi he lotioó, taufangatuá, ngāue mo e fanga pulú, pea mo e fakaleleiʻi ʻo e ngaahi kaá. ʻOku toe saiʻia foki ʻi hono tanumaki e anga fakakaungāmeʻa mo e kakai ʻoku faiako fakaʻapi ki aí.

ʻOku pehē ʻe Sione, “ʻOku ou manako he talanoa ki he kakaí mo fakapapauʻi e meʻa te u lava ʻo fai ke tokoniʻi kinautolú.”

Ko hono hoa faiako fakaʻapí ko e pīsope honau uōtí. ʻI ha ʻapi ʻe taha ʻokú na ʻaʻahi ki ai, ʻoku mēmipa ʻa e uaifí ʻi he Siasí ka ko e husepānití ʻoku ʻikai. Naʻe feohi lelei ʻa Sione mo e husepāniti ko Foloití, ʻi heʻena ʻuluaki ʻaʻahí pē. Ko e taimi naʻe kamata talanoa ai ʻa Foloiti ki heʻene meʻaleleí, ne tokanga makehe ʻa Sooni. Pehē ʻe Sooni, “Naʻá ma femahinoʻaki.”

Naʻe fakamālohia ʻe Sione ʻa e ngaahi vā fakakaumeʻa ko iá, ʻi he taʻu naʻe ʻaʻahi ai mo e pīsopé kia Foloiti mo hono uaifí—kau ai hono tokoniʻi mei he taimi ki he taimi e ngāue ʻa Foloiti ʻi he ngaahi mīsini meʻalelé.

Ko e taha e ngaahi potufolofola manako ʻo Sioné ʻoku fekauʻaki mo e ngāue tokoní: “ʻO ka mou ka ʻi he tauhi ʻo homou kāingá, ʻoku mou ʻi he tauhi pē ʻo homou ʻOtuá” (Mōsaia 2:17).

ʻOku fakamatalaʻi ʻe Sione ʻo pehē, “ʻOku fie maʻu e taha kotoa ke ne fakasio ke maʻu ha ngaahi founga ke tokoni ai.”

Ko Hoʻo Ngaahi Meʻafoaki Fakalaumālié

ʻOku tau maʻu kotoa ha ngaahi meʻafoaki mo ha talēniti fakalaumālie. Tanaki atu ki aí, ʻoku tau maʻu mo ha meʻa mahuʻinga ʻoku tau tokanga mo manako ai. ʻOku tau takitaha maʻu ha meʻa mahuʻinga ke foaki he ʻikai ke lava ʻe ha taha kehe ke fakahoko ʻi he founga tatau.

ʻOk akoʻi ʻe Palesiteni Henelī B. ʻAealingi, ko e Tokoni ʻUluaki ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí, “ʻOku kehekehe ʻa e tokotaha kotoa pē pea ʻe kehe pē ʻa e tokoni te ne faí. ʻOku ʻikai ha taha ia ʻe fakataumuʻa ke taʻe lavameʻa.3 ʻE lava ke hoko ʻa e faiako fakaʻapí ko ha faingamālie ke ke fakaʻaongaʻi ai e ngaahi meʻafoaki ko iá ke ʻaonga ki ha niʻihi kehe.

Hangē ko ʻení, ko e taimi ko ia ke vahevahe ai ha pōpoaki fakalaumālié, te ke lava ʻo fakakaukau ke muʻaki lotu kimuʻa fekauʻaki mo e meʻa te ke lava ʻo lea ʻaki ʻe ʻaonga taha ki he kakai ʻokú ke ʻaʻahi ki aí.

Ko e taimi lahi, te ke maʻu ha aʻusia fakatāutaha ʻi ha tefito te ke lava ʻo talanoa ki ai mo e fāmilí. Tuku ke ulo hoʻomou māmá! Vahevahe e meʻa ʻoku mou ʻiló.

Te mou toe lava foki ʻo mohufounga mo maʻu ha ngaahi founga mahuʻinga ke tokoniʻi e fāmili ʻokú mo ʻaʻahi ki aí. Hangē ko ʻení, tau pehē pē, ʻoku fie ako tā kītā ha taha ʻi he taha ʻo e ngaahi fāmili ʻokú mo faiako fakaʻapi ki aí. Meʻamālie, he ne ke tā kītā ʻi ha ngaahi taʻu lahi. ʻI he tūkunga ko ʻení, ʻe ʻaonga tatau pē ha fanga kiʻi tokoni fakamūsika siʻi mei he taimi ki he taimi mo hano tata ʻo e sinoú mei he halanga meʻalelé pe ʻauhani ʻo e ʻuluʻakaú.

Ko e taimi ʻoku aʻu ai ki he faiako fakaʻapí, ʻe lava ke hoko ho hoa takí ko ha maʻuʻanga ivi fakalaumālie. Kae ʻoua te ke maʻuhala. Ko e fānau koe ʻa e ʻOtuá ʻoku tatau mo ho fatongia ko e faiako fakaʻapí.

Te ke maʻu maʻu pē ha faʻahinga meʻa lelei ke tānaki.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Ezra Taft Benson, “To the Home Teachers of the Church,” Ensign, May 1987, 50.

  2. Thomas S. Monson, “Home Teaching—a Divine Service,” Ensign, Nov. 1997, 47.

  3. Henry B. Eyring, “Tokoni ke Fokotuʻu ha Taumuʻa Lelei,” Liahona, Nōvema 2012, 60.

  4. Linda K. Burton, “Tomuʻa Sio, Pea Tokoni,” Liahona, Nōvema 2012, 78.