2013
Ko ha Televīsone mo ha Laumālie Naʻe Hiki Hake
Siulai 2013


Ngāue ʻi he Siasí

Ko ha Televīsone mo ha Laumālie Naʻe Hiki Hake

ʻOku nofo e tokotaha naʻá ne faʻú ʻi Misisipi, USA.

Ko hoku husepānití ʻoku ʻikai toe lava ʻo fanongo pea ʻoku līʻoa kakato ki he ongoongoleleí. Neongo ia, kuo hanga ʻe he ngaahi taʻu lahi ʻo ʻene feinga ke mahino e ngaahi houalotu fakauike ʻa e Siasí ʻo ʻai ia ke ʻāmio ai he ʻalu ki ha fakataha lakanga fakataulaʻeiki pe ha toe fakamafola kehe. Neongo ʻoku anga fakakaumeʻa mo poupou mālohi e kāingalotu homau uōtí, ka ʻoku hanga ʻe he ʻikai ke mahino kiate kinautolu ʻa e ngaahi fie maʻu fakatekinikale ʻokú ne fie maʻu kae lava ʻo kau ʻi he ngaahi houalotú ʻo faʻa ʻai hoku husepānití ke ne ongoʻi taʻelata mo loto foʻi.

Naʻá ma kei foʻou atu ki homau uōtí, pea ko e taimi ʻeni ki he konifelenisi lahí. Naʻe fakapāpākū pē teuteu hoku husepānití ke ʻalu ki he fakataha lakanga fakataulaʻeikí, mo fifili pe ko e hā e ngaahi palopalema ʻe fetaulaki mo ia ʻi heʻene feinga ke mamata ʻi he fakamafolá. Naʻá ne aʻu atu ʻo ʻilo ʻoku hala ha taha ia te ne ʻilo e founga hono ʻai ke ʻasi fakamataʻi tohi (closed captions) mai he mīsini fakaʻata lahí (overhead projector), ko ia ne teke mai leva ha televīsone ʻo fokotuʻu ʻi he tulikí. Neongo ia, ne ʻi ai ha kiʻi palopalema. Ko e uaea naʻe fie maʻu ke fakahoko ʻaki e televīsoné ne fehalaaki ʻo fakaʻaongaʻi ia ki he mīsini fakaʻatalahí, ʻo taʻe ʻaonga leva ai e televīsoné ia. Ne ʻalu leva hoku husepānití ki he laipelí, he kuo anga ia ʻi he ngaahi tūkunga pehení, ʻo kamata ke kumi ha uaea ʻo ha mīsini fakaʻatalahi. Naʻá ne ʻilo e kiʻi uaea nounou ki he mīsini fakaʻatalahí ʻi he hili haʻane kumi ʻi ha ngaahi puha mo ha ngaahi kapineti tukuʻanga meʻa.

Naʻe taʻe-fiemālie ʻa e taha kotoa ke toe toʻo mo liliu ha faʻahinga meʻa koeʻuhí he naʻe mei kamata ʻa e fakamafolá. Ko e uaea naʻe maʻu ʻe hoku husepānití naʻe fuʻu nounou ia ke aʻu ki he televīsoné ʻi he saliote teketeké, pea naʻe pau ai ke hiki ʻa e TV ki ha tēpile māʻulalo ange. Naʻá ne teke leva ʻa e salioté ki tuʻa mei he falelotú ki ha kiʻi loki ofi mai pē. Naʻá ne kamata leva ke vete ʻa e televīsoné mo fifili pe ʻe ʻalu ange koā ha taha ʻo tokoni ange ki hono hikí. Naʻá ne ongoʻi ha taha ʻi he momeniti ko iá ʻoku hū ange ki he lokí. Ko e pīsopé. Naʻe fiefia e loto hoku husepānití ʻi heʻena hiki toko ua ʻa e TV ki he funga tēpilé. Ne ʻai ʻe hoku husepānití ʻa e TV ʻo ngāue kae toʻo mai ʻe he pīsopé ha sea ʻo fokotuʻu ʻo hanga atu ki he TV.

Naʻe fakamālō ange hoku husepānití ki he pīsopé ʻi heʻene tokoní mo na lulululu, pea tafoki leva ʻa e pīsopé ʻo lue ki he matapaá. Naʻe ʻohovale lahi hoku husepānití, he naʻe fakalaka atu ʻa e pīsopé ia he matapaá ʻo aʻu atu ki he feituʻu naʻe fakafalala ai ʻa e ʻū seá ki he holisí. Naʻá ne toʻo mai ha taha pea tangutu he tafaʻaki hoku husepānití. Naʻe tangutu fakataha ʻa e toko uá ni ʻi he fakatahá kakato.

ʻOku ʻalu fie ʻalu he ʻahó ni hoku husepānití ki he ngaahi fakatahá. Naʻe langaki ʻe he kihiʻi ngāue ʻi he ʻofa ʻa e pīsopé ʻa e loto hoku husepānití mo tuku ke hū ʻa e loto houngaʻiá ki hono lotó. Neongo ʻoku kei hoko pē ha ngaahi palopalema ʻe niʻihi, ka ʻoku ʻikai ke ne toe ongoʻi taʻelata pe taʻe-talitali lelei. Naʻe liliu fakaʻaufuli e fakakaukau hoku husepānití ʻi he ngaahi tōʻonga fakalaumālie ʻa ha taha ʻo e kau tauhisipi ʻa Kalaisí.

Tā fakatātaaʻi ʻe J. Beth Jepson