Saan a Kas iti Panangited ti Lubong
Nawadwad a naipaay dagiti ramit a kasapulantayo tapno mangparnuay iti naranraniag nga aldaw ken mangparang-ay ti ekonomia ti napudno a kinaimbag para iti ebanghelio ni Jesucristo.
Sakbay dayta umuna a Paskua ti Panagungar, idi inggibus ni Jesus ti ordinansa iti sakrament nga inannongna kadagiti Sangapulo-ket-dua, inrugina ti nangayed a pammakada a panagsaritana ket napan iti Getsemani, naliputan, ken nailansa iti krus. Nupay kasta, nariknana ti pakaseknan ken nalabit uray ti buteng nga impabuya ti sumagmamano kadagita a lallaki, kinuna ni Jesus kadakuada (ken kadatayo):
“Saan koma nga agpulkok ti pusoyo: kinunana, “mammatikayo iti Dios, mammatikayo met kaniak. …
“Dikayto baybay-an nga ul-ulila: umayakto kadakayo. …
“Ti talna iibatik kadakayo, ti talnak itdek kadakayo: saan a kas iti panangited ti lubong ti panangitedko kadakayo. Saan koma nga agpulkok ti pusoyo ken di agbuteng.”1
Sumangbay dagiti mapannubok a panawen iti daytoy a lubong, agraman dagiti napudno, ngem ti panangipanamnama a mensahe ni Cristo nga Isu ti naidaton a kordero a mapan kas iti “maysa a karnero a maipan iti pagpartian[na],”2 ket Isu bumangon, kas iti kinuna ti salmista, tapno agbalin a “kamang ken bileg[tayo], sisisibay unay a saranay [kadatayo] iti [panawen ti] panagdukot.”3
Iti panangamiris no ania ti agur-uray a naririgat nga oras para ken ni Cristo idi agturong iti krus ken dagiti disipulona iti bayat ti panangidanonda iti ebangheliona iti lubong iti kangitingitan ti panawen, kaduaendak ita iti maysa a mainaig a mensahe para kadagiti miembro ti Simbaan ti Mangisalakan iti maudi nga al-aldaw. Adda daytoy iti adu a bersikulo ti Libro ni Mormon a nakasentro iti rinnisiris ti maysa a kita wenno sabali, manipud iti agnanayon a makapasuron nga ugali da Laman ken Lemuel agingga kadagiti maudi a dangadang a nakairamanan dagiti ginasgasut a ribu a soldado. Maysa kadagiti madlaw unay a rason para iti daytoy a panangyunay-unay ket naisurat ti Libro ni Mormon para kadagiti agbasbasa iti ud-udina nga aldaw, naimpadtuan a binallaagandatayo dagitoy a nagsurat (a nakapadas mismo iti adu a gubat) a ti kinaranggas ken rinnisiris ket agbalinto a maysa kadagiti makita unay a kababalin dagiti pagnanaigan iti maudi nga aldaw.
Kinaagpaysona, saan unay nga orihinal ti teoriak maipapan iti panagsisinupanget iti ud-udina nga aldaw. Dumani dua gasut a tawen ti naglabas, nagballaag ti Mangisalakan a kadagiti maudi nga al-aldaw addaanto “gubgubat, ken damdamag ti gubgubat,”4 idi agangay kinunana a “maagaw[to] ti kappia iti daga.”5 Awan duadua a daytoy a Prinsipe ti Kappia, a naganetget nga insurona a ti panagsusupanget ket kukua ti sairo,6 nasken a makipagladingit iti Nadiosan nga Amana, para iti pamilia ti tao iti aldawtayo nga “awan panangipategda,” kuna ti nasantuan a kasuratan, ken isu a saan a makapattapatta no kasano ti agbiag a sangkamaysa iti ayat.7
Kakabsat, makitatayo kadi ti adu unay a rinnisiris, gura, ken sapasap a kinasabrak iti aglawlawtayo. Nagasat ta, ti agdama a henerasion awanan iti Maikatlo a Gubat ti Lubong tapno makiranget, wenno sangalubongan a krisis ti ekonomia kas idi 1929 a nagbanag iti Dakkel a Panagrigat. Nupay kasta, iti panangsangotayo iti maysa a kita ti Maikatlo a Gubat ti Lubong, saan a maysa a ranget tapno parmekentayo dagiti kabusortayo ngem maysa a bilin nga agbalin a naas-asi dagiti annak ti Dios iti tunggal maysa ken mangtulong a mapaimbag kadagiti sugat a masarakantayo iti maysa a narisiris a lubong. Bassit ti pakainaigan ti sanguentayo ita a Dakkel a Panagrigat iti makin-ruar a panakapukaw dagiti urnongtayo ken ad-adda a mainaig iti makin-uneg a panakapukaw ti panagtalek iti bagi, iti kaawan iti pammati, namnamma, ken asi iti amin nga aglawlawtayo. Ngem nawadwad a naipaay dagiti kasapulantayo a ramit a mangparnuay iti naranraniag nga aldaw ken mangparang-ay iti ekonomia ti napudno a kinaimbag iti kagimongan para iti ebanghelio ni Jesucristo. Saantayo a kabaelan—ken saan a kabaelan daytoy a lubong —ti pannakapaaytayo tapno naan-anay a maaramat iti personal ken publiko dagitoy a konsepto ti ebanghelio ken mangpatpatibker a katulagan.
Ngarud, iti lubong nga “inyallo-allon ti nadawel a bagyo, ken saan a naliwliwa,” a kas kinuna ni Jehova a mapasamak iti daytoy, kasano a masarakantayo ti inawaganna a “ti katulagan … ti kappia”? Masarakantayo daytoy iti panagpatulongtayo Kenkuana a nagkuna a kaasiannatayo iti “agnanayon a kinaimbag” ken mangipaay iti kappia kadagiti annaktayo.8 Iti baet dagiti nakabutbuteng a padto ken di mataming a nasantuan a kasuratan a mangipakpakdaar a maipanawto ti talna iti sapasap a daga, dagiti propeta, agraman ti bukod a patpatgentayo a ni Russell M. Nelson, insurona a saan a maipanaw daytoy manipud iti tunggal maysa kadatayo!9 Ngarud, iti daytoy a Paskua ti Panagungar padasentayo koma nga usaren ti kappia iti bukod a wagas, nga ar-aramaten ti parabur ken pangagas a balsamo ti Pannubbot ni Apo Jesucristo iti bagbagitayo ken iti amin a pamilia ken amin a madanontayo iti aglawlawtayo. Nagasat, uray no nakaskasdaaw, a makabang-ar daytoy a sapsapo a magun-odtayo nga “awan ti kuarta ken awan ti gatadna.”10
Ti kasta a tulong ken namnama ket kasapulan unay gapu ta iti daytoy a kongregasion iti sapasap a sangalubongan ita ket adu ti agkarigatan iti ania man a bilang dagiti pannubok—pisikal wenno emosional, sosial wenno pinansial, wenno sangadosena a dadduma pay a kita ti pakariribukan. Ngem adu kadagitoy ti saan unay a napigsa a mangrisut iti ken ti bagbagitayo, para iti kasapulantayo a tulong ken talna a saan a kas iti kita “ti pannangted ti lubong.”11 Saan, gapu ta dagiti pudno a naririkut a problema a kasapulantayo nga aw-awagan dagiti nasantuan a kasuratan iti “dagiti bileg ti langit,” ken tapno maaramattayo dagitoy a bileg nasken nga agbiagtayo babaen dagiti kasta met la nga awagan dagiti nasantuan a kasuratan a “dagiti pagbatayan ti kinalinteg.”12 Ti panakaawat iti dayta a koneksion ti pagbatayan ken bileg isu ti maysa a leksion a saan a masursuro ti pamilia ti tao, kuna ti Dios ti langit ken daga!13
Ket ania dagita a pagbatayan? Bueno, naulitda a nailista iti nasantuan a kasuratan, naisuroda manen kadagiti komperensia a kas daytoy, ken iti dispensasiontayo, insuro ni Propeta Joseph Smith kas sungbat iti bukodna a bersion iti araraw a “Diosko, Diosko, apay a binaybay-annak?”14 Iti nalamiis, naulpit a pannakaipupokna iti Pagbaludan iti Liberty, naisuro kenkuana dagiti pagbatayan ti kinalinteg a nairaman dagiti kasta a naimbag a kababalin kas iti kinaanus, naunday a panagitured, kinaalumamay, ken di aginkukuna nga ayat.15 No awan dagita a pagbatayan, awan duadua a maipasangotayo iti adu a panagsusuppiat ken gura.
Mainaig iti dayta, agsaritaak man iti apagkanito maipapan iti kinaawan ti sumagmamano a kuartel dagitoy a pagbatayan ti kinalinteg iti panawentayo. Kas pagannurotan, maysaak nga upbeat, naragsak a kita ti tao, ken adu ti nasayaat ken napintas iti lubongtayo. Awan duadua nga ad-adu dagiti material a bendisontayo ngem iti ania man a henerasion iti pakasaritaan, ngem iti maika-21 a siglo iti sapasap a kultura ken masansan unay iti Simbaan, makittatayo latta ti biag a narikut, nga adda dagiti kompromiso nga agbunga iti nakaad-adu a nalabsing a katulagan ken nakaad-adu a naladingit a puspuso. Ibilangyo dagiti narusanger a sao a maipada iti panaglabsing a mainaig iti seks, agpada iti mabuybuya kadagiti sine wenno telebision, wenno kitaenyo ti panangriribuk a mainaig iti seks ken dadduma pay a kita ti saan a maiparbeng a pakabasaantayo iti kasta unay iti pagtrahuantayo kadagitoy nga aldaw. Kadagiti bambanag maipapan iti naintulagan a kinadalus, masansan nga agbalin a gagangay ti sagrado ken agbalin a narugit ti nasantuan. Iti asino man ti masulisog a magna wenno agsao wenno agtignay kadagitoy a wagas—“kas panangited ti lubong,” a masao—saanyo a namnamaen daytoy nga agbanag iti makapatalna a padas; Ikarik kadakayo iti nagan ti Apo a saanto a maaramid daytoy. “Saan a mabalin a pagragsakan ti kinadangkes,”16 naminsan a kinuna ti propeta idi ugma. Kalpasan iti panagsala, nasken a mabayadan a kanayon ti piper, ket masansan a lulua ken pagbabawyan ti kuarta.17
Wenno nalabit a makitatayo dagiti dadduma pay a kita ti panagabuso wenno kinaawan dayaw. Nassken nga agbalintayo a naannad kas disipulo ni Apo Jesucristo a saan a makiraman iti kasta nga ugali. Nasken kadi a pakabasolantayo ti ania man a kita ti panagabuso wenno saan a nalinteg a panangituray wenno ania man a kita ti panagabuso wenno imoral a panangpilit—pisikal, mental, emosional wenno eklesiastikal wenno ania man a sabali a kita. Malagipko ti interesko iti kinaregta ni Presidente Gordon B. Hinckley iti sumagmamano a tawen ti napalabas idi nagsao iti pulpito kadagiti lallaki iti Simbaan maipapan kadagiti inawaganna a “naulpit kadagiti bukodda a pagtaengan”:18
“Anian a kinaleddaang ken kinauppapay a pasamak ti panagabuso iti asawa a babai,” kinunana. “Asino man a lalaki iti daytoy a Simbaan a mangabuso ti asawana, mangipababa kenkuana, manginsulto kenkuana, a mangaramat iti saan a nalinteg a panangituray kenkuana ket saan a maikari nga agiggem iti priesthood. … [Isu] ket saan a maikari nga agiggem iti maysa a temple recommend.”19 Ti maipada a nakadakdakes, kinunana, ket ti ania man a kita ti panagabuso iti ubing—wenno ania man a kita ti panagabuso.20
Iti nakaad-adu a pagarigan, mabalin a makabasol dagiti napudno a lallaki, babbai, ken uray pay dagiti ubbing iti panagsasao iti makapasakit, uray makadadael, kadagiti nailantip iti nasantuan nga ordinansa ti templo iti Apo. Adda karbengan ti tunggal maysa a maayat, makarikna iti kappia, ken makasarak iti talged iti pagtaengan. Pangngaasiyo, padasentayo koma a pagtalinaeden dayta nga aglawlaw idiay. Ti kari ti panagbalin a mamagkappia ket kanayonto a kaduayo ti Espiritu Santo iti agnanayon ken maibukbokto kadakayo dagiti bendision “ti awan pammilit a wagas” iti agnanayon.21 Saan a kasapulan ti siasino man ti natadem a dila wenno dagiti saan nasayaat a balikas a “agkanta ti kanta ti manangsubbot nga ayatna.”22
Gibusak man ti nangrugiak. Inton bigat ti Paskua ti Panagungar, maysa a panawen para kadagiti nalinteg a pagbatayan ti ebanghelio ni Jesucristo ken ti Pannubotna a “mangparmek”—mangparmek iti rinnisiris ken panagsusupanget, mangparmek iti pannakapaay ken panaglabsing, ken kamaudiananna mangparmek iti ipapatay. Daytoy ti pnawen a mangikari iti kinapudno iti balikas ken aramid iti Kordero ti Dios, nga “[inturedna] dagiti lidaytayo, ken inawitna dagiti ladingittayo”23 iti determinasionna a mangileppas iti aramid ti pannakaisalakan para kadatayo.
Nupay adda panangliput ken saem nupay adda madi a panangtrato ken kinaulpit ken amin a naurnong a basbasol ken liday ti amin a pamilia ti tao, kinita ti Anak ti sibibiag a Dios ti atiddog a dana ti mortalidad, nakitanatayo, ket kinunana: “Ti talna ibatik kadakayo, ti talnak itdek kadakayo: saan a kas iti panangited ti lubong, ti panangitedko kadakayo.” Saan koma nga agpulkok ti pusoyo ken di agbuteng.”24 Maaddaankayo ti nagasat, narag-o, natalna a Paskua ti Panagungar. Dagiti saan a naibaga a posibilidad ket binayadanen ti Prinsipe ti Kappia, nga ay-ayatek iti amin a pusok, nga akinkukua iti daytoy a Simbaan, ken Isu a nalawag a paneknekak, iti naganna, kas ken ni ApoJesucristo, amen.