Ha’api’ira’a a te mau Peresideni
Pene 2: O Vai Au Nei?


Pene 2

O Vai Au Nei?

Nahea te iteraa e o vai tatou nei, i te tauturu ia tatou ia farii i te ora mure ore?

Omuaraa

“I te hoê mahana ua haere mai te hoê orometua taurearea no te Haapiiraa Sabati e ui mai i te hoê uiraa maitai tei uihia mai ia’na i roto i ta’na piha haapiiraa i te Sabati i mairi,” o te parau ïa a te Peresideni Harold B. Lee i te hoê amuiraa Feia Moʻa. “Ua faataa maira oia e, te paraparau ra ratou no niʻa i te oraraa hou teie nei oraraa, e no niʻa atoa i teie nei oraraa, e no niʻa hoi i te oraraa amuri aʻe, e i reira, ua ani maira te hoê tamarii, ‘Te oraraa hou teie nei oraraa ua hope ïa i te taime a fanauhia mai ai tatou i te tahuti nei; teie nei oraraa, e hope ïa i te taime a pohe ai tatou; eaha ïa te hopearaa o te oraraa amuri aʻe? E vai anei te reira i roto i te reru?’ Ua pahono atura teie orometua taurearea no te Haapiiraa Sabati, ‘Aita taʻu e pahonoraa no te reira.’

“A feruri ai au i te reira ua ite aʻe ra vau e, te faaohipa hape nei tatou i te mau parau ia paraparau anaʻe tatou no niʻa i ‘te oraraa hou teie nei oraraa, e no niʻa i teie nei oraraa, e no niʻa i te oraraa amuri aʻe’ mai te huru ra e, e iva oraraa to tatou mai to te mimi te huru, area te tiʻaraa mau ra, hoê anaʻe to tatou oraraa. Teie oraraa ta tatou e parau nei, aita oia i haamata i te taime o te fanauraa i roto i te tahuti nei. Eita teie oraraa e hope i te taime o te pohe tahuti. E ere ïa i te mea hamanihia, e ore roa’toa e tiʻa ia hamanihia. Te parau ra te mau Papairaa Moʻa i te reira ‘te ite’, tei faanahonahohia ei ‘varua’ i roto i te ao hou teie nei ao. Ia taeʻahia te huru o taua varua ra i te hoê faito, ua horoʻa te hoê Metua paari ia’na i te raveʻa ia haere i roto i te tahi atu tuhaa no to’na tupuraa. Ua faarahihia ta’na, e ia hope to’na oraraa i te tahuti nei e ia taeʻahia hoi ta’na opuaraa i te tahuti nei, e tupu faahou te tahi tauiraa. Eita tatou e haere i roto i te tahi atu oraraa, e haere râ tatou i roto i te tahi atu tuhaa o taua oraraa noa ra â. E ere ïa i te mea i hamanihia, e ore roa’toa e tiʻa ia hamanihia, te hoê mea o te ore e pohe, e taua mea ra, e ora ïa e amuri noa’tu.”1

I roto i teie pene, e aparauhia to tatou huru mure ore e nahea ta to tatou iteraa i taua huru ra e faatupu i niʻa i to tatou oraraa.

Te mau haapiiraa a Harold B. Lee

Nahea te iteraa e, e mau tamaiti e e mau tamahine varua tatou na to tatou Metua i te Ao ra i te haamaitai ia tatou?

O vai tatou nei? … Ua papai te Aposetolo Paulo e: “E e metua hoi to tatou to te tino nei, o tei aʻo mai ia tatou, e ua faaiti hoi tatou, eiaha ia rahi atu to tatou auraro i te metua o te varua nei, e ia ora’tu?” [Hebera 12:9] oia hoi, te mau taata atoa e ora nei i niʻa i te fenua nei, e metua to ratou to te tino nei, e metua atoa to to ratou varua. … Ua parau maira te Fatu ia Mose raua o Aarona na ô maira, “A faataa ê na orua i rapae i teie nei amuiraa, ia haamou roa vau ia ratou i teie nei.” Ua ama to’na riri i teie mau taata paieti ore, ua tipapa ihora râ o Mose raua o Aarona i to raua mata i raro na ô atura, “E te Atua e, te Atua no te mau varua o te taata atoa ra, hoê anei taata e rave i te hara, e e riri â oe i te amuiraa atoa ra?” [Numera 16:21–22]. Te ite ra outou e, e mea nahea ta ratou ia paraparau atu ia’na? Te Atua no te mau varua o te taata atoa ra. …

Hoê o te mau papairaa moʻa tahito roa a tatou nei, ua roaa mai ïa na roto i te hoê raveʻa temeio— te parau nei tatou i te reira te Poe Taoʻa Rahi. Hoê o te mau buka faahiahia i roto i taua papairaa taoʻa rahi ra, ua parauhia oia te buka a Aberahama. I roto i taua buka ra… e ite tatou i teie:

“Inaha, ua faaite mai te Fatu iaʻu, o Aberahama, te mau ite tei faanahonahohia hou te ao i hamanihiaʻi; e i rotopu ia ratou atoa ra, e rave rahi to reira tei hau i te maitai e tei maramarama;

“E ua ite atura te Atua i taua mau varua, e e mea maitai ratou, e tiʻa ihora oia i rotopu ia ratou, na ô atura: O teie ïa taʻu e faariro ei mau taata faatere naʻu; te tiʻa ra hoi oia i rotopu i te mau varua, e ua ite oia e, e mea maitai ratou; e ua parau maira oia iaʻu: E Aberahama, o oe te hoê o ratou; ua maitihia oe hou oe i fanauhia ai.

“E te tiʻa noa ra te hoê i rotopu ia ratou mai te Atua te huru, e ua na ô atura oia ia ratou i pihaʻi iho ia’na ra: E haere tatou i raro, te vai ra hoi te area i reira, e e rave tatou i teie mau materia, e hamani tatou i te hoê ao ei parahiraa no ratou;

“E e tamata tatou ia ratou i reira, ia ite tatou e, e haapaʻo anei ratou i te mau mea atoa ta te Fatu to ratou Atua e faaue ia ratou ra;

“E o ratou o te haapaʻo i to ratou aiʻa matamua, e faarahihia ta ratou; e o te ore e haapaʻo i to ratou aiʻa matamua, e ore ïa e farii i te hanahana i roto i te basileia tei reira ratou o tei haapaʻo i to ratou aiʻa matamua; e o ratou o te haapaʻo i te piti o to ratou aiʻa, e faarahihia to ratou hanahana a muri, e a muri noa’tu.” [Aberahama 3:22–26].

E rave rahi mau parau mau faufaa roa e iteahia ra i roto i teie papairaa. I te omuaraa, te faaite- poto-noa-hia ra te auraa o te varua. Te varua, te faaroo ra outou i te parau a Aberahama, o te hoê ïa ite tei faanahonahohia. Teie ïa te haamataraa o to tatou iteraa i te auraa o te parau e varua. O te hoê ïa ite tei faanahonahohia e tei ora na ei varua hou a hamanihia ai teie nei ao. I teie nei, mai te aha ïa te huru o te hoê varua? Eaha te huru hamaniraa o taua varua ra i to outou feruriraa? Na roto i te Peropheta Iosepha Semita ua horoʻa mai te Fatu i te hoê pahonoraa faauruhia, e te na ô ra te hoê tuhaa o te reira pahonoraa e: “O te reira mea no te huru varua ra i faahohoʻahia i te mea tahuti nei; e o te reira mea no te huru tahuti nei ra i faahohoʻahia i te mea varua ra.” I teie nei a faaroo mai na, “te varua o te taata nei i roto i te hohoʻa no to’na iho tino, e te varua atoa o te puaa, e te mau mea taaʻe atoa ta te Atua i hamani ra.” [PH&PF 77:2].

I teie nei, te ite mai nei outou iaʻu, i roto i te hoê tino taata tahuti paari. Te vai ra hoê tuhaa o to’u nei tino eita e tiʻa ia outou ia ite mai na roto i to outou mata tahuti noa—oia hoi, taua tuhaa varua ra o to’u nei tino o te hiʻo atoa nei na roto i to’u na mata, e o te horoʻa nei iaʻu i te puai no te hauti, e o te horoʻa nei iaʻu i te maramarama e te ite. …

Tera ïa te parau mau matamua ta tatou e haapii nei—oia hoi, i vai na te hoê ite tei faanahonahohia e tei parauhia … e varua. I muri iho, ua haere maira te Fatu o [Iehova], taua varua teitei ra mai te Atua [te Metua], i rotopu i taua mau ite i faanahonahohia ra tei parauhia e varua, e na ô maira ia ratou, e hamani tatou i te hoê fenua i reira outou te mau varua e parahi ai, e o outou o te haapaʻo maitai i roto i teie nei ao varua, e tiʻa ïa ia outou ia haere i raro i niʻa i taua fenua ra, e e faarahihia ta outou. E no reira, te parau nei au e, te mau varua tei tapea i to ratou faaroo, e aore râ, tei haapaʻo, ua faatiahia ïa ratou ia haere mai i niʻa i te fenua nei, e ua horoʻahia te hoê tino tahuti no to ratou tino varua i niʻa i te fenua nei. … I teie nei, teie outou e o vau atoa nei tei niʻa i te fenua nei, i roto i te hoê tino tahuti; e tapaʻo faaite mau te reira e, tei rotopu atoa ïa tatou i taua mau varua ra tei haapaʻo i to tatou aiʻa matamua; ua manuia tatou, e ua faatiahia tatou ia haere mai i ô nei. Ahani e aita tatou i manuïa, aita ïa tatou i ô nei; tei raro ïa tatou i pihaʻi iho ia Satane, te tamata ra i te faahema i te feia e tino to ratou. …

No te aha e mea tiʻa ia tatou ia haapaʻo maitai no te faatupuraa i ta tatou mau misioni i faataahia i niʻa i te fenua nei?

I teie nei ua taa ia tatou to tatou huru hou tei nei oraraa, oia hoi, o vai tatou nei—e mau tamaiti e e mau tamahine na te Atua hou a hamanihiaʻi teie nei ao, o vai te Metua o te mau varua o te mau taata atoa e ora nei i roto i te tino i niʻa i te fenua nei—no reira, ua ineine ïa tatou no te horoʻa i te pahonoraa i muri iho. I roto i te mau parau taʻu i taiʻo atu ia outou mai roto mai i te buka a Aberahama i roto i te irava 23, ua faaroo outou i te parauraahia ia Aberahama e, ua faatoroʻahia, e aore râ, ua maitihia oia hou oia i fanauhia ai. Aita vau i ite e ua feruri anei outou i taua mea ra. O Mose atoa tei parauhia i taua parau ra. …

“E a tiaoro atu ai oia i te iʻoa o te Atua, ua ite faahou oia i to’na hanahana, tei niʻa iho hoi te reira ia’na; e faaroo ihora oia i te reo, i te na ôraa e: E ao to oe, e Mose, no te mea naʻu, na te Mana- Hope, i maiti ia oe, e e faarahihia to oe puai i to te mau pape e rave rahi ra; e haapaʻo hoi ratou i ta oe parau mai te huru hoi e, o te Atua oe.” [Mose 1:25]. Tera ïa ta’na ohipa, ia riro ei faatere rahi e te puai. Mai te reira atoa te parau a te Fatu ia Ieremia, “Aita oe i hamanihia e au i roto i te opu, i ite ai au ia oe; e aita oe i fanau, i faataahiaʻi oe e au, ei peropheta na te mau fenua.” [Ieremia 1:5]. No te haapapuraa i taua mau parau ra, teie ta Iosepha Semita i parau mai ia tatou: “Te mau taata atoa tei piihia no te rave i te ohipa i pihaʻi iho i te taata o te ao nei, ua maiti-ê-hia na ïa ratou i taua ohipa ra i roto i te Apooraa Rahi i te raʻi ra hou a hamanihiaʻi teie nei ao.” I muri iho, na ô mai ra oia, “Te feruri nei au e, ua maiti-ê-hia na vau i teie toroʻa i roto i taua Apooraa Rahi ra.”[History of the Church, 6:364].

Teie râ te hoê faaararaa huru teimaha. Noa’tu taua piiraa ra, ua tuu mai te Fatu i te reira i roto i te feruriraa o te Peropheta Iosepha Semita e ua papai oia i te reira …, “Inaha, e rave rahi te parauhia, area râ aita reʻa te maitihia ra.” Oia hoi, … no te tiamâraa tei horoahia ia tatou i ô nei, e rave rahi tei faataa-ê-hia na no te hoê ohipa rahi atu i ta ratou i ineine i te rave i ô nei. E te parau ra oia, “E eaha te tumu aita ratou e maitihia ra?” E te horoʻa ra oia e piti tumu aita te taata i tapea i to ratou piiraa. A tahi, “no te mea ua faatumuhia’tu to ratou aau i niʻa i te mau mea no teie nei ao,” e a piti, “te titau nei ratou i te mau faaturaraa o te taata, no reira aita ratou e haapii mai i teie haapiiraa hoê nei—i te mea e, ua haamau-roa-hia’tu te mau tiʻaraa no te Autahuʻaraa i te mau mana no te raʻi ra.” [PH&PF 121:34–36].2

Eiaha râ tatou e feruri e, na roto i teie piiraa e teie faataaraa atea, ua taa papu atoa ïa tatou i te ohipa ta tatou e rave. Te hoê peropheta i niʻa i teie fenua i te too o te râ tei paraparau mai i teie tumu parau ma te maramarama maitai: “I parauhiaʻi e i faaineinehiaʻi ratou mai te tumu mai â o teie nei ao, mai te au i te ite-atea-raa o te Atua, no te mea i rave ratou i te maitai ra, e i faatupu hoi i te faaroo rahi roa; e i vaiihohia na ratou ia rave i te maitai e te ino.” (Alama 13:3). … Ua pii e ua maiti paha te Atua i te tahi mau taata i roto i te ao varua ra, e aore râ, i roto i to ratou aiʻa matamua ra, no te rave i te hoê ohipa, tera râ, no te fariiraa i te reira piiraa i ô nei, e no te faarahiraa i te reira piiraa, na roto i te tavini maiteraa e te raveraa i te mau ohipa maitai i roto i te tahuti nei, e mana ïa to ratou e e haamaitairaa hoi no ratou ia faaohipa i to ratou tiamâraa no te maiti i te maitai e aore râ, i te ino.3

Ia ite anaʻe tatou e, o vai tatou nei, eaha te tupu mai i roto i te faaohiparaa tatou i to tatou tiamâraa?

Eaha atu â tei parauhia mai ia tatou no niʻa i to tatou huru? E taata tiamâ tatou, e te feruri nei te tahi pae, ia rave mai ta tatou e hinaaro, aita râ te reira i tano roa. Oia mau, e tiamâraa to tatou, tera râ, te hinaaro nei au e taiʻo atu ia outou i te tahi parau no niʻa i te reira. A tapaʻo na i te parau i roto i te 2 Nephi pene 2, irava 15–16. Te feruri nei au e, e faaotiraa fifi mau teie ta to tatou Metua i rave ia tono mai ia tatou i raro nei ma te horoʻa mai ia tatou i te tiamâraa no te maiti. I teie nei, no te rave i ta tatou maitiraa e a farii ai i te mau haamaitairaa mure ore, e mea tiʻa i te hoê mea ia tupu i niʻa iho ia tatou. A hiʻo na—teie te hoê metua tane, te faataa nei i ta’na tamaiti i teie ohipa faufaa roa: “E ia faatupu i ta’na mau opuaraa mure ore i te taata nei, i muri aʻe i to’na hamaniraa i to tatou na metua matamua, e te mau puaa o te fenua, e te mau manu o te reva, oia hoi te mau mea atoa i hamanihia ra, ia vai na pae e piti e tiaʻi; oia hoi te maa i rahuihia ra i te tahi pae, e i te tahi pae, o te raau o te ora ïa; e mea monamona te tahi, e e mea avaava te tahi.” [2 Nephi 2:15].

Tera ïa te huru e itehia i te rahiraa o te taime, oia hoi, te mau mea tei rahuihia, o te mau mea au- roa-hia aʻe ïa, e te mau mea maitai no tatou ra, e au ïa i te huero raau avaava ia horomii i te tahi mau taime, e auraa parau teie. I teie nei, no te horoaraa i te raveʻa i te taata ia maiti, “No reira i faatiaʻi te Fatu, te Atua, ia rave te taata mai te au i to’na iho hinaaro. E aita e tiʻa i te taata ia rave mai te au i to’na iho hinaaro maori râ e arataihia oia e te tahi e te tahi.” [2 Nephi 2:16]. I teie nei, no te riroraa tatou ei taata feruriraa tiamâ, e mea tiʻa ia vai eiaha te maitai anaʻe, ia vai atoa râ te ino ia tiʻa ia tatou ia maiti i roto i na mea e piti ra. I teie nei, a feruri na i teie parau maa taime iti. Ahani e, e mea maitai te mau mea atoa i roto i te ao nei e aita hoê aʻe ino, e tiʻa anei ia outou ia maiti i te hoê mea maitai? Ahani e, e mea ino te mau mea atoa i roto i te ao nei, ahani e aita hoê aʻe mea maitai no te maiti, e tiʻa anei ia outou ia maiti i te tahi mea taaʻe atu, maori râ te ino? Mai te mea e, e feruri outou i teie parau maa taime iti, hoê noa iho raveʻa e tiʻa ai i te tiamâraa ia vai i roto i te taata e ora nei i niʻa i te fenua nei maori râ, ia vai na mea e piti, te maitai e te ino, e ia horoahia ia tatou tataitahi te tiʻaraa ia maiti no tatou iho. … Te ite ra outou, na roto i te tapitapi o teie nei mau mea i tiʻa ai i te tiamâraa ia faaohipahia. Ua tiʻa râ i te Fatu ia tamata noa, ia nehenehe ia tatou ia haere na roto i te faaroo, e ia maiti i te maitai, inaha, e mau taata tiamâ tatou.4

Eaha to tatou maitai mure ore ei mau tamarii na te Atua?

Te opuaraa o te oraraa nei o te faatupuraa ïa i te tahuti ore e te ora mure ore. Iteie nei, te auraa no te parau ra te tahuti ore, o te fariiraa ïa i te hoê tino o te ore e farerei faahou i te mau mamae o te tahuti nei, e ore hoi e pohe faahou i te pohe tahuti, e ore e ino faahou, no te mea ua mou te mau mea tahito ra. Te fariiraa i te ora mure ore o te mana ïa ia ora i pihaʻi iho i tei Mure ore, oia te Atua, to tatou Metua i te Ao ra, Ta’na Tamaiti, o Iesu Mesia. No teie na opuaraa e piti i tuuhia mai ai tatou i niʻa i te fenua.5

Tei ô nei tatou i teie mahana no te faaineine i te tahuti ore, “te hoê tau hopea ore, te reira hoi te oraraa mau o te taata nei.” E mau varua teitei anaʻe tatou, i te mea e, no roto mai tatou i te hoê aiʻaraa teitei te haereraa mai. E mana to tatou ia riro mai ei mau arii e ei mau faatere na roto i te mau ohipa i ravehia e tatou i roto i te ao varua ra hou a haere mai ai tatou i ô nei. Ua maitihia tatou no te haere mai i teie tau, e ua faataahia tatou ia riro ei mea tahuti ore e tae noa’tu i te feia apî atoa o teie nei Ekalesia. E tiʻa atoa ia tatou ia “ite e, te mau mea atoa e ere i te mea mure ore e mea poto ïa e te mau mea e ere i te mea mure ore e mea iti ïa”no te faaturori ia tatou.6

I teie nei te hinaaro nei au e taiʻo atu i te tuhaa 132 o te Parau Haapiiraa e te Mau Parau Fafau … “E teie faahou â, oia mau taʻu e parau atu nei ia oe na, mai te mea e faaipoipo te hoê taata i te hoê vahine na roto i taʻu parau, o taʻu ïa ture, e na roto i te fafauraa apî e te mure ore hoi, e ua taatihia’tu te reira ia raua ra e te Varua Moʻa no te fafauraa,” e ouʻa vau i te tahi mau parau no te horoa’tu ia outou i te auraa, “e ravehia ïa i niʻa ia raua ra te mau mea atoa ta taʻu tavini i tuu atu i niʻa ia raua, i roto i te taime noa nei, e na roto hoi i te tau mure ore atoa ra; e e haamana-roahia ïa a vai ai raua i rapae i te ao nei; e e mareva ê atu hoi raua na te mau melahi, e te mau atua, o tei tuuhia’tu i reira, i to raua faateiteiraa e te hanahana.” I teie nei, a faaroo mai na i teie: e e roaa ia raua “te faatupu-noa-raa o te huaai e a muri e a muri noa’tu.” [PH&PF 132:19].

Te parau ra te Peropheta Iosepha Semita e, te auraa no teie mau parau, oia hoi ïa, te feia te faaipoipohia i roto i te fafauraa apî e te mure ore hoi e ua haapaʻo maite i ta ratou fafauraa, i muri aʻe i te tiafaahouraa, e tiʻa ia ratou ia ora faahou ei tane e ei vahine faaipoipo, e e roaa ia ratou te mea ta’na e parau ra e, te faatupu-noa-raa o te huaai. I teie nei, eaha te auraa no te reira parau? E taiʻo faahou atu vau i te tahi papairaa: …

“I roto i te hanahana tiretiera, te vai nei ïa e toru aʻe ao e aore râ, tufaa;

“E ia tiʻa ia noaa mai i tei teitei aʻe ra, ia tomo mai te taata i roto i teie haapaʻoraa no te autahuʻaraa e tiaʻi [oia hoi, te fafauraa apî e te mea mure ore no te faaipoiporaa];

“E ia ore oia ia na reira, e ore roa e noa’a te reira ia’na.

“E tiʻa ïa ia’na ia tomo atu i roto i te tahi, tera râ, o te hopea te reira no to’na basileia”; i teie nei a hiʻo maitai na i teie, “e ore roa e tiʻa ia’na ia faarahihia.” [PH&PF 131:1–4].

Faarahihia te aha? Faarahihia te huaai. Oia hoi, na roto i te haapaʻoraa i ta’na faaueraa hanahana, e horoʻahia ia tatou te taata nei, te mana no te rave apiti e te Atua i roto i te poieteraa i te hoê varua taata i ô nei, e i muri aʻe ra, i ô atu i te menema, no te farii i te tupuraa mure ore o te autaatiraa utuafare ia hope te ohipa a teie fenua.

… I teie nei, no niʻa i te mau taata tei tiafaahou mai e tei haapaʻo i te fafauraa o te faaipoiporaa moʻa e ua taatihia e te Varua Moʻa o te Fafauraa: “Ei reira raua e riro ai ei atua, no te mea aore to raua e hopea; no reira raua e vai noaʻi mai te hopea ore e tae noa’tu i te hopea ore, no te mea hoi e haere noa â raua; ei reira raua e vai ai i niʻa aʻe i te mau mea atoa ra, no te mea ua auraro hoi te mau mea atoa ia raua ra. Ei reira raua e riro ai ei na atua, no te mea tei ia raua te mau mana atoa ra, e e auraro atu te mau melahi ia raua ra.” [PH&PF 132:20]. …

… E mata na tatou i te ora i te hoê oraraa e tiʻa ai i te feia atoa i pihaʻi iho ia tatou, eiaha ia ite ia tatou, ia ite râ i te mau mea hanahana no ô mai i te Atua ra, e na roto i te iteraa e, o vai hoi tatou nei e eaha to tatou huru amuri aʻe, e mata na tatou i te farii i te puai no te taʻuma i niʻa roa i taua opuaraa rahi o te ora mure ore ra, taʻu ïa pure haehaa na roto i te iʻoa o te Fatu o Iesu Mesia ra, amene.7

Te Mau Manaʻo Tauturu no te Haapiiraa e te Aparauraa

  • Eaha te mea tei haapuai i to outou iteraa papu e, o te Atua to tatou Metua?

  • I te tahi mau taime, eaha te tumu e ore ai te taata e rave i te ohipa i faataahia na ratou ia rave i niʻa i te fenua nei?

  • Eaha te tiamâraa? No te aha e mea titauhia na pae e piti o te mau mea atoa i roto i te faaohiparaa tatou i to tatou tiamâraa?

  • Ia ite anaʻe tatou i to tatou huru mure ore, eaha ta te reira e fatupu i niʻa i to tatou huru i te mau mahana atoa?

  • Eaha te mea tei horoʻa ia outou te puai no te “taʻuma i niʻa roa i taua opuaraa rahi o te ora mure ore ra”?

Faahororaa

  1. Aʻoraa tei horoʻahia i te poheraa o Edwin Marcellus Clark, i te 5 no Eperera 1955, no roto mai i te mau aʻoraa a Harold B. Lee (1939–73), Aupǔpǔ Haaputuraa Parau Aamu no Te Ekalesia a Iesu Mesia i te Feia Moʻa i te Mau Mahana Hopea Nei, 11.

  2. “Who Am I?” Aʻoraa tei horoʻahia i roto i Grant Stake Senior Aaronic School, i te 18 no Fepuare 1957, Aupǔpǔ Haaputuraa Parau Aamu no Te Ekalesia a Iesu Mesia i te Feia Moʻa i te Mau Mahana Hopea Nei, 4–7

  3. Decisions for Successful Living (1973), api 168–69

  4. “Who Am I? [O Vai Au Nei?]” 9–10.

  5. The Teachings of Harold B. Lee, neneʻiraa a. Clyde J. Williams (1996), api 30.

  6. The Teachings of Harold B. Lee, api 73.

  7. “Who Am I?” 11–12, 14.

O Iesu Mesia e te mau tamarii no te ao atoa nei. E mau tamaiti e e mau tamahine varua anaʻe tatou na te Metua i te Ao ra. Mai te mea e, e farii tatou i te taatoaraa o te mau haamaitairaa o te Taraehara o te Faaora, e tiʻa ïa ia tatou ia hoʻi faahou e ora i pihaʻi iho i to tatou Metua e to tatou Faaora.