Genesis 1–2; Moises 2–3; Abraham 4–5: Leksiyon 7

Genesis 1:1–25

Ang Paglalang

Ang kahalangdon ug kanindot sa atong kalibotan nagpamatuod sa mahimayaong mga Tiglalang kinsa makahimo sa butang nga “haw-ang ug walay hitsura,” ngadto sa talagsaong nindot nga talan-awon dinhi sa yuta(tan-awa ang Genesis 1:2). Kini nga leksiyon makatabang sa mga estudyante nga mobati og gugma ug magmapasalamaton sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo samtang tun-an nila ang Paglalang sa yuta.

Pagpangandam sa estudyante: Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong sa katahom sa kalibotan ug sa tanang linalang sa Dios. Dapita silang magdalag litrato o mangandam sa paghisgot bahin sa usa ka butang nga gikalingawan kaayo nila aning kalibotana.

Mga Posibleng Kalihokan sa Pagkat-on

Timan-i: Bisan og makita usab ang mga asoy sa Paglalang diha sa Moises 2 ug Abraham 4, kini nga leksiyon motutok sa mga asoy nga narekord sa Genesis 1.

Mahinugdanong mga tiglalang ug mga linalang

Sa pagsugod sa klase, ikonsiderar ang pagpakitag mga litrato sa nindot nga bilding nga sikat nga suroyanan sa inyong lugar. Pwede kang mangutana og sama sa mosunod:

• Sa imong hunahuna ngano kahang gusto sa mga tawo mosuroy sa mga bilding nga sama niini?

• Unsa kahay bation sa mga naghimo sa nindot nga mga bilding dihang malipay ang mga tawo sa ilang gihimo?

Dayon pwede kang magpakita og litrato sa matahom nga talan-awon diha sa inyong lugar. Dapita ang mga estudyante nga himoon ang mosunod aron matabangan silang makapangandam sa leksiyon karong adlawa.

Hunahunaa kon unsay imong bation o mahunahunaan dihang makita nimo ang kanindot ug kahalangdon sa yuta. Ikonsiderar kon kapila ka mogahin og panahon aron dayegon o pasalamatan ang kanindot sa yuta. Samtang magtuon ka karon, mainampoong dapiton ang Espiritu Santo aron matabangang ka nga mobati og gugma ug pasalamat sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo sa paglalang niining kalibotana.

Ang Paglalang

Sa dili pa ipaila ang mosunod nga kalihokan sa pagtuon, ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante nga ipakigbahin ang ilang nakat-onan bahin sa paglalang sa yuta. Dayon itudlo ang mga estudyante ngadto sa mosunod nga kapahayag gikan sa “Ang Buhing Kristo: Ang Pagpamatuod sa mga Apostoles.” Dapita ang mga estudyante sa pagsulat niini nga kamatuoran sa ilang mga journal sa pagtuon o isip mubo nga sulat sa ilang mga kasulatan. Pwede usab nimo kining isulat sa pisara.

Sa “Ang Buhing Kristo: Ang Pagpamatuod sa mga Apostoles,” atong makat-onan:

Ubos sa direksyon sa Iyang Amahan, si [Jesukristo] mao ang tiglalang sa yuta. (“Ang Buhing Kristo: Ang Pagpamatuod sa mga Apostoles,” ChurchofJesusChrist.org)

Ang Genesis 1 naglangkob sa pipila ka mga detalye bahin sa paglalang ni Jesukristo sa yuta. Basaha ang asoy sa unang unom ka yugto sa paglalang gikan sa Genesis 1, nga mangita kon unsay atong makat-onan bahin sa Tiglalang ug sa linalang.

Samtang tun-an sa mga estudyante ang mosunod nga mga bersikulo, pwede nimo silang dapiton nga ilhon ug markahan ang kada “adlaw” sa Paglalang diha sa ilang mga kasulatan. Ang usa ka paagi nga mahimo ni mao ang pagkopya sa mosunod nga tsart diha sa pisara ug hatagan og panahon ang mga estudyante sa pagtapos niini. Pwede nimong organisahon ngadto sa gagmayng mga grupo ang mga estudyante ug tahasan ang matag grupo og usa ka hut-ong sa mga bersikulo aron tun-an gikan sa tsart.

Makatabang tingali nga ipasabot nga ang pulong “adlaw” nagpasabot sa yugto sa paglalang, dili sa usa ka piho nga gitas-on sa panahon (tan-awa sa Abraham 4, diin ang mga yugto sa paglalang gitawag og “panahon”). Timan-i: Mas detalyadong hisgotan ang paglalang sa lalaki ug babaye sa mga leksiyon “Genesis 1:26–27” ug “Genesis 1:28–2:25.”

Pag-matngon nga dili maggahin og dako kaayong panahonniini nga porsyon sa leksiyon aron ang mga estudyante adunay igong panahon aron tutokan ang seksiyon nga nag-ulohan og “Ang papel sa Manluluwas isip Tiglalang.”

Adlaw 1: Genesis 1:1–5	Gibahin ang kahayag gikan sa kangitngit
Adlaw 2: Genesis 1:6–8
Adlaw 3: Genesis 1:9–13
Adlaw 4: Genesis 1:14–19
Adlaw 5: Genesis 1:20–23
Adlaw 7: Genesis 1:24–27

• Unsay imong gihunahuna o gibati bahin sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo samtang gitun-an nimo ni nga mga bersikulo?

Aduna tingali mga pangutana ang mga estudyante bahin sa pipila ka mga detalye sa Paglalang. Tabangi silang masabtan nga ang mga asoy sa Paglalang wala gituyo aron maghatag og literal ug siyentipikanhong pagpasabot sa pihong mga proseso, yugto sa panahon, o mga hitabo nga napatik. Makatabang tingali nila ang pagbasa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 101:32–34 ug pasaligan ang mga estudyante nga ipadayag sa Manluluwas ang tanang butang sa Iyang panahon.

Ang tahas sa Manluluwas isip Tiglalang

Hatagig higayon ang mga estudyante nga mapalawman ang ilang pagpasalamat ni Jesukristo isip Tiglalang. Ang usa ka paagi sa paghimo niini mao ang pagdrowing og litrato sa yuta diha sa pisara ug pagpakita sa mosunod nga mga pakisayran sa kasulatan para tun-an sa mga estudyante. Pwede nimo silang dapiton nga tun-an ang pipila o tanang bersikulo ug isulat sa pisara ang makahuloganong mga hugpong sa mga pulong nga ilang nakita palibot sa litrato sa yuta.

Samtang tun-an sa mga estudyante kini nga mga bersikulo, dapita silang hatagan og dakong pagtagad sa unsang paagi makapamatuod kanila ang Espiritu sa tahas sa Mangluluwas isip Tiglalang.

Pagpili og usa o kapin pa sa musonod nga mga bersikulo aron tun-an, nga mangita sa mga pagtulun-an nga makapalawom sa imong pagsabot ug pagpagpasalamat ni Jesukristo isip ang Tiglalang.

Alma 30:43–44

Doktrina ug mga Pakigsaad 38:1–3

Doktrina ug mga Pakigsaad 59:18–20

Doktrina ug mga Pakigsaad 76:22–24

Moises 1:33, 39

Moises 6:63

Dapita ang mga estudyante sa pagpakigbahin sa ilang panglantaw. Ang usa ka paagi nga mahimo ni nimo mao ang pagpakita sa mosunod nga mga pangutana aron hisgotan sa mga estudyante.

• Unsa ang pipila sa makahuloganong mga pulong o hugpong sa mga pulong gikan sa imong gitun-an nga mga bersikulo? Ngano man?

• Unsa ang nakatabang niini nga mga bersikulo nganha kanimo nga makakat-on o mobati kabahin sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo?

Dapita ang mga estudyante nga pamalandongan kon unsay epekto diha sa ilang mga kinabuhi sa tahas sa Manluluwas isip Tiglalang. Isip bahin niini nga panahon sa pagpamalandong, pwede nimong ikonsiderar ang pagpasalida sa “We Lived with God” (4:00), nga anaa sa ChurchofJesusChrist.org.

Pwede usab nimong gamiton ang istorya gikan kang Presidente Boyd K. Packer diha sa “Dugang nga mga Kapanguhaan.”

Ipahayag ang pagpasalamat alang sa Tiglalang

Kini nga bahin sa leksiyon gituyo aron tabangan ang mga estudyante sa pagpahayag sa ilang gugma ug pasalamat ngadto ni Jesukristo tungod sa Iyang tahas isip Tiglalang. Aron matabangan silang himoon kini, ikonsiderar ang paggamit sa usa o kapin pa sa mosunod nga mga kalihokan. Pwede nimong ipakita ang mga opsyon nga imong pilion ug dapita ang mga estudyante nga magpili og usa nga kompletohon.

• Pagsulat og balak o entry sa journal nga nagpahayag og pagpasalamat para kang Jesukristo ug sa Iyang mga linalang.

• Pagdrowing og litrato nga nagpakita sa imong gibati para sa Manluluwas og sa Iyang mga linalang.

• Pagpili og hymno nga bahin sa Manluluwas ug sa Iyang mga linalang. Tun-i ang mga liriko sa musika. Pwede nimong pangitaon ang “Jesus Christ—Creator” diha sa Hilisgotan nga seksiyon sa mga himno. Pwede nimong dugangan ang mga bersikulo sa liriko sa himno nga nagpakita sa imong pagbati bahin sa Langitnong Amahan, ni Jesukristo, ug sa Linalang.

Human ang igong panahon, dapita ang mga estudyante nga ipakigbahin ang ilang nakat-onan ug gibati gikan sa kalihokan.

Pangita og mga kahigayonan sa paggamit sa sagradong musika aron dapiton ang impluwensya sa Espiritu. Ang makapadasig nga musika makahimo og usa ka pagbati sa balaang pagtahod ug makatabang sa mga estudyante nga mobatisa gahom sa mga kamatuoran nga ilang nakat-onan. Kon ang mga estudyante mipili sa makahuloganong mga himno aron ipahayag ang ilang gugma ug pasalamat ni Jesukristo, pwedeng kantahon sa klase ang usa o kapin pa sa maong mga himno, ug pwedeng ipakigbahin sa mga estudyante ang dugang liriko nga ilang gisulat.

(Para sa dugang pagbansay sa magtutudlo sa paggamit sa makapadasig nga musika, tan-awa sa “Paghimo og mga sitwasyon ug mga oportunidad alang sa mga tigkat-on nga matudloan pinaagi sa Espiritu Santo.” sa Pagpalambo sa mga Kahanas sa Magtutudlo.)

Pwede usab nimong dapiton ang mga estudyante nga basahon ang ilang gisulat nga balak o entry sa journal. Pwede nimong ipakita ang buhat sa art nga gihimo sa mga estudyante ug dapita sila nga ipakigbahin kon unsay ilang gidrowing ug kon ngano. Ikonsiderar ang pagtapos sa klase pinaagi sa pagpakigbahin sa imong mga pagbati kabahin sa papel sa Manluluwas diha sa Paglalang.

Dugang nga mga Kapanguhaan

Sa unsang paagi ang Manluluwas makatabang kanako tungod kay Siya ang Tiglalang?

Gigamit ni Presidente Boyd K. Packer (1924–2015) sa Kurom sa Napulog Duha ka Apostoles ang mosunod nga istorya aron hatagan og gibug-aton ang gahom sa papel sa Manluluwas isip Tiglalang.

Sulod sa daghang tuig, ingon og kalingawan, nagkulit ko og mga langgam nga kahoy. Usahay moabot kini og tuig aron makahuman og usa. Mokuha ko og mga sundanan ug sukdon ang mga balahibo ug tun-an ang mga kolor ug dayon kuliton ni. Magkulit ko og mga butanganan niini. Nindot kaayo to. Usahay kon dili ko mahimotang, ingnon ko sa akong asawa, “Nganong dili ka magkulit og langgam didto!” Makapakalma kaayo kadto nga butang sa akong kinabuhi.

Usa ka adlaw nangadto mi ni Elder A. Theodore Tuttle sa lungsod. Dala nako ang usa sa mga kinulit. Gidala nako kadto kay gusto nakong ipakita sa usa ka tawo. Gibutang namo to sa likod nga lingkoranan sa sakyanan. Sa usa ka interseksiyon, gitumban og kusog [ni Elder Tuttle] ang brake, ug nahulog sa salog ang kinulit ug nabuak. Mihunong siya sa kilid sa dalan ug gitan-aw kini. Naguol kaayo siya. Ako, wala ra.

Sa walay paghunahuna, miingon ko, “Ayaw kabalaka. Akoy naghimo ana. Maayo ra ni nako.” Ug giayo gyod nako to. Mas gipalig-on pa nako ni. Gipanindot nako nig gamay. …

Walay bisan unsa sa imong kinabuhi nga mabawog o mabuak nga dili maayo o dili ayohon [ni Jesukristo]. Kinahanglan kang magdesisyon. Kon ang pipila kaninyo nakahimo og mga sayop ug para nimo nadaot na ka ug dili na maayo, wala ka masayod sa doktrina sa Simbahan. Wala ka masayod kon para sa asa ang Pag-ula ug kon si kinsa man gayod ang Ginoo ug kon unsay Iyang mahatag sa imong kinabuhi. (“The Instrument of Your Mind and the Foundation of Your Character” [Brigham Young University fireside, Peb. 2, 2003])

Unsay atong responsibilidad sa pag-atiman sa mga linalang sa Dios?

Si Bishop Gérald Caussé sa Tigdumalang Bishopric mitudlo:

Isip mga tinugyanan sa mga linalang sa Dios, kita adunay katungdanan sa pagtahod ug pag-amuma kanila.

Isip mga anak sa Dios, kita nakadawat sa sugo nga mahimong tinugyanan, tig-amuma, ug tigbantay sa Iyang balaan nga mga linalang. …

Ang atong Langitnong Amahan mitugot kanato sa paggamit sa mga kapanguhaan sa kalibotan sumala sa atong kaugalingon nga gawasnong kabubut-on. Apan ang atong pagpili kinahanglan nga dili sabton nga pagtugot sa paggamit o paghurot sa mga bahandi niini nga kalibotan nga walay paghunahuna o pagpugong-pugong. …

Si Presidente Russell M. Nelson sa makausa nag-ingon: “Isip mga sumusunod sa balaan nga Paglalang, unsay atong buhaton? Kinahanglan nga atimanon nato ang yuta, magmaalamon nga mga tinugyanan niini, ug mopatunhay niini alang sa umaabot nga mga henerasyon.” (Liahona, Hulyo 2000, 104)

Gawas sa yanong sayantipikanhon o politikanhon nga panginahanglan, ang pag-amuma sa yuta ug sa atong natural nga kalikopan usa ka sagrado nga responsibilidad nga gitugyan kanato sa Dios, nga kinahanglan nga makapuno kanato sa pagbati og dako nga katungdanan ug kamapainubsanon. Kini usab usa ka importante nga bahin sa atong pagkadisipulo. Unsaon nato pagtahod ug paghigugma ang Langitnong Amahan ug si Jesukristo kon walay pagtahod ug paghigugma sa Ilang mga linalang? (“Atong Pagkatinugyanan sa Yuta,” Liahona, Nob. 2022, 57–58)

Asa nako makita ang mga tubag sa mga pangutana bahin sa paglalang?

“What does the Church believe about evolution?,” New Era, Okt. 2016, 41

“What does the Church believe about dinosaurs?,” New Era, Feb. 2016, 41

“The Origin of Man,” Improvement Era, Nov. 1909, 78, Ensign, Feb. 2002, 29

“Paglalang,” Mga Hilisgotan ug mga Pangutana sa ChurchofJesusChrist.org

Dugang nga mga Kalihokan sa Pagkat-on

Uban pang asoy sa kasulatan bahin sa Paglalang

Makatabang tingaling dapiton ang mga estudyante nga pangitaon ang ubang mga asoy sa Paglalang ug idugang sa ilang pagtuon sa Genesis 1:1–25. Ikonsiderar ang pagsulat sa Moises 2:1–25 ug Abraham 4:1–25 diha sa pisara. Bahina sa katunga ang klase ug dapita ang matag katunga nga tun-an ang usa sa mga tudling, nga markahan ang mga pulong ug hugpong sa mga pulong nga makadugang sa ilang pagsabot sa proseso sa paglalang. Dayon pwedeng ipakigbahin sa mga estudyante ang ilang nakaplagan uban sa laing katunga sa klase.

Siyensiya ug Pag-angkon og Espirituhanong Kahibalo

Aron tabangan ang mga estudyante nga makapraktis sa pagtubag sa mga pangutana bahin sa Paglalang nga naa tingali sila o ang uban, ikonsiderar ang paghatag sa mosunod nga sitwasyon o parehas niini. Dapita ang mga estudyante nga butangan og mga detalye nga makapahimo sa sitwasyon nga may kalambigitan sa ilang mga gikabalak-an o posibleng atobangon gikan sa uban. Dayon dapita ang mga estudyante nga gamiton ang mga baroganan sa Pag-angkon og Espirituhanong Kahibalo aron tubagon ang mga pangutana.

Gipakigbahin sa imong amigo nga si Lorenzo nga naa siyay nakat-onan sa klase sa siyensya bahin naidto [nga] morag sukwahi sa iyang nabasa sa Genesis 1.

• Unsang mga kamatuoran ang atong nahibaloan nga makatabang tingali kang Lorenzo?

• Unsang balaang mga tinubdan ang imong ipakigbahin nga makatabang tingali kang Lorenzo nga mapabilin ang mahangtoron nga panglantaw ug molihok uban ang hugot nga pagtuo?

Pwede nimong tultolan ang mga estudyante sa mga kinutlo ug artikulo nga anaa sa “Dugang nga mga Kapanguhaan” ug mga tudling sa kasulatan nga sama sa Doktrina ug mga Pakigsaad 101:32–34.

Ang tanang butang nagpamatuod kang Kristo

Aron tabangan ang mga estudyante nga masabtan kon sa unsang paagi ang mga linalang niining kalibotana nagpamatuod ni Jesukristo, pwede nimo silang dapiton nga basahon ug markahan ang Moises 6:63. Dayon ipalista sa mga estudyante ang pipila sa mga linalang sa kalibotan diha sa pisara. Kauban ang usa ka partner o sa gamayng mga grupo, pwedeng mopili ang mga estudyante og aytem sa pisara ug hisgotan kon sa unsang paagi kini nagpamatuod kang Jesukristo. Kon nagkinahanglan og dugang giya ang mga estudyante, pwede kang mogamit og ehemplo nga sama sa sunflower nga magsunod sa adlaw tibuok adlaw. Kinahanglan kanunay natong seguroon nga magsunod kita ni Jesukristo isip tinubdan sa tanang kahayag.

Para sa dugang mga ideya, pwede nimong ipasalida ang usa sa gisugyot nga mga bidyo sa ubos.

Mga kapilian nga bidyo

Pwedeng gamiton ang mosunod nga mga kapilian nga bidyo aron tabangan ang mga estudyante nga mobati sa kanindot ug kahalangdon sa yuta ug magpasalamat sa mga linalang sa Dios.

“The Creation of the Earth” (2:05)

“Our Home” (1:34)

“Good to Be Alive” (3:30)

“The Creation” (5:14)

“How Great Thou Art” (5:07)