Liahona
Ko e Tukupā ʻa ʻEku Pīsopé ki he Tohi ʻa Molomoná
Fēpueli 2024


“Ko e Tukupā ʻa ʻEku Pīsopé ki he Tohi ʻa Molomoná,” Liahona, Fēpueli 2024.

Ko e Tukupā ʻa ʻEku Pīsopé ki he Tohi ʻa Molomoná

ʻI he ʻotu lea ki he ʻotu lea, akonaki ki he akonaki, naʻe hoko ʻa e Tohi ʻa Molomoná ko ha konga ʻo ʻeku moʻuí mo e meʻa naʻá ku tui ki aí.

ʻĪmisi
ngaahi ʻata ʻo ha talavou ʻokú ne lau e Tohi ʻa Molomoná

Tā fakatātā ʻa David Miles

ʻI hoku taʻu 11, naʻe fakaafeʻi au ʻe heʻeku pīsopé mo ha kau talavou tokosiʻi ʻi hoku toʻú ke mau fakataha ke aleaʻi homau ngaahi fatongiá ʻi he taimi ne mau maʻu ai e lakanga fakataulaʻeikí. Naʻá ne vahevahe foki mo kimautolu ʻene fakamoʻoni ki he Tohi ʻa Molomoná peá ne fai ha kole. Naʻe ʻikai ke u ʻilo ʻa e lahi ʻo e ivi tākiekina ʻe maʻu ʻe heʻene ngaahi leá ʻi heʻeku moʻuí.

Naʻe fakaafeʻi kimautolu ʻe heʻemau pīsopé ke mau lau kotoa e Tohi ʻa Molomoná tuʻo nima kimuʻa pea mau ngāue fakafaifekaú. Ne mau maʻu ha taʻu nai ʻe valu ke fakakakato e ngāué. Naʻe ngali faingataʻa, he naʻe ʻikai ke u fuʻu saiʻia ʻi he laukongá, tautautefito ki he ngaahi tohi fakamatala hangē ko e folofolá. Ka, ʻi ha ngaahi ʻuhinga ʻoku ʻikai ke u manatuʻi pe lava ʻo fakamatalaʻi kakato, naʻe pehē ʻe hoku kiʻi ʻatamai taʻu 11 ke fakahoko fakamātoato ʻa e tukupā ko ʻení. Naʻá ku kamata ʻi he pō ko iá ʻaki ʻeku lau e vahe 1 ʻo e 1 Nīfaí.

Naʻe ʻikai mahino lahi kiate au ʻa e vahé, ka naʻá ku maʻu ha ongo naʻá ku fai ʻa e meʻa totonú. ʻI he ʻaho hono hokó naʻá ku lau mo ha vahe ʻe taha, pea neongo naʻe teʻeki pē mahino kotoa kiate au ʻa e ngaahi lea ʻa Nīfaí, ka naʻá ku maʻu ʻa e ongo tatau.

ʻI he fakalau atu ʻa e taimí, naʻá ku lau fakaʻaho ha kiʻi konga ʻo e Tohi ʻa Molomoná. ʻI he konga kimui ʻo e taʻu ko iá, naʻá ku tāpuniʻi ʻa e tohí hili ʻeku lau ʻa e Molonai 10 peá u fiefia ʻi heʻeku lavameʻá. ʻI heʻeku toe sio ki heʻeku pīsopé, ne u talaange ʻi he loto-vēkeveke kuo ʻosi e Tohi ʻa Molomoná heʻeku lau. Naʻá ne malimali mo fakamālō mai ʻi heʻeku feingá ka naʻá ne pehē mai, “ʻOua naʻa ngalo—ʻoku kei fiemaʻu pē ke ke toe lau tuʻo fā ia kimuʻa peá ke ʻalu ʻo ngāue fakafaifekaú!”

Kimui ange ʻi he pō ko iá, naʻá ku toe toʻo hake ʻa e Tohi ʻa Molomoná ʻo huke hono ngaahi pēsí. Ko e taimi lahi ne u fakaʻaongaʻi ki hono lau iá. ʻE fuoloa pehē pē nai ʻeku lau tuʻo ua iá? Naʻe ʻaonga nai ia? ʻI heʻeku fakalaulaulotó, ne u huke ki he 1 Nīfai vahe 1. Naʻe kamata ke u lau ʻa e ngaahi ʻuluaki vēsí, pea naʻe toe fakapapauʻi mai ʻe he Laumālié kiate au ko e meʻa totonu ʻeni ke faí. Ko ia, naʻe hoko atu ʻeku laú. Ko ha liliuʻanga ʻeni kiate au he naʻe hoko ʻa e ako folofolá ko ha tōʻonga moʻui kae ʻikai ko ha taumuʻa ke fakahoko tuʻo taha pē.

ʻI he ngaahi māhina siʻi hono hokó, naʻá ku maheni ange mo e ngaahi talanoá pea toe mahino ange. Naʻá ku fakatokangaʻi ha ngaahi veesi mahuʻingamālie mei he fuofua taimi naʻá ku lau ai iá, peá u fakaʻilongaʻi kinautolu. ʻI he taimi naʻe faiako ai ha taha mei he Tohi ʻa Molomoná ʻi he lotú, naʻe kamata ke u fakatokangaʻi ha ngaahi talanoa mo ha ngaahi akonaki.

ʻI heʻeku lau ʻa e tohí, naʻá ne liliu māmālie au. Naʻe kamata ke mahino kiate au peá u ʻunu ke ofi ange ki he Fakamoʻuí ʻi he ʻotu lea ki he ʻotu lea, akonaki ki he akonaki. Naʻe hoko e ngaahi akonaki mei he Tohi ʻa Molomoná ko ha konga ʻo ʻeku moʻuí pea mo e meʻa naʻá ku tui ki aí. Naʻe hoko atu ʻeku lau e Tohi ʻa Molomoná ʻi he ngaahi taʻu siʻi hono hokó, pea ʻi he taimi kotoa pē ne ʻosi ai ʻeku lau e Molonai 10, ne u fokotuʻu ha fakaʻilongaʻi ʻi loto ʻi he takafi ʻo ʻeku tohí.

Naʻe fāifai pea hokosia ʻa e taimi ne maʻu ai hoku uiuiʻi ngāue fakafaifekaú. Hili ʻeku fiefia fakataha mo hoku fāmilí mo e ngaahi kaungāmeʻá, ne u maʻu ha kiʻi taimi pē moʻoku peá u fakaava hake ʻa e takafi ki loto ʻo ʻeku Tohi ʻa Molomoná. Kuó u lavaʻi ʻeku taumuʻá. Kae hiliō aí, naʻá ku ʻiloʻi hoku Fakamoʻuí.

ʻĪmisi
ko ha tangata ʻokú ne lau ʻa e Tohi ʻa Molomoná mo ʻene fānaú, mo ha ʻīmisi ʻo e akonaki ʻa e Fakamoʻuí mei mui

Ngaahi Lēsoni ne Akó

Talu mei heʻeku foki mai mei he ngāue fakafaifekaú, mo ʻeku fakakaukau ki he tukupā ʻa e ʻeku pīsopé ki he Tohi ʻa Molomoná. Kuó ne akoʻi mai ha lēsoni mahuʻinga ʻe tolu.

ʻUluakí, naʻá ku ako ʻoku fiemaʻu he taimi ʻe niʻihi ke te laukonga tuʻo lahi ke maʻu ha fakamoʻoni ʻoku moʻoni ʻa e Tohi ʻa Molomoná. Kuó u ʻosi fanongo ʻi ha ngaahi talanoa ʻo ha kakai naʻa nau maʻu ha aʻusia fakalaumālie mālohi ʻi he fuofua taimi naʻa nau lau ai e Tohi ʻa Molomoná, ʻo fakapapauʻi kiate kinautolu ʻoku moʻoni ʻa e tohí. Naʻe kehe ia kiate au. Naʻe fiemaʻu ha ngaahi taʻu lahi ʻo e laukonga fakamātoató. Naʻe ʻikai maʻu ʻeku fakamoʻoni ki he Fakamoʻuí ʻi hano lau tuʻo taha pē ʻo e Tohi ʻa Molomoná; ka naʻe hoko mai ia ʻi he ʻotu lea ki he ʻotu lea, mo e akonaki ki he akonaki ʻi he fakalau ʻa e taimí.

Uá, naʻá ku ako ʻoku fiemaʻu ke hokohoko atu ʻetau fai ha fakaafe ki he niʻihi kehé, neongo kapau ʻoku hangē ʻoku ʻikai fanongo mai ha tahá. ʻI heʻeku kei talavoú, ʻoku ou fakapapauʻi ne u maʻu ha ngaahi fakaafe ʻe laungeau mei he kau taki ʻo e toʻu tupú, kau pīsopé, mātuʻá, kau faiako seminelí, mo ha niʻihi kehe. Ko e lahi taha ʻo e ngaahi fakaafé naʻá ku fanongo pē ki ai ka naʻe vave ʻaupito pē hono tukunoaʻí. Ka neongo pe ko e hā hono ʻuhingá, ne u fakakaukau ke fakahoko fakamātoato ʻa e fakaafe ʻe taha ko ʻení mei heʻeku pīsopé, pea ko e fakaafe ʻe taha ko iá naʻe hoko ko e kī ki heʻeku maʻu ha fakamoʻoni fakatāutahá. ʻOku mahuʻinga ke hokohoko atu ʻetau fakaafé (ʻi heʻetau hoko ko e kau taki, mātuʻa mo ha ngaahi kaungāmeʻá). Mahalo ko e fakaafe hono hoko te tau faí ko e fakaafe ia te ne fai ha liliu lahi ki ha taha ʻoku tau akoʻi.

Tolú, ʻoku ou tui neongo pe ko e hā ʻa e taʻu motuʻa ʻo ʻetau fānaú, ʻe lava ke nau ongoʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ʻi heʻenau lau pe fanongo ki he Tohi ʻa Molomoná, neongo kapau ʻoku ʻikai mahino kiate kinautolu hono ngaahi leá. Ko e taha ʻo ʻeku ngaahi fakaʻamu maʻongoʻonga taha maʻa ʻeku fānaú ke nau lau ʻa e Tohi ʻa Molomoná pea ako hono ngaahi akonaki ʻo e Fakamoʻuí. ʻI he taimi ʻoku ou manavasiʻi ai ki he kahaʻu ʻo ʻeku fānaú, ʻoku ou loto-toʻa ʻi heʻeku ʻiloʻi ko e Tohi ʻa Molomoná ko ha vaʻa ukamea ia te ne tataki kinautolu ʻi he hala ki he moʻui taʻengatá.

ʻOku fenāpasi ʻeku aʻusia ʻi he Tohi ʻa Molomoná mo e palōmesi ʻa Siosefa Sāmita ʻoku maʻu ʻi he talateu ʻo e tohí. Naʻá ku tupulaki ʻo “ofi ange … ki he ʻOtuá ʻi [heʻeku] tauhi ki hono ngaahi akonakí, ʻi ha toe tohi kehe.” Kuo fakamoʻoniʻi mai ʻe he Laumālié kiate au ʻoku moʻoni ʻa e palōmesi ko ʻení.

ʻOku nofo ʻa e tokotaha naʻá ne faʻú ʻi ʻAlesona, USA.