Wase 13

Papitaiso

“Na papitaiso sa dua na …veisau vakaidina, se tucaketale mai na dua na bula ki na dua tale—na bula ni ivalavala ca ki na bula ni bula vakayalo.”

Na Bula nei Joseph Fielding Smith

Ena koniferedi raraba ni Epereli 1951, a tukuna kina o Peresitedi Joseph Fielding Smith na veika a sotava taumada ena 67 na yabaki sa oti ena nona a papitaiso ni sa yabaki 8. Ena siga ni nona papitaiso, e kaya okoya, ni a vakila ni a “duri tawacala, savasava tu ena mata ni Turaga.” Ia a vulica ni dodonu me na sasagataka ena nona bula taucoko me na vakatikoga oya na ituvaki ni nona bula. E nanuma lesu o koya: “E dua tiko na ganequ ka sa dau loloma, me vakataki iratou taucoko na ganequ, ka vakasakita ki na noqu vakanananu na gagadre meu na maroroi au mai na dukadukali ni vuravura. Na nona ivakavuvuli vei au ena siga au a papitaiso kina e se kasadei tokaga vei au ena siga taucoko ni noqu bula.”¹

Ena nona dinata na ivakavuvuli i ganena, a vakayaloqaqataki ira kina na lewe ni Lotu o Peresitedi Smith mera maroroya na nodra veiyalayalati ni papitaiso—mera tiko “donuya [na] bula vakayalo” era a ciqoma ni ra papitaiso.² E vakaraitaka o koya:

“Ni sa sega tale na ivakasala bibi e rawa ni soli ki na dua tale na lewe ni Lotu mai na kena muri na ivakaro ni oti na papitaiso. E solia tu na Turaga na veivakabulai ena ivakarau ni veivutuni kei na bulataki vakadodonu ni nona lawa.”³

iVakavuvuli nei Joseph Fielding Smith

Na veipapitaisotaki ena tabadromuci e sa ivakatauvatani ni sucu, mate, kei na tucaketale.

Na papitaiso, na ikatolu ni ivakavuvuli kei na imatai ni cakacaka vakalotu ni Kosipeli, e sa yaga sara ki na veivakabulai kei na veivakacerecerei ena matanitu ni Kalou. Na papitaiso e imatai, sa ivurevure e rawata kina na tamata veivutuni na ivakabokoci ni ivalavala ca. iKarua, sa ikoya na matamata ki na matanitu ni Kalou. Na Turaga, ni veivosaki kei Nikotimo, ka tukuni ena Joni 3:1–11. …

… Na papitaiso sa mai na tabadromuci ena wai. … Na papitaiso ena sega ni caka tale ena dua na mataqali ivakarau mai na tabadromuci ga ni yago taucoko ena wai, ena inaki oqo:

(1) E sa ivakatauvatani ni mate, bulu kei na tucaketale i Jisu Karisito, kei ira tale eso ka ra rawata na tucaketale.

(2) Na papitaiso e sa dua talega na vakasucu ka sa ivakatauvatani ni vakasucumi ni dua na gone ki na vuravura.

(3) Na papitaiso vakaidina, me vaka e dua talega na ivakaraitaki ni tucaketale, sa dua na veisau, se tucaketale mai na dua na bula ki na dua tale—na bula ni ivalavala ca ki na bula ni bula vakayalo.

Au via taura cake na ikarua ni inaki: Na papitaiso e sa dua talega na vakasucu ka sa ivakatauvatani ni vakasucumi ni dua na gone ki na vuravura. … Ena Mosese 6:58–60 eda wilika:

“Raica au sa vakaroti iko mo vakatavulica yani na veika oqo vei ira na nomu kawa ka kaya:

“Raica ko sa lutu tani ena vuku ni nomu talaidredre, ia na nomu lutu sa yaco kina na mate, ia me vaka ni ko a sucu mai ki vuravura ena wai kei na dra kei na yalo ka’u sa bulia, ka sa yaco kina na tamata me ka bula, sa kilikili mo sucu tale ena wai kei na Yalotabu, ka vakasavasavataki ena nona dra na noqu Le Duabau ga, mo rawata kina na matanitu vakalomalagi, io mo vakasavasavataki mai na nomu ivalavala ca kecega ka vakalougatataki ni ko sa muria tiko na vunau ena bula oqo kei na bula sa bera mai, mo lagilagi kina ka sega ni mudu;

“Raica ko sa papitaisotaki ena wai mo muria na vunau; ia ena Yalotabu mo vakadonui kina, kei na dra mo vakasavasavataki kina.” …

… Na isolisoli yadua e basika mai ki vuravura e tauri ena wai, vakasucumi ena wai, kei na dra kei na yalotabu. Ia ni da sa vakasucumi ki na matanitu ni Kalou sa dodonu meda vakasucumi ena sala vata ga: ena papitaiso ka vakasucumi ena wai; mai na sovaraki ni dra i Karisito sa savasava ka vakatabui; ka vakadodonutaki ena Yalo ni Kalou, ni sa sega ni taucoko na papitaiso ke sega na papitaiso ni Yalo Tabu. O raica na veivakatauvatani ena tadrua ni sucu ki na vuravura kei na sucu ki na matanitu ni Kalou. …

Ni da yacova na ikatolu ni vakasama: Na papitaiso vakaidina, me vaka e dua talega na ivakaraitaki ni tucaketale, sa dua na veisau, se tucaketale mai na dua na bula ki na dua tale—na bula ni ivalavala ca ki na bula ni bula vakayalo. …

… Era gadreva taucoko na veivutuni … na turaga kei na marama. Era sa tu ena mate vakayalo. Era na rawa ni lesu tale vakavaca? Mai na nodra buluti ena wai. Era sa mate, ka ra sa buluti ena wai ka lako cake mai ena tucaketale ni yalo ka lesutale ki na bula vakayalo. Sa ikoya oya na papitaiso.⁴

Na droini oqo e vakatakarakarataka na nona papitaisotaki tiko e dua na turaga ena Dnieper River volekati Kyiv, Ukraine.

E sega ni gadrevi na veipapitaisotaki vei ira na gonelalai ka ra se bera ni yacova na yabaki ni vakatulewa vakatakikoya baleta ni ra sa vueti mai na Veisorovaki i Jisu Karisito.

Au kila ni o ira na gonelalai ka ra se bera ni yacova na yabaki ni vakatulewa vakatakikoya, ka ra sega ni vakacalai ena ivalavala ca, era sa …vueti mai na dra i Karisito, ka sa ka lialia sara me veibataki ni ra gadreva na papitaiso, ka cakitaka na vakatulewa dodonu kei na loloma ni Kalou [raica na Moronai 8:20–23].⁵

Ena ika 29 ni wase ni Vunau kei na Veiyalayalati a tukuna kina vakaoqo na Kalou ena (tikina e 46–47):

“Raica au sa kaya vei kemudou, era sa vakabulai na gonelalali mai na ivakatekivu kei vuravura ena vukuna na noqu Le Duabau ga;

“Era sa sega ni valavala ca, raica sa sega ni soli vei Setani na kaukauwa me temaki ira kina na gonelalai, me yacova na gauna era sa kila kina na ka vinaka mai na ka ca.”

Oya sa qai rogo vinaka toka. “Era sa vakabulai na gonelalai mai na ivakatekivu kei vuravura.” Na cava e vakaibalebaletaka kina o Koya? E kena ibalebale ni se bera ni vakarautaki na ivakatekivu ni vuravura oqo, na ituvatuva ni veivueti oqo, na yavu ni veivakabulai ka sa dodonu meda vakamuria ena bula vakayago oqo, a sa vakarautaki kece tu, kei na Kalou, ena Nona kila na ivakataotioti mai na ivakatekivu, a vakarautaka kina na sala mera vueti na gonelalai mai na veisorovaki i Jisu Karisito. …

… Ni ko raica na matana e dua na gone dramidrami ka raici iko cake okoya ena matadredredre, e rawa ni o vakadinata ni sa tauva tu na gonelailai oya e dua na mataqali ivalavala ca me na tarovi kina mai na mata ni Kalou kevaka e mate? …

Au nanuma sara na noqu a kaulotu voli e Igiladi, a tiko kina e dua na matavuvale kai Amerika e kea. … Na gauna a rogoca kina [na itubutubu turaga] ni rau vunau voli na daukaulotu e gaunisala a mani sureti rau ki nona vale baleta ni ratou kaivata. A sega ni makututaka o koya na kosipeli; a makututaki rau ga o koya baleta ni rau lako talega mai Amerika. Ia, e veitaudonui kei na noqu kaulotu voli ekea. Au a sega ni imatai o au me rogoca o koya ni vunau, ia a malua vakalailai na noqu sa sureti ki nona vale. …

Keirau nanuma ni keirau na lako ki nona vale me keitou laki veivosakitaka na veitavipolo kei na veicaqe se so tale na ka, ka vakatauvatana na veika mai Amerika vata kei na veika e Igiladi—na veika a galeleta na yalona. Oya na ka keitou cakava, ka keitou sega taumada ni tukuna e dua na vosa me baleta na lotu. Keirau a veitalevi vakavuqa, ka nanuma o koya ni keirau tamata vinaka baleta ni keirau a sega ni usumaka yani vua na neirau lotu. Ia ni oti toka vakalailai sa ratou tekivu vakatataro—ka keirau kila ni na vakakina—ka dua na bogi ni keirau dabe tiko ena nodratou vale a vuki mai vei au na marama watina na turaga ka kaya: “Elder Smith, au via tarogi iko ena dua na taro.” A tekivu tagi o koya ni se bera ni taroga na nona taro. Au a sega ni kila se cava na leqa. A mamakeukeu o koya, ia ni sa rawa ni tauri koya tale vakavinaka me taroga na taro a tukuna vei au na italanoa oqo:

A kalouca na nodratou gole yani ki Igiladi ni a leqa kina e dua na nodrau gone dramidrami. … Ratou a lako ki vua na italatala [ni lotu ratou dau lako kina] ka vinakata me vakadavori tani na isolisoli ena dua na veibulu va-Karisito. … E tukuna vua na italatala: “Keitou na sega ni rawa ni vakayacora vua na nomu isolisoli e dua na veibulu va-Karisito baleta ni a sega ni papitaiso. E sa yali na nomu gone dramidrami.” E mamada tu ga mai na kena itukutukuni vakaoya, ia a vakaoya na nona tukuna na italanoa, ka sa mosita tu mai na lomana na marama oqo me rauta e rua se tolu na yabaki. Ka mani tarogi au vakakina o koya: “E sa yali beka na luvequ? Sa na sega li ni rawa niu raica tale?” Au vuki ka wilika vua mai na iVola i Momani na vosa nei Momani ki vua na luvena o Moronai [raica na Moronai 8]. Au kaya: “Na luvemu dramidrami e sega ni yali. E sega ni yali e dua na gone dramidrami. Era vakabulai kece na gone dramidrami ni ra mate ena matanitu ni Kalou.”

… “Ia au sa raica talega ni ra sa rawata na matanitu vakalomalagi ko ira na gonelalai era a mate ni ra se bera ni yacova na yabaki walu.” (V&V 137:10] Oya na ka a tukuna na Turaga vei Josefa Simici ena ivakatakila se raivotu a raica ena Valetabu e Kirtland. E sega li ni rogo vinaka oya? E sega li ni ivakarau dodonu? E sega li ni dodonu? … … [E dua na gone dramidrami] e sega ni vakatautaki vua na ivalavala ca taumada, e sega ni vakatautaki vua e dua na ivalavala ca, ia na loloma ni Kalou e sa taukena ka ra sa vakabulai.

Ia esa vakacava tu vei iko kei au? Daru sa tu oqo, ka rawa ni daru kila deivaki, ka tukuna na Turaga: “Ia au sa kaya vei kemudou, niu sa vakaroti ira kecega era sa kila-ka mera veivutuni?” [V&V 29:49.] Eda sa vakaroti meda veivutuni, eda sa vakaroti meda papitaiso, eda sa vakaroti me sa vakasavasavataki na noda ivalavala ca ena wai ni veipapitaisotaki, baleta ni da sa rawa ni kila deivaki ka da sa ivalavala ca taucoko. Ia au a sega ni papitaisotaki ka ni o iko a sega ni papitaisotaki ena dua na ka a cakava taumada o Atama. Au sa mai papitaisotaki me rawa niu savai mai na veika au a cakava vakaiau, ka vakakina o iko, ka me rawa niu lako ki na matanitu ni Kalou.

… Na Turaga esa vakarautaka tu na ka vei ira e sega tu na nodra lawa, ka ra sa sega ni vauci na gonelalai ki na lawa ni veivutuni. Ena rawa vakacava mo vakatavulica e dua na gonelailai me veivutuni? E sega ni tu vua e dua na ka me veivutunitaka.

E sa tuvana tu na Turaga—ka vakatau ki na Nona vakatulewa—me yabaki ni vakatulewa vakatakikoya na yabaki walu. Ni da sa yacova rawa na yabaki walu sa dodonu meda rawata na kila e gadrevi taumada me rawa kina ni da papitaiso. Na Turaga ena tauri ira matua era tiko ena ruku ni yabaki oya.⁶

Na tamata kece era papitaiso ki na loma ni Lotu era sa cakava e dua na veiyalayalati kei na Turaga.

Ena gauna e curuma kina na wai ni veipapitaisotaki e dua na tamata, e sa taura vei koya e dua na veiyalayalati.

“Oqo na ivakaro me baleta na papitaiso: Sa kilikili me ra papitaiso ka curu me lewe ni lotu, ko ira kece ga era sa vakamalumalumutaki ira vua na Kalou; io ko ira sa lomadra me ra papitaiso, ka lako mai e na yalo e raramusumusu kei na yalo e bibivoro; io ko ira sa tusanaka ni ra sa veivutunitaka vakaidina na nodra i valavala ca kece ga, ka sa lomadra me ra taura na yaca i Jisu Karisito, ka qaravi Koya me yacova na i vakataotioti; io ko ira sa kunei e na nodra cakacaka ni ra sa rawata na yalo i Karisito me bokoci kina nodra i valavala ca.” (V&V 20:37.)⁷

“Era sa cakava taucoko na tamata ka ra papitaiso ena Lotu oqo e dua na veiyalayalati kei na Turaga mera muria na Nona ivakaro”

Au sa na wiliwili mai na ika 59 ni wase ena Vunau kei na Veiyalayalati:

“Raica au sa vakaroti ira [e vakaibalebaletaki vei ira na lewe ni Lotu] ka kaya: Mo lomana na Turaga na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu kaukauwa taucoko; io mo qaravi Koya ena yaca i Jisu Karisito.

Ia mo lomana na kai nomu me vaka ko sa lomani iko. Mo kakua ni butako; mo kakua ni ia na veibutakoci; mo kakua ni laba; io mo kakua ni kitaka e dua na ka vakaoqori.

“Mo vakavinavinakataka vua na Turaga na nomu Kalou na nona isolisoli kecega.” [V&V 59:5–7.]

O ira yadua era sa papitaiso ki na Lotu oqo era sa vakayacora e dua na veiyalayalati kei na Turaga mera muria na Nona ivakaro, ka ni loma ni ivakaro oqo, ka vakadreti tale ena itabagauna eda bula kina, e sa tukuni vei keda meda qarava na Turaga ena lomada taucoko kei na vakasama taucoko, vata kei na kaukauwa e tiko vei keda, ko ya talega ena yaca i Jisu Karisito. Na veika kece eda cakava sa dodonu me na vakayacori ena yaca i Jisu Karisito. Na veika kece sara e dodonu meda cakava e dodonu me da vakayacora ena yaca i Jisu Karisito.

Ena wai ni papitaiso eda sa veiyalayalatitaka ni da na muria na ivakaro oqo; ni da na qarava na Turaga; ni da na muria na imatai ka ivakaro levu duadua oqo, ka lomana na Turaga na noda Kalou; me rawa ni da muria na ivakaro levu ka tarava, eda na lomani ira na wekada me vakataki keda; vata kei na kaukauwa taucoko e tiko vei keda, vata na igu taucoko, kei na lomada taucoko eda na vakadinadinataka Vua ni da na “muria na vosa kecega sa lako mai na gusu ni Kalou;” [V&V 84:44] ka ni da na talairawarawa ka yalomalua, gugumatua ena Nona veiqaravi, tuvakarau ena veitalai, ka vakatudaliga ki na nodra ivakasala o ira era liutaki keda ka vakayacora na ka kece sara me vakarokorokotaki kina na Kalou.

Meda qai kakua ni guilecava na veika oqo, ka ni sa veivauci vei keda vaka lewe ni Lotu na ivakaro oqo.⁸

Ena kena rawati na taucoko ni veivakalougatataki ni kosipeli, sa dodonu meda na yalomalua tikoga, dau veivutuni, ka talairawarawa ni oti na noda papitaiso.

E dua na inaki levu ni lotu dina oya na nodra vakatavulici na turaga ena cava mera cakava me rawati kina na taucoko ni veivakalougatataki ni kosipeli ni oti na nodra papitaiso.⁹

Na tamata yadua sa papitaiso, papitaiso vakaidina, esa vakamalumalumutaki koya; sa ramusu na lomana; esa bibivoro na yalona; esa cakava o koya e dua na veiyalayalati vua na Kalou ni na muria na nona ivakaro, ka sa vakanadakuya o koya na nona ivalavala ca kecega. Ia ni sa oti na nona curu ki na Lotu, sa na nona dodonu li me cakacala ni oti na nona vakacurumi? Ena rawa li ni na vakasavuliga? Ena rawa li ni na vakalasai koya ena so na veika a tukuna taumada na Turaga me tarovi koya mai kina? Sega. Sa na gadrevi vakaidina me na tiko vei keda na yalo bibivoro oya, na loma raramusumusu oya, ni oti na nona papitaiso me vaka eliu.¹⁰

Au sa rogoca eso na noda cauravou, kei ira era sega sara ni gone, ni ra veitalanoataka na papitaiso. Era kaya ni ra sega ni kila na vuna, me vaka ni papitaiso e baleta na savai ni ivalavala ca, ena sega ni papitaiso kina e dua na tamata ena veigauna e vakacalai kina ena ivalavala ca. E rawa ni o raica na vuna? Me vakacava ga na balavu ni gauna e cakacala kina e dua na tamata ka tiko donuya na bula vakayalo esa bula tiko o koya, ena rawa vua me veivutuni ka qai vosoti. Ena sega ni gadrevi vua me na papitaiso me na kau lesu kina ki na ituvaki esa tiko rawa kina o koya.¹¹

O cei, vei ira na Yalododonu Edaidai, esa vakasaqara tiko e dua na tikina ena matanitu vakatilesitieli? O cei, vei ira na Yalododonu Edaidai, esa vakasaqara tiko e dua na tikina ena matanitu vakatiresitieli? E sega ni dodonu meda vinakata ni cakava e dua na ka vei rau na matanitu oya; e sega ni gagadre ni turaga ka sa papitaiso ki na loma ni Lotu, se me na sega ni vakakina, me na bula tiko ka qai sega ni kunea e dua na tikina ena matanitu vakasilesitieli ni Kalou; ni papitaiso, vakaikoya, sa sala iloma ki na matanitu oya. Na papitaiso e wase rua tiko vakaituvatuva; taumada me savai kina na ivalavala ca, qai tarava, icurucuru ki na matanitu ni Kalou, sega ni matanitu vakatilesitieli, sega eloma ni matanitu vakatiresitieli, ia ai icurucuru ki na matanitu vakasilesitieli, ka vakaitikotiko kina na Kalou. Oya na vu ni papitaiso; Oya na vu ni isolisoli ni Yalo Tabu, mai na veitabaki ni liga—me vakarautaki keda me rawa, mai na talairawarawa, ni da tomana tikoga na muri ni ivakaro ni Turaga, me yacova na noda sa ciqoma na taucoko ni matanitu vakasilesitieli.¹²

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Vakasamataka lesu na nomu papitaiso ni o wilika tiko na ivolatukutuku nei Peresitedi Smith ena “Na Bula nei Joseph Fielding Smith.” E sa bau tubu vakacava na nomu kila deivaki na papitaiso mai na gauna oya? Ena rawa ni da vukei ira vakacava na lewe ni matavuvale se itokani ka ra sa vakavakarau tiko mera papitaiso?
Na veivakararamataki cava baleta na papitaiso o sa rawata rawa mai na ivakavuvuli nei Peresitedi Smith ena iwasewase 1? Ena rawa ni vakalevutaka vakacava na noda kila deivaki na veiyalayalati ni papitaiso na nona ivakavuvuli me baleta na ivakatakarakara ni papitaiso?
Na cava e vakatavulica na italanoa ena iwasewase e 2 me baleta na loloma nei Tamada Vakalomalagi kivei ira na Luvena? Vakasamataki ira na tamata o kila ena rawa ni ra rawa ka mai na vulici ni ivunau ka vakatavulici ena italanoa oqo.
Vakasamataka vagumatua na nomu sasaga ni maroroya na veiyalayalati ni papitaiso (raica na iwasewase e 3). E vakayarayarataka vakacava na veiyalayalati oqo na nomu veitaratara vata na lewe ni matavuvale kei ira tale eso?
Vakasamataka na itukutuku nei Peresitedi Smith ena itekivu ni iwasewase e 4. Na cava o nanuma e gadrevi mera vakatavulici kina na tamata ni oti na nodra papitaiso? Ena rawa ni da veivukei vakacava ena kena maroroi na veiyalayalati ni papitaiso?

iVolanikalou Veisemati

Maciu 3:13–17; 2 Nifai 31:5–13; Mosaia 18:8–13; 3 Nifai 11:31–39; V&V 68:25–27; Yavu ni Vakabauta 1:4

Veivuke ni Veivakavulici

“Ena rawa ni o vukei ira o vakavulica me ra yalodei vakalevu cake ena nodra rawata me ra vakaitavi ena dua na veivosaki kevaka o sauma ena yalovinaka na vakasama e cavuti mai ena yalodina. Me vaka beka oqo, o na kaya beka, “Vinaka vakalevu na nomu isau ni taro. E dua na rai vinaka o ya’ … se ‘Oqori e dua na ivakaraitaki vinaka’ se ‘Au vakavinavinakataka na veika kece o tukuna mai edaidai’” (Na Veituberi, Me iLutua ni Noda Bula, [1999], 74).