Aoaoga a Peresitene
Mataupu 1: O Le Uluai Faaaliga: Ua Faaali le Tama ma le Alo ia Iosefa Samita


Mataupu 1

O Le Uluai Faaaliga: Ua Faaali le Tama ma le Alo ia Iosefa Samita

“Sa ou vaaia ni Tagata se toalua e le mafaamatalaina lo laua mamalu ma lo laua pupula, o tutu mai i ou luga ae i le ea. Sa fetalai mai le tasi o i laua ia te au, ma sa ia tau lou igoa ma fetalai mai a o tusi ane lona aao i le tasi— O Lou Atalii Pele lenei. Faalogo ia te Ia!”

Mai le Soifuaga o Iosefa Samita

Ina ua mavae le maliu ma le toetu o Iesu Keriso, na faasolo lava ina lautele le salalau o le liliuese. Na teena ma fasiotia Aposetolo a le Faaola, na faaleagaina Ana aoaoga, ma na aveesea le perisitua a le Atua mai le lalolagi. Na muai folafola mai e le perofeta anamua o Amosa se taimi o le liliuese ma le pouliuli faaleagaga: “O loo faapea mai le Alii o Ieova, Faauta, e oo mai aso ou te tuuina atu ai le oge i le nuu; e le se oge i mea e ai, po o se galala i le fia inu vai, a o le oge i le faalogologo i afioga a Ieova. Latou te feoai e pau mai i le tasi vasa e oo atu i le isi vasa, e pau mai i le itu i matu e oo atu i le itu i sasae latou te feoai ai e sailiili atu ai le afioga a Ieova, a e le maua” (Amosa 8:11–12).

O se tasi o i latou na sailia le upu a le Alii na leiloa mai le lalolagi, o Iosefa Samita, o se alii talavou e nofo i le aai maotua o Palamaira, Niu Ioka, i le 1820. O Iosefa o se alii talavou malosi ma le tiotio, e paepae lona tino, enaena vaivai lona lauulu, ma lanumoana ona mata, o le lona lima o le fanau e toasefulutasi i le aiga o Iosefa Samita Matua ma Lusi Maki Samita. Na ia galue mo ni taimi uumi e fesoasoani ai i lona tama ma uso matutua e tatuu i lalo laau ma toto meaai i le faatoaga a lo latou aiga e selau-eka ma e mafiafia ai le tele o laau. Mai le faamatalaga a lona tina, o ia “o se tamaitiiti e matuai filemu, ma agalelei,”1 o le sa “sili atu ona manatunatu loloto ma suesue loloto” nai lo se isi lava o ona uso ma tuafafine. 2 Sa galue le taulealea o Iosefa e fesoasoani e tausi lona aiga, ma o lea sa mafai ai ona maua e ia na o sina aoaoga aloaia lava na iloa ai le faavae o le faitau tusi, tusitusi, ma le numera.

I lea vaitaimi, na sosolo vave atu i itu uma o le itulagi o Niu Ioka i sisifo lea sa nonofo ai le aiga o Samita se agaga naunautai mo mataupu faalelotu. Na auai le au Samita, e pei lava o le toatele o isi, i lotu ma sauniga faaevagelia a lotu Kerisiano i le eria. A o auai atu i ai nisi o lona aiga i se tasi o lotu, e le i auai Iosefa. Mulimuli ane, sa tusia ai e ia e uiga i lenei taimi:

“Na oo ina matuai uunaiina lo’u mafaufau e uiga i popolega sili ona taua mo le manuia o lo’u agaga faavavau, lea na taitai ai a’u ou te suesue i tusitusiga paia, ma talitonu, e pei ona aoaoina a’u, o loo i ai le afioga a le Atua. O lo’u faaaogaina la o nei mau ma lo’u matua iloa lelei o na ituaiga o lotu eseese na oo mai ai ia te a’u le matua maofa tele, aua na ou iloa ai latou te le i faaalia le matagofie o la latou galuega o le faatuatua e ala i le amioatua ma talanoaga tatau e talafeagai ma mea o loo i ai i totonu o tusitusiga paia. O se faanoanoaga tiga lea i lo’u agaga. …

“Na ou mafaufau loloto i le tele o mea i lo’u loto e uiga i le tulaga o le lalolagi o tagata—o fefinauaiga ma fevaevaeaiga, o le agasala ma le amioleaga, ma le pouliuli lea na faapogisaina ai mafaufau o tagata. Na oo ina matua mafatia lo’u mafaufau, aua na oo ina ou lagonaina le maasiasi ona o a’u agasala, ma e ala i le suesue i tusitusiga paia na ou iloa ai e le i o mai tagata i le Alii, ae na latou liliuese mai le faatuatuaga moni ola, ma e le i ai se faalapotopotoga po o se ituaiga na fausia i luga o le talalelei a Iesu Keriso e pei ona faamaumauina i le Feagaiga Fou, ma na ou lagona ai lo’u matua faanoanoa mo a’u lava agasala ma agasala a le lalolagi.”3

O le suesuega a le alii talavou o Iosefa Samita na taitaia ai o ia i le vao e fesili atu ai i le Atua mo le poto na ia manaomia. O le tali i lana tatalo, na faaalia mai ai le Tama i le Lagi ma Iesu Keriso ia te ia, ma tatalaina ai le ala mo le toefuataiina mai o le talalelei i aso e gata ai. O lenei taualumaga ofoofogia o loo faamatalaina i upu faigofie ae mamana a Iosefa Samita.

Aoaoga a Iosefa Samita

O le sailiiliga a Iosefa Samita mo le upumoni na aoao mai ai o le suesue i tusitusiga paia ma le tatalo faatauanau e ala mai ai faaaliga.

Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:5, 7–13: “Na tupu ai se fefinauaiga i mataupu tau lotu, i le mea sa matou nonofo ai. Na amata i le lotu Metotisi, ae na iu lava ina faalauteleina atu i ituaiga lotu uma sa i ai i lena itu o le atunuu. E moni lava, sa matua auai tagata uma o lea itu o le atunuu i lea fefinauaiga, ma sa faapotopotoina ai tagata e toatele i vaega eseese ua tofu ma taofi i mataupu tau lotu, ma sa faatupuina atili ai le vevesi ma le fevaevaeai o tagata, sa alalaga nisi, “Faauta, o iinei!” a o isi, “Faauta, o iila!” Sa finau nisi mo le faatuatuaga faalelotu Metotisi, ae sa finau isi mo le lotu Peresipeteriana, ma sa faapea foi ona finau isi mo le lotu Papatiso. …

“O le taimi lena ua savalia ai le sefululima o ou tausaga. Sa talai mai le lotu Peresipeteriana i le aiga o lou tama, ona liliu ai lea o le toafa o i latou i lena lotu; o lou tina o Lusi, o ou uso o Ailama ma Samuelu Haresoni, ma lou tuafafine o Sofaronia.

“Sa ou matua mafaufau loloto lava i aso o lea fefinauaiga tele, ma sa ou atuatuvale tele ai; ae ui ina sa matua loloto ou mafaufauga ma ootia soo, ae sa ou le auai i se tasi o ia lotu uma, peitai sa ou auai i nisi o a latou sauniga i le tele o taimi sa ou avanoa ai. Sa oo ina tau liliu atu ou mafaufauga i le lotu Metotisi, ma sa ou tau manao ai e au faatasi ma i latou; ae ona o le faanunununu ma le fefinauai tele o lotu eseese, sa faigata ai i se tagata laitiiti e pei o au, ma le le masani i tagata ma le tele o mea, ona maua se tonu po o ai ua sao, a o ai ua sese.

“Sa matua faaatuatuvaleina lou mafaufau i nisi o taimi, ona o le faateleina o le vevesi o fefinauaiga. Sa matua tetee lotu Peresipeteriana i le lotu Papatiso ma le lotu Metotisi, ma sa faaaoga e tagata lotu Peresipeteriana le malosi atoa o ala faalemafaufau ma le faafilosofia e faamaonia ai le sese o le lotu Metotisi ma le lotu Papatiso, pe ia manatu ai foi tagata e sese ia lotu. Ae sa maelega malosi foi le lotu Papatiso ma le lotu Metotisi e taumafai e faamautuina a latou mataupu, ma fai atu e sese mataupu ma taofi o isi lotu uma.

“O le taulotoaiga o lea tauaiupuga ma le lasi o taofi na ou faapea ifo ai ia te au lava: O le a se mea e ao ina ou faia? O ai o nei lotu uma ua sao; po o ua sese i latou uma? Afai foi ua sao se tasi o i latou, o le fea, ma pe faapefea foi ona ou iloa?

“A o ou suesue ma mafaufau e tusa ai ma ia tulaga faigata ua mafua mai fefinauaiga a tagata o ituaiga lotu eseese, sa ou faitau ai i le tasi aso i le Tusi a Iakopo, mataupu muamua, a o le fuaiupu e lima, e faapenei: Ae afai ua leai se poto i so outou, ina ole atu ia i le Atua, o le foai tele mai i tagata uma, ma le le toe tautaua; ona foaiina mai lea ia te ia.

“E leai se isi lava mau mai tusitusiga paia na matua ootia ai se loto o se tagata i le mana malosi nai lo le ootia o lou loto i lea mau i lea lava taimi. Sa foliga mai na matua ootia ma faagaeetia ai lou lava loto. Sa oo ina ou mafaufau pea lava i ai ma lou iloa, afai e i ai se tagata na te manaomia le poto mai le Atua, o au lava lea; aua sa ou le iloa le mea e tatau ona fai, ma a le mafai ona ou maua se poto e sili atu nai lo le poto na ia te au i lena lava taimi, o le a ou le iloaina lava; aua sa matua eseese malamalamaaga o faiaoga o lotu eseese i se mau e tasi mai tusitusiga paia, sa matua faafaigata ai lava ona tapa i le Tusi Paia mo se tonu.

“Sa iu ina oo ifo i lou mafaufau le tonu e faapea—e lua mea e ao ina ou filifili i ai, o lou nofo ai pea i le pouliuli ma le fenumiai, po o lou faia e pei ona faatonu mai e Iakopo, o le ole atu lea i le Atua. Sa oo ina tonu ia te au ou te “ole atu i le Atua” ma lou manatu afai na te foaiina fua mai le poto ia i latou ua leai se poto, ma le le toe tautaua, o le a ou taumafai i ai.”4

Sa laveaiina Iosefa Samita mai le mana o le fili o le amiotonu uma.

Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:14–16: “O lea e tusa ma le mea ua tonu ia te au o le ole atu lea i le Atua, sa ou alu atu ai loa i le vao ou te tatalo atu ai ia te ia. Sa ou faia lea mea i le taeao lava o se aso matagofie ma le manino, i le amataga o le tautotogo ae o laau i le tausaga e afe valu selau luasefulu. O le taimi muamua lava lea na faatoa ou faia ai se taumafaiga faapea, aua e ui lava i mea uma na ou popole ai, ou te lei taumafai lava e tatalo ma le leo.

“Ina ua ou taunuu i lea mea na ou filifilia ou te alu atu i ai, ma ina ua uma ona ou vaavaai solo ma ua iloa ai ua na o au lava i lea mea, sa ou tootuli ifo loa ma amata ona sii ae manaoga o lou loto i le Atua. Sa lei umi lava ona ou tatalo, ae faafuasei loa ona osofia au e se mana ese sa matua taofia ai au, ma sa i lea mana se malosi ofoofogia sa taofia ai lou laulaufaiva ina ia le mafai ona ou tautala. Sa oo ina siomia au i le pogisa tele, ma sa peiseai o le a faaumatia faafuasei au.

“Peitai, a o ou taumafai ma lou malosi atoatoa e valaau atu i le Atua ia laveaiina au, mai le mana o lea fili ua taofia ai au, ma ua tauau lava ina ou le toe mafaia se mea ma tuulafoaiina ai au i le malaia—e le o se malaia faatupu fua i le mafaufau, ae o se malaia e ala mai le mana o se tasi mai le lalolagi e le vaaia, o le na i ai se mana malosi ou te lei faalogoina lava i se tasi—i lea lava taimi tonu o lou atuatuvale, na ou vaai ai i se malamalama faaniutu i luga ae tonu o lou ulu, e sili atu le pupula nai lo le la, ua alu ifo malie lava seia oo mai ia te au.”5

Na faaali mai le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso ia Iosefa o le tali o lana tatalo faamaualalo.

Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:17–20: “Sa lei pine ona oo mai lea malamalama ae ou faalogoina loa ua tatalaina au mai le fili na taofia au. Ina ua oo ifo le malamalama i ou luga, sa ou vaaia ni Tagata se toalua e le mafaamatalaina lo laua mamalu ma lo laua pupula, o tutu mai i ou luga ae i le ea. Sa fetalai mai le tasi o i laua ia te au, ma sa ia tau lou igoa ma fetalai mai a o tusi ane lona aao i le tasi—O Lou Atalii Pele lenei. Faalogo ia te Ia!

“O le autu o lou alu atu ou te fesili i le Alii, ia ou iloa po o le fea o lotu uma ua sao, ina ia ou iloa le lotu e ao ina ou auai. O le mea lea, ina ua ou lagona ua tatalaina au ma ua mafai ona tautala atu, sa ou fesili atu loa ia i Laua na tutu mai i ou luga i totonu o le malamalama, po o le fea o lotu uma ua sao (aua i lea taimi e le i oo mai lava i lou loto faapea e sese lotu uma)—ma tatau ona ou auai.

“O le tali na ou maua, ia aua lava ou te auai i se tasi o ia lotu, aua ua sese uma lava i latou; ma sa fetalai mai ia te au Le na ia tau mai lou igoa, o mataupu uma a ia lotu o ni mea inosia ia i ona luma; ma ua sese uma lava o latou taitai; ua: “latou faalatalata mai ia te au i o latou laugutu, a o o latou loto ua taumamao mai ia te au; ua latou fai ma mataupu poloaiga a tagata, o e ua peiseai ua amioatua, a o le mana o i lea mea ua latou teena.”

“Ona ia toe vavao mai lea ia te au e aua nei ou auai i se tasi o ia lotu; ma e tele foi isi mea na ia fetalai mai ai ia te au e le mafai ona ou tusia i le taimi nei. Ina ua ou toe malamalama lelei, na ou iloa, o loo ou taoto, a o faasaga ae ou mata i le lagi. Sa leai sou malosi ina ua alu ese atu le malamalama; sa lei pine ae ou maua sina malosi, ma sa ou alu loa i lo matou fale. Ma a o o’u tu ma faalagolago i le fata e i luga ae o le mea e tafu ai afi i le fale, sa oo ina fesili mai lou tina po o le a le mea ua tupu. Sa ou tali atu; “Aua e te popole, o loo lelei mea uma—o loo lelei lava au.” Ona ou fai atu lea i lou tina, “Ua ou iloa tino nei e le sao le lotu Peresipeteriana.” E peiseai na iloa mai lava e le fili ina o ou itiiti, o le a avea au ma tagata faalavelave ma faatiga i lona malo; a le o lea, aisea ua galue faasaga tau mai ai ia te au le mana o le fili? Aisea foi ua oo mai ai faigata ma sauaga ia te au ae ou te itiiti lava?”6

Pe a malolosi a tatou molimau, e le mafaia e sauaga ona faatupuina ia i tatou le faafitia o le mea ua tatou iloa e moni.

Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:21–26: “I ni nai aso na sosoo ai talu ona oo mai ia te au lea faaaliga, sa ma faatasi ai ma se tasi o alii failotu o le lotu Metotisi, ma o se alii foi sa matua malosi lava i le fefinauaiga i mataupu tau lotu; a o ma talanoa ma lea alii i mataupu tau lotu, sa oo ina ou faamatala atu ia te ia le faaaliga na oo mai ia te au. Sa ou matua ofo lava i lana amio na aliali mai, sa le gata ina ia taufaatauvaaina lau faamatalaga, ae sa ia fai mai foi ma le ita tele o se mea e mai le tiapolo, ma ua le toe i ai ia mea o faaaliga po o mea faali’ali’a i ona po nei; ma sa ia fai mai ua gata ia mea uma i le au aposetolo, ma e le toe i ai ni mea faapena.

“Ae ui i lea, sa lei pine ae ou iloa ua avea lau tala ma mea e tauleagaina ai au e tagata failotu, ma ua mafua mai ai foi sauaga mamafa sa oo ina matua faateleina; ae ui lava foi ina o au o se tama le taulia e na o le sefulu fa i le sefulu lima tausaga, ma e leai foi se mea i lou tulaga faaleolaga nei o le a tausaafia ai e tagata se tama faatauvaa faapei o au, ae sa matua uunaiina tagata e tagata tulaga maualuluga ia tetee ia te au, ma faatupuina sauaga faigata; ma sa i ai i ituaiga uma lea tulaga—sa au faatasi uma i latou ia sauaina au.

“Sa avea ia mea ma mea sa ou mafaufau loloto ai i lea vaitaimi, ma isi aso fai soo talu mai lea vaitaimi, i le uiga ese o le avea o se tama le taulia, e sili laitiiti atu i le sefulu fa ona tausaga, ma o se tama foi e faatauvaa lava nai mea na te maua mai ana galuega i aso taitasi, ma se tagata taua ma amanaia e tagata maualuluga o lotu eseese i ia ona po, i se auala na faaosoina ai ia i latou le agaga o le taufaifai ma sauaga malolosi. Ae e ui lava ina sa uiga ese ia mea, ae sa faapea lava ona faia, ma sa avea soo lava ma mea sa ou faanoanoa tele ai.

“E ui i lea, o le mea moni lava na ou vaai i se faaaliga. Talu ai lea mea, sa ou manatu ua pei lava au o Paulo, ina ua ia tu i luma o le Tupu o Akeripa ma fai lana faamatalaga e uiga i le faaaliga na oo ane ia te ia na ia vaaia ai se malamalama ma faalogoina se leo; peitai, e toaitiiti lava i latou na talitonu ia te ia; sa fai ane nisi e pepelo o ia, ae fai ane isi ua valea o ia; sa tauemuina foi o ia ma sauaina. Peitai sa lei mafai ona aveesea e ia mea uma, le moni o le faaaliga na oo ia te ia. Na ia mautinoa lava na ia vaai i se faaaliga, ma e le mafai e sauaga uma o le lalolagi ona liua le moni o lena faaaliga; ma e tusa pe latou te sauaina ai o ia seia oo i le oti sa ia mautinoa, ma o le a ia mautinoa lava e oo i lana toe manava, sa ia vaai lava i se malamalama ma faalogoina se leo o fetalai mai ia te ia, ma e le mafai lava e le lalolagi atoa ona liliu lona manatu, po o lona talitonuga.

“Sa faapea foi ia te au. Sa ou vaai moni lava i se malamalama, ma sa ou vaaia foi i totonu o lea malamalama ni Tagata se toalua, ma e moni lava sa la fetalai mai ia te au; ma e ui ina inosia ma sauaina au i lou fai atu na ou vaai i se faaaliga, ae o se mea moni lava; ma a o latou sauaina au, ma tauemuina au, ma tauleagaina ma tuuai pepelo au i lou fai atu sa ou vaai i se faaaliga, sa oo ina ou faapea ifo i lou loto: Aisea ua sauaina ai au i lo’u ta’u atu o le mea moni? E moni lava sa ou vaai i se faaaliga; ma o ai ea au ou te tetee atu ai i le Atua, ma aisea foi ua manatu ai tagata o le lalolagi ia latou faia ia te au ina ia ou faafitia ai le mea na ou vaai tino lava i ai? Aua sa ou vaai lava i se faaaliga; sa ou mautinoa lava lena mea, ma sa ou mautinoa foi ua silafia e le Atua le moni o lena mea, ma e le mafai lava ona ou faafitia, ua ou fefe e faia lena mea; ma sa ou mautinoa a ou faafitia lea mea, o lona uiga ua ou faatausuai i le Atua, ma o le a ou nofosala ai.

“E ui i ia mea uma, ae ua ou maua nei le tali e faatatau i ituaiga lotu—e le tatau ona ou auai i se tasi o ia lotu, a ia ou tumau pea i le tulaga sa ou i ai i lena taimi, seia oo ina toe faatonuina mai au. Ua ou iloa e moni le molimau a Iakopo—e mafai e se tagata ua leai se poto ia te ia ona ole atu i le Atua, ma e tuuina mai e le Atua ia te ia lea poto, ma le le toe tautaua.”7

Fautuaga mo Suesuega ma le Aoaoina Atu

Mafaufau i manatu nei a o e suesueina le mataupu po o lou sauniuni foi e aoao atu. Mo se fesoasoani faaopoopo, tagai i itulau vii–xii.

  • Toe faitau itulau 29–34. Mafaufau pe faapefea ona aumaia e Iosefa Samita se faataitaiga mo i tatou a o tatou saili mo tali ia tatou fesili. A o e suesue i lana faamatalaga o le Uluai Faaaliga, o le a se mea ua e aoao mai e uiga i le faitauina o tusitusiga paia? e uiga i le mafaufau loloto? e uiga i le tatalo?

  • Toe faitau le itulau e 35. Mafaufau i mea moni na aoao mai e Iosefa Samita e uiga i le Atua le Tama ma Iesu Keriso ina ua ia maua le Uluai Faaaliga. Aisea e tatau ai ia i tatou taitoatasi ona i ai se molimau o le Uluai Faaaliga?

  • Ina ua tau atu e Iosefa i isi le Uluai Faaaliga, e toatele tagata na itagia o ia ma sauaina o ia (itulau 36). Aisea e te manatu ai na faapena ona tali ane tagata? Mafaufau loloto i le tali a Iosefa i na sauaga (itulau 36–37). E faapefea ona tatou mulimuli i ana faataitaiga pe a tatou feagai ma sauaga po o isi faigata?

  • Ina ua e faatoa aoao e uiga i le Uluai Faaaliga, o le a se aafiaga na oo ia te oe ona o lea tala? O le a sona aafiaga ia te oe talu mai lena taimi? O a ni auala ua faamalosia ai oe a o e toe suesueina le tala i lenei mataupu?

Mau E Faatatau I Ai: Isaia 29:13–14; Ioelu 2:28–29; Amosa 3:7; Mamona 9:7–9

Faamatalaga

  1. Lusi Maki Samita, “The History of Lucy Smith, Mother of the Prophet,” 1845 manuscript, i. 72, Church Archives, O Le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, Aai o Sate Leki, Iuta. O Lusi Maki Samita, o le tina o le Perofeta, na faalauina lona talaaga, lea e aofia ai le tele o faamatalaga e uiga i le soifuaga o le Perofeta, ia Martha Jane Knowlton Coray amata mai i le 1844 ma faaauau ai i le 1845. Na ta’ua e Martha Coray lenei uluai tusi o le “History rough manuscript.” Mulimuli ane i le 1845, na toe iloiloina ma faalauteleina e Lusi Maki Samita, Martha Coray, ma le tane a Martha, o Howard Coray, le uluai tusi. O le tusi o le 1845 e taua o le “The History of Lucy Smith, Mother of the Prophet.” O lenei tusi o loo sii maia [ni faamatalaga] mai le tusi o le 1844–45, sei vagana ai ni nai taimi laiti o loo ta’ua ai e le tusi ni mea e le o maua i le tusi o le 1844–45.

  2. Lusi Maki Samita, “The History of Lucy Smith, Mother of the Prophet,” 1844–45 manuscript, book 4, i. 1, Church Archives.

  3. Joseph Smith, History 1832, i. 1–2; Letter Book 1, 1829–35, Joseph Smith, Collection, Church Archives.

  4. Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:5, 7–13. I ni nai taimi eseese na tusia ai pe faalauina e le Perofeta o Iosefa Samita se tala auiliili o le Uluai Faaaliga. O upusii i totonu o lenei mataupu e mai le tala o le Uluai Faaaliga na uluai lomia i le 1842 i le “History of Joseph Smith,” Times and Seasons (Mati. 15, 1842, i. 726–28; Ape. 1, 1842, i. 748–49), ma mulimuli ane, sa aofia ai i le Penina Tau Tele ma sa lolomiina ai i le History of the Church (vol. 1, i. 1–8). O le tala aloaia i tusitusiga paia lenei. Na saunia e le Perofeta o Iosefa Samita lenei tala i le 1838 ma le 1839 faatasi ai ma le fesoasoani a ana tusiupu.

  5. Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:14–16.

  6. Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:17–20.

  7. Iosefa Samita—Talafaasolopito 2:21–26.

Ata
Joseph in Sacred Grove

“Na ou vaai ai i se malamalama faaniutu i luga ae tonu o lou ulu, e sili atu le pupula nai lo le la, ua alu ifo malie lava seia oo mai ia te au.”

Ata
Joseph reading

“E leai se isi lava mau mai tusitusiga paia na matua ootia ai se loto o se tagata i le mana malosi nai lo le ootia o lo’u loto i lea mau i lea lava taimi.”