Semineri kei na Inisitute
Lomani Ira O Vakavulica


“Lomani Ira O Vakavulica,” Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula: Me Baleti Ira Kece Era Veivakavulici ena Vuvale kei na Lotu (2022)

“Lomani Ira O Vakavulica,” Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula

iVakatakilakila
O Jisu vosa tiko vua na yalewa ena tobu ni wai

Ni sa noda ivakaraitaki na iVakabula, sa yaco na loloma me veivakauqeti ki na noda veivakavulici.

Lomani Ira o Vakavulica

Na veika kece a cakava na iVakabula ena nona gauna taucoko ni veiqaravi e vuravura a vakauqeti ena loloma. Ni da saga meda tisaipeli dina i Karisito, sa rawa ni da vakasinaiti ena loloma vata ga oqo (raica na Joni 13:34–35; Moronai 7:47–48; 8:26). Ni sa tiko e lomada na loloma Vakarisito, eda na vakasaqara na sala kecega e rawa meda vukei ira na tamata mera vuli vei Karisito ka lako mai Vua. Na loloma sa yaco me veivakauqeti ni noda veivakavulici.

Lomani Ira o Vakavulica

  • Raici ira na vuli ena sala e raici ira kina na Kalou.

  • Vakasaqara mo kilai ira—kila vinaka na kedra ituvaki, gagadre, kei na kaukauwa.

  • Masulaki ira ena yacadra.

  • Bulia e dua na vanua taqomaki me ra rokovi kece kina na tamata ka kila ni sa yaga sara na nodra cau.

  • Raica na sala e rawarawa ka dodonu mo vakaraitaka kina na nomu loloma

Na iVakabula e Raica na iYau Vakalou ena Tamata Kecega e Vakavulica o Koya

E vuqa na tamata e Jeriko era nanuma ni ra kila na veika kece era gadreva me ra kila me baleti Sakiusa. O koya e dua na daukumuni ivakacavacava—na iliuliu ni dau kumuna na ivakacavacava—ka vutuniyau. E matata, ni ra a nanuma, ni dau lasulasu ka butobuto. Ia a rai yani o Jisu ena yaloi Sakiusa ka raica e dua na “luvei Eparaama” dokai (raica na Luke 19:1–10). Na iVakabula a raici ira na tamata sega walega ena kedra irairai ia ena kedra ituvaki dina—kei na ituvaki e rawa ni ra yacova. Na gonedau tawavakabauta me vakataki Saimoni, Adriu, Jemesa, kei Joni, a raici ira na iliuliu ni Nona Lotu ena veisiga ni mataka. Ni sa rerevaka tiko o Saula na dauveivakacacani, a raica o Koya “e dua na waqa digitaki,” ka na vunautaka na Nona kosipeli e matadra na tui kei na veimatanitu (raica na Cakacaka 9:10–15). Vei iko kei ira yadua o vakavulica, na iVakabula e raica e dua na luvena tagane se yalewa na Kalou ena rawaka ka sega ni vakaiyalayala.

Ena kedra maliwa na tamata o vakavulica, ena rairai tiko vei iko eso era yalodina ka saumaki mai kei ira eso era sega ni kauwai se veisaqasaqa. Qarauna mo kakua ni cakava na veika o nanuma ka yavutaki ga ena veika o raica. Na Yalo Tabu e rawa ni vukei iko mo raica ki na tamata yadua eso na ka e raica na iVakabula—ka vukei iko mo tekivu lomani ira ena ivakarau e vakayacora kina o Koya.

Taro me vakasamataki vakatitobu: Vakasamataki ira yadua o vakavulica, ka vakasamataka vakatitobu na nodrau nanuma na Tamada Vakalomalagi kei Jisu me baleti ira yadua. Na cava e rawa ni ra raica vua? Ena vakayaco-ka vakacava na veivakasama oqo ki na sala o vakavulica kina na tamata oya?

Mai na iVolanikalou: 1 Samuela 16:7; Same 8:4–5; Roma 8:16–17; Vunau kei na Veiyalayalati 18:10–14

Na iVakabula e Kilai Keda ka Kila Vinaka na Noda iTuvaki, Gagadre, kei na Kaukauwa

A sega ni lako mai ki na tobu na marama ni Samaria me rogoca e dua na itukutuku ni kosipeli. A lako mai me mai kauta na wai. Ia na iVakabula e rawa ni kila ni nona karamaca e sega walega ni vakayago. E kila o koya ni sa sotava oti e dua na leqa levu ena veimaliwai sega ni tudei. Sa qai taura o Jisu na gagadre vakayago me toboka totolo kina na ka e vinakata—na wai ni veitokoni ni bula—ka semati vata kei na nona gagadre titobu vakayalo me baleta na “wai ni bula” kei na “bula tawamudu.” Ni oti na nodrau veivosaki, a vakadinadinataka vakaikoya na yalewa ni o Jisu na Karisito, e vakauqeti vakatikina ena Nona kilai koya vinaka. “[A] tukuna vei au na veika kece au a cakava,” a kaya o koya. “Sa sega li ni ko koya oqo na Karisito?” (raica na Joni 4:6–29).

Na qasenivuli sa Vakarisito e oka kina na nodra kilai na tamata o vakavulica ka segata tiko me ra kila na cava e tiko e lomadra. E rawa ni o vakaraitaka ni ko kawaitaka na nodra bula ka vakaraitaka na yalololoma. Sa rawa mo raica na sala mo kila vinaka kina na nodra bula, taledi, kei na gagadre. E rawa ni o kila na sala vinaka duadua era vuli kina. E rawa ni o taroga na taro, vakarorogo matua, ka vakadikeva. Bibi duadua, mo masu mo kila vinaka ena solia duadua ga na Yalotabu. Na vinaka cake ni nomu kila e dua na tamata, na vinaka cake ni nomu vukei koya me kunea na ibalebale kei na mana ena kosipeli i Jisu Karisito. Ni ko sa kila vinaka na karamaca ni dua na tamata, ena rawa ni vakavulici iko na Yalo Tabu mo vukea mo vagunuva ena wai ni bula ni iVakabula.

Taro me vakasamataki vakatitobu: Na cava o sa bau kila tu me baleti ira na tamata o vakavulica? Na cava e bibi vei ira? Na cava na nodra kaukauwa? Na cava era bolei tiko kina? Na cava o rawa ni vakayacora me kilai ira vakavinaka?

Mai na iVolanikalou: Same 139:1–5; Maciu 6:25–32; Marika 10:17–21; Joni 10:14; 3 Nifai 17:1–9

Na iVakabula e dau masulaki ira koya vakavulica.

Vakasamataka mada na veika a vakila o Saimoni Pita ni rogoca na iVakabula ni kaya vua, “I Saimoni, I Saimoni, raica, sa gadreva ko Setani me nomu, ia kau sa masulaki iko, me kakua ni takali na nomu vakabauta” (Luke 22:31–32). Ena tarai iko vakacava mo kila ni a masu o Jisu Karisito vei Tamana me baleti iko? Era a sotava na tamata e Amerika makawa na veika oqo, ka ra vakamacalataka vakaoqo: “E sega ni dua e kila rawa na reki e vakasinaita na yaloda ena gauna eda rogoci [Jisu] kina ni masulaki keda vei Tamada” (3 Nifai 17:17).

O na vakasamataka tale beka ga na veika e yaco e lomamu ni o masulaka e dua—e veigauna, ena yacana. E vakayaco-ka vakacava na nomu masu ki na veika o vakila me baleta na tamata o ya? Era na veisautaka vakacava na nomu ivalavala? Sa dau rogoca ka sauma vakaidina na Tamada Vakalomalagi na nona masu yalodina e dua na qasenivuli e gadreva me vukea e dua na gonevuli. Ena vuqa na gauna, e dua na sala e sauma kina o Koya na masu oya o ya me tara na yaloi qasenivuli ka vakauqeti koya me cakava se tukuna e dua na ka ena vukei koya e vuli tiko me vakila na Nona loloma.

Taro me Vakasamataki Vakatitobu: Ni o vakasamataki ira na tamata o vakavulica, e tiko beka e dua o nanuma ni gadreva na nomu masu? Na cava o vakauqeti mo masulaka ena vukuna? Na veivakalougatataki cava ena yaco mai ni ko sureti ira na vuli mera veimasulaki vakai ira?

Mai na iVolanikalou: Joni17; Alama 31:24–36; 3 Nifai 18:15–24; 19:19–23, 27–34

E Vakadeitaka na iVakabula ni vakilai na Veidokai kei na Veika e Yaga Kecega

Na itovo ni rai raraba ena kedra maliwa na iliuliu vakalotu ena gauna i Jisu o ya mera sa na tagutuvi na tamata ivalavala ca. Ena vuku ni ka oqo, ni ra raici Jisu ni veimaliwai kei ira na ivalavala ca, era sa vakatitiqa kina. Ena rawa vakacava vua e dua e veimaliwai vata kei ira na tamata vakaoqo me qasenivuli vakayalo?

E dina sara, o Jisu e duatani na ivakarau ni nona rai. A segata me vakabulai ira era tauvimate vakayalo (raica na Marika 2:15–17; Luke 4:17–18). E dau dodoliga yani vei ira era duidui mai vei ira era tiko voliti ira se era a leqa tu e liu, ka veimaliwai kei ira era ivalavala ca. A vakacaucautaka na nona vakabauta e dua na sotia ni Roma (raica na Maciu 8:5–13). A kaciva e dua na daukumuni ivakacavacava nuitaki me dua vei ira na Nona tisaipeli nuitaki (raica na Marika 2:14). Ni beitaki e dua na marama ena veibutakoci, a vakila o Koya na nona taqomaki ka vakauqeti koya me veivutuni ka bulataka e dua na bula vinaka cake (raica na Joni 8:1–11).

Ia a levu cake sara na veika e vakayacora o Jisu. A susuga cake na itovo ni veiciqomi kei na loloma vata ga oqo vei ira era dau muri Koya. Na Nona ivakaraitaki e sa tiko vakaidina e yalodra na Nona iApositolo ena gauna e yaco mai kina vei ira me ra kauta na kosipeli ki na tamata kecega. E vakaraitaki ena vosa nei Pita: “E dina kau sa qai kila ni sa sega ni digitaki ira vakailoa na tamata na Kalou” (Cakacaka 10:34

E tiko e dua na madigi vinaka e voleka ni o ira kece o kacivi mo vakavulica e sasaga dredre tiko ena so na sala me da vakila kina na veidokai kei na yaga. Ena ivakarau ni nomu lomani ira ka rokovi ira, sa rawa ni o tukuna ni ra sega walega ni kidavaki ia e gadrevi.. E rawa ni o dolele yani vei ira era sega ni tiko, o cei e bolei tu na nodra bula, se o cei e sega ni kauwaitaka, vosota kevaka e berabera tiko na toso. E rawa ni o vukea na tamata kecega me taqomaki ka logavinaka ni wasea nodra kauwai vei ira era vakabauta. O na rawa ni cakava e levu cake tale na ka mai na kena o ya. E rawa ni o vakauqeti ira kece na vuli me ra vukei iko mo bulia e dua na vanua e vakavulici kina na ivunau ena yalo ni veidokai, na taukeni, kei na loloma.

Taro me vakasamataki vakatitobu: Na cava e vukea e dua na tamata me rokovi ka vakamareqeti? Na cava e vakauqeta e dua na tamata me rokovi ira ka vakamareqeti ira na tani? Ni o vakasamataki ira na tamata o vakavulica ena masumasu, na cava o sa vakauqeti kina mo cakava me rawa ni ra vakila kece ni ra kidavaki ka gadrevi?

Mai na iVolanikalou: Joni 4; 2 Nifai 26:27–28, 33; Alama 1:26; 3 Nifai 18:22–25

iVakatakilakila
e vakavulici ira na gone ko tama

Sa rawa vei ira na qasenivuli mera vukei ira era vakavulica mera vakila ni ra lomani.

Na iVakabula e lomana ka dau masulaki ira e vakavulica.

Ni sa mai cava e dua na siga totoka ka veilaveti ni veivakavulici kei na veiqaravi ena kedra maliwa na Nifai, a raica o Jisu ni sa gauna me lako kina o Koya. A sikovi ira tale eso na tamata. “Dou lako ki na nomudou veivale,” a kaya o Koya, “ka vakarautaka na nomudou vakasama me baleta na mataka.” Ia o ira na tamata era se qai dabe toka ga e kea “ena wai ni matadra,” ka ra vakaraici koya matua me vaka era na kerea vua me tiko vata tale vakalailai kei ira.” Ni raica na nodra gagadre tawakilai ka “vakasinaiti ena yalololoma,” a tiko tale mada vakalailai o Jisu (3 Nifai 17:3, 5–6). A vakalougatataki ira na nodra tauvimate ka vakararawataki. Sa qai tekiduru o koya ka masu vata kei ira. A tagi vata kei ira, ka reki vata kei ira.

Vakasamataka mo vulica ena masumasu na nona vosa kei na nona ivalavala na iVakabula ena 3 Nifai 17. Vakasamataka vakatitobu na loloma a vakaraitaka vei ira e vakavulica o Koya. Vakaraica na ivakaraitaki eso ni Nona loloma ena veivanua tale eso ena ivolanikalou. Qai vakasamataki ira na tamata o vakavulica. Ko na vakaraitaka vakacava nomu lomani ira? Laiva me liutaki iko na Yalotabu. Kevaka e dredre mo vakila se vakaraitaka na nomu loloma vei ira o vakavulica, tekivu ena nomu vakadinadinataka na loloma ni Kalou. Qai , “masuta na Tamada e yalomudou taucoko me vakasinaiti kemudou ena loloma oqo; io na loloma sa solia vei ira era sa muria na Luvena ko Jisu Karisito ena yalodina.” (Moronai 7:48 Mo nanuma tiko ni nomu kauwai baleta na vakavulici ni lesoni ena sega ni vagolei iko tani mai na nomu vakaraitaka na loloma ena nomu vosa kei na nomu ivalavala. Na ivakarau ni nomu veimaliwai kei ira na tamata e tautauvata na kena bibi kei na veika o vakavulica vei ira.

Taro me vakasamataki vakatitobu: E sa vukei iko vakacava na iVakabula mo kila na Nona loloma vei iko? E sa vukei iko vakacava e dua na itubutubu se qasenivuli tale eso mo vakila na Nona loloma? Era kila beka na tamata o vakavulica ni o lomani ira? Era kila beka ni lomani ira na iVakabula?

Mai na iVolanikalou: Marika 6:31–42; Joni 13:3–16, 34–35; 15:12–13; 1 Korinica 13:1–7; 1 Joni 4:7–11

Eso na Sala mo Bulataka Kina na Veika o Vulica Tiko

  • Kevaka o vakavulica tiko e dua na kalasi, vulica na yacadra na vuli tiko ka vakayagataka ni o veivakavulici.

  • Vakaraitaka na nomu vakavinavinaka ni ra cau mai na vuli tiko.

  • Veimaliwai kei ira na vuli ni se bera kei na gauna o veivakavulici kina.

  • Vukei ira na vuli me ra tara cake e dua na draki ni veilomani kei na veidokai vakai ira.

  • Vakarorogo vakaidina—ni o veivakavulici tiko kei na so tale na gauna.

  • Cakava na cakacaka ni veiqaravi vei ira o vakavulica.

  • Mo tuvakarau mo veisautaka na nomu ituvatuva ni veivakavulici mo vakayagataka vakalevu kina na gauna ena ivakavuvuli e vakaibalebale vei ira o vakavulica.