Seminelí
Luke 24:1–12, 36–48


Luke 24:1–12, 36–48

Ko e Toetuʻu ‘a Sīsū Kalaisí

ʻĪmisi
Ko e ngeʻesi fonualoto ʻo Sīsū Kalaisí - fokotuʻu ʻi Kouseni, ʻIutā

Hili hono telio ʻo e Fakamoʻuí, naʻe ‘omi ʻe he kau ākonga faivelengá ha ngaahi kakala ki he fonualotó. Naʻe ʻikai ke nau ʻilo ʻa e sino ʻo e Fakamoʻuí kuo pekiá, ka naʻa nau maʻu ha ngeʻesi fonualoto. Naʻe fakahā ʻe he kau ʻāngeló kuo toetuʻu ʻa e ʻEikí. Kimui ange ʻi he efiafi ko iá, ʻi he fakataha mai ʻa e kau ākongá, naʻá Ne hā kiate kinautolu ʻo fakahā kiate kinautolu Hono sino kuo toetuʻú. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke fakalahi hoʻo mahino ki he Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí mo e founga ʻoku kaunga lelei ai ki hoʻo moʻuí.

Ko e Toetuʻu ‘a Sīsū Kalaisí

Vakaiʻi e fakatātā ʻo e ngeʻesi fonualoto ʻo Sīsū Kalaisi ʻoku maʻu ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoni ko ʻení, pea fakalaulauloto ki hoʻo tali ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení.

  • Ko e hā e ʻuhinga ʻo e fakatātā ko ʻení kiate koe?

1. Fakakaukau ki he meʻa ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e Toetuʻú pea mo hono ola ʻi hoʻo moʻuí ʻaki hono tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa akó. Te ke maʻu ha faingamālie ke toe lau ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi he fakaʻosinga ʻo hoʻo ako he ʻaho ní.

  • Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e toetu’ú?

  • ʻOku liliu fēfē nai ʻe hoʻo ʻilo mo e ngaahi tui fekauʻaki mo e Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí ʻa hoʻo moʻui fakatāutahá?

Hili hono foaki loto fiemālie ʻe Sīsū Kalaisi ʻEne moʻuí ʻi he kolosí, naʻe ʻohifo Hono sinó ʻo kofu ʻaki ha tupenu maʻa pea tuku ʻi ha fonualoto. Hili e Sāpaté, naʻe foki pongipongia ʻa Mele Makitaline mo ha kau fafine faivelenga kehe ki he fonualotó (vakai, Luke 24:10; Sione 20:11–18).

Lau ʻa e Luke 24:1–12, ʻo kumi ki he meʻa naʻa nau maʻu mo ako lolotonga ʻenau ʻi he fonualoto ʻo e Fakamoʻuí.

  • ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe fakakaukau mo ongoʻi ʻe he kau ākongá hili e meʻa ne nau mamata mo fanongo ki aí?

Hili pē ʻa e aʻusia ko ʻení, naʻe hā ʻa Sīsū Kalaisi ki ha ongo ākonga ʻi he hala ki ʻEmeasí (vakai, Luke 24:13–32). Naʻa nau foki ki Selusalema ke vahevahe ʻenau aʻusiá mo e kau ʻAposetoló (vakai, Luke 24:33–35).

Lau ʻa e Luke 24:36–48, ʻo kumi e meʻa naʻe hoko ʻi he taimi naʻe fakatahataha ai e kau ākonga ʻa Sīsuú ʻo aleaʻi ʻa e hā mai ʻa e Fakamoʻui kuo toetuʻú.

ʻE lava foki ke ke fakakaukau ke mamata ʻi he vitiō “The Risen Lord Appears to the Apostles (Ko e Hā ʻa e ʻEiki Kuo Toetuʻú ki he Kau ʻAposetoló)” (2:19), maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

Ko ha veesi fakataukei fakatokāteline ʻa eLuke 24:36–39 . Fakakaukau ke fakaʻilongaʻi e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné ʻi ha founga makehe koeʻuhí ke faingofua ange hoʻo maʻu kinautolú. Te ke ako lahi ange fekauʻaki mo e potufolofola fakataukei fakatokāteline ko ʻení ʻi he lēsoni hokó.

  • Ko e hā ʻoku makehe kiate koe ʻi he ngaahi veesi ko ʻení mei he folofola ʻa e Fakamoʻuí ki Heʻene kau ākongá?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ne hoko ai e niʻihi ʻo e ngaahi fuofua lea ʻa e Fakamoʻuí kiate kinautolú ko e “Fiemālie pē ʻa kimoutolu”? (Luke 24:36).

  • Ko e hā ʻokú ke ako mei he ngaahi veesi ko ʻení fekauʻaki mo e Fakamoʻuí mo e meʻa ʻokú Ne finangalo ke mahino ki Heʻene kau ākongá?

Ko hono fakalahi hoʻo mahino ki he Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí

Ko e moʻoni ʻe taha ʻoku tau ako mei he ngaahi veesi ko ʻení ʻoku maʻu ʻe Sīsū Kalaisi ha sino toetuʻu ʻo e kakano mo e hui.

  • ʻOku ʻuhinga ki he hā ke toetuʻú?

Toetuʻú, “ko hono fakatahaʻi ʻo e sino fakalaumālié mo e sino fakamatelie ʻo e kakano mo e hui hili ʻa e maté,” ʻoku malava ai ke tau takitaha maʻu ia koeʻuhí ko Sīsū Kalaisi (Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “ Toetuʻú,” scriptures.ChurchofJesusChrist.org). Tuʻunga ʻi Heʻene Fakaleleí mo e Toetuʻú, naʻe fakaʻatā ai ʻe he Fakamoʻuí ke tau takitaha moʻui pea hoko ʻo hangē ko Iá.

Fakalaulauloto ki ha faʻahinga fehuʻi pē ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí pea mo hono ʻuhinga ʻi hoʻo moʻuí. ʻOku hiki atu ʻi lalo ha ngaahi fehuʻi ʻe niʻihi te ke ala maʻu fekauʻaki mo e tokāteline ʻo e Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí. Fakakaukau ke hiki e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa akó.

  • Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke maʻu ʻe Sīsū Kalaisi ha sino ʻo e kakano mo e huí?

  • Ko e hā hono mahuʻinga ʻo e Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí ʻi heʻeku moʻuí?

Ko e founga ʻe taha ke maʻu ai e tali ki heʻetau ngaahi fehuʻí ko e fekumi ki he meʻa kuo akoʻi ʻe he kau palōfita mo e kau ʻaposetolo ʻa e ʻEikí. ʻOku ʻoatu ʻi lalo ha ngaahi akonaki meia ʻEletā D.Toti Kulisitofasoni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. ʻI hoʻo ako e ngaahi leá ni, kumi e tali ki ha niʻihi ʻo hoʻo ngaahi fehuʻí. Fakakaukau foki ke fekumi ʻi ha toe ngaahi lea kehe ʻa e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí kuo fakanofó ʻe ala tokoni atu kiate koe.

ʻĪmisi
Laʻitā ʻo ʻEletā D. Toti Kulisitofasoni Faitaaʻi ʻi Māʻasi 2020.

Fakakaukau angé ki he mahuʻinga ʻo e Toetuʻú ki hono aofangatuku pe ko hai moʻoni koā ʻa Sīsū ʻo Nāsaletí pea mo e ngaahi fakafekiki fakafilōsefá mo e ngaahi fehuʻi ʻo e moʻuí. Kapau ko e moʻoni naʻe toetuʻu ʻa Sīsū, ʻoku pau pē ke muimui mai ko e tokotaha fakalangi Ia. ʻOku ʻikai maʻu ʻe ha tokotaha matelie ha mālohi ʻiate ia pē ke toe moʻui hili haʻane mate. Ka koeʻuhí naʻá Ne toetuʻu, naʻe ʻikai [lava ai ʻa Sīsū ʻo] hoko ko ha tangata tufunga, faiako, taulaʻeiki pe palōfita pē. Koeʻuhí [naʻe toetuʻu ʻa Sīsū], ne pau pē ko ha ʻOtua [Ia], ʻio, ko e ʻAlo Tofu pē Taha ʻo e Tamaí.

Ko ia ai, ʻoku moʻoni e meʻa naʻá Ne akoʻí; he ʻoku ʻikai lava ke loi ʻa e ʻOtuá.

Ko ia ai, ko Ia ʻa e Fakatupu ʻo māmaní ʻo hangē ko ʻEne folofolá.

Ko ia ai, ʻoku moʻoni ʻa hēvani mo heli, ʻo hangē ko ia naʻá Ne akoʻí.

Ko ia ai, ʻoku ʻi ai ha maama ʻo e ngaahi laumālié ʻa ia naʻá Ne ʻaʻahi ki ai hili ʻEne pekiá.

Ko ia ai, ne pehē ʻe he ʻāngeló, te Ne toe hāʻele mai ʻo “pule ʻi he māmaní” [Ngaahi Tefito ʻo e Tuí 1:10].

Ko ia ai, ʻoku ʻi ai ʻa e Toetuʻu mo e fakamaauʻanga fakaʻosi ki he taha kotoa.

(D. Todd Christofferson, “Ko e Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí,” Liahona, Mē 2014, 113)

Kapau ʻe feʻunga ʻa e taimí, fakakaukau ke mamata ʻi he foʻi vitiō “ʻOkú Ne Moʻui - Fakamanatua e Toetuʻú he ʻOku Moʻui ʻa Sīsū Kalaisi” (2:26) ʻi hoʻo teuteu ke tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení. ʻOku maʻu ʻa e vitiō ko ʻení ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

2. Tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa akó:

  • Ko e hā te ke tānaki atu ki hoʻo tali ki he ngaahi fehuʻi ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoní?

  • Te ke fakamatalaʻi fēfē ʻa e toetuʻú ki ha taha ʻoku ʻikai maheni mo e akonaki ko ʻení?

  • ʻOku tokoniʻi fēfē ʻe he mahino ʻo e Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí hoʻo houngaʻia mo e ʻofa kia Sīsū Kalaisí?

Fili Pē: Fie Ako Lahi Ange?

Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai kiate au ʻa e Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí?

ʻI heʻene lea “Ko e Hā Kuo Fai ʻe Hotau Fakamoʻuí Maʻatautolú?” Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻa e founga ʻoku liliu ai kitautolu takitaha ʻe he Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí (Liahona, Mē 2021, 75–77).