Seminelí
ʻAlamā 36: “Naʻe ʻIkai Te u Toe Manatuʻi ʻa Hoku Ngaahi Mamahí”


“ʻAlamā 36: ‘Naʻe ʻIkai Te u Toe Manatuʻi ʻa Hoku Ngaahi Mamahí,’” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó (2024)

“ʻAlamā 36,” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó

ʻAlamā 36

“Naʻe ʻIkai Te u Toe Manatuʻi ʻa Hoku Ngaahi Mamahí”

ʻĪmisi
finemui fofonga fiefia

ʻE lava ke hoko hono vahevahe ʻo e ngaahi aʻusia fakalaumālié mo kinautolu ʻoku tau ʻofa aí ko ha maʻuʻanga ivi kiate kinautolu mo kitautolu. ʻI he lea ʻa ʻAlamā ki hono foha ko Hilamaní, naʻá ne fakamatala ki heʻene aʻusia ʻi heʻene mamata ki ha ʻāngeló, ongoʻi e mamahi ʻo ʻene ngaahi angahalá, pea mo hono fakatauʻatāinaʻi ia ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisí. ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke tafoki kia Sīsū Kalaisi ʻi he tui mo ongoʻi ʻa e fiefia ʻo ʻEne fakahaofí.

Ngaahi Fehangahangaí

Hiki ʻeni ʻi hoʻo tohinoa akó. Hili ʻa e foʻi taó, hiki ʻa e meʻa ʻokú ke pehē ko e fehangahangai ʻo e foʻi lea takitaha.

  • Mamahi →

  • Fakaʻiseʻisa →

  • Loto-mamahi →

Fakalaulauloto ki ha taimi naʻá ke faiangahala ai peá ke aʻusia ha ongo ʻi he toʻohemá. Kuo hoko nai e ongo ko iá ko e meʻa naʻá ke lisi ʻi he toʻomataʻú? Ko e hā e meʻa naʻe hokó ʻo malava ai ʻa e liliu ko iá?

ʻI he taimi ʻoku fakatupu ai ʻe he angahalá e ngaahi ongo ʻoku ʻikai leleí, ko e ʻEikí pē te Ne lava ʻo tokoniʻi kitautolu ke liliu e ngaahi ongo ko iá ki honau ngaahi fehangahangai ʻoku leleí.

Fakalaulauloto ki hono moʻoni ʻo e ngaahi fakamatala ko ʻení kiate koé:

  • ʻI he taimi kuó u faiangahala aí, ʻoku ou ʻilo ʻa e founga ke tafoki ai ki he ʻEikí ke maʻu ʻa e fakamolemolé, nongá, mo e ʻamanaki leleí.

  • ʻOku ou maʻu ha loto-falala te u lava ʻo liliu ʻi he tokoni ʻa e ʻEikí.

  • ʻOku ou tafoki maʻu pē ki he ʻEikí ki he tokoni ko ʻení.

Te ke ako he ʻahó ni ki he founga naʻe liliu ai e ngaahi ongoʻi mamahi lahi ʻa ʻAlamā ko e Siʻí ʻi heʻene ngaahi angahalá, ki ha ngaahi ongo ʻo e fiefia mo e nonga ʻi heʻene tangi ki he Fakamoʻuí. ʻI hoʻo akó, kumi e founga te ke lava ai ʻo fekumi ki he tokoni ʻa e ʻEikí ke ikunaʻi ʻa e angahalá mo hono ngaahi olá pea aʻusia ʻa e fiefiá ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisi.

Ko e fuʻu liliu lahi ʻa ʻAlamaá

Hili hono fakafisingaʻi ʻe he kau Sōlamí ʻa e ongoongolelei naʻe akoʻi kiate kinautolú, naʻa nau kau mo e kau Leimaná ke ueʻi hake kinautolu ke nau ʻita ki he kau Nīfaí. Naʻe ʻohofi leva ʻe he kau Sōlamí mo e kau Leimaná ʻa e kau Nīfaí, ʻo iku ai ki ha tau lahi. Ko e tokolahi ʻo e kau Nīfaí naʻe “fakaʻau ke fefeka” honau lotó ʻo fakafepaki ki he folofola ʻa e ʻOtuá (ʻAlamā 35:15). Naʻe ui fakataha ʻe ʻAlamā hono ngaahi fohá ke “tuku kiate kinautolu taki taha ʻa ʻene enginakí, ʻi he ngaahi meʻa ʻoku kau ki he māʻoniʻoní,” ko ha tali ki he hōloa fakalaumālie ʻa e kau Nīfaí (ʻAlamā 35:16). Naʻá ne ʻuluaki talanoa mo hono foha ko Hilamaní ʻo fakamatalaʻi ʻene aʻusia ʻi hono fakaului iá.

ʻĪmisi
ko hono fakaului ʻo ʻAlamā ko e Siʻí
  • Ko e hā ʻokú ke manatuʻi fekauʻaki mo ʻAlamā ko e Siʻí pea ko e hā ʻoku fakahaaʻi ʻi he fakatātā ko ʻení?

Lau ʻa e ʻAlamā 36:6–11 pea kumi e ngaahi fakaikiiki naʻe ʻikai ke ke maʻú.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ko ‘ení:

    • ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe fuʻu mālohi pehē ai e ngaahi lea ʻa e ʻāngeló kia ʻAlamaá?

    • Makehe mei he mamata ki ha ʻāngeló, ko e hā ha meʻa te ne ala tataki ha taha ke ne ʻiloʻi ʻoku fiemaʻu ke ne liliú?

ʻE lava ke tokoni hono fakaʻilongaʻi ʻo e ngaahi potufolofolá ke mahino lelei ange kiate koe mo ke manatuʻi ʻa e meʻa ʻoku akoʻi ʻe he folofolá. ʻE ala tokoni ia ke faingofua ange ai hoʻo sioloto ki he ngaahi sīpinga pe fakafehoanaki ʻi he folofolá. Te ne lava foki ʻo ʻai ke faingofua ange hono kumi e ngaahi potufolofola mahuʻingá ʻamui ange. ʻE lava ke kau ʻi hono fakaʻilongaʻí ʻa hono laineʻi, siakaleʻi, mo fakaʻilongaʻi ʻa e ngaahi foʻi leá mo e ngaahi kupuʻi leá.

Lau ʻa e fakamatala ʻa ʻAlamā ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ki he meʻa naʻá ne aʻusia mo ongoʻi lolotonga ʻa e ʻaho ʻe tolu naʻe ʻikai ke ne toe lava ai ʻo ngaué. Fakakaukau ke fakaʻilongaʻi ʻa e meʻa ʻoku fokotuʻu atú.

  • ʻAlamā 36:12–16: ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻokú ne fakamatalaʻi e ongo ʻa ʻAlamā fekauʻaki mo ʻene ngaahi angahalá

  • ʻAlamā 36:17–18: ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻoku nau fakahaaʻi ʻa e meʻa naʻe manatuʻi mo fai ʻe ʻAlamā ʻo tupu ai ʻene liliú

  • ʻAlamā 36:19–21: ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻokú ne fakamatalaʻi hono ongoʻi ʻe ʻAlamā ha meʻa ne fehangahangai pe kehe mei he meʻa naʻá ne ʻuluaki aʻusiá

  • Ko e hā ʻokú ke mālieʻia ai fekauʻaki mo e meʻa naʻe tupu ai e liliu ʻa ʻAlamaá?

  • Ko e hā ha ngaahi moʻoni te tau lava ʻo ako mei heʻene aʻusiá?

Ko ha moʻoni ʻe taha te tau lava ʻo akó ko e ʻoku maʻu ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e mālohi ke fakatauʻatāinaʻi kitautolu mei he mamahi ʻo ʻetau ngaahi angahalá pea fakafonu ʻaki kitautolu ʻa e fiefiá.

  • Naʻe fakaafeʻi fēfē ʻe ʻAlamā ʻa e mālohi ʻo e Fakamoʻuí ke fakahaofí?

Lau ʻa e ongo fakamatala ko ʻení, pea fakakaukau ki he founga ʻokú na tokoniʻi ai koe ke toe mahino ange ʻa e ngaahi moʻoni ʻoku tau ako mei he meʻa naʻe aʻusia ʻe ʻAlamaá. Te ke lava ʻo hiki ha tatau ʻo ha kupuʻi lea ʻokú ke fie manatuʻi ki he ngaahi noutí pe ʻi he tafaʻaki ʻo hoʻo folofolá.

Naʻe fakamatalaʻi ʻe Palesiteni Poiti K. Peeka (1924–2015) ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

ʻOku ʻikai fiemaʻu ke ke ʻilo ʻa e meʻa kotoa pē kimuʻa pea toki ngāue ʻa e mālohi ʻo e Fakaleleí maʻaú. Tui kia Kalaisi; ʻoku kamata ʻene ngāué ʻi he ʻaho ʻokú ke kole aí! (Boyd K. Packer, “Washed Clean,” Ensign, May 1997, 10)

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Niila L. ʻEnitaseni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

ʻI he taimi ʻoku tau vete moʻoni ai ʻetau ngaahi angahalá, pea fakafoki ʻa e meʻa te tau lavá kiate ia naʻá tau fakalaveaʻí, pea siʻaki ʻetau ngaahi angahalá ʻaki ʻetau tauhi e ngaahi fekaú, ʻoku tau fou atu ʻi he founga te tau maʻu ai e fakamolemolé. ʻE ʻalu pē taimí, mo ʻetau ongoʻi ʻa e mole atu e mafatukituki ʻetau mamahí, pea toʻo “atu ʻa e ongoʻi halaiá mei hotau lotó” pea ʻomai ʻa e “fiemālie ʻo e konisēnisí.” (Neil L. Andersen, “Fakatomala … Koeʻuhí Ke u Fakamoʻui ʻa Kimoutolu,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2009, 42)

  • Ko e hā mo ha toe ngaahi fakakaukau naʻá ke maʻu mei he ongo fakamatalá?

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Fili ha taha ʻo e ongo tūkunga ko ʻení pea hiki ha tali ʻo fakatefito ʻi hoʻo ngaahi fakakaukaú mo e meʻa kuó ke ako he ʻaho ní. Fakapapauʻi ʻokú ke fakaʻaongaʻi ha veesi ʻe taha pe lahi ange mei he ʻAlamā 36 ʻi hoʻo talí.

    Ko e hā te ke talaange ki ha toʻu tupu ʻokú ne:

    • Ongoʻi ha fakaʻiseʻisa mo ha mamahi lahi koeʻuhí ko ʻene ngaahi angahalá.

    • Ongoʻi ʻoku ʻikai kovi ʻene ngaahi angahalá pea te ne fakaleleiʻi kinautolu ʻi he fakalau ʻa e taimí ʻo ʻikai fakatomala.

Tuku ha kiʻi taimi ke ke fakakaukau ai ki ho tūkungá mo e founga ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ai e lēsoni ʻo e ʻaho ní ʻi hoʻo moʻuí. Fakakaukau ki ha meʻa ʻe taha te ke ala fai he ʻahó ni ke tafoki ai ki he Fakamoʻuí pea fakaafeʻi Hono mālohi faifakahaofí ki hoʻo moʻuí.