Seminelí
ʻAlamā 34:17–41: Ko e Moʻuí Ni ko e Taimi Ia ke Teuteu Ai ke Feʻiloaki mo e ʻOtuá


“ʻAlamā 34:17–41: Ko e Moʻuí Ni ko e Taimi Ia ke Teuteu Ai ke Feʻiloaki mo e ʻOtuá,” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó (2024)

“ʻAlamā 34:17–41,” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó

ʻAlamā 34:17–41

Ko e Moʻuí Ni ko e Taimi Ia ke Teuteu Ai ke Feʻiloaki mo e ʻOtuá

ʻĪmisi
ko ha ipu sioʻata lau taimi

Kuó ke fifili nai pe ʻe fēfē ha feʻiloaki mo e Tamai Hēvaní hili ʻa e moʻui ko ʻení? Naʻe fakamanatu ʻe ʻAmuleki ki he kakai Sōlamí “ko e moʻuí ni ko e taimi ia … ke teuteu ai ke feʻiloaki mo e ʻOtuá” (ʻAlamā 34:32) peá ne kōlenga kiate kinautolu ke ʻoua ʻe fakatoloi ʻa e ʻaho ʻo ʻenau fakatomalá. ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi koe ʻi hoʻo feinga ke teuteu ke feʻiloaki mo e ʻOtuá.

Ko e mahuʻinga ʻo e teuteú

Fakakaukau ki ha meʻa naʻe pau ke ke teuteu ki ai ʻi hoʻo moʻuí, hangē ko ha sivi, fakaʻaliʻali, pe ha meʻa fakasipoti.

  • Ko e hā ha ngaahi founga naʻá ke fakaʻaongaʻi ke tokoniʻi koe ke ke mateuteú?

  • Ko e hā ha ngaahi meʻa naʻá ne fakafaingataʻaʻiaʻi pe ʻe lava ke ne fakafaingataʻaʻiaʻi ʻa e teuteú?

Manatuʻi naʻe malanga ʻa ʻAlamā mo ʻAmuleki ki ha kulupu ʻo e kau Sōlami naʻe kapusi ki tuʻa mei honau ngaahi falelotú koeʻuhí ko ʻenau masivesivá. Naʻe teʻeki ai tui ʻa e kau Sōlami ko ʻení kia Sīsū Kalaisi kimuʻa (vakai ki he ʻAlamā 31:16), ko ia naʻe naʻinaʻi ai ʻa ʻAlamā mo ʻAmuleki kiate kinautolu ke fokotuʻu ha feituʻu ʻi honau lotó ke tupulaki ai ha fakamoʻoni ki he Fakamoʻuí (vakai ki he ʻAlamā 32:27–28; 34:4–6). Lolotonga hono akoʻi ʻe ʻAmuleki ʻa e kakai ko ʻení, naʻá ne vahevahe ha meʻa ʻoku totonu ke tau teuteu kotoa ki ai.

Lau ʻa e ʻAlamā 34:32, ʻo kumi e meʻa naʻe akoʻi ʻe ʻAmulekí.

ʻOku tau ako mei he ngaahi akonaki ʻa ʻAmulekí, ko e moʻuí ni ko e taimi ia ke tau teuteu ai ke feʻiloaki mo e ʻOtuá.

  • Ko e hā ha ngaahi tōʻonga fakakaukau mo ha ngaahi ʻulungaanga ʻokú ke ʻamanaki ki ai mei ha taha ʻoku teuteu ke feʻiloaki mo e ʻOtuá?

Tuku ha kiʻi taimi ke ke fakalaulauloto ai ki he ngaahi ongo ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e foki ki he ʻao ʻo e ʻOtuá. Fakakaukau pe ʻokú ke fāifeinga ke foki moʻui taau ki Hono ʻaó pea mo e meʻa ʻe ala tohoakiʻi koe mei he taumuʻa ko iá. ʻI he hokohoko atu hoʻo akó, fakakaukau ki ha ngaahi founga te ke lava ai ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi akonaki ʻi he ʻAlamā 34 ke tokoniʻi koe ke ke mateuteu lelei ange ke feʻiloaki mo e ʻOtuá.

Ngaahi founga te tau lava ai ʻo teuteu ke feʻiloaki mo e ʻOtuá

ʻOku tokoni ha konga lahi ʻo e ngaahi akonaki ʻa ʻAmuleki ʻi he ʻAlamā 34 ke mahino kiate kitautolu ʻa e founga te tau lava ai ʻo teuteu he taimí ni ke feʻiloaki mo e ʻOtuá.

Fili ha folofola ʻe tolu pe lahi ange mei he ngaahi veesi ʻi laló ke ako, ʻo kumi e ngaahi akonaki ʻe lava ʻo tokoni ke tau teuteu ai ke feʻiloaki mo e ʻOtuá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ko ʻení ki he ngaahi folofola ʻe tolu naʻá ke fili ke akó:

    • Ko e hā e meʻa naʻe akoʻi ʻe ʻAmuleki ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ʻe lava ʻo tokoni atu ke ke teuteu ai ke feʻiloaki mo e ʻOtuá?

    • ʻE tokoni fēfē ʻa e muimui ki he ngaahi akonaki ko ʻení ke tau toe mateuteu ange ai ke foki moʻui taau ki he ʻao ʻo e ʻOtuá?

    • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e ʻulungaanga mo e finangalo ʻo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi mei he ngaahi veesi naʻá ke akó?

ʻOua naʻá ke fakatoloi hoʻo fakatomalá

Vakai ki he fakamatala ʻa ʻAmuleki ʻi he veesi 33: “ʻOua naʻa mou toloi ʻa e ʻaho ʻo hoʻomou fakatomalá ʻo aʻu ki he ngataʻangá.” Fakakaukau ke fakaʻilongaʻi e foʻi kupuʻi lea ko ʻení ʻi hoʻo folofolá.

  • Ko e hā ʻe ala ʻahiʻahiʻi ai ha kakai ʻe niʻihi ke fakatoloi ʻenau fakatomalá?

Lau ʻa e ʻAlamā 34:33–35, ʻo kumi ki he ngaahi ʻuhinga naʻe tapou ai ʻa ʻAmuleki ke ʻoua naʻa tau fakatoloi ʻetau fakatomalá.

ʻOku akoʻi kitautolu ʻe lava ke hoko ʻa e fakatomalá ʻi he maama tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié (vakai ki he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:31, 33, 58). Ka kuo fakamamafaʻi mai ʻe he kau palōfita ʻi he folofolá mo e [kau palōfita] ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní ʻa hono mahuʻinga ko ia ke tau fakatomala ʻi he moʻui fakamatelié. Naʻe ʻomi ʻe ʻEletā Melevini J. Pālati [1873–1939] ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻa e fakahinohino ko ʻení:

ʻOku faingofua ange ke ikunaʻi mo tauhi ki he ʻEikí he taimi ʻoku taha ai e kakanó mo e laumālié. Ko e taimi ʻeni ʻoku faingofua ange hono tākiekina mo hono uesia e tangatá mo e fefiné. … Ko e moʻuí ni ko e taimi ia ke fakatomala aí. (Melvin J. Ballard: Crusader for Righteousness (1966), 212–13; fakaʻaongaʻi ʻi he lea ʻa Dallin H. Oaks, “Maʻa he Fakatomalá,” Ensign pe Liahona, Mē 2019, 94)

  • Ko e hā ʻoku tokoni atu ʻa e veesi 33–35 mo e fakamatala ko ʻení ke mahino kiate koe fekauʻaki mo e ʻuhinga ʻoku ʻikai totonu ai ke tau fakatoloi ʻetau fakatomalá?

Ko e fakatomalá ko ha konga mahuʻinga ia ʻo e teuteu ke foki ki he ʻao ʻo e ʻOtuá. Manatuʻi ʻoku foaki ʻofa mai ʻe he ʻEikí ʻa e ʻaloʻofá kiate kinautolu ʻoku fāifeinga ke fakatomalá, ʻo aʻu ki he taimi ʻoku faingataʻa ai ke nau ikunaʻi ha ngaahi angahala ʻe niʻihi.

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Niila L. ʻEnitaseni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

Ko e taimi ʻe niʻihi ʻi heʻetau fakatomalá, ʻi heʻetau feinga fakaʻaho ke tau hoko ʻo toe anga faka-Kalaisi angé, ʻoku tau fakatokangaʻi ʻoku tau toutou fekuki mo e ngaahi faingataʻa tatau. …. ʻOua te mou loto-foʻi. Kapau ʻoku mou feinga mo ngāue ke fakatomala, ʻoku mou ʻi he [hala] ʻo e fakatomalá. (Neil L. Andersen, “Fakatomala …. Koeʻuhí Ke u Fakamoʻui ʻa Kimoutolu,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2009, 41)

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ko ‘ení:

    • Ko e hā ha meʻa te ke lava ʻo vahevahe mei he ngaahi akonaki ʻa ʻAmuleki ʻi he ʻAlamā 34:30–38 ʻe ala tokoni ki ha taha ʻoku ʻahiʻahiʻi ke tatali ki ha taimi ʻamui ange ʻi he moʻuí ke fakatomala mo liliu ai?

    • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ʻa e fakatomalá, neongo e ngaahi ʻuhinga ʻoku maʻu ʻe he tokotaha ko ʻení ke ʻoua te ne fakahoko iá?

    • Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻe lava ke ne poupouʻi ʻa e tokotaha ko ʻení ke vave ʻene fakatomalá mo toutou fakahoko iá?

Fakakaukau ki he meʻa kuó ke ako mo ongoʻi he ʻahó ni fekauʻaki mo e teuteu ke feʻiloaki mo e ʻOtuá pea mo e ʻikai fakatoloi ʻa e fakatomalá. Fakakaukau ki he ngaahi angafai ʻokú ke fakaʻamu ke fakahoko koeʻuhí ko e meʻa kuó ke ako he ʻaho ní. Lekooti hoʻo ngaahi fakakaukaú mo e ongo fakalaumālié ʻi hoʻo tohinoa akó.