Seminelí
Fakataukei Fakatokāteliné: ʻAlamā 34:9–10—“Kuo Pau ke Fai ha Fakalelei, … ko ha Feilaulau Taʻefakangatangata mo Taʻengata.”


“Fakataukei Fakatokāteliné: ʻAlamā 34:9–10—‘Kuo Pau ke Fai ha Fakalelei, … ko ha Feilaulau Taʻefakangatangata mo Taʻengata,’” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó (2024)

“Fakataukei Fakatokāteliné: ʻAlamā 34:9–10,” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó

Fakataukei Fakatokāteliné: ʻAlamā 34:9–10

“Kuo Pau ke Fai ha Fakalelei, … ko ha Feilaulau Taʻefakangatangata mo Taʻengata.”

ʻĪmisi
Kalaisi ʻi he funga kolosí

Naʻá ke ako ʻi ha lēsoni kimuʻa fekauʻaki mo e Fakalelei taʻefakangatangata mo taʻengata ʻa Sīsū Kalaisí. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke ako maʻuloto e potufolofola mo e kupuʻi lea folofola mahuʻinga ki he ʻAlamā 34:9–10, fakamatalaʻi ʻa e tokāteline ʻoku akoʻi ʻi he ongo veesi ko ʻení, pea fakaʻaongaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié ʻi ha ngaahi tūkunga moʻoni ʻo e moʻuí ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e potufolofola ko ʻení.

Fakamatalaʻí mo e ako maʻulotó

Kuó ke fakatokangaʻi nai ʻe faingofua ange ke mahino ha meʻa ki ho ʻatamaí ʻi hano fakamatalaʻi ia ʻi he leá? Ko e taha ʻo e ngaahi taumuʻa ʻo e fakataukei fakatokāteliné ke ʻoatu kiate koe ha ngaahi faingamālie ke ke fakamatalaʻi ʻa e tokāteline mei he ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné ʻi he ngaahi lea pe ʻaʻaú.

ʻI hoʻo ako fakamuimui ʻa e ʻAlamā 34:9–10, naʻá ke ʻilo ai ka ne taʻeʻoua ʻa e Fakalelei taʻefakangatangata mo taʻengata ʻa Sīsū Kalaisí, ʻe hē ʻo taʻengata ʻa e faʻahinga kotoa ʻo e tangatá.

Fakakaukauloto naʻá ke maʻu ha faingamālie ke fakamatalaʻi ʻa e ʻuhinga ʻo e ʻAlamā 34:9–10 ki ha taha ʻoku siʻi ʻaupito ʻene ʻilo fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí. Fakaʻaongaʻi ha kiʻi taimi ke toe vakaiʻi ai e ongo veesi ko ʻení pea fakaʻilongaʻi pe hiki ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea te ke fiemaʻu ke mahino ki he tokotaha ko ʻení.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali ‘a e fehuʻi ko ‘ení:

    • Te ke fakamatalaʻi fēfē nai e ngaahi akonaki ʻo e ʻAlamā 34:9–10 ʻi he ngaahi lea pe ʻaʻau?

Ko e kupuʻi lea folofola mahuʻinga ki he ʻAlamā 34:9–10 ko e: “Kuo pau ke fai ha fakalelei, … ko ha feilaulau taʻefakangatangata mo taʻengata.”

Ke tokoni ke ke ako maʻuloto ʻa e potufolofolá mo e kupuʻi lea mahuʻinga he folofolá, toutou tohiʻi ʻa e “Kuo pau ke fai ha fakaleleí, … ” ʻi ha laʻipepa kae ʻoua kuó ke maʻuloto ʻa e konga ko ʻeni ʻo e kupuʻi leá. Fai leva ʻa e meʻa tatau ki he konga hono ua ʻo e kupuʻi leá: “ko ha feilaulau taʻe-fakangatangata mo taʻengata.” Ko hoʻo maʻuloto pē ʻa e konga hono uá, toe lau fakataha ʻa e potufolofolá kotoa mo e kupuʻi lea mahuʻingá kae ʻoua kuó ke maʻuloto kotoa ia.

Akoako hono fakaʻaongaʻí

Te ke lava nai ʻo manatuʻi e ngaahi hingoa ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻe tolu ʻo hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié? Sio angé pe te ke lava ʻo toutou lea ʻaki kinautolu kae ʻoua ʻe toe sio ki ai. ʻO ka ke ka fiemaʻu ha tokoni, toe fakamanatu e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻaki hano ako ʻa e palakalafi 5–12 ʻo e konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné (2022). Te ke maʻu ha ngaahi faingamālie ke toe vakaiʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení pea akoako fakaʻaongaʻi kinautolu lolotonga e lēsoni ko ʻení.

Fakakaukauloto naʻe kole atu ke ke akoʻi ha lēsoni fekauʻaki mo e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ʻi hoʻo kalasi Lautohi Faka-Sāpaté. ʻOku kau ʻi hoʻo teuteú hoʻo fetuʻutaki ki ha finemui ʻi hoʻo uōtí ko hono hingoá ko ʻŌlive, pea kole ange ke ne vahevahe ʻene ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e founga kuo faitāpuekina ai ʻe Sīsū Kalaisi ʻene moʻuí koeʻuhí ko ʻEne Fakaleleí.

ʻOku fakaʻohovale kiate koe ʻa e tali ʻa ʻŌlivé. ʻOkú ne pehē, “Ko hono moʻoní, ʻoku ou tui ʻoku lelei ʻa e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ki he kakai tokolahi, ka ʻoku ʻikai ke u toe fakapapauʻi ʻa e lahi hono ʻaonga kiate aú koeʻuhí ko ha niʻihi ʻo e ngaahi fehalaaki kuó u faí pea hokohoko atu ke fakahokó. ʻOku ʻi ai ha ngaahi angahala ʻe niʻihi ʻoku ʻikai ke u ʻiloʻi pe te u lava ʻo ikunaʻi.”

ʻI he hokohoko atu hoʻo teuteu hoʻo lēsoní, ʻokú ke kei fakakaukau pē ki he ngaahi fakamatala ʻa ʻŌlivé mo fakaʻamu ke tokoniʻi ia. Fakakaukau ki he founga ʻe ala tokoni ai e ngaahi akonaki ʻi he ʻAlamā 34:9–10 mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié ki he hohaʻa ʻa ʻŌlivé.

Ngāue ʻi he Tuí

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ʻoku felāveʻi mo ha taha ʻo e ngaahi meʻa ʻoku lisi atu ko ʻení:

    • ʻOkú ke pehē ko e hā ha ngaahi ngāue faivelenga pau ʻe lava ke fakahoko ʻe ʻŌlive ke tokoni kiate iá?

    • Ko e hā ha meʻa te ke lava ʻo akoʻi kia ʻŌlive fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi mo ʻEne Fakaleleí ʻa ia ʻe ala tokoni kiate ia ke ngāue ʻi he tuí? ʻE tokoni fēfē ʻa e ngaahi akonaki ʻi he ʻAlamā 34:9–10?

Ki ha ngaahi fakakaukau kehe fekauʻaki mo e founga ʻe lava ke ngāue ai ʻa ʻŌlive ʻi he tuí, te ke lava ʻo lau ʻa e palakalafi 5–7 ʻo e konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné.

Vakaiʻi ʻa e ngaahi fakakaukaú pe ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali ha fehuʻi ʻe taha pe lahi ange ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení:

    • ʻOkú ke pehē ʻe ʻafioʻi fēfē ʻe he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ki ha hohaʻa ʻo hangē ko ia ʻoku maʻu ʻe ʻŌlivé?

    • Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke manatuʻi ʻe ʻŌlive ko e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí ʻoku “taʻe-fakangatangata mo taʻengatá” (ʻAlamā 34:10)?

    • ʻE tokoni fēfē nai hono manatuʻi ʻoku hinga pea mole ʻa e meʻa kotoa pē ʻo ka taʻe kau ai ʻa e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí, ke kehe ʻene vakai ki heʻene hohaʻá?

Ki ha ngaahi fakakaukau kehe fekauʻaki mo e founga ʻe lava ke vakaiʻi ai ʻe ʻŌlive ʻa e ngaahi fakakaukaú pe ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá, te ke lava ʻo lau ʻa e palakalafi 8 ʻo e konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné.

Fekumi ke maʻu ha mahino lahi ange ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ʻoku felāveʻi mo ha taha ʻo e ngaahi meʻa ʻoku lisi atu ko ʻení:

    • Ko e hā ha faʻahinga maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangi te ke fokotuʻu kia ʻŌlive ke tokoni ke ne maʻu ha fakahinohino mo ha tatakí? Ko e hā hono ʻuhingá?

    • Makehe mei he ʻAlamā 34:9–10, ko e hā ha potufolofola pe fakamatala mei ha taki ʻo e Siasí te ke lava ʻo vahevahe mo ʻŌlivé? ʻE tokoni fēfē nai ʻeni kiate iá?

Ki ha ngaahi fakakaukau kehe fekauʻaki mo e founga ʻe lava ke fekumi ai ʻa ʻŌlive ki ha mahino lahi ange ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí, te ke lava ʻo lau ʻa e palakalafi 11–12 ʻo e konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné.