Seminelí
Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié, Konga 4: Ko Hono Kumi ha Ngaahi Tali ki he Ngaahi Fehuʻi Fakalaumālié


“Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié, Konga 4: Ko Hono Kumi ha Ngaahi Tali ki he Ngaahi Fehuʻi Fakalaumālié,” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó (2024)

“Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié, Konga 4,” Tohi ʻa Molomoná - Tohi Lēsoni ʻa e Tokotaha Akó

Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié, Konga 4

Ko Hono Kumi ha Ngaahi Tali ki he Ngaahi Fehuʻi Fakalaumālié

ʻĪmisi
tokotaha ako ʻokú ne ʻeke ha fehuʻi

Mahalo te ke maʻu he taimi ʻe niʻihi ha ngaahi fehuʻi fakalaumālie pe hohaʻa fekauʻaki mo ha ngaahi tefito fakatokāteline, fakataautaha, fakasōsiale, pe fakahisitōlia. ʻI hoʻo maʻu ha ngaahi fehuʻi pe hohaʻa peheé, te ke lava ʻo ngāue ʻi he tui, vakavakaiʻi e ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá, pea mo fekumi ki ha mahino lahi ange ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí. ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoni ke ke toe vakaiʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié.

Ko e ngaahi fakafeʻātungia ki he tuí

Lau e ongo tūkunga ko ʻení.  ChurchofJesusChrist.org.

Ko ʻEsiliní ko ha finemui ia naʻe fanongo ʻi ha meʻa mei hano kaungāmeʻa fekauʻaki mo e Siasí, ʻa ia naʻá ne hohaʻasi ia. Naʻá ne ongoʻi naʻe fūfuuʻi ʻa e fakamatala naʻá ne fanongo aí meiate ia pea naʻe lohiakiʻi ia ʻi he ʻikai tomuʻa fakahā ange ʻa e ngaahi meʻá ni kimuʻa ʻi heʻene moʻuí. Naʻe kamata ke ne talanoa ki he niʻihi kehe ne nau loto-mamahi tataú, pea naʻá ne lau ha ngaahi fakamatala tukuhifo fekauʻaki mo e kaveingá.

Naʻe ako ʻa Hiuko fekauʻaki mo ha kaveinga fakatokāteline faingataʻa ʻi he seminelí peá ne ʻalu ki he ʻinitanetí ke ako lahi ange ai. Naʻá ne mamata ki ha ngaahi maʻuʻanga tokoni naʻe fakaangaʻi ai ʻa e Siasí fekauʻaki mo e kaveingá ni. ʻI heʻene fie ʻiló, naʻá ne mamata ʻi ha foʻi vitiō naʻe fakatātaaʻi hala ai e ngaahi akonaki ʻa e Siasí fekauʻaki mo e tefitó. Naʻe hoko ʻa e aʻusia ko ʻení ko e fuofua taimi ia ke ne fakafehuʻia ai ʻa hono moʻoni ʻo e Siasí ʻi heʻene moʻuí.

  • Te ke ongoʻi fēfē nai ʻi he ongo tūkunga ko ʻení?

  • ʻOkú ke pehē te ke tali fēfē iá?

ʻE lava ke faingataʻa hono maʻu ha ngaahi fehuʻi fakalaumālie fekauʻaki mo ha ngaahi kaveinga fakatokāteline, fakataautaha, fakasōsiale, pe fakahisitōlia ka ʻoku ʻikai ha tali ki aí. Fakakaukau ki ha ngaahi fehuʻi pehē ʻokú ke ala maʻu pea fakakaukau ke lisi kinautolu ki he lēsoni ko ʻení.

ʻOku ʻi ai ha ngaahi meʻa te ke lava ʻo ako mo fakahoko ʻe lava ʻo tokoni atu ke ke tali e ngaahi fehuʻí pe hohaʻá ʻi he angatonu mo e tui. ʻI hoʻo ako e lēsoni ko ʻení, fakakaukau ki he founga ʻe lava ke tokoniʻi ai koe ʻe he fakamatala ʻokú ke akó ke tali hoʻo ngaahi fehuʻí ʻi he falala ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi.

Ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié

ʻE lava ke tataki koe ʻe he ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi hoʻo feinga ke maʻu ha fakahinohino mo ha mahino fekauʻaki mo e ngaahi fehuʻi fakalaumālié:

  • Ngāue ʻi he tuí.

  • Vakaiʻi e ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá.

  • Fekumi ki ha fakamatala lahi ange ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí.

Ngāue ʻi he tuí

Lau e ongo tūkunga ko ʻení.  ChurchofJesusChrist.org ʻE lava foki ke mou lau ʻa e palakalafi 5–7 ʻi he konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné (2022) kimuʻa pea lau e ongo tūkungá.

Hili hono ʻiloʻi ʻe ʻEsilini ʻa e meʻa naʻá ne faí, naʻá ne fuʻu loto-mamahi ʻaupito pea ʻikai ke ne toe ʻalu ki he lotú. Naʻe laka hake ʻi he taʻu ʻe tahá ʻa ʻene fakamamaʻo mei he Siasí. Naʻe fāifai pea ʻeke ange ʻe hano kaungāmeʻa ofi pe ko e hā kuo ʻikai ke ne toe kau ange aí. Naʻe vahevahe ange ʻe hono kaungāmeʻá ha lea konifelenisi lahi naʻá ne pehē ʻe ala tokoni pea naʻe fakaafeʻi ia ʻe hono kaungāmeʻá ke ne lotua ʻa e meʻa naʻá ne laú.

Naʻe tukulotoʻi pē ʻe Hiuko ʻene veiveiuá mo e loto-hohaʻá kae hokohoko atu pē ʻene ʻalu ki he lotú. Ka naʻe ʻikai mole ʻene ongoʻi puputuʻú. Naʻe aʻu ki ha tuʻunga, naʻá ne maʻu ai ha ongo mālohi ʻaupito ʻoku totonu ke ne talanoa ki heʻene ongomātuʻá fekauʻaki mo e ngaahi meʻa naʻá ne hohaʻa ki aí. Ko e fuofua ongo fakalaumālie ia naʻá ne fakatokangaʻi talu mei heʻene aʻusia ʻi he ʻinitanetí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ko ‘ení:

    • Ko e hā ha founga ʻokú ke vakai ai ki ha ngāue pe ʻikai ngāue ʻa ʻEsilini mo Hiuko ʻi he tuí?

    • Ko e hā te ke pehē te ne ala poupouʻi kinaua ke tafoki ki he ʻOtuá ko ha tali ki heʻena ngaahi faingataʻaʻiá?

    • Ko e hā ha ngaahi potufolofola ʻe lava ʻo tokoni ki ha taha ke ngāue ʻi he tuí ʻi he taimi ʻokú ne maʻu ai ha fehuʻi ʻoku ʻikai faingofua hono talí?

    Lisi ha potufolofola ʻe taha pe lahi ange ʻi hoʻo tohinoa akó pea fakamatalaʻi ʻa e ʻuhinga ʻokú ke ongoʻi ai ʻe ala ʻaongá. Kapau ʻoku faingataʻa ke maʻu ha potufolofola, toe vakaiʻi e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné mo e ngaahi kupuʻi lea mahuʻinga ʻo e folofolá ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné.

Vakaiʻi e ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá

Toe vakaiʻi ʻa e palakalafi 8–10 ʻi he konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ko ‘ení:

    • Naʻe mei tokoni fēfē nai kia ʻEsilini pe Hiuko ʻa hono sivisiviʻi e ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá ʻi he taimi ne na ʻuluaki veiveiua aí?

    • Naʻe mei tokoni fēfē nai ia kiate kinaua ʻi hona ongo tūkunga lolotongá?

    • Ko e hā te ke fiemaʻu ke mahino kia Hiuko pe ʻEsilini fekauʻaki mo e ʻOtuá mo ʻEne palaní ʻi he tuʻunga ko ʻeni ʻo ʻena moʻuí?

Fekumi ke maʻu ha mahino lahi ange ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí.

Lau ʻa e palakalafi 11–12 ʻi he konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné.

Lau e ongo tūkunga ko ʻení.  ChurchofJesusChrist.org.

Naʻe fakakaukau ʻa ʻEsilini ke ne lau e lea konifelenisi lahi naʻe fokotuʻu ange ʻe hono kaungāmeʻá. ʻI heʻene laú, naʻá ne ongoʻi ha nonga mo ha fiemālie naʻe kehe ʻaupito ia mei he meʻa naʻá ne ongoʻi he taimi naʻá ne lau ai ʻa e fakamatala ʻoku ʻikai lelei fekauʻaki mo e Siasí. Naʻá ne ongoʻi ha fakapapau fakataautaha naʻe ʻi ai ha lelei mo ha moʻoni ʻi he meʻa naʻá ne laú. Naʻá ne ongoʻi ʻi he hili ha ngaahi taimi, ʻo fakafou ʻi haʻane lotu mo e ako faivelenga, ʻa hono fakamālohia ʻene fakamoʻoní, neongo naʻá ne kei maʻu pē ha ngaahi fehuʻi ne teʻeki ke tali.

Naʻe talanoa ʻa Hiuko ki heʻene ongomātuʻá peá ne ʻiloʻi naʻá na angaʻofa pea mahino kiate kinaua ʻa e ngaahi meʻa naʻá ne hohaʻa ki aí. Naʻá na fakafeʻiloaki ia ki he maʻuʻanga tokoni ʻo e Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí ʻi he Gospel Library, pea ne nau laukonga fakataha fekauʻaki mo e ngaahi tefito naʻá ne hohaʻa ki aí. Naʻá ne maʻu ha fakafiemālie ʻi heʻene ʻiloʻi ʻoku ʻi ai ha ngaahi tali fakaepalōfita te ne lava ʻo fekumi ai ki ha ngaahi tali ki heʻene ngaahi fehuʻí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti
  1. Tali e ngaahi fehuʻi ko ‘ení:

    • Ko e hā ha ngaahi maʻuʻanga fakamatala naʻe maʻu mei ai ʻe he tokotaha takitaha ʻi he ongo tūkungá ha fakamatalá? Ko e ngaahi maʻuʻanga tokoni fē naʻe falalaʻangá? Ko e hā hono ʻuhingá?

    • Ko e hā ʻa e faikehekehe naʻe hoko ʻi he taimi naʻe tafoki ai ʻa ʻEsilini mo Hiuko ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí?

    • Ko e hā ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangi ʻokú ke houngaʻia aí? Ko e hā hono ʻuhingá?

    Fakakaukau ki he meʻa naʻá ke ako he ʻaho ní pea mo e founga ʻe ala tokoni ai ki he ngaahi fehuʻi pe pole fakalaumālie ʻokú ke maʻú pe maʻu ʻe he niʻihi kehé. Fakakaukau ke hiki ʻi hoʻo tohinoá ʻa e meʻa kuó ke ako ʻe ala tokoni atu ke ke maʻu ʻa e nongá mo e mahinó. Fakaafeʻi ʻa e ivi tākiekina ʻo e Tamai Hēvaní ke ne ueʻi koe ʻi hoʻo fakakaukaulotó mo e tohí.