Ang Dead Sea Scrolls—Himan aron Masabtan ang Modernong Biblia
Sa sayong bahin sa 1947, tulo ka magbalantay og karnero nga sakop sa Ta‘amireh Bedouin nangita sa usa ka hayop nga nawala. Usa kanila milabay og bato ngadto sa usa ka langub ug nakadungog og usa ka banga nga nabuak. Sa dihang sila misulod sa langub, sila nakakita og daghang dagko nga mga banga nga hinimo sa clay, nga ang uban niini adunay mga scroll.* Sa misunod nga mga tuig, ang Bedouin ug mga archaeologists nakakita og pipila ka gatus ka mga scroll sa 11 ka langub sa amihanang kasadpan nga baybayon sa Dead Sea.
Daghang mga eskolar nagtuo nga ang Dead Sea Scrolls maoy pinakadakong nadiskobrehan sa arkiyolohiya sa ika-20 nga siglo. Ang mga scroll nagsangkap og librarya sa karaang panahon sa sobra sa 900 ka teksto, kadaghanan niini nahisulat sa orihinal nga Hebreohanon sa Daang Tugon. Sa 225 ka mga scroll anaa ang pinakakaraang kopya sa Daang Tugon (gawas sa basahon ni Ester), nga mas karaan og sobra 1,000 ka tuig kaysa mga kopya nga gigamit panahon sa Middle Ages. Kasagaran sa mga scroll sinulat niadtong mga 150 b.c. ug a.d. 68, bisan tuod pipila sa mga teksto pinetsahan ingon ka karaan sa ikatulo nga siglo sa b.c.
Dugang sa tradisyonal nga mga teksto sa biblia, ang mga Dead Sea Scroll naglakip usab sa Temple Scroll (naghulagway sa templo nga pagatukuron sa Jerusalem ug sa sumbanan nga katilingban sa pakigsaad), ang War Scroll (naghulagway sa pagtapos sa panagsungi), ug mga teksto nga susama sa Biblia (sama sa mga basahon ni Enoch, Noe, Melchizedek, ug mga tugon ni Jacob, Judah, ug Levi). Gamay ra ang nahisgot kabahin ni Enoch diha sa Biblia, apan diha sa scroll, si Enoch usa ka mahinungdanong tawo—gamhanang propeta nga may espesyal nga mga gasa.
Kadaghanan sa mga scroll grabeng nangagisi tungod sa kadugayon ug nabantang sa mga elemento sa panahon, apan ang mga eskolar nakakuha og daghang impormasyon kabahin sa mga buhat sa escriba. Ang mabinantayon ug metikuluso nga pagtrabaho sa mga escriba nagpasabut og taas nga sumbanan sa pagkapropesyonal ug kahibalo samtang ilang gikopya ug gipasa ang sagradong mga teksto gikan sa usa ka henerasyon ngadto sa sunod. Kita nga ganahan pag-ayo ug nagpasalamat sa balaang mga kasulatan may dakong utang kabubut-on niining mga escriba sa ilang pulido nga buhat.
Kon atong hunahunaon ang kinaraang paagi sa kinamot nga pagpasa sa mga teksto, kita makaamgo nga ang Biblia miagi og talagsaong proseso aron maanaa karon nga siglo. Ang Dead Sea Scrolls mobarug isip saksi nga ang Daang Tugon gipasa-pasa sa mga siglo nga igo ang katukma. Tungod niini, kita kinahanglang mapasalamaton sa mga propeta, escriba, mga tigkopya, ug sa tanan kinsa responsable sa pagpasa sa Biblia ngadto sa kada henerasyon.