2010
Tāpuekina ʻe Hoku Uiuiʻí
Siulai 2010


Ko e Ngāue ʻi he Siasí

Tāpuekina ʻe Hoku Uiuiʻí

Ne talamai ʻe he palesiteni fakakoló kiate au, “Kuo ui koe ʻe he ʻEikí ke ke hoko ko e palesiteni ʻo ʻetau Palaimelí.” Ko e taʻu ʻaki pē ʻeni ʻe taha ʻa ʻeku mavahe mei he kalasi Loumailé pea ko e taʻu ʻaki ia hono ua talu ʻeku papitaiso ki he Siasí. Naʻá ku moʻutāfuʻua ʻo ʻikai ke u faʻa tui ki ai.

Naʻá ku talaange ki ai, “ ʻOku ʻikai ke u maʻu ʻa e kātaki ʻoku fie maʻu ki hono akoʻi ʻo e fānaú.”

Ka naʻá ne fehuʻi mai, “ ʻOkú ke tui ko ho uiuiʻí ʻoku mei he ʻOtuá? Ko e taimi ʻokú Ne ui ai kitautolú, ʻokú Ne fakafeʻungaʻi kitautolu.”1

Naʻe hanga ʻe heʻene leá ʻo fakafonu au ʻaki ha loto falala, peá u ʻiloʻi he taimi pē ko iá ʻoku fie maʻu au ʻe he ʻEikí ʻi he Palaimelí. Naʻe halaʻatā ke u ʻilo e founga ki hono fakahoko hoku uiuiʻi foʻoú, ka naʻá ku ʻiloʻi te Ne tataki au.

Naʻá ku fakaʻamu ke fai ʻa e ngāue lelei taha te u lavá, ka ʻi ha ngaahi māhina siʻi pē mei ai kuo sivi ʻeku fineʻeikí ʻo ʻilo ʻoku kanisā. ʻIkai ngata aí, naʻá ku lolotonga ako ki he ʻenisinia komipiutá. Naʻe faingataʻa kiate au ke u fakakakato kotoa hoku ngaahi fatongia ʻi ʻapí, ʻi he ʻunivēsití, pea ʻi he Palaimelí. Ne kamata leva ke hōloa ʻeku loto vēkeveké, pea ʻi ha Sāpate ʻe taha he lotú, ne ʻikai ke u kei lava, pea kamata ke u tangi.

Naʻe fakatokangaʻi ʻeni ʻe ha taha ʻo e kāingalotú peá ne fai mai ha faleʻi lelei: Naʻá ne pehē, “Siutiti, ko e founga lelei taha ke lavaʻi ai e ngaahi faingataʻá ko hono fakafemoʻuekinaʻi koe ʻi he ongoongoleleí pea mo e tokoniʻi ʻo e kakai kehé. ʻI hoʻo fai iá, te ke fakatokangaʻi ai e founga hono fakamaʻamaʻaʻi ʻe he ʻEikí hoʻo ngaahi kavenga mafasiá.”

Ko e taimi naʻá ku muimui ai ʻi heʻene faleʻi fakalotolahí, ne liliu ʻeku fakakaukaú, ne fakamālohia mo ʻeku tuí, pea naʻe fakafonu ʻaki au ha loto fakapapau ke ngāue maʻá e ʻEikí. Ne kei hoko atu pē hoku ngaahi faingataʻaʻiá, ka naʻá ku fakatukupaaʻi au ki hoku uiuiʻí mo nofoʻamanaki atu ke sio ki he fānaú ʻi he Sāpate kotoa pē. Naʻa nau akoʻi au ʻi ha faʻahinga meʻa he uike kotoa pē ʻi heʻenau fakahaaʻi kiate au ʻenau fakamoʻoní ʻi heʻenau ngaahi tōʻongá. ʻI he fakalau atu ʻa e ngaahi māhiná, ne u fakatokangaʻi leva ʻa e founga hono oʻi ʻe he ʻEikí hoku ʻulungāangá pea mo ʻeku fakatupulaki ʻa e ngaahi meʻafoaki mo e ngaahi talēniti naʻe ʻikai ke u ʻiloʻi naʻá ku maʻú.

ʻI he taʻu hono hokó ne u ʻalu ai mo ʻeku fineʻeikí mei Palangikuila ʻi Kolomupiá ki Pokotā ʻi ha māhina ʻe taha koeʻuhí he naʻe fie maʻu ke ne faitoʻo kimo. Lolotonga e taimi ko iá ne u lotu maʻu pē mo ongoʻi ofi ki he ʻEikí. Naʻá ku pehē leva ke liliu ʻeku taumuʻa ako ʻi he ʻunivēsití, pea ne u ʻiloʻi ʻi ha ueʻi fakalaumālie naʻe fie maʻu au ʻe he ʻEikí ke u tuku kotoa ʻeku moʻuí ki hono akoʻi ʻo e fānaú. ʻI heʻeku toe foki ki he akó, ne u kamata leva ke ngāue ki ha mataʻitohi ʻi he ako makehé (special education).

Naʻá ku ʻiloʻi ne ʻomi ʻe he Tamai Hēvaní kiate au ha uiuiʻi ʻi he Palaimelí ke teuteuʻi au. Pea ʻi heʻeku ngāué, naʻá ku ʻilo ai ʻeku ngāue totonú, pea ʻi heʻeku moʻui ʻaki ʻa e ongoongoleleí mo fakafemoʻuekinaʻi au ʻi he ngāue tokoní, naʻá ku ongoʻi ai ne u ʻi he toʻukupu ʻo e ʻEikí.

Kuo hanga ʻe he fakamoʻoni naʻá ku maʻu ʻi he lolotonga ʻeku ngāue ʻi he kau palesitenisī ʻo e Palaimelí pea kimui ange ai ʻi he kau palesitenisī ʻo e Palaimelí ʻo e siteikí, ʻo poupouʻi au ʻi hoku tuʻunga ko e mēmipa ʻo e Siasí. Kuó u ako ʻa e founga ke faiako ʻaki ʻa e ʻofá, ke vakai ki he fofonga ʻo ha kiʻi tamasiʻi, pea kole ha fakahinohino mo ha tataki fakalaumālie mei he ʻEikí.

Ko e ʻaho kotoa pē ʻoku ou faiako ai ʻi ha akoʻanga ʻoku fakaʻaongaʻi ai ha lea fakafonua ʻe ua ʻi hoku koló, ʻoku ou fakakaukau ki he ngaahi ngāue, ngaahi faingataʻa, pea mo e ngaahi tāpuaki ʻo e ngaahi taʻu ko iá. Ko e fānau naʻe ʻi he Palaimelí he taimi ko iá kuo nau taʻu hongofulu tupu he taimí ni, ka ʻoku kei malama pē honau ngaahi fofongá ʻi he ʻofa ki he Fakamoʻuí mo ʻEne ongoongoleleí.

ʻOku ou ʻiloʻi ko e taimi ʻoku ui ai kitautolu ʻe he ʻEikí, ʻokú Ne akoʻi mo fakahinohinoʻi kitautolu pea mo tuku ha kau taki ʻi hotau halá ke nau tokoni ke tau moʻui ʻaki ʻa e ongoongolelei fakaʻofoʻofa ko ʻeni ʻo Sīsū Kalaisí.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Vakai, Palesiteni Thomas S. Monson, “Fie maʻu ʻa e Ngāué,” Tūhulu, Siulai 1996, 51.

Toʻomataʻú: tā fakatātaaʻi ʻe Daniel Lewis