2008
Ko Sīsū Kalaisi ʻa e Maama, Moʻui, mo e ʻAmanaki Lelei ʻo e Māmaní
December 2008


Pōpoaki ʻa e Faiako ʻAʻahí

Ko Sīsū Kalaisi ʻa e Maama, Moʻui, mo e ʻAmanaki Lelei ʻo e Māmaní

Akoʻi ʻa e ngaahi potufolofola mo e ngaahi lea ʻokú ne feau lelei taha e fie maʻu ʻa e kau fefine ʻokú ke ʻaʻahi ki aí. Fakamoʻoni ʻo kau ki he tokāteliné. Fakaafeʻi e niʻihi ʻokú ke akoʻí ke nau vahevahe atu ʻa e ongo ʻoku nau maʻú mo e meʻa kuo nau akó.

ʻOku Hoko Fēfē ʻa Sīsū Kalaisi ko e Maama mo e Moʻui ʻo e Māmaní?

1 Nīfai 17:13: “Pea te u hoko foki ko hoʻomou maama ʻi he feituʻu maomaonganoá; … ko ia, kapau te mou tauhi ʻeku ngaahi fekaú, ʻe tataki atu ʻa kimoutolu ki he fonua ʻo e talaʻofá; pea te mou ʻilo nai ko au ʻoku tataki ʻa kimoutolú.”

ʻEletā Tāleni H. ʻOakesi ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá: “Ko Sīsū Kalaisi ʻa e maama mo e moʻui ʻo e māmaní. Naʻá Ne fakatupu ʻa e meʻa kotoa pē. Ko Sīsū Kalaisi ʻa e Tokotaha Fakatupú, ʻi he fakahinohino pea fakatatau ki he palani ʻa e ʻOtua ko e Tamaí, ko e tupuʻanga ʻo e māmá pea mo e moʻui ʻa e meʻa kotoa pē. …

“ʻOku hoko ʻa Sīsū Kalaisi ko e maama ʻo e māmaní he ko ia naʻá ne fakatupu ʻa e maama ʻoku ʻalu atu mei he ʻao ʻo e ʻOtuá ke fakafonu ʻa hono fuʻu lahi fau ʻo e ʻataá’ (T&F 88:12). Ko ʻene māmá ʻa e ʻmaama moʻoni ʻoku fakamaama ʻa e tangata kotoa pē ʻoku haʻu ki he māmaníʻ (T&F 93:2). ʻOku fakamaama ʻe heʻene faʻifaʻitakiʻangá mo ʻene ngaahi akonakí ʻa e hala ʻoku totonu ke tau fou aí. …

“ʻOku hoko ʻa Sīsū Kalaisi ko e moʻui ʻa māmaní koeʻuhí ko e tuʻunga taʻe-hano-tatau ʻokú ne ʻi aí pea ʻoku ui foki ʻi he folofolá ko e ʻpalani lahi mo taʻengata ʻo e fakahaofi mei he matéʻ (2 Nīfai 11:5). ʻOku fakahaofi kitautolu ʻe Heʻene Toetuʻú mei he mate fakasinó mo fakalaumālié fakatouʻosi” (The Light and the Life,” Liahona,Tīsema 1997, 42–43; vakai, New Era, Dec. 1996, 6).

Te u Maʻu Fēfē ha ʻAmanaki Lelei ʻia Sīsū Kalaisi?

Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa, Tokoni Ua ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí: “ʻOku maʻu ʻe he ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí ʻa e mālohi fakalangi ke hiki hake kimoutolu mei he ngaahi kavenga mafasia pe vaivai ʻoku mou fuesiá. ʻOku ʻafioʻi ʻe he ʻEikí e ngaahi tūkunga ʻoku mou ʻi aí mo homou ngaahi faingataʻaʻiá. Naʻá Ne folofola kia Paula pea kiate kitautolu kotoa ʻo pehē, ʻʻKo ʻeku tokoní ʻe lahi maʻau. Pea hangē ko Paulá, ʻe lava ke tau tali ʻo pehē: ʻKuo fakakakato ʻeku mālohí ʻi hoʻo vaivaí.’ Ko ia te u fiefia lahi mo pōlepole ai muʻa ʻi heʻeku ngaahi vaivaí, koeʻuhí ke nofoʻia au ʻe he mālohi ʻo Kalaisí’ (2 Kolinitō 12:9)” (“ʻIkai ʻOku ʻi ai Haʻatau ʻUhinga ke Fiefia?” Liahona mo e Ensign, Nōvema 2007, 19).

Suli B. Peki, palesiteni lahi ʻo e Fineʻofá: “Naʻe fehuʻi ʻe Molomona, ʻKo e hā ʻa e meʻa ke mou ʻamanaki ki aí?’ Naʻe fakahā mai ʻe heʻene talí ha ʻamanaki mahuʻinga ʻe tolu: ʻKe mou maʻu ʻa e ʻamanaki ʻi he fakalelei ʻa Kalaisí pea mo e mālohi ʻo ʻEne toetuʻú, ke hiki hake ʻa kimoutolu ki he moʻui taʻengatáʻ (Molonai 7:41).

“ʻI he taimi naʻa mou papitaiso aí naʻa mou kau ai ki he ʻuluaki ʻamanaki mahuʻingá, ʻa ia ko e Fakalelei ʻa Kalaisí. Ko e taimi kotoa pē ʻoku mou kai moʻui taau ai ʻa e sākalamēnití, ʻoku mou maʻu ai ʻa e faingamālie ke mou toe kamata foʻou. … ʻE tupulaki hoʻomou ʻamanaki mo e tui ki he Fakamoʻuí ʻi hoʻomou fakatomala mo fai ʻa e ngaahi liliu fakafoʻituituí. …

“Ko e ʻamanaki mahuʻinga hono uá ko e Toetuʻú. Kuo ʻosi talaʻofa mai kiate kimoutolu kotoa ʻe hotau Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí te mou toetuʻu. …

“ʻI hoʻomou maʻu ʻa e ʻamanaki ʻo e Fakaleleí mo e Toetuʻú, ʻoku hoko mai leva ʻa e ʻamanaki lelei mahuʻinga hono tolú, ʻa ia ko e ʻamanaki ki he moʻui taʻengatá. … Koeʻuhí ko hoʻomou maʻu ha Fakamoʻuí ʻoku mou tui ai ki ha moʻui taʻengata fakafiefia ʻo e fakatupú, ngāué, mo e akó. Kuo mou ʻosi hū atu ʻi he hala fāsiʻi mo lausiʻí pea ʻoku ʻi ai ha ʻamanaki lelei fiefia ʻoku hanganaki mai. … Kuo pau ke mou nofo maʻu ai, ʻo vivili atu ki muʻa mo e ʻamanaki ʻoku mālohi haohaoa” (“ʻOku ʻi ai Ha ʻAmanaki Lelei ʻOku Hanganaki Fiefia Mai,” Liahona mo e Ensign, Mē 2003, 103–5).

Konga naʻe toʻo mei he Ko Sīsū Kalaisi Kuo Toetuʻú, tā ʻe Grant Romney Clawson; tapa takaí: konga naʻe toʻo mei he Ko Sīsū Kalaisi, tā ʻe Harry Anderson