Hosana ug Aleluya—Ang Buhi nga si Jesukristo: Ang Pinakaimportanting Bahin sa Pagpahiuli ug sa Pasko sa Pagkabanhaw
Niining panahon sa hosana [luwasa karon] ug aleluya, kantaha ang aleluya—kay Siya maghari hangtud sa kahangturan!
Minahal kong mga kaigsoonan: uban sa hosana ug aleluya, atong gisaulog ang buhi nga si Jesukristo niini nga panahon sa padayong Pagpahiuli ug Pasko sa Pagkabanhaw. Uban sa hingpit nga gugma, gisiguro kanato sa atong Manluluwas: nga “Kanako makabaton kamo og kalinaw. Dinhi sa kalibutan aduna kamoy kagul-anan: apan sumalig kamo; gidaug ko na ang kalibutan.”1
Pipila ka tuig ang milabay, samtang ako ug si Sister Gong nakigkita sa matahum nga pamilya, ang ilang batan-ong anak, si Ivy, maulawong mipagawas sa iyang violin. Gikuha niya ang pangkaskas sa violin [violin bow], gihugtan ug gibagnusan kini og rosin. Dayon iyang gibalik sa sudlanan ang pangkaskas, mipahiyom, ug milingkod. Bag-o pang nagtuon, gipaambit lang niya ang tanan niyang nahibaloan bahin sa violin. Karon, mga tuig ang milabay, si Ivy nindot na kaayong motukar sa violin.
Niining mortal nga panahon, kitang tanan may gamay nga pagkasusama ni Ivy ug sa iyang violin. Magsugod kita sa sinugdanan. Pinaagi sa praktis ug pagpadayon, molambo kita ug mouswag. Sa paglabay sa panahon, ang moral nga kabubut-on ug ang mga mortal nga mga kasinatian nagtabang nga kita mas mahisama sa atong Manluluwas samtang naghago kita uban Kaniya sa Iyang ubasan2 ug nagsubay sa Iyang dalan sa pakigsaad.
Ang mga anibersaryo, lakip niining ikadosyentos nga kasaulugan, nagpahinumdom kanato sa pagpahiuli.3 Sa pagsaulog sa padayon nga Pagpahiuli sa ebanghelyo ni Jesukristo, nangandam usab kita sa Pasko sa Pagkabanhaw. Niini, nagmaya kita sa pagbalik ni Jesukristo. Buhi Siya—dili lang kaniadto, apan karon, dili para sa uban, apan sa tanan. Mianhi Siya ug moanhi aron sa pag-ayo sa nasakitan, paghaw-as sa mga nabilanggo, pag-ayo sa mga buta, ug paghatag og kagawasan sa mga nasamaran.4 Kana para natong tanan. Ang iyang makatubos nga saad magamit, bisan unsay atong kagahapon, atong karon, o mga kabalaka sa atong umaabut.
Ugma Dominggo sa Lukay. Sa naandan, ang mga lukay mga sagradong simbolo sa pagpahayag sa kalipay diha sa atong Ginoo, sama sa Madaugon nga Pagsulod ni Kristo sa Jerusalem, diin “panon sa katawhan … nanguhag mga palwa sa palmera, ug nangadto sila sa pagsugat kaniya.”5 (Tingali ganahan kang makahibalo sa orihinal niining pinintal [painting] ni Harry Anderson nga gibitay sa opisina ni Presidente Russell M. Nelson, sa likod lang gyud sa iyang lamesa.) Sa basahon sa Pinadayag, kadtong nagadayeg sa Dios ug sa Kordero “nanagsul-ob ug maputi ug tag-as nga mga bisti, ug nanagdalag mga palwa sa palmera diha sa ilang mga kamot.”6 Kauban sa “mga kupo sa pagkamatarung” ug “mga korona sa himaya,” ang mga lukay gilakip sa pagpahinungod nga pag-ampo sa Kirtland Temple.7
Dayag lang, nga ang kahulugan sa Dominggo sa Lukay mas labaw pa kay sa duot sa katawhan nga misugat ni Jesus dala ang mga lukay. Sa Dominggo sa Lukay, si Jesus madaugon nga misulod sa Jerusalem isip paagi sa mga matinud-anon nga makita ang katumanan sa panagna. Sama kang Zacarias8 ug sa mga Salmista nga mapanagnaong nanagna, ang atong Ginoo misulod sa Jerusalem nga nagkabayo sa asno samtang ang baga nga katawhan nagasinggit “Hosanna sa kahitas-an!.”9 Ang Hosanna nagpasabut og “luwasa na karon.”10 Dayon, karon, kami maglipay, “Bulahan siya nga moanhi sa ngalan sa Ginoo.”11
Sa semana human sa Dominggo sa Lukay mao ang Pasko sa Pagkabanhaw. Si Presidente Russell M. Nelson mitudlo nga si Jesukristo “mianhi aron bayaran ang utang nga wala Niya utanga, tungod kay nakautang kita og dili nato mabayaran.”12 Gani, pinaagi sa Pag-ula ni Kristo, ang tanang anak sa Dios “mahimo nga maluwas, pinaagi sa pagsunod sa mga balaod ug sa mga ordinansa sa Ebanghelyo.”13 Sa Pasko sa Pagkabanhaw, manganta kita og aleluya. Ang aleluya nagpasabut og “dayegon ninyo ang Ginoo.”14 Ang “Koro nga Aleluya” diha sa Mesiyas ni Handel usa ka matahum nga pamahayag sa Pasko sa Pagkabanhaw nga Siya “Hari sa Kaharian, ug Ginoo sa Kaginoohan.”15
Ang sagradong mga hitabo sa Dominggo sa Lukay ug Pasko sa Pagkabanhaw mao ang istorya mahitungod sa hosana ug aleluya. Ang Hosana maoy atong pangamuyo sa Dios alang sa pagluwas. Ang aleluya nagpahayag sa atong pagdayeg ngadto sa Ginoo alang sa paglaum sa kaluwasan ug kahimayaan. Diha sa hosana ug aleluya atong giila ang buhi nga Jesukristo isip pinakaimportanting bahin sa Pasko sa Pagkabanhaw ug sa ulahing adlaw nga pagpahiuli.
Ang ulahing adlaw nga pagpahiuli nagsugod pinaagi sa pagpakita sa Dios—ang literal nga pagpakita sa Dios nga Amahan ug sa Iyang Anak, si Jesukristo ngadto sa batan-ong propeta nga si Joseph Smith. Miingon si Propeta Joseph, “Kon ikaw makatutok sa langit og mga lima ka minuto, ikaw masayud og daghan kay sa mobasa sa tanan nga nahisulat mahitungod niana nga hilisgutan.”16 Kay ang kalangitan abli na usab, nahibalo kita ug “mituo sa Dios ang Amahan sa Kahangturan, ug sa Iyang Anak, si Jesukristo, ug sa Espiritu Santo”17—ang balaanong Dios nga Kapangulohan.
Niadtong Dominggo sa Pagkabanhaw, Abril 3, 1836, sa unang mga adlaw sa Pagpahiuli, ang buhi nga si Jesukristo mipakita dihang gipahinungod ang Kirtland Temple. Kadtong mga nakakita Kaniya didto mipamatuod bahin Kaniya pinaagi sa managsukwahing pulong sa pagkumpara niini sama sa kalayo ug tubig: “Ang iyang mga mata ingon sa usa ka siga sa kalayo; ang buhok sa iyang ulo puti sama sa lunsay nga yelo; ang iyang panagway mihayag labaw sa kahayag sa adlaw ug ang iyang tingog ingon sa dahunog sa dagko nga mga katubigan, gani ang tingog ni Jehova.”18
Niana nga okasyon mipahayag ang Manluluwas, “Ako mao ang sinugdanan ug ang katapusan; Ako mao siya kinsa nabuhi, Ako mao siya kinsa gipatay; Ako mao ang inyong manlalaban ngadto sa Amahan.”19 Usab, managsukwahing pulong sa pagkumpara—sinugdanan ug katapusan, nabuhi ug gipatay. Siya ang Alpha ug Omega, ang sinugdanan ug ang katapusan,20 ang mag-uugmad ug maghiningpit sa atong pagtuo.21
Human nga mipakita si Jesukristo, si Moises, Elias, ug Elijah miabut usab. Pinaagi sa balaang direksyon, kining bantugang mga propeta sa karaan mipahiuli sa mga yawe sa pagkapari ug awtoridad. Sa ingon niana, “ang mga yawe niini nga kapaigoan [dispensasyon] gitugyan”22 diha sa Iyang gipahiuli nga Simbahan alang sa pagpanalangin sa tanan nga anak sa Dios.
Ang pag-adto ni Elijah didto sa Kirtland Temple katumanan usab sa panagna ni Malaquias sa Daang Tugon nga si Eljah mobalik “sa dili pa moabut ang mahinungdanon ug makalilisang nga adlaw sa Ginoo.”23 Sa paghimo niini, ang pagpakita ni Elijah mihaum, apan dili sulagma, ngadto sa kapanahunan sa Pagpalabay sa mga Judeo, diin ang maong tradisyon sa balaang paagi nagpaabut sa pagbalik ni Elijah.
Daghan sa debotong pamilya sa mga Judeo mihimo og dapit alang ni Elijah diha sa ilang Pagpalabay nga lamesa. Daghan nagbutang og puno nga baso alang sa pagdapit ug pag-abiabi kaniya. Ug ang uban, atol sa tradisyonal nga Kapistahan sa Pagpalabay, magpadala og bata ngadto sa pultahan, usahay tuyuon kining abli og gamay, aron makita kon si Elija naa ba sa gawas naghulat nga pasudlon.24
Agig katumanan sa panagna ug isip kabahin sa pagpahiuli sa tanang butang,25 si Elijah miabut sigun sa gisaad, sa Pasko sa Pagkabanhaw ug sa pagsugod sa Pagpalabay. Gidala niya ang awtoridad sa pagsilyo alang sa pagbugkos sa mga pamilya sa yuta ug sa langit. Sama sa gitudlo ni Moroni sa Propetang si Joseph nga, si Elijah “motanom diha sa kasingkasing sa mga anak sa mga saad nga gihimo ngadto sa mga amahan, ug ang mga kasingkasing sa mga anak mobati ngadto sa ilang mga amahan. Kon wala pa kini,” mipadayon si Moroni, “ang tibuok kalibutan pagalaglagon sa hingpit sa pag-abut [sa Ginoo].”26 Ang espiritu ni Elijah, ang timailhan sa Espiritu Santo, nagpaduol kanato sa atong mga henerasyon—kagahapon, karon, ug sa umaabut—sa atong mga genealogy, kasaysayan, ug serbisyo sa templo.
Lakbitan usab nato kon unsay ipasabut sa Pagpalabay. Ang pagpalabay maoy paghinumdom sa pagkaluwas sa mga anak sa Israel gikan sa 400 ka tuig nga pagkaulipon. Ang basahon sa Exodo misaysay giunsa pagkahitabo kini nga pagkaluwas human mihugpa ang mga baki, mga kuto, mga langaw, ang pagkamatay sa mga hayop, mga hubaghubag, mga kamayo, ulan og yelo ug kalayo, mga dolun, ug baga nga kangitngit. Ang katapusan nga kasakitan naghulga sa kamatayon sa unang natawo sa yuta apan dili sa mga balay ni Israel kon—ugaling kadtong mga panimalay mobutang sa dugo sa walay lama nga unang natawo nga karnero diha sa mga haligi sa ilang mga pultahan.27
Ang anghel sa kamatayon molabay ra sa mga balay nga minarkahan sa dugo nga nagsimbolo sa kordero.28 Kana nga paglabay, o pagpalabay, nagrepresentar kang Jesukristo sa hingpit gayud nga pagbuntog sa kamatayon. Gani, ang makatubos nga dugo sa Kordero sa Dios naghatag sa atong Maayong Tigbalantay og gahum sa pagpundok sa Iyang katawhan sa tanang dapit ug mga kahimtang sa kasiguroan sa Iyang panon sa duha ka bahin sa tabil.
Sa ingon nga kahulugan, ang Basahon ni Mormon naghulagway sa “gahum ug pagkabanhaw ni Kristo”29—sa kahulugan sa Pasko sa Pagkabanhaw—kon hisgutan ang duha ka pagpahiuli.
Una, ang pagkabanhaw naglakip sa pisikal nga pagpahiuli sa atong “tukma ug hingpit nga bayanan”; “matag bahin sa lawas ug lutahan,” gani bisan buhok sa ulo dili mawala.”30 Kini nga saad naghatag og paglaum niadtong nawad-an og mga bahin sa lawas; sa nawad-an sa panan-aw, pangdungog, o sa dili kalakaw; o nawad-an sa maayong pangisip tungod sa sakit, o ubang kakulangan sa kapasidad. Siya makakita kanato. Siya moayo kanato.
Ang ikaduhang saad sa Pasko sa Pagkabanhaw ug ang Pag-ula sa atong Ginoo mao nga, sa espiritwal, “ang tanan nga mga butang ipahiuli sa ilang tukma nga pagkahan-ay.”31 Kini nga espiritwal nga pagpahiuli makita sa atong mga buhat ug tinguha. Sama sa tinapay diha sa katubigan,32 mopahiuli kini “niana nga maayo,” “matarung,” “makiangayon,” ug “maloloy-on.”33 Mao diay nga si propeta Alma migamit sa pulong nga pagpahiuli sa 22 ka higayon34 dihang siya miawhag nato sa “paghimo niini sa makiangayon, sa paghukom nga matinud-anon, ug paghimo sa maayo sa kanunay.”35
Kay “ang Dios sa iyang kaugalingon miula sa iyang dugo alang sa mga sala sa kalibutan,”36 ang Pag-ula sa Ginoo makapahiuli dili lang sa unsay anaa apan usab sa unsay pweding mahimo. Kay Siya nahibalo sa atong mga kasakit, mga kasakitan, sa mga pagtintal kanato sa tanang matang,”37 Siya, uban sa kalooy, motabang kanato sumala sa atong mga kakulangan.38 Kay ang Dios “hingpit, makiangayon ug maloloy-on nga Dios usab,” ang plano sa kalooy “motagbaw sa gipangayo sa kaangayan.”39 Maghinulsol kita ug mobuhat kutob sa mahimo. Sa walay kinutuban Siya mopalibut kanato sa kahangturan “sa mga bukton sa iyang gugma.”40
Karon gisaulog nato ang pagpahiuli ug pagkabanhaw. Uban kaninyo, ako nalipay sa nagpadayong Pagpahiuli sa kahingpitan sa ebanghelyo ni Jesukristo. Gisugdan 200 ka tuig nang milabay niini nga tingpamulak, ang kahayag ug pagpadayag nagpadayon sa pag-abut pinaagi sa buhing propeta sa Ginoo ug ang Iyang Simbahan gitawag sa Iyang ngalan—Ang Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw—ug pinaagi sa personal nga pagpadayag ug inspirasyon pinaagi sa langitnong gasa sa Espiritu Santo.
Uban kaninyo, niining Pasko sa Pagkabanhaw, mopamatuod ko kabahin sa Dios, atong Mahangturon nga Langitnong Amahan, ug sa Iyang Hinigugmang Anak, ang buhi nga si Jesukristo. Ang mga tawo nga mortal bangis nga milansang sa krus ug nabanhaw sa wala madugay. Apan ang buhi nga si Jesukristo lamang sa Iyang hingpit nga matang sa pagkabanhaw nagdala gihapon sa mga marka sa linansangan sa Iyang mga kamot, mga tiil, ug kilid. Siya lamang ang makasulti nga, “Ako mikulit kaninyo diha sa mga palad sa akong mga kamot.”41 Siya lamang ang makasulti nga: “Ako mao siya kinsa gibayaw. Ako si Jesus nga gilansang sa krus. Ako ang Anak sa Dios.”42
Sama sa batang si Ivy ug sa iyang violin, kita sa ubang paagi nagsugod pa lang. Sa pagkatinuod, “wala makita sa mata, ni madungog sa dalunggan, ni mosantop sa kasingkasing sa tawo, ang gikatagana sa Dios alang kanila nga nahigugma kaniya.”43 Niini nga panahon, makakat-on kita og daghan sa kamaayo sa Dios ug sa atong balaanong potensyal aron ang gugma sa Dios molambo diri kanato samtang magtinguha kita Kaniya ug magtinabangay. Sa bag-ong mga paagi ug bag-ong mga dapit, kita makahimo ug mamahimo, pagtulun-an human sa usa ka pagtulun-an, kamabination human sa kamabination, sa tinagsa-tagsa ug sa tiningob.
Mahal kong mga kaigsoonan bisan asa, samtang nagkahimamat kita ug nagkat-on, ang inyong hugot nga pagtuo ug kamaayo mipuno kanako og pagbati sa panimpalad sa ebanghelyo ug pasalamat. Ang inyong pagpamatuod ug kasinatian sa ebanghelyo midugang sa akong pagpamatuod ug kasinatian sa ebanghelyo. Ang inyong mga kabalaka ug mga kalipay, ang inyong gugma alang sa balay sa Dios ug komunidad sa mga Santos ug inyong panabut sa gipahiuling kamatuoran ug kahayag mipalambo sa akong kahingpitan sa gipahiuling ebanghelyo, nga si Jesukristo ang pinakaimportanting bahin niini. Mosalig kita, “sa dag-um ug kahayag, Ginoo, ubani ako.”44 Sa paghiusa kita mahibalo, taliwala sa atong mga gipas-an ug mga kabalaka, kita makaihap sa atong daghan nga panalangin.45 Sa inadlawng mga detalye ug sa gagmay ug yano nga mga butang ang mga dagko nga butang ipahinabo.46
“Ug mahinabo nga ang mga matarung pagapundukon gikan diha sa tanan nga mga nasud, ug moadto sa Zion, mag-awit sa mga awit sa walay katapusan nga hingpit nga kalipay.”47 Niining panahon sa hosana ug aleluya, kantaha ang aleluya—kay Siya maghari hangtud sa kahangturan! Isinggit ang hosana, sa Dios ug Kordero! Sa sagrado ug balaang pangalan ni Jesukristo, amen.