“iTaviqaravi ni iTalanoa ni Matavuvale,” iTokani, Okosita 2023, 30–31.
iTaviqaravi ni iTalanoa ni Matavuvale
“E rawa ni o tukuna vei au e dua tale na italanoa ni matavuvale?” A taroga o Lorrain.
Na italanoa oqo a yaco e Vanuatu.
A matadredredre o Lorrain ni lagata na iotioti ni qaqa ni sere. Era se qai vakaotia ga na nodra lagasere ena Lalai. Oqo sa gauna ni lako kina kalasi.
Ia taumada, a duri cake o Sisita Taleo. “Au via tukuna vei kemuni me baleta e dua na itaviqaravi ni Lalai e voleka tiko mai,” a kaya. “Keitou vinakata vei kemuni yadua moni vulica na veika e baleta na nomuni matavuvale. Tarogi rau na nomu itubutubu me baleta na italanoa ni matavuvale. Ia ena itaviqaravi, sa rawa vei kemuni yadua moni wasea na veika oni sa vulica.”
Ni lesu maii vale o Lorrain mai na lotu, a marau o koya. A kunea e dua na tiki ni pepa levu ka kauta kina teveli. E sega ni rawa ni wawa me vulica na veika e baleta na nona matavuvale!
E a droinitaka o Lorrain e dua na vunikau ni matavuvale ena pepa. Erau vukei koya o Na kei Ta me vola na yaca taucoko. A qai vakabira na kedra iyaloyalo na lewe ni nona matavuvale ena ivolakabi.
“Na yacai bumu vakarua talega o Lorrain,” a kaya o Tinaqu. “Keirau a vakayacani iko vei koya.”
“Isa,” a kaya o Lorrain.
“O Bubu Lorrain e a dua na tamata dau loloma.” A matadredredre o tinaqu. “Ni dau sega na nodra kau ni buka na tamata ena koro, o Bubu Lorrain e dau veiwasei kei ira.”
A ka ni lasa na vulici ni veika baleta na nona matavuvale! “E rawa ni o tukuna vei au e dua tale na italanoa ni matavuvale?” A taroga o Lorrain.
“O Ta e rawa ni tukuna vei iko baleta na imatai ni gauna a lako kina ki valetabu,” a kaya o Na. “E a se qai yabaki ono ga kina. O koya kei rau na nona itubutubu eratou a lako vakabalavu sara ki na valetabu mai Niu Siladi.”
E dau taleitaka o Lorrain ni rogoca na veika baleta na valetabu. “Tukuna vei au na italanoa, Ta!” a kaya o koya.
“Taumada keitou a vodo ena dua na waqavuka me vuka ki Niu Siladi. Ka keitou a qai vodo basi. E dua na ilakolako balavu.” A vakaraitaka vei Lorrain o Tamana e dua na iyaloyalo ni valetabu. “Oti keitou sa qai curu kei rau na noqu itubutubu i loma. Keitou a vauci vakamatavuvale. Kena ibalebale oya ni keitou rawa ni bula vata me tawamudu!”
Na ka oqori a vakila kina o Lorrain na katakata e lomana. A marau ni rawa ni rogoca na italanoa me baleta na nona matavuvale.
Sa qai yaco mai na mataka ni itaviqaravi ni Lalai. A vukei Tinana kei Sisita Taleo o Lorrain me vakarautaka na veika kece e valenilotu.
Eratou a qai rogoca eso na itukutuku taleitaki. Ena vakarau tara e dua na valetabu ena nodratou yanuyanu!
E a marau dina o Lorrain. Ni na qase cake me curu i loma ni valetabu, ena sega sara ni lako vakayawa!
Ena bogi oya, era a tiko kece na itokani nei Lorrain ena itaviqaravi ni Lalai. Era veivukevuke na gone me wasea na veika era a vulica me baleta na nodra matavuvale. Ni sa yaco mai na gauna nei Lorrain, e a taura cake na nona ivolakabi ni nona vunikau ni matavuvale.
“Au taleitaka dina na vulica na veika me baleta na noqu matavuvale,” a kaya o koya. “Au vulica ni’u vakayacani vei noqu bubu-vakarua. Au a vulica talega me baleta na imatai ni gauna eratou a lako kina na noqu matavuvale ki na valetabu. Na valetabu e rawa ni vukea na noda matavuvale me bula vata me tawamudu.” E a lesu tale mai na katakata ni lomana. “Au marau dina ni sa vakarau dua na noda valetabu e Vanuatu.”
A dabe sobu o Lorrain ena matadredredre levu. E vakavinavinaka o koya ni rawa ni tubu cake me vakataki Jisu vakalevu cake. Ka vakavinavinakataka o koya na valetabu! A sega ni rawa ni wawa me curu ki loma ena dua na siga.
Droini mai vei Emily Davis