Pasiuna sa 2 Timoteo
Ngano nga Kinahanglang Tun-an Kini nga Basahon?
Ang Ikaduhang Epistola [Sulat] ni Pablo kang Timoteo naghatag og gibug-aton sa gahum nga nagagikan sa pagbaton og pagpamatuod bahin ni Jesukristo (tan-awa sa 2 Timoteo 1:7–8). Naglangkob usab kini og panagna mahitungod sa “mga panahon nga malisud” nga mahitabo sa panahon nila ni Pablo ug Timoteo ingon man usab sa katapusang mga adlaw (tan-awa sa 2 Timoteo 3:1–7). Aron matabangan si Timoteo sa mga hagit nga iyang giatubang, giawhag siya ni Pablo nga mosalig sa mga kasulatan ug sa mga lider sa Simbahan (tan-awa sa 2 Timoteo 3:14–17) ug mosalig sa tinuod nga doktrina (tan-awa sa 2 Timoteo 4:2). Pinaagi sa pagtuon niini nga basahon, makakat-on ka og mga doktrina ug mga baruganan nga makatabang nimo nga matinud-anong magpakabuhi samtang masinati nimo ang mga panahon nga malisud sa ulahing mga adlaw.
Kinsa ang Nagsulat Niini nga Basahon?
Si Apostol Pablo mao ang misulat sa 2 Timoteo (tan-awa sa 2 Timoteo 1:1).
Kanus-a ug Diin Kini Gisulat?
Ang Ikaduhang Epistola o Sulat ni Pablo ngadto ni Timoteo mahimong gisulat sa tunga-tunga sa A.D. 64 ug 65 (tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Mga Epistola ni Pablo,” scriptures.lds.org). Gisulat ni Pablo ang epistola atol sa iyang ikaduhang pagkabilanggo didto sa Roma sa wala pa ang pagpatay [martyrdom] kaniya (tan-awa sa Bible Dictionary, “Pauline Epistles”).
Atol sa iyang pagkabilanggo gikadenahan si Pablo (tan-awa sa 2 Timoteo 1:16; 2:9), tingali gisulod siya sa selda o bartolina ug nagkalisud ang kahimtang (tan-awa sa 2 Timoteo 4:13, 21), ug ang iyang mga higala naglisud sa pagtultol kaniya (tan-awa sa 2 Timoteo 1:17). Klaro nga si Lucas lamang ang kanunay niyang bisita (tan-awa sa 2 Timoteo 4:11), ug gipaabut ni Pablo nga matapos na ang iyang kinabuhi (tan-awa sa 2 Timoteo 4:6–8).
Para kang Kinsa Kini Gisulat ug Ngano?
Dinhi niini nga sulat giawhag ni Pablo si Timoteo ug mitanyag og kalig-on sa pagtabang kaniya nga magpadayon human sa taliabut nga kamatayon ni Pablo. Nahibalo si Pablo nga hapit na ang iyang oras, ug nagtinguha siya nga makita si Timoteo, kinsa mapasumbingayong gitawag ni Pablo nga “akong hinigugmang anak” (2 Timoteo 1:2).
Sa katapusang bahin sa iyang sulat, gihangyo ni Pablo nga bisitahan siya nila ni Timoteo ug Marcos ug dad-an siya og pipila ka mga butang nga iyang nabiyaan (tan-awa sa 2 Timoteo 4:9–13). Bisan tuod nga ang sulat ni Pablo gitumong ngadto gayud kang Timoteo, ang tambag niini magamit niadtong nagpuyo “sa kaulahiang mga adlaw” (2 Timoteo 3:1) tungod kay nagtudlo si Pablo bahin sa mga hagit ug mga solusyon nga dunay kalabutan sa atong panahon ingon man usab sa iyang panahon.
Unsa Ang Pipila ka mga Butang nga Nakalahi Niini nga Basahon?
Kini nga sulat usa sa pastoral nga mga epistola, kauban sa 1 Timoteo ug Tito, ug “naglangkob sa katapusang mga pulong sa Apostol ug nagpakita sa talagsaong kaisug ug pagsalig diin iyang giatubang ang kamatayon” (tan-awa sa Bible Dictionary, “Pauline Epistles”). Sa kronolohikal nga paagi, ang 2 Timoteo makita nga mao ang katapusang sulat ni Pablo diha sa Bag-ong Tugon (tan-awa sa 2 Timoteo 4:6).
Kini nga sulat naglangkob sa pipila ka mga hunahuna ni Pablo bahin sa mga panalangin ug mga kalisdanan sa pagserbisyo isip “magwawali, ug apostol, ug magtutudlo sa mga Hentil” (2 Timoteo 1:11). Namahayag si Pablo, “Gibugno ko na ang maayong pakigbugnoay, natapos ko na ang akong pagdalagan sa lumba, gikabantayan ko ang pagtuo: Sukad karon adunay ginatagana alang kanako nga purongpurong sa pagkamatarung” (2 Timoteo 4:7–8), nga nagpakita nga duna siyay personal nga kasiguroan nga makapanunod siya og kinabuhing dayon. Isip usa ka tawo nga nangalagad alang kang Jesukristo sulod sa 30 ka tuig, nahimutang si Pablo sa maayo kaayong posisyon sa pagtudlo kang Timoteo bahin kon unsaon sa pagserbisyo sa epektibong paagi sa paglig-on sa pagtuo sa uban (tan-awa sa 2 Timoteo 2:15–17, 22–26; 4:1–2, 5).
Outline
2 Timoteo 1. Naghisgot si Pablo bahin sa gasa ug gahum sa Dios nga madawat pinaagi sa ordinasyon ngadto sa priesthood. Nagtudlo siya nga “ang espiritu sa katalaw” (2 Timoteo 1:7) dili gikan sa Dios ug nga kinahanglan nga dili nato ikaulaw ang atong pagpamatuod bahin ni Jesukristo. Nagpamatuod si Pablo nga gitawag siya ni Jesukristo nga mosangyaw sa ebanghelyo (tan-awa sa 2 Timoteo 1:11).
2 Timoteo 2. Gigamit ni Pablo ang hulagway sa usa ka maayong sundalo, usa ka nagmadaugon nga atleta, ug usa ka kugihan nga mag-uuma aron itudlo ang panginahanglan sa paglahutay sa kalisdanan aron makadawat og mahangturong himaya. Gihatag niya ang kalainan sa tinuod ug mini nga magtutudlo ug madungganon ug dili madungganon nga mga kagamitan. Gipasidan-an niya si Timoteo nga likayan ang mga kontrobersiya ug mapailubong magtudlo niadtong kinahanglan nga maghinulsol.
2 Timoteo 3–4. Gihulagway ni Pablo ang dautan nga mga kahimtang sa ulahing mga adlaw ug giawhag si Timoteo nga gamiton ang mga kasulatan diha sa iyang tahas isip usa ka lider sa priesthood. Nagsulat siya bahin sa taliabut niyang kamatayon ug namahayag, “Gikabantayan ko ang pagtuo” (2 Timoteo 4:7). Nagpamatuod si Pablo nga ang Ginoo mopalingkawas kaniya ngadto sa “iyang langitnong gingharian” (2 Timoteo 4:18).