Leksyon 102

Mga Taga-Roma 12–16

Pasiuna

Si Pablo mitudlo sa mga miyembro sa Simbahan sa pagtugyan sa ilang mga lawas ingon nga halad nga buhi ngadto sa Dios ug sa pagsunod sa mga sugo sa Dios. Si Pablo mitudlo usab sa mga Santos kon unsaon pagdasig sa kalinaw kon motumaw ang mga panaglahi tungod sa personal nga kagustohan. Sa pagtapos niining sulat, si Pablo mipasidaan niadtong nagtinguha sa pagpanglingla.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Ipasabut og maayo ang mga Sukaranan sa Pagtudlo ug Pagkat-on sa Ebanghelyo

Samtang kamo magtudlo, ipasabut og maayo ang mga Sukaranan sa Pagtudlo ug Pagkat-on sa Ebanghelyo, sama sa pagsabut sa konteksto ug sulod sa mga kasulatan; pag-ila, pagsabut, ug pagbati sa kamatuoran ug sa kaimportante sa mga doktrina ug mga baruganan; ug sa paggamit sa mga doktrina ug mga baruganan. Kining mga sukaranan dili ang mga pamaagi nga gamiton apan mga sangputanan nga kab-uton. Sila nag-establisar og usa ka tamdanan nga sundon aron masilsil ang ebanghelyo diha sa mga hunahuna ug kasingkasing sa mga estudyante.

Mga Taga-Roma 12–13

Si Pablo nagtudlo sa mga Santos sa pagpresentar sa ilang mga lawas isip buhi nga sakripisyo ngadto sa Dios ug sa pagsunod sa mga sugo sa Dios

Pagdala sa klase og duha ka sudlanan nga managlahi ang porma ug usa ka baso nga tubig. Ipakita ang tubig ug usa ka sudlanan.

• Kon akong ibu-bu ang tubig ngadto niining sudlanan, unsay kausaban sa porma sa tubig? (Mopahiuyon kini sa porma sa sudlanan.)

Ibu-bu ang tubig ngadto sa sudlanan. Dayon ibu-bu ang tubig diha sa ikaduhang sudlanan ug ipasabut kon sa unsang paagi ang tubig usab napahiuyon sa porma sa sudlanan.

Ipasabut nga dinhi niining pasundayag ang tubig nagrepresentar sa katawhan ug ang mga sudlanan nagrepresentar og lainlaing mga kalibutanon nga tinuhoan ug mga binuhatan.

• Unsa nga mga kakuyaw ang mahimong moabut gikan sa makanunayong pagpahiuyon ngadto sa kalibutanong mga tinuhoan ug mga binuhatan?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Taga-Roma 12:1–2. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa unsay gipabuhat ni Pablo nga buhaton sa mga miyembro sa Simbahan sa Corinto.

• Unsa man ang gitudlo ni Pablo nga buhaton sa mga miyembro sa Simbahan?

Ipasabut nga sa paghangyo ngadto sa mga miyembro sa Simbahan sa paghatag sa ilang mga lawas isip “halad nga buhi” (bersikulo 1), si Pablo mipasabut sa pagkasusama sa gipraktis ngadto sa Daang Tugon nga pagsakripisyo og mga hayop. Kining mga hayop gipahinungod nga mga halad sa Dios.

• Sa inyong hunahuna unsa ang gipasabut ni Pablo sa dihang misulat siya sa “pagtugyan sa inyong mga lawas ingon nga halad nga buhi … ngadto sa Dios”? (bersikulo 1). (Ang mga miyembro sa Simbahan gilauman nga magpahinungod sa ilang mga kaugalingon sa hingpit ngadto sa Dios pinaagi sa pagbiya sa makasasala nga mga tinguha.)

• Base sa pag-awhag ni Pablo sa mga bersikulo 1–2, unsa ang gilauman sa Dios kanato? (Tabangi ang mga estudyante nga mahibaloan ang mosunod nga kamatuoran: Ang Dios naglaum kanato sa pagpahinungod sa atong kinabuhi ngadto Kaniya ug molikay gikan sa pagpahiuyon ngadto sa kalibutan. Isulat kini nga kamatuoran diha sa pisara.)

Ipasabut nga sa tibuok Mga Taga-Roma 12–13, mitudlo si Pablo og daghang mga baruganan sa mga miyembro sa Simbahan nga makatabang nila sa pagpahinungod sa ilang kinabuhi ngadto sa Dios ug molikay gikan sa pagpahiuyon sa kalibutan. Aron matabangan ang mga estudyante sa pagsuhid sa pipila niining mga baruganan, bahina ang mga estudyante sa tulo ka grupo. Hatagi ang matag estudyante og usa ka tibuok papel nga maglakip sa mosunod nga mga instruksyon sa ibabaw. (Sa dili pa magklase, lingini ang usa sa tulo ka mga scripture reference sa matag papel. Siguroha nga ang matag estudyante sa matag grupo makadawat sa papel nga may lahi nga scripture reference nga gilinginan.)

handout

Manwal sa Seminary Teacher sa Bag-ong Tugon

Mga Taga-Roma 12:9–16

Mga Taga-Roma 12:17–21

Mga Taga-Roma 13:8–13

1. Basaha ang mga tudling sa kasulatan nga gilinginan sa ibabaw niining papel.

2. Pagpili og usa sa mga pagtulun-an ni Pablo sa mga bersikulo nga imong gibasa, ug isulat kini sa luna sa ubos. Isulat usab kon sa unsang paagi ang pagsunod niining pagtulun-an makatabang nato sa pagpahinungod sa atong mga kinabuhi ngadto sa Dios ug makalikay gikan sa pagpahiuyon sa kalibutan. (Kon dili ikaw ang unang tawo nga nakadawat niining papel, mahimong idugang ang imong mga hunahuna sa unsa ang gisulat sa miaging mga tagsulat sa ubos o pagsulat mahitungod sa laing pagtulun-an diha sa gilinginan nga mga bersikulo.)

© 2015 pinaagi sa Intellectual Reserve, Inc. Tanang mga katungod gigahin.

Ipasabut sa mga estudyante nga aduna silay tulo ka minuto aron makompleto ang kalihokan sumala sa gisugo diha sa ilang papel. Pagkahuman sa tulo ka minuto, dapita sila nga ipasa ang ilang mga papel sa laing estudyante sa ilang grupo. Balik-balika kining kalihokan aron ang matag estudyante makabasa ug mokomentaryo sa tanang tulo ka tudling sa mga kasulatan. Siguroa nga madawat og balik sa mga estudyante ang ilang orihinal nga papel.

Hatagi ang mga estudyante og panahon sa pagribyu sa mga komentaryo diha sa ilang papel. Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagreport og usa ka butang nga ilang nakat-unan mahitungod kon giunsa nato pagpahinungod sa atong kinabuhi ngadto sa Dios ug paglikay sa pagpahiuyon sa kalibutan.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Taga Roma 13:14. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa unsay gitudlo ni Pablo nga buhaton sa mga Santos sa Corinto.

• Sa imong hunahuna unsa ang gipasabut ni Pablo sa mga pulong nga “isul-ob ninyo ang Ginoong Jesukristo”?

• Sa unsang paagi nga ang mga pagtulun-an nga atong gitun-an sa Mga Taga-Roma 12–13 nagtabang kanato nga mahimong sama ni Jesukristo? (Human makatubag ang mga estudyante, usba sa pagsulat ang kamatuoran nga nasulat diha sa pisara aron kini mabasa sama sa mosunod: Kon ipahinungod nato ang atong mga kinabuhi ngadto sa Dios ug molikay sa pagpahiuyon sa kalibutan, mamahimo kitang mas mahisama ni Jesukristo.)

• Sa unsang paagi nga ang Manluluwas usa ka ehemplo sa pagpahinungod sa kinabuhi sa tawo ngadto sa Dios ug sa paglikay sa pagpahiuyon sa kalibutan?

• Unsaon nato paglikay sa pagpahiuyon ngadto sa mga sumbanan sa kalibutan? (Mahimo kang mohatag og pihong mga ehemplo sama sa Adlaw nga igpapahulay, mga estilo sa sinina, o tingali panglantaw sa kultura o sa sosyal nga mga isyu nga lahi sa mga baruganan sa ebanghelyo.)

Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna mahitungod sa usa ka tawo nga ilang kaila kinsa naningkamot sa pagpahinungod sa iyang kinabuhi ngadto sa Dios ug naglikay gikan sa pagpahiuyon sa kalibutan.

• Kinsa ang inyong mahunahunaan? Ngano?

• Sa unsang pamaagi nga kining tawhana nahimong mas nahisama sa Manluluwas?

Dapita ang mga estudyante sa pagsulat sa ilang mga scripture study journal o class notebook ang usa ka paagi nga sila makapahinungod sa ilang mga kinabuhi ngadto sa Dios ug naglikay gikan sa pagpahiuyon sa kalibutan. Awhaga ang mga estudyante sa paggamit sa unsay ilang gisulat.

Mga Taga-Roma 14:1–15:3

Si Pablo nagtambag sa mga miyembro sa Simbahan sa paglikay og mga panaglalis sa mga butang nga personal nga kagustohan

Hangyoa ang mga estudyante sa pagpataas sa ilang mga kamot kon sila motubag og oo sa bisan unsa sa mosunod nga mga pangutana. Tingali imong usabon ang uban niining mga pangutana aron nga kini mas maayong makahulagway sa kultura diin kamo nagpuyo. Kon kamo mobuhat sa ingon, pagpili og mga ehemplo nga importante sa personal nga pagpili, dili importante sa kamasulundon ngadto sa klaro nga kahulugan sa mga sugo. Ang tubag sa tanan niining mga pangutana kinahanglang oo.

• Madawat ba sa usa ka Santos sa Ulahing mga adlaw sa (1)°pagsunod og vegetarian nga diyeta? (2)°pagkaon og tsokolate? (3)°pagsul-ob og shorts sa publiko? (4)°paggamit sa teknolohiya sa Igpapahulay? (5)°pag-apil sa pagsaulog sa pasko nga gibase sa laing relihiyon o kultural nga mga tradisyon?

Ipasabut nga samtang ang pipila sa kinaiya klarong gikinahanglan o gidili nga mga sugo gikan sa Ginoo, ang uban nagpabilin nga sumala sa gusto lang o naa na sa indibidwal nga mga miyembro sa Simbahan. Kining mga butanga naglakip og mga pagpili sa mga dapit sama sa kalingawan, mga sinina, diyeta, adlaw nga Igpapahulay ug ang mga lagda sa ginikanan para sa mga bata. Ang Ginoo naghatag og sumbanan ug mga sugo aron sa paggiya sa atong mga pagpili sa pipila niining mga butanga, sama sa pagsul-ob og shorts nga tarung, apan pipila ka mga desisyon anaa na sa personal nga pagpili. Ang mga miyembro usahay magbase sa mga desisyon sa inspirasyon sa ilang piho nga mga sitwasyon o panginahanglan.

Dapita ang mga estudyante samtang sila magtuon Mga Taga-Roma 14:1–15:3 sa pagpangita og mga kamatuoran nga gitudlo ni Pablo mahitungod kon sa unsang paagi nga angay natong dumalaon ang mga butang sa personal nga kagustohan diha sa Simbahan.

I-summarize ang Mga Taga-Roma 14:1–5 pinaagi sa pagpasabut nga ang usa ka butang sa personal nga kagustohan nga giatubang sa mga miyembro sa Simbahan sa panahon ni Pablo may kalabutan sa diyeta sa usa ka tawo. Pipila ka mga tawo walay gisunod nga gidili nga pagkaon. Ang uban milikay sa pagkaon og karne ug nangaon og utanon lamang isip usa ka sumpay sa dyeta ubos sa balaod ni Moises, bisan tuod kining mga pagdili wala na kinahanglana (tan-awa sa bersikulo 2). Agig dugang, ang ubang mga miyembro sa Simbahan mipili nga magpadayon sa pagtuman sa mga kostumbre sa Judeo, mga praktis, ug mga holiday.

• Unsang mga problema sa inyong hunahuna ang mahimong motumaw sa Simbahan samtang ang mga miyembro maghimo og managlahi nga personal nga mga desisyon bahin niining mga butanga?

Dapita ang mga estudyante nga basahon sa hilum ang Mga Taga-Roma 14:3, nga mangita sa unsay personal nga mga kagustohan sa diyeta nga mahimong mosangput nga buhaton sa mga miyembro sa Simbahan.

• Unsa nga mga problema ang nasinati sa mga miyembro sa Simbahan? (Ang pipila sa mga miyembro sa Simbahan nagtamay ug naghukom sa ubang mga miyembro kansang mga pagpili lahi sa ilaha.)

• Sa inyong hunahuna ngano nga mahitabo man kini?

Isulat ang mosunod nga mga pakisayran sa kasulatan diha sa pisara: Mga Taga-Roma 14:10–13, 15, 21. Dapita ang pipila ka mga estudyante nga magpuli-pulig basa og kusog gikan niini nga mga bersikulo. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gitudlo ni Pablo sa mga miyembro nga likayan nga buhaton kining mga butanga sa personal nga kagustohan. Pagkahuman og basa sa estudyante sa bersikulo 15, ipasabut nga sa Joseph Smith Translation niining bersikulo mabasa nga, “Kay kon tungod sa imong pagkaon nasubo ang imong igsoon, nan, wala na ikaw magagawi diha sa gugma. Ayaw tugoti ang imong kan-on nga maoy makaingon sa pagkawagtang sa tawo kang kinsa nagpakamatay si Kristo.”

• Base sa unsay gitudlo ni Pablo sa bersikulo 13, unsang kamatuoran nga atong makat-unan mahitungod kon unsay kinahanglan natong likayang buhaton sa mga butang nga wala mahisguti sa piho nga mga sugo? (Ang mga tubag sa mga estudyante kinahanglang magpakita sa mosunod nga kamatuoran: Sa butang nga wala mahisguti sa piho nga mga sugo, atong likayan ang paghukom sa uban nga mga pagpili.)

• Nganong problema man kon ang mga miyembro sa Simbahan motamay o manghimaraut sa ubang mga miyembro sa Simbahan kinsa mohimo og laing mga pagpili sa mga butang diin walay sugo ang nagkinahanglan o nagdili sa usa ka piho nga kinaiya?

Ipasabut ang mga pulong “pagbutang og kapandolan o makabalda diha sa agianan” sa bersikulo 13. Ipasabut nga kini nag-refer sa impluwensya sa usa ka tawo nga espirituhanong mapandol o nadagma sa ilang mga paningkamot sa pagtuo kang Jesukristo ug pagsunod sa Iyang ebanghelyo.

• Sa unsang paagi nga ang kinaiya sa mga miyembro sa Simbahan sa pagkaon nakaimpluwensya sa uban sa espiritwal nga pagkapandol o mapukan?

• Unsa ang gitambag ni Pablo nga buhaton sa mga miyembro sa Simbahan kon ang ilang personal nga pagpili sa diyeta espirituhanong makadaut sa ubang tawo? (Si Pablo mitambag sa mga Santos nga magmasinabtanon sa epekto sa ilang personal nga mga praktis sa uban ug andam nga molikay sa mga lihok nga makaimpluwensya sa uban nga mapandol sa espirituhanong paagi.)

• Unsa nga kamatuoran ang atong makat-unan gikan sa instruksyon ni Pablo kalabut sa atong mga binuhatan sa mga butang nga wala mahisguti sa piho nga mga kasugoan? (Tabangi ang mga estudyante nga mahibaloan ang mosunod nga kamatuoran: Sa butang nga wala mahisguti sa piho nga mga sugo, kita kinahanglan nga magmasinabtanon kon sa unsang paagi ang atong mga pagpili makaapekto sa uban. Pahinumdom: Ang susama nga kamatuoran pagahisgutan nga mas lalum sa 1°Mga Taga-Corinto°8.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Taga-Roma 14:19. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay giawhag ni Pablo nga ipadayon sa mga miyembro sa Simbahan.

• Sa unsang paagi nga ang pagsunod sa tambag ni Pablo kalabut sa mga butang sa personal nga kagustohan makaimpluwensya sa kalinaw ug kaayohan sa mga kasinatian sa mga miyembro sa Simbahan?

Pahinumdumi ang mga estudyante sa mga butang sa personal nga kagustohan nga nalista sa sayo pa. Hangyoa ang mga estudyante sa paghulagway kon sa unsang paagi ang mga miyembro sa Simbahan makasunod sa tambag ni Pablo sa mga butang sama niini.

Mga Taga-Roma 15:4–16:27

Mitapos si Pablo sa iyang sulat ngadto sa Mga Taga-Roma

Ipasabut nga samtang si Pablo nagpadayon ngadto sa pagtapos sa iyang sulat, mihatag siya og dugang nga mga tambag sa mga miyembro sa Simbahan didto sa Roma. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Taga-Roma 15:4. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa unsay gitudlo ni Pablo mahitungod kon nganong ang mga kasulatan nasulat.

• Unsa nga kamatuoran ang atong makat-unan gikan sa bersikulo°4 mahitungod kon nganong ang mga kasulatan nasulat? (Ang mga tubag sa mga estudyante kinahanglang magpakita sa mosunod nga kamatuoran: Ang mga kasulatan gisulat aron sa pagtudlo kanato ug sa paghatag kanato og paglaum.)

Ipasabut nga si Pablo dayon mihulagway niining kamatuoran pinaagi sa pagkutlo og pipila sa mga kasulatan sa Daang Tugon aron sa pagsiguro sa mga Santos nga ang misyonaryo nga buhat taliwala sa mga Hentil pinasikad sumala sa plano sa Dios (tan-awa sa Mga Taga-Roma 15:9–12).

I-summarize ang nahabilin sa Mga Taga-Roma 15–16 pinaagi sa pagpasabut nga si Pablo mitapos sa iyang sulat pinaagi sa paghulagway sa iyang mga paningkamot sa pagsangyaw sa ebanghelyo. Mipasidaan usab siya mahitungod niadtong maoy hinungdan sa mga pagkabahin-bahin, nagtudlo og sayop nga mga doktrina, ug nagtinguha sa paglingla sa uban (tan-awa sa Mga Taga-Roma 16:17–18).

Tapusa pinaagi sa pagpamatuod sa mga kamatuoran nga gitudlo niini nga leksyon.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Mga Taga-Roma 12:1. “Pagtugyan sa inyong mga lawas ingon nga halad nga buhi”

Si Presidente Russell M. Nelson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo mahitungod sa matang sa sakripisyo nga atong mahalad ngadto sa Dios:

“‘Gisugo gihapon kita sa pagsakripisyo, apan dili sa pagpaagas og dugo sa mga hayop. Ang pinakadako natong panabut sa pagsakripisyo makab-ot samtang atong gihimo ang atong kaugalingon nga mas sagrado o balaan. Kini atong gihimo pinaagi sa pagkamasulundon sa mga sugo sa Dios. Sa ingon, ang mga balaod sa kamasulundon ug sakripisyo maayo kaayo nga pagkasapid.… Samtang nagtuman kita niini ug sa ubang mga sugo, usa ka talagsaong butang ang mahitabo kanato. Mahimo kitang disiplinado! Mahimo kitang mga disipulo! Mahimo kitang mas sagrado ug balaan—sama sa atong Ginoo!” (“Lessons from Eve,” Ensign, Nob. 1987, 88).

Mga Taga-Roma 13:1–7. “Magpasakop nga masinugtanon sa mga punoan sa kagamhanan”

Ang Joseph Smith Translation sa Mga Taga-Roma 13:1–7 nagpakita nga ang pamahayag ni Pablo niini nga mga bersikulo magamit sa sunod nga dili lang sa pangpubliko nga mga kadagkoan apan sa mga kadagkoan usab sa Simbahan. Sama pananglit, diha sa Joseph Smith Translation, Mga Taga-Roma 13:1, si Propeta Joseph Smith midugang sa mga pulong “diha sa simbahan”: “Walay gahum diha sa simbahan apan sa Dios.”

Sa Joseph Smith Translation, Mga Taga-Roma 13:4, “espada” giusab sa “gunitanan nga puthaw.” Ug sa Joseph Smith Translation, Mga Taga-Roma 13:6, “bayad” (buhis) giilisan og “imong mga pahinungod.”

Ang tambag ni Pablo nga “masinugtanon sa mga punoan sa kagamhanan” (Mga Taga-Roma 13:1) nagpakita sa mga baruganan sa ikadose nga artikulo sa hugot nga pagtuo: “Kami nagtuo sa kamandoan ubos sa mga hari, presidente, mga magmamando, ug sa mga maghuhukom, sa pagsunod; pagtahud; ug sa paghupot sa balaod.” Pinaagi sa paghulagway sa sibil nga mga awtoridad isip “giorden sa Dios” ug “mga sulogoon sa Dios” (Mga Taga-Roma 13:1,°6), si Pablo miila nga may tulubagon sa Dios kadtong tanang naghupot sa mga posisyon sa gahum, ug sila naghupot sa gahum kutob lamang sa itugot sa Dios (tan-awa sa Juan 19:11). Si Pablo mipahinumdom usab sa mga Santos nga pinaagi sa pagpahinabo sa maayong buhat, dili sila kinahanglan nga mahadlok sa gahum sa mga lider nga sila nahisakop. Hinoon, pinaagi sa pagbuhat “niana nga maayo”, ang mga Santos makadawat og pagdayeg sa mga lider (tan-awa sa Mga Taga-Roma 13:2–4).

Mga Taga-Roma 14:1–15:3. Mga butang alang sa piho nga mga sugo nga wala nahatag

Si Elder Dallin°H. Oaks sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles namahayag nga imbis magtudlo sa piho nga mga lagda sa pipila ka mga butang, ang mga lider sa Simbahan ug mga magtutudlo motudlo sa mga doktrina ug mga baruganan sa ebanghelyo. Dayon iyang gisulti ang mosunod:

“Mga magtutudlo … kinahanglan gayud nga maglikay sa pagtudlo og piho nga mga lagda o mga paggamit. Pananglitan, dili sila motudlo og bisan unsa nga mga lagda alang sa pagtino kon unsa ang hingpit nga ikapulo, ug dili sila mohatag og lista sa mga buhaton ug dili buhaton sa pagbalaan sa adlaw nga Igpapahulay. Sa higayon nga ang usa ka magtutudlo nakatudlo na sa doktrina ug sa kauban nga mga baruganan gikan sa mga kasulatan ug sa buhing mga propeta, ang ingon nga mga paggamit o lagda mao gayud ang responsibilidad sa indibidwal ug sa mga pamilya” (“Gospel Teaching,” Ensign, Nov. 1999, 79).

Si Presidente Dieter F. Uchtdorf sa Unang Kapangulohan mipasidaan mahitungod sa mga kakuyaw sa pagtugot sa indibidwal nga magpalabi og dugang sa mga baruganan sa ebanghelyo nga mahimong lauman sa uban:

“Usahay, ang balaang mga baruganan masubraan sa pagpasabut—kadaghanan naggikan sa dili dinasig nga mga tinubdan—nakapalibog pag-ayo sa mga butang, gimantsahan ang kalunsay sa balaang kamatuoran gamit ang hinimo sa tawo nga mga pagpasabut. Ang maayong ideya sa usa ka tawo—butang nga tingali makatabang kaniya—molig-on ug mahimong usa nga kalauman. Ug sa hinay-hinay, ang mahangturong mga baruganan mahimong mawala taliwala sa mga tanghaga sa ‘maayong ideya’” (“Ang Gugma sa Dios,” Ensign o Liahona, Nob. 2009, 22).