Mātiu 6:19–34
“Ke Mou Fuofua Kumi ki he Puleʻanga ʻo e ʻOtuá”
Naʻe akoʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻEne kau ākongá ‘i ha konga ʻo e Malanga ʻi he Moʻungá ke nau “kumi ... ‘uluaki [ke langa] ʻa e puleʻanga ʻo e ʻOtuá” (Mātiu 6:33). ʻI he lēsoni ko ʻení, te ke maʻu ai ha faingamālie ke fakalaulauloto mo vahevahe ʻa e mahuʻinga ʻo hono fakamuʻomuʻa ʻo e ʻOtuá ʻi hoʻo moʻuí.
Lau ʻa e ngaahi tūkunga mo’oni ko ʻení:
-
Ko ha talavou fānifo talēnitiʻia ʻi Kalefōnia, USA, ka ʻoku fakataimi-tēpileʻi ʻa e seminelí ki he taimi tatau pē mo e ako vaʻinga maʻa ʻene timi fānifo ʻi he akoʻanga māʻolungá.
-
ʻOku fakaafeʻi ha finemui ʻi Palāsila ke ne fakahoko ha fakalāngilangi ʻi hono fakafiefiaʻi hono taʻu 15 hono kaungāmeʻá, ka ʻe fiemaʻu ke ne tui ha kofu ʻoku ʻikai fenāpasi mo ʻene tuʻunga moʻuí.
-
Ko ha talavou ʻi Nuʻu Sila ko ha taha vaʻinga ʻakapulu talēnitiʻia ia naʻe pehē te ne maʻu ha faingamālie ke vaʻinga fakapalōfesinale, ka ʻokú ne taʻu motuʻa ke ngāue fakafaifekau taimi kakato.
Ko e ngaahi sīpinga ʻeni ʻo e ngaahi tūkunga ʻe lava ke fili ai ʻe he toʻu tupú ke fakamuʻomuʻa ʻa e ʻOtuá ʻi heʻenau moʻuí, neongo he ʻikai faingofua.
-
Ko e hā ha ngaahi fehuʻi pe hohaʻa ʻe ala maʻu ʻe he toʻu tupu ʻi he ngaahi tūkunga ko ʻení fekauʻaki mo hono fakamuʻomuʻa ʻo e ʻOtuá ʻi heʻenau moʻuí?
-
Ko e hā ha ngaahi fehuʻi pe hohaʻa te ke ala maʻu mo ho ngaahi kaungāmeʻá fekauʻaki mo hono fakamuʻomuʻa ʻo e ʻOtuá ʻi hoʻo moʻuí?
ʻI hoʻo ako ʻa e lēsoni ko ʻení, kole ki he ʻEikí ke tokoni atu ke ke fakaleleiʻi hoʻo ngaahi hohaʻá mo ongoʻi ʻa e mahuʻinga hono fakamuʻomuʻa Iá.Ako ha taha ʻo e ngaahi veesi ko ʻení. Fekumi ki he fakahinohino ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke tokoniʻi koe ke ke ʻilo mo mahino ʻa e ngaahi moʻoni naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻe lava ʻo tokoni ke ke fakamuʻomuʻa ʻa e ʻOtuá ʻi hoʻo moʻuí.
ʻE lava ke fili ʻe he kau akó pe ko e fē ʻa e ngaahi veesi ʻoku nau akó, pe ʻe lava ke vahe ange ha Fili A pe Fili B. Mahalo ʻe tokoni ke fakaʻaliʻali e ngaahi meʻa ko ʻeni ke fili mei aí ʻi he palakipoé.
Fili A: Mātiu 6:19–24. ʻI he ngaahi veesi ko ʻení, naʻe fakaʻaongaʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻa e foʻi lea ko e ngaahi koloa ke ʻuhinga ki he meʻa ʻoku tau mahuʻingaʻia lahi aí, pea fakataipe ʻe he matá ʻetau vīsoné pe meʻa ʻoku tau tokanga taha ki ai ʻi he moʻuí. ʻOku fakamahinoʻi ʻe he Liliu Lea ‘a Siosefa Samita ʻa e meʻa naʻe akoʻi ʻe he ʻEikí ʻi he veesi 22, “Ko ia kapau ʻe hanga taha ʻa ho matá ki he nāunau ʻo e ʻOtuá, ʻe fonu ho sinó kotoa ʻi he māmá” (Liliu Lea ‘a Siosefa Samita, Mātiu 6:22 [ʻi he Mātiu 6:22, futinoutib]; vakai foki ki he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:67). ʻIkai ngata aí, mahalo ʻe tokoni ke fakatokangaʻi ʻoku ʻuhinga ʻa e foʻi lea koloá ki he ngaahi koloa fakamāmaní (vakai ki he Mātiu 6:24, futinouti e).
Fili B: Mātiu 6:25–34. ʻOku fakamahino ‘e he Liliu ‘a Siosefa Samita ʻo e ngaahi veesi ko ʻení naʻe folofola ʻa e ʻEikí ki Heʻene kau ʻAposetoló fekauʻaki mo honau fatongia ke “ʻalu … ki he māmaní … akoʻi e kakaí” (Liliu ‘a Siosefa Samita, Mātiu 6:25–26 [ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá]). Naʻe fakapatonu e fakahinohino ʻa e ʻEikí ki he Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻi he taimi ko ʻení, ka ko e tefitoʻi moʻoni naʻá Ne akoʻí ʻoku ʻaonga foki ia kiate kitautolu. Fakatokangaʻi ʻa e ngaahi sīpinga ʻo e founga ʻoku tokangaʻi ai ʻe he ʻOtuá ʻEne ngaahi fakatupú, kau ai kitautolu. ʻI hoʻo akó, tokanga makehe ki he veesi 33: ʻoku kamata ʻa e Liliu Lea ‘a Siosefa Samita ʻo e veesi ko ʻení, “Ko ia, ʻoua naʻá ke kumi ki he ngaahi meʻa ʻo e māmaní kae fuofua kumi ke langa hake ʻa e puleʻanga ʻo e ʻOtuá” (Liliu ‘a Siosefa Samita, Mātiu 6:38 [ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá]).
-
ʻI hoʻo lau e folofola ʻa e Fakamoʻuí mo fakaafeʻi e tataki ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní, ko e hā naʻá ke maʻu naʻe mahuʻingamālie kiate koé? Ko e hā naʻe mahu’inga aí?
Naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni moʻoni ʻi he ngaahi veesi ko ʻení, kau ai ʻa e ʻikai ke tau lava ʻo tauhi fakatouʻosi ki he ʻOtuá mo e koloá (pe anga fakamāmaní) pea kapau te tau fuofua kumi ke langa hake ʻa e puleʻanga ʻo e ʻOtuá, te Ne tāpuakiʻi leva kitautolu ʻaki ʻa e meʻa ʻokú Ne ʻafioʻi ʻoku tau fiemaʻú.
-
Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi te ne fakaʻaiʻai koe ke ke fakamuʻomuʻa Kinaua ʻi hoʻo moʻuí?
Kapau ʻe lava, sio ʻi ha taha ʻo e ngaahi vitiō ko ʻeni ʻo ha kakai kei talavou ʻoku nau fakamuʻomuʻa ʻa e ʻOtuá. ʻOku tatau ʻa e ngaahi vitioó mo e ngaahi tūkunga ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoní. (ʻOku maʻu kotoa e ngaahi vitioó ʻi ChurchofJesusChrist.org.)
“ʻIkai ha Fakaʻiseʻisa” (5:38): ko e talavou naʻe fānifō.
“Kau Finemui Angamaʻa” (3:50): naʻe kole ʻe he finemuí ke ne tui ha kofu ʻoku taʻetaau.
“Ko Ho ʻAho ke Ngāue Fakafaifekaú ” (3:31): ko e talavou naʻe vaʻinga ʻakapulú.
2. Complete the following activity in your study journal.
-
Ko e hā naʻá ke saiʻia ai fekauʻaki mo e vitioó? Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e hiki fakamatala leleí?
-
Ko e fē ha taimi naʻá ke maʻu ai e ngaahi tāpuakí ni ʻi hoʻo moʻuí?
-
Ko e hā ha ngaahi tāpuaki naʻá ke vakai ki ai ko ha ola ʻo hoʻo filí?
Tuku ha kiʻi taimi ke ke fakakaukau ai ki he founga ʻoku ʻaonga ai kiate koe ʻa e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí ke fakamuʻomuʻa ʻa e ʻOtuá ʻi hoʻo moʻuí. Hokohoko atu hoʻo fekumi ki ha ueʻi mei he Laumālie Māʻoniʻoní ʻi hoʻo fakakakato ʻa e lēsoni ko ʻení.
Fakakaukauloto naʻe fakaafeʻi ʻe hoʻo kau palesitenisī fakasiteikí pe fakavahefonuá hoʻo kōlomú pe kalasí ke nau faʻu ha vitiō ke tokoni ki he toʻu tupu ʻi homou feituʻú ke nau ongoʻi ʻoku ueʻi kinautolu ke fakamuʻomuʻa e ʻOtuá ʻi heʻenau moʻuí. ʻOku palani e kau palesitenisií ke huluʻi e vitioó ʻi ha polokalama ʻa e toʻu tupú.
2. Fakakakato ʻa e ʻekitivitī ko ení ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá.
Faʻu ha fokotuʻutuʻu fakaikiiki ki hoʻo vitioó. (ʻOku ʻikai fiemaʻu ia ke ke lekooti ha vitiō; ko e meʻa pē ʻoku fiemaʻú ke ke faʻu ha palani.) Fakakau ʻeni ʻi hoʻo fokotuʻutuʻú:
-
Ko ha foʻi moʻoni ʻe taha naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻi he Mātiu 6 mo ha fakamatala ki he founga ʻe lava ke tokoni ai ki he toʻutupú ke fakamuʻomuʻa ʻa e ʻOtuá ʻi heʻenau moʻuí.
-
Ko ha sīpinga fakaeonopooni ʻo ha taha ʻokú ne fakamuʻomuʻa e ʻOtuá ʻi heʻenau moʻuí. ʻE lava ke hoko ʻa e sīpinga ko ʻení ko ha aʻusia fakataautaha pe ko ha aʻusia ʻa ha taha ʻokú ke ʻilo. Hiki ha fakamatala nounou ʻo e sīpingá.
Fakakau atu foki mo ha taha pe lahi ange ʻo e ngaahi meʻa ko ʻení ʻi hoʻo fokotuʻutuʻú:
-
Ko ha fakamatala ʻa ha taki ʻo e Siasí
-
Ngaahi fakatātā pe ngaahi ʻata te ke ala fakaʻaongaʻí pea mo e taimi te ke fakakau ai kinautolú
-
Ko hoʻo fakamoʻoni fakatāutahá
Mahalo te ke fie vahevahe hoʻo palani ki ha foʻi vitiō mo e fāmilí mo e kaungāmeʻá. Ko ha taimi lelei ke fai ai ʻení ko hano aleaʻi ʻa e tefito ko ʻení mo ho fāmilí ʻi hoʻo ako ʻo e Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Aú.
Kapau ʻokú ke malava, fakakaukau ke faʻu hoʻo vitioó pea vahevahe ia mo e niʻihi kehé.
Fili ‘a e Kamata e ‘Asainimenipe ko e Fakahūke fakahū ʻa hoʻo talí.