Seminelí
2 Kolinitō 7


2 Kolinitō 7

“Mamahi ʻo Taau mo e ʻOtuá”

ʻĪmisi
Ko e tūʻulutui ha finemui ʻi hono veʻe mohengá ke lotu.

ʻE lava ke faingataʻa ke ʻiloʻi pe kuo tau fakatomala kakato. Kuó ke fāifeinga nai ke ʻiloʻi pe kuó ke fakatomalaʻi kakato ha meʻa pe ʻikai? ʻI he fuofua tohi ʻa e ʻAposetolo ko Paulá ki he kakai Kolinitoó, naʻá ne valokiʻi ha niʻihi ʻo e Kāingalotu Kolinitoó ʻi heʻenau faiangahalá. Naʻe fiefia mo fiemālie ʻa Paula ʻi heʻene maʻu kimui ange ha tala naʻe aʻusia ʻe he Kāingalotu Kolinitoó ʻa e fakatomala moʻoní. ʻE lava ke tokoni atu ʻa e lēsoni ko ʻení ke mahino kiate koe ha konga mahuʻinga ʻo e fakatomala moʻoní mo tokoniʻi koe ke ke ofi ange kia Sīsū Kalaisi.

Mamahi Faka-ʻOtuá

Lau e tūkunga ko ʻení. ʻI ha ʻinitaviu ke maʻu ha lekomeni temipale ke mali temipalé, naʻe vete ʻe ha finemui ha ngaahi angahala ʻi he kuohilí ki heʻene pīsopé. Hili haʻana pōtalanoa fuoloa ange, naʻe mahino ki he pīsopé naʻe teʻeki fakatomalaʻi moʻoni ʻe he finemuí ʻene ngaahi angahalá pea ʻoku mamafa feʻunga ʻene ngaahi angahalá ke ne taʻetaau ke maʻu ha lekomeni temipale. Naʻe fakamatalaʻi ange ʻe he pīsopé kuo pau ke tatali hono maʻu ʻe he finemuí ha lekomeni temipale kae ʻoua kuó ne fakatomala kakato. Naʻá ne (finemui) hohaʻa ʻo pehē kuó ne fakatomala koeʻuhí kuo fuoloa ʻa e teʻeki ke ne toe fakahoko ʻa e ngaahi angahala ko iá. Naʻe fakamatalaʻi ange ʻe he pīsopé ʻoku ʻikai ko ha fakatomala kakato hono taʻofi pē ʻo e angahalá, peá ne fakaafeʻi ia ke ne kamata fakamātoato e founga ʻo e fakatomala moʻoní.

ʻOku fakamatala ʻe he finemuí ki heʻene pīsopé ʻokú ne fuʻu loto-mamahi he kuó ne ʻosi talaange ki he kakai kehé fekauʻaki mo e malí mo faʻu ha palani ke fakafiefiaʻi ia. Naʻá ne hohaʻa fekauʻaki mo e ongoʻi mā ʻi hono fakatoloi ʻene ngaahi palani malí pea mo e founga te ne talaange ai ki he tokotaha ʻokú na teu malí mo ʻene ongomātuʻá. Naʻá ne ʻeke ange pe ʻoku ʻi ai nai ha founga ʻe lava ke sila ai ʻi he temipalé ʻo hangē ko e palaní kae toki ngāueʻi e fakatomalá ʻamui ange.

  • Makatuʻunga ʻi he tali ʻa e finemuí ki he pīsopé, ko e hā naʻe hohaʻa taha ki ai ʻa e finemuí?

  • Ko e hā ka faingataʻa ai ke ne fakatomala kakato tuʻunga ʻi he meʻa ʻoku nofotaha ai ʻene tokangá?

Fakalaulauloto ki he meʻa ʻoku ʻikai mahino kakato ki he finemui ko ʻení fekauʻaki mo e fakatomalá. ʻI hoʻo hoko atu e lēsoni ko ʻení, kumi ha tefitoʻi moʻoni ʻe tokoni ki he finemui ko ʻení. Fakalaulauloto foki pe ʻokú ke fie maʻu ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi hoʻo fakatomalá.

Mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá

Ko e taha ʻo e ngaahi taumuʻa ʻa Paula ʻi heʻene fai ʻene tohi kimuʻa ki he kakai Kolinitoó ko hono poupouʻi ha niʻihi fakafoʻituitui pau ke fakatomala. ʻI heʻene tohi vakaiʻí, naʻe fakaongoongoleleiʻi ai ʻe Paula ʻa kinautolu naʻá ne fakatonutonu koeʻuhí ko ʻenau fakatomala fakamātoató pea akoʻi fekauʻaki mo ha konga mahuʻinga ʻo e fakatomalá.

Lau ʻa e 2 Kolinitō 7:8–11, ʻo kumi ki he ngaahi fakakaukau naʻe ʻoange ʻe Paula fekauʻaki mo e fakatomalá ʻe ala tokoni ki he fefine ʻi he tūkungá.    ChurchofJesusChrist.org

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau mei he Tohi ʻa Molomoná fekauʻaki mo e mamahi ʻoku taau mo eʻOtuá, lau ʻa e ʻAlamā 36:12–13; 42:29.

  • Ko e hā ha ngaahi fakakaukau naʻá ke maʻu ʻe tokoni ki he fefine ʻi he tūkungá?

  • ʻE ala tokoni fēfē nai ʻa e ngaahi akonaki ko iá kiate koe?

Ko e moʻoni ʻe taha mahalo kuó ke ʻiloʻi ʻoku fakaiku ʻa e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá ki he fakatomala fakamātoató.

  • Ko e hā ha faʻahinga ʻo e mamahí naʻe lave ki ai ʻa Paula ʻi he veesi 10?

  • Ko e hā naʻá ke mamata ki ai ʻi he tūkunga ko ʻení ʻokú ne fokotuʻu mai ʻa e faʻahinga mamahi naʻe ongoʻi ʻe he finemuí?

Faʻu ha kōlomu ʻe ua ʻi hoʻo tohinoa akó ʻaki haʻo tā ha laine mei ʻolunga ki lalo ʻi lotomālie ʻi ha peesi. Tohiʻi ʻa e Mamahi ʻOku Taau mo e ʻOtuá ʻi ʻolunga ʻi he kōlomu ʻe taha pea Mamahi Fakaemāmaní ʻi ʻolunga ʻi he kōlomu ʻe tahá.

Tānaki atu hoʻo ngaahi fakakaukaú ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi lalo ʻi he ʻuluʻi tohi takitaha.

  • Ko e hā ʻoku akoʻi ʻe Paula ʻi he veesi 8–10 fekauʻaki mo e faikehekehe ʻi he mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá mo e mamahi fakamāmaní?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā mo ha toe ngaahi faikehekehe ʻoku ʻi he vahaʻa ʻo e ongo founga ʻo e mamahí?

Lau e ngaahi fakamatala ko ʻení, pea kumi ki ha toe ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e mamahi ʻoku taau mo eʻOtuá mo e mamahi fakamāmaní. Tānaki atu e ngaahi fakakaukau ko ʻení ki hoʻo sātí.

Naʻe ʻomi ʻe ʻEletā Niila L. ʻEnitaseni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻa e fakaʻuhinga ko ʻeni ʻo e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá:

ʻĪmisi
Laʻitā fakaʻofisiale ʻo ʻEletā Niila L. ʻEnitaseni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, 2010, ʻAokosi.

[ʻOku ʻuhinga ʻa e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá] ki hono ongoʻi ha loto- mamahi moʻoni mo ha ongoʻi halaia ʻi ha tōʻonga naʻá ne tānaki atu ha mamahi mo ha faingataʻaʻia ki he Fakamoʻuí, ʻi he taimi ʻoku toʻo ai ʻe hotau laumālié ha faʻahinga fakaʻikaiʻi pe kumi ʻuhinga. …

Mahalo ko e fakaakeake maʻongoʻonga taha ʻo e moʻui ko ʻení ki ha foha pe ʻofefine pelepelengesi fakalaumālie ʻo e ʻOtuá ko hono ʻiloʻi fakataautaha ko ia ʻoku moʻoni ʻaupito hono totongi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e angahalá pea naʻe ʻikai fakangatangata pē ʻEne mamahí maʻá e tokotaha kehe kotoa pē—ka kiate koe foki mo au! … ʻI he mahino fakalaumālie kiate kitautolu kuó Ne mamahi koeʻuhí ko ʻetau ngaahi angahalá, ʻoku tau ongoʻi lotomamahi koeʻuhí ko ʻEne mamahí. ʻOku tau ʻiloʻi ko e konga ia ʻo e palani ʻa ʻetau Tamaí, ka ʻoku tau ongoʻi lōmekina ʻi he meʻaʻofa ʻokú Ne foaki mai maʻatautolú. ʻOku ʻave kitautolu ʻe he meʻa fakaofó ni, ʻa e loto-houngaʻia ko ʻení, mo e ʻofa ʻaufuatō ko ʻeni ʻo ha Fakamoʻui kuó Ne fakahoko ʻeni maʻatautolú, ke tau tūʻulutui ʻi he taimi ʻoku fonu ai hotau laumālié ʻi he mamahi ʻoku taau mo eʻOtuá.

(Neil L. Andersen, The Divine Gift of Forgiveness [2019], 149, 150)

Naʻe fakamatalaʻi leva ʻe Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa, ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻi he taimi ko iá, ʻa e meʻá ni fekauʻaki mo e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá:

ʻĪmisi
Laʻitā fakaʻofisiale ʻo ʻEletā Tieta F. ʻUkitofa ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, 2006. Naʻe uiuiʻi ko e Tokoni Ua ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí, ʻi he ʻaho 3 ʻo Fēpueli 2008. Laʻitā fakaʻofisiale ʻi he 2008 ʻo fetongi ʻa e tā naʻe faitaaʻi ʻi he 2004.

ʻOku ueʻi hake ʻe he mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá ʻa e liliú mo e ʻamanaki leleí tuʻunga ʻi he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí. ‘Oku fusi hifo kitautolu ʻe he mamahi fakamāmaní, pea toʻo atu e ‘amanaki leleí, pea fakalotoʻi kitautolu ke tau fakavaivai ki ha ngaahi ‘ahiʻahi kehe.

ʻOku fakatupu ʻe he mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá ʻa e uluí mo ha liliu ʻo e lotó. ‘Okú ne ngaohi kitautolu ke tau fehiʻa ʻi he angahalá kae ʻofa ʻi he meʻa ʻoku leleí. ʻOkú ne poupouʻi kitautolu ke tau tuʻu hake ʻo ʻaʻeva ʻi he maama ʻo e ʻofa ʻa Kalaisí. Ko e fakatomala moʻoní ko hano liliu ka ‘oku ‘ikai ko hano fakamamahiʻi. ‘Io,ʻoku faʻa fakamamahi e fakaʻiseʻisá mo e mamahi moʻoni ko e talangataʻá pea ko e ongo sitepu mahuʻinga iaʻi he founga toputapu ʻo e fakatomalá. Ka ko e taimi ko ia ‘oku langaki ai ‘e he loto-halaiá haʻate fakaliliʻa ‘iate kita peé, pe taʻofi kitautolu mei haʻatau toe tuʻu haké, ‘okú ne taʻofi leva ‘e ia pea ‘ikai ke ne poupouʻi ‘a ‘etau fakatomalá.

(Dieter F. Uchtdorf, “Te Ke Lava ʻo Fai ia He Taimí Ni!,” Liahona, Nōvema 2013, 56)

 

1. Fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa kuó ke akó ke tali ʻaki ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení:

  • Ko e hā ʻa e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá?

  • Ko e hā ʻa e mamahi fakamāmaní?

2. Fakakaukau ki he tūkunga ʻi he vahaʻa ʻo e finemuí mo ʻene pīsopé, pea tali ʻa e fehuʻi ko ʻení.

  • Ko e hā te ke lava ʻo vahevahe mo e finemuí fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi mo e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá ʻa ia ʻe lava ʻo tokoniʻi ia ke ne fakaafeʻi e ngaahi tāpuaki ʻo e fakatomalá?

Fakakaukau ʻi ha kiʻi taimi ki hoʻo feinga ke fakatomalá. Fakakaukau ki he meʻa naʻe ongoʻi mo aʻusia ʻe he Fakamoʻuí ʻi heʻene mamahi koeʻuhí ko hoʻo ngaahi angahalá. Ko e hā te ke lava ʻo fai ke fakaava kakato ange ai ho lotó ke ke ongoʻi ʻa e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá pea fakaafeʻi ʻa e mālohi faifakamoʻui ʻo e Fakamoʻuí ki hoʻo moʻuí? Fakakaukau ke hiki hoʻo tali ki he fehuʻi ko ʻení ʻi ha tohinoa pe tohi fakamatala fakatāutaha.

Fili Pē: Fie Ako Lahi Ange?

ʻE lava fēfē nai ke mahino lelei ange kiate au ʻa e faikehekehe ʻi he vahaʻa ʻo e mamahi ʻoku taau mo eʻOtuá mo e mamahi fakamāmaní?

Lolotonga ʻa e hoko ʻa ʻEletā D. Seti Lisiatesoni ko ha Fitungofulu Faka-ʻĒliá, naʻá ne pehē:

ʻĪmisi
Laʻitā fakaʻofisiale fakaʻosi ʻo ʻEletā D. Seti Lisiatesoni ʻo e Kōlomu Hono Ono ʻo e Kau Fitungofulú, 2002. Naʻe tukuange ʻi he konifelenisi lahi ʻo ʻEpeleli 2010, ʻo kamata ʻi he ʻaho 1 Mē 2010.

Ko ha faikehekehe lahi ʻi he [mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá pea mo e mamahi fakamāmaní] ko hona tupuʻangá. ʻOku poupouʻi ʻe Sētane ʻa e mamahi fakamāmaní. Ko e loto-mamahi ko iá ʻi hono maʻú, ʻi he ʻikai ke kei lava ʻo hokohoko atu ʻa e faiangahalá, pe fakafepakiʻi pē kita ʻaki ʻa e fehiʻá pe fakaliliʻa pē ʻiate kitá.

ʻI he tafaʻaki ʻe tahá, ko e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá ko ha mamahi ia ʻoku foaki mai ko ha meʻaʻofa mei he ʻOtuá kiate kinautolu ʻoku nau fie tali iá. ʻOku tataki kitautolu ʻe he mamahi ʻoku taau mo eʻOtuá ki ha tuʻunga kakato ʻo hono ongoʻi e mafatukituki ʻo ʻetau ngaahi angahalá ka ʻi he ʻilo te tau lava ʻo tauʻatāina meiate kinautolu.

(D. Chad Richardson, “Forgiving Oneself,” Ensign, Mar. 2007, 32)

ʻI Sepitema 2019, naʻe paaki ʻe he makasini New Era ha fakatātā naʻe fakatefito ʻi he ngaahi akonaki ʻa ʻEletā Tieta F. ʻUkitofa ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻa ia ʻe ala tokoni atu ke ke fakafaikehekeheʻi ʻa e mamahi ʻoku taau mo e ʻOtuá mo e mamahi fakamāmaní. Maʻu ia heni: Dieter F. Uchtdorf, “Godly Sorrow,” New Era, Sept. 2019, 32–33.