‘Inisititiuti
Ko Sīsū Kalaisi mo e Ongoongolelei Taʻengatá (Lēsoni Fakalotu 250)


Ko Sīsū Kalaisi mo e Ongoongolelei Taʻengatá (Lēsoni Fakalotu 250)

ʻĪmisi
Sīsū Kalaisi

Ngaahi fehuʻi

  1. Ko e hā te u lava ʻo ako mei he Fakamoʻuí ʻo fekauʻaki mo e talangofua ki he finangalo ʻo e Tamai Hēvaní?

    ʻOku totonu ke kau ʻi hoʻo talí ʻa e:

    • Ngaahi akonaki pe sīpinga mei he ngāue taʻengata ʻa e Fakamoʻuí ʻoku fakahaaʻi mai ai ʻEne talangofua ki he Tamai Hēvaní.

    • Founga ʻoku kaunga ai e talangofua ʻa Sīsū ki he Tamai Hēvaní, ki ho tuʻunga fakaākongá.

    • ʻUhinga ʻoku mahuʻinga ai kiate koe ʻa e sīpinga ʻo e talangofua ʻa e Fakamoʻuí pea mo e founga ʻe lava ke Ne tokoniʻi ai koe ke ke fakahoko e ngaahi meʻa ʻoku fie maʻu ke ke fai ke fakamālohia ai ho tuʻunga fakaeākongá.

    • Founga ʻoku tokoni ai e sīpinga talangofua ʻa e Fakamoʻuí ke ke talangofua ki he finangalo ʻo e Tamai Hēvaní.

  2. Ko e hā ʻoku ou fie maʻu ai e Fakamoʻuí?

    ʻOku totonu ke kau ʻi hoʻo talí ʻa e:

    • Ngaahi tūkiaʻanga kuo pau ke tau ikunaʻi koeʻuhí ko hotau tuʻunga hingá.

    • Founga ʻoku hanga ai ʻe he ngaahi fatongia kehekehe ʻo e Fakamoʻuí ʻi Heʻene ngāue taʻengatá, ʻo tokoniʻi e fānau ʻa e Tamai Hēvaní ke nau ikunaʻi e ngaahi tūkiaʻangá ni.

    • Meʻa ʻoku fie maʻu ke tau fai ke tau tali mo fakaafeʻi mai ai e tokoni ʻa e Fakamoʻuí.

    • Ha founga ʻe taha pe lahi ange kuó ke ongoʻi ai e tokoni fakalangi ʻa e Fakamoʻuí ʻi hoʻo moʻuí ʻi hono ikunaʻi ʻo e ngaahi faingataʻá mo e ngaahi tūkiaʻangá.

  3. Ko e hā kuó u ako ʻi he kalasi ko ʻení fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi pea mo e ongoongolelei taʻengatá kuó ne tāpuekina ʻeku moʻuí?

    ʻE lava ke ke hoko atu pe fakafehokotaki hoʻo ngaahi fakakaukau mei hoʻo ngaahi tali kimuʻá pe tohi fekauʻaki mo ha tefito foʻou.

    • Tohiʻi e tokāteline kuó ke akó ʻi ha foʻi sētesi ʻe taha pe ua.

    • Fakamatalaʻi e tokāteline ko ʻení ʻaki haʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi sīpinga mei he folofolá pe lea ʻa e kau palōfitá.

    • Vahevahe ʻa e founga kuo faitāpuekina ai hoʻo moʻuí ʻe he ngaahi akonaki, tā sīpinga pe Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí.

    • Tohi hoʻo fakamoʻoni ʻo e meʻa kuó ke ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi pea mo e ongoongolelei taʻengatá.

Ngaahi Tefitoʻi Fakakaukau ʻo e Tokāteliné

Kuo fakatahatahaʻi e fakamatala ko ʻení ʻo fakaʻaongaʻi ki ai e ngaahi tefitoʻi fakakaukau ʻi he ngaahi lēsoni ki he kalasi ko ʻení. Ko e fika ko ia ʻi loto he haʻi ʻoku hoko atu he kupuʻi leá, ʻokú ne fakahaaʻi atu e fika ʻo e lēsoní ʻi he Tohi Lēsoni ʻa e Faiako ʻo e Kalasi Ko Sīsū Kalaisi mo e Ongoongolelei Taʻengatá (2015) ʻa ia ʻe lava ke maʻu ai ʻa e fakamatalá. Fakafehoanaki hoʻo talí mo e fakamatala ʻi laló. Kapau ʻoku ʻi ai ha tefitoʻi tokāteline ʻi he toe vakaiʻi ko ʻení naʻe ʻikai ke ke fakakau ʻi hoʻo talí, fakakaukau leva ke toe fakaleleiʻi hoʻo talí kimuʻa peá ke toki fakahū iá. ʻOku ʻikai fie maʻu ia ke ke hiki tatau e fakamatala ko ʻení foʻi lea ki he foʻi lea ki hoʻo talí; fakapapauʻi pē ʻoku mahino kiate koe ʻa e ngaahi tokāteline ko ʻení peá ke fakamatalaʻi leva e mahino ko iá. Koeʻuhí ʻoku fie maʻu ha tali fakatāutaha ange ki he fehuʻi hono 3, ʻoku ʻikai ha tefitoʻi fakakaukau ia ki he fehuʻi ko iá.

  1. Ko e hā te u lava ʻo ako mei he Fakamoʻuí ʻo fekauʻaki mo e talangofua ki he finangalo ʻo e Tamai Hēvaní?

    Ngaahi akonaki pe sīpinga mei he ngāue ʻa e Fakamoʻuí ʻoku fakahaaʻi mai ai ʻEne talangofua ki he Tamai Hēvaní:

    • “Naʻe fili ʻa [e ʻEikí] talu pē mei he kamataʻangá. Ko e ʻuhinga ʻe taha naʻe fili ai ʻa [e ʻEikí] he naʻá Ne feinga ke fakahoko e finangalo ʻo e Tamaí pea mo foaki kotoa ʻa e lāngilangí ki he Tamaí” (2).

    • “Neongo naʻe ʻikai haʻane angahala, ka naʻe papitaiso [ʻa Sīsū Kalaisi] ke fakakakato ʻa e māʻoniʻoni kotoa pē” (8; “The Living Christ: The Testimony of the Apostles, The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints,” Ensign pe Liahona, Apr. 2000, 2).

    • “Naʻe fie maʻu ʻe he palani ʻo e fakamoʻuí ke talangofua haohaoa ʻa Sīsū kae lava ke fakahoko ʻa e Fakaleleí” (9).

    • “[ʻOku ʻikai te u] fai ha meʻa ʻiate au pē; kae hangē hono akoʻi au ʻe heʻeku Tamaí … ; he ʻoku ou fai maʻu ai pē ʻa e ngaahi meʻa ʻoku lelei ai iá” (Sione 8:28–29).

    Founga ʻoku felāveʻi ai e talangofua ʻa Sīsū ki he Tamaí pea mo ho tuʻunga fakaākongá:

    • “Hangē ko e Fakamoʻuí, ʻoku tau fakakakato ʻa e māʻoniʻoní ʻi he taimi ʻoku tau moʻulaloa ai ki he ngaahi ouau mo e ngaahi fuakava ʻo e ongoongolelei taʻengatá” (8).

    • “ʻOku fie maʻu e talangofuá mo e feilaulaú ki he hoko ko ha ākonga ʻo Sīsū Kalaisí. … ʻOku fie maʻu ki hotau tuʻunga fakaākongá ʻa ʻetau loto fiemālie taʻetūkua ke siʻaki e meʻa kotoa pē kae muimui kia Sīsū Kalaisi” (10).

    • “Te tau lava ʻo maʻu ha mālohi ke ikunaʻi ʻa e ʻahiʻahí mo talangofua ʻi heʻetau muimui ʻi he sīpinga ʻa Sīsū Kalaisí ʻo feinga ke fai ʻa e finangalo ʻo e Tamaí kae ʻikai ko hotau lotó” (9).

  2. Ko e hā ʻoku ou fie maʻu ai e Fakamoʻuí?

    Ngaahi tūkiaʻanga tefito kuopau ke tau ikunaʻi koeʻuhí ko hotau tuʻunga hingá:

    • “ʻOku tau aʻusia kotoa ʻa e mate fakalaumālié, ʻa e mavahe mei he ʻao ʻo e ʻOtuá, pea ʻoku tau moʻulaloa kotoa pē ki he mate fakatuʻasinó, ʻa ia ko e mate ʻa e sino fakamatelié (vakai, ʻAlamā 42:6–9; T&F 29:41–42)” (Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí: Ko ha Huluhulu ki he Ongoongoleleí [2004],28).

    • “ʻI hotau tuʻunga hingá leva, ʻoku tau moʻulaloa ai ki he fakafepakí mo e fakatauvelé. ʻI he taimi ʻoku tau fakavaivai ai ki he fakatauvelé, ʻoku tau toe mamaʻo ange ai mei he ʻOtuá (vakai, Loma 3:23)” (Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí: Ko ha Huluhulu ki he Ongoongoleleí,28).

    Founga ʻoku hanga ai ʻe he ngaahi fatongia kehekehe ʻo e Fakamoʻuí ʻi Heʻene ngāue taʻengatá, ʻo tokoniʻi e fānau ʻa e Tamai Hēvaní ke nau ikunaʻi e ngaahi tūkiaʻangá ni:

    • “Naʻe fakatupu ʻe [he ʻEikí] ʻa e māmaní ke maʻu ha feituʻu ke lava ai ʻa e fānau ʻa e ʻOtuá ʻo nofo mo fakalakalaka ki he moʻui taʻengatá” (4).

    • “ʻI he hoko ʻa Sīsū Kalaisi ko e ʻAlo pē Taha Naʻe Fakatupu ʻo e ʻOtuá ʻi he kakanó, naʻá Ne lava ai ke fakahoko ʻa e feilaulau Fakaleleí, ʻa ia naʻe fie maʻu ke Ne kātekina ʻo laka ange ʻi ha toe taha fakamatelie, mo fakakakato ai Hono fatongia ʻi he palani ʻa e Tamaí” (7)

    • “Koeʻuhí ko e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí, te tau lava ʻo maʻu ha fiemālie mo ha mālohi ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní ke kātekina ʻa e ʻngaahi mamahi mo e ngaahi faingataʻá pea mo e ngaahi ʻahiʻahi kehekehe kotoa pē” ( ʻAlamā 7:11)” (16).

    • “Tuʻunga ʻi he Fakaleleí mo e Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí, ko kinautolu kotoa pē ʻoku fanauʻi mai ki he māmaní, te nau toetuʻu” pea fakafoki mai ki he ʻao ʻo e ʻOtuá ke fakamāuʻi kinautolu (19).

    • “Lolotonga ʻa ʻene ʻi he maama ʻo e ngaahi laumālié, naʻe fokotuʻutuʻu ai ʻe Sīsū e ngāue ʻo e fakamoʻuí maʻá e kau pekiá” (18).

    • “Ko Sīsū Kalaisi ʻa hotau Taukapo ki he Tamaí” (24).

    • “ʻE fakamāuʻi kitautolu ʻe he Fakamoʻuí ʻo fakatatau ki heʻetau ngaahi leá, fakakaukaú, angafaí, pea mo e ngaahi holi ʻa hotau lotó” (26).

    Meʻa ʻoku fie maʻu ke tau fai ke tau tali mo fakaafeʻi mai ai e tokoni ʻa e Fakamoʻuí:

    • “Te tau lava ʻo ikunaʻi ʻa Sētane ʻaki haʻatau falala kia Sīsū Kalaisi, naʻá Ne fakahoko ʻa e Fakaleleí, pea ʻi hono fakahoko mo puke maʻu ʻetau fakamoʻoní” (3).

    • “ʻI heʻetau fili ko ia ke uho ʻaki ʻetau moʻuí ʻa e Fakamoʻuí lolotonga ʻetau ʻi heni ʻi he māmaní, te tau maʻu ai ha ngaahi tāpuaki maʻongoʻonga ange ʻi he taʻengatá” (2).

    • “Kapau te tau maʻu ʻa e sākalamēnití ʻi he faʻa lotu mo e laumālie fakatomala, te tau lava ʻo maʻu ha fakamolemole ʻo ʻetau ngaahi angahalá, ʻo hangē pē ko ia ne tau fakahoko ʻi he taimi naʻa tau papitaiso aí” (15).

    • “ʻI heʻetau tali ʻa Sīsū Kalaisi pea fakahoko mo tauhi ʻa e ngaahi fuakava ke talangofua ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá, ʻoku tau hoko ai ko ha ngaahi foha mo ha ngaahi ʻofefine ʻo Kalaisi” (24).