Li Kristo rik’in jun koroon k’ix ut eb’ laj pleet neke’reetz’u

Reetz’unkil li Kristo, xb’aan laj Carl Heinrich Bloch

26 septiembre–2 octubre

Isaias 50–57

“Aʼan xkʼuluk re li qayajel ut xkuy riiqankil li qarahilal”

Sa’ Isaias 50–57 neke’oksiman xchaq’al ru aatin li maare ink’a’ te’xtaw ru li kok’al. Naq nakakawresi aawib’ re k’utuk, k’oxlaheb’ li kok’ chaab’il na’leb’ neke’xk’ut li aatin a’an ut chan ru taatenq’aheb’ li kok’al chixtzolb’aleb’.

Tz’iib’a li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Waklesi xch’ooleb’ li kok’al chixwotzb’al chan ru neke’xnaw naq raab’ileb’ xb’aan li Jesukristo. Ut patz’ reheb’ naq te’xwotz k’a’ru yookeb’ chixb’aanunkil re xk’utb’al naq neke’xra li Jesus.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

Isaias 53:4

Li Jesus kixnumsi rahilal sa’ ink’ab’a’ xb’aan naq nikinixra.

Rik’in lix tojb’al rix li maak, li Jesukristo kixnumsi rahilal xb’aan li qamaak ut kixk’ul sa’ xb’een “li qayajel” ut “li qarahilal.” Chan ru taach’olob’ xyaalal lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel reheb’ li kok’al?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Yaab’asi reheb’ li kok’al li aatin a’in wan sa’ Isaias 53:4: “A’an xk’uluk re li qayajel ut xkuy riiqaninkil li qarahilal.” K’ut junaq aalil k’a’aq re ru reheb’ (malaj xjalam-uuch junaq) ut patz’ reheb’ naq te’xk’oxla naq yookeb’ chixwaklesinkil junaq aalil k’a’aq re ru. Ch’olob’ naq li “yajel” ut li “rahilal” (malaj li rahil ch’oolej) maare aalaq ut ch’a’ajaq riiqankil. Ch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo tooxtenq’a chiriiqankil li k’a’aq re ru a’an xb’aan naq nokoxra.

Isaias 55:6

Naru ninsik’ li Qaawa’ ut ninpatz’ xk’ab’a’.

K’oxla chan ru taatenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru k’a’ru naraj naxye “xsik’b’al” li Jesus chiru lix yu’ameb’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Muq jun xjalam-uuch li Jesus sa’ li tzoleb’aal ut patz’ reheb’ li kok’al naq te’xsik’. Yaab’asi li ch’ol aatin “Sik’omaq li Qaawa’ naq toj naru xtawb’al” sa’ Isaias 55:6. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xye chan ru naru neke’xsik’ li Qaawa’—li naraj naxye naq te’xyal xq’e chi tzolok chirix a’an ut chi nach’ok rik’in a’an. Rajlal sut naq taasumenq junaq ch’ina al, muq wi’chik li jalam-uuch ut patz’ re li ch’ina al naq tixsik’.

• Tenq’aheb’ li kok’al chixtzolb’al li raatinul li b’ich “Tinsik’ li Qaawa’ sa’ lin ka’ch’inal” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 67) malaj junaq chik li b’ich na’aatinak chirix li Kolonel. Oksi li perel re kok’ k’anjel re li xamaan a’in re xtenq’ankileb’ li kok’al chixsik’b’al ru k’a’ru te’xb’aanu re “xsik’b’al li Qaawa’.”

• Yaab’asi li ch’ol aatin “b’oqomaq a’an naq toj wank chi nach’ ” sa’ Isaias 55:6. Chan ru naqayaab’a xk’ab’a’ li qaChoxahil Yuwa’? Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xye k’a’ru neke’xye sa’eb’ lix tij. Ch’olob’ xyaalal naq neke’rahe’ xb’aan li qaChoxahil Yuwa’ ut naq neke’ab’iik naq neke’tijok.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al ak ninqeb’

Isaias 51–52

Li Qaawa’ nikinixb’oq “chixk’utb’al inwankilal.”

Sa’ Isaias 51 ut 52, li Qaawa’ kiroksiheb’ ch’ol aatin jo’ “ajen,” “waklin,” ut “k’ut laa wankilal” re xmusiq’ankileb’ li tenamit chi wank jo’ chanru lix choxahilaleb’. K’e reetal chan raj ru naq li ch’ol aatin a’an naru naxmusiq’aheb’ li kok’al.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Rub’elaj li tzolok, tz’iib’a chiru li pizarron junjunq reheb’ li ch’ol aatin re Isaias 51–52 li naxk’ut k’a’ru kiraj li Qaawa’ naq te’xb’aanu chaq lix tenamit, maare “Taqsihomaq lee rilob’aal sa’ choxa,” “Ajen,” “Waklin,” “Chiq’ li pojtz’ chawix,” ut “Japomaq eere chi b’ichank” (Isaias 51:6, 17; 52:2, 9). Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xk’e xhoonal chirib’ileb’ rib’ re xk’utb’esinkil jun reheb’ li ch’ol aatin ut lix komoneb’ li kok’al te’xyal xq’ehinkil k’a’ru a’an. Chirix naq te’xb’aanu, k’uteb’ li ch’ol aatin sa’eb’ li loq’laj hu chiruheb’ ut aatinanqex chirix li naraj naxye li ch’ol aatin sa’ musiq’ej. K’a’ru naxpatz’ qe li Qaawa’ naq taqab’aanu? Chan ru taqab’aanu chixjunileb’ li k’a’aq re ru a’an?

• Patz’ reheb’ li kok’al naq te’ril Isaias 51:1, 4, 7 ut te’xk’e reetal ani naraatinaheb’ li Qaawa’ ut k’a’ru naraj naq te’xb’aanu. K’a’ru naraj naxye “rab’inkil” li Qaawa’? Re xk’utb’esinkil, patz’ re jun ch’ina al naq tixye junjunq na’leb’ li naru te’xb’aanu lix komoneb’. K’a’ut naq wan naq ch’a’aj rab’inkil ut xpaab’ankil li Qaawa’? Chan ru taqak’ut chiru li Qaawa’ naq naqab’i?

li Kristo naxk’am li krus

Xb’aan xrahom, yiib’anb’il xb’aan li xAngela Johnson

Isaias 53:3–9

Li Jesukristo kixk’ul sa’ xb’een lin maak ut lin rahilal.

Chan ru taawoksiheb’ li raatin laj Isaias re xtenq’ankileb’ li kok’al chixtawb’al ru chi us k’a’ru kixb’aanu li Kolonel choq’ reheb’?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Patz’ reheb’ li kok’al naq te’ril Isaias 53:4–7 ut te’xsik’ aatin li neke’xch’olob’ li rahilal kixnumsi li Kolonel sa’ qak’ab’a’. Patz’ reheb’ naq te’xtz’iib’a li aatin a’an chiru li pizarron. K’a’ut naq a’an kixnumsi li “qayajel,” “qarahilal,” ut li “qamaak”? (chi’ilmanq ajwi’ Alma 7:11–12). Wotz rik’ineb’ li kok’al chan ru naq li Kolonel nakatxtenq’a chixk’amb’al laa yajel ut laa rahilal. Patz’ reheb’ naq te’xwotz li neke’reek’a chirix li Kolonel ut k’a’ru xb’aanuhom a’an choq’ reheb’.

Isaias 55:7–9

Lix na’leb’ li Qaawa’ naxq’ax ru li qana’leb’.

Naq naqataw ru naq lix k’a’uxl ut lix na’leb’ li Qaawa’ naxq’ax ru li qe laa’o, moko ch’a’aj ta chik chiqu xk’ojob’ankil qach’ool chiru a’an.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Patz’ reheb’ li kok’al ani raj te’raatina wi ta wankeb’ junaq xch’a’ajkilal, ut k’a’ut. Yaab’asi Isaias 55:8–9 reheb’ li kok’al ut patz’ reheb’ naq te’rab’i chi us k’a’ut naq tento taqasik’ lix b’eresihom li Qaawa’ naq naqaj ru qatenq’ankil.

• Yiib’ chiru li pizarron xjalam-uuch li choxa ut li ruchich’och’, ut tz’iib’a Choxa ut Ruchich’och’ chiruheb’. Chirix a’an patz’ reheb’ li kok’al naq te’ril Isaias 55:9 re te’xsik’ chan ru naq li Qaawa’ kixjuntaq’eeta li choxa ut li ruchich’och’, ut patz’ reheb’ naq te’xtz’iib’a li k’ab’a’ej a’an sa’ li jalam-uuch. K’a’ru naraj naxye naq lix na’leb’ ut lix k’a’uxl li Qaawa’ “naxq’ax” ruheb’ li qe laa’o? K’a’ut naq aajel ru xnawb’al a’an?

• Aatinan rik’ineb’ li kok’al chirix junjunq reheb’ lix na’leb’ li Qaawa’ li naxq’ax ru li qana’leb’ laa’o. Chan ru naq narileb’ laj maak? (chi’ilmanq Markos 2:15–17). Chan ru naq naxb’eresiheb’ li ras riitz’in? (chi’ilmanq Mateo 20:25–28). Chan ru naq lix na’leb’ a’an jalan chiru lix na’leb’eb’ li qas qiitz’in? Wotz rik’ineb’ li kok’al chan ru naq xatzol xk’ojob’ankil aach’ool chirix lix taqenaqil na’leb’ ut xk’a’uxl li Qaawa’.

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Ye reheb’ li kok’al naq naru neke’xk’ojob’ junaq xmeta chirix li xe’xtzol anajwan li taatenq’anq reheb’ chi nach’ok rik’in li Jesukristo. Waklesi xch’ooleb’ chixwotzb’al li meta a’an rik’ineb’ lix junkab’al.

Xkawresinkil qib’ jo’ aj k’utunel

Tenq’aheb’ li kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am chi tzolok sa’eb’ li loq’laj hu. Re xtenq’ankileb’ li kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am chi tzolok sa’eb’ li loq’laj hu, k’e aach’ool chixch’olob’ankil jun ajwi’ li raqal malaj jun ajwi’ li ch’ol aatin aajel ru. Naq taayaab’asi junaq li raqal sa’eb’ li loq’laj hu, naru taab’oqeb’ li kok’al chi xaqliik malaj chixtaqsinkil li ruq’ naq neke’rab’i junaq li aatin malaj raqal li taawaj wi’ aatinak.

perel re kok’ k’anjel: Naru ninsik’ li Qaawa’ ut ninpatz’ xk’ab’a’