Seminelí
Toe Vakaiʻi Hono 21 ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné: Mahino pea Fakamatalaʻí


“Toe Vakaiʻi Hono 21 ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné: Mahino pea Fakamatalaʻí,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“Toe Vakaiʻi Hono 21 ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

Toe Vakaiʻi Hono 21 ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné

Mahino pea Fakamatalaʻi

ʻĪmisi
ko ha talavou ʻokú ne ako e folofolá

Ko e taumuʻa ʻe taha ʻo e fakataukei fakatokāteliné ke tokoni ke mahino kiate koe ʻa e ngaahi moʻoni ʻo e ongoongolelei ʻa e Fakamoʻuí pea lava ke fakamatalaʻi kinautolu ʻi he lea pē ʻaʻau. ʻE ʻoatu ʻe he lēsoni ko ʻení ha faingamālie ke fakaloloto ai hoʻo mahinó mo fakamatalaʻi ha ngaahi moʻoni mei ha potufolofola fakataukei fakatokāteline ʻe taha pe lahi ange mei he Tohi ʻa Molomoná.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke omi mateuteu ke vahevahe ha lisi ʻo e meʻa ʻoku nau fai ke mahino lelei ange ai ʻa e folofolá ʻi heʻenau akó.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

ʻE ala fiemaʻu ke akoʻi ha lēsoni potufolofola fakataukei fakatokāteline ʻo fetongi ʻaki ʻa e lēsoni toe vakaiʻi ko ʻení. Vakai ki he taimi-tēpile ki he vave hono akoʻí ʻa ia ʻoku ʻomi ʻe he talēkita fakavāhengá pe vahefonuá pe kouʻōtineitá ke fakapapauʻi ʻe akoʻi ʻa e lēsoni kotoa pē ʻo e fakataukei fakatokāteline ki he potufolofolá lolotonga ʻa e lele ʻa e seminelí.

Ko hono maʻu ha mahino ki he ngaahi folofolá

Fakakaukau ke vakaiʻi ha ngaahi tafaʻaki ʻoku mahino lelei pe ngaahi talēniti ʻoku maʻu ʻe hoʻo kau akó, ko ha fetongi ʻo e ʻekitivitī ʻi laló. Kole ange ke nau fakamatalaʻi ʻa e meʻa ne nau fakahoko ke fakatupulaki ai ʻa e ngaahi tuʻunga malava ko iá. Fehuʻi pe ko e hā te nau lava ʻo fai ke hokohoko atu ai ʻenau fakalakalaka ʻi he ngaahi tafaʻaki ko iá.

Vakai ki he ʻū fakatātā ko ʻení:

ʻĪmisi
ko e fakatātā ʻo ha taha kei siʻi ʻoku vaʻinga soka ʻi he tafaʻaki ʻo e fakatātā ʻo ha tokotaha taukei ʻi he vaʻinga soka
  • Ko e hā ʻa e meʻa ʻoku fiemaʻú ke lava ai ʻe ha taha vaʻinga soka kei siʻiʻo fakalakalaka ki ha tokotaha fakapalofesinalé?

  • ʻOku fekauʻaki fēfē nai ʻa e foungá ni mo hotau tuʻunga malava ke mahino kiate kitautolu ʻa e folofolá?

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā D. Toti Kulisitofāsoni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

Ke tohi ʻa e ongoongoleleí ʻi ho lotó, ʻe fiemaʻu ke ke ʻiloʻi pe ko e hā ia pea tupulaki ke mahino kakato ange ia kiate koe. ʻA ia ko hono ʻuhingá, kuo pau ke ke ako ia. ʻI heʻeku pehē “akó”, ʻoku ou ʻuhinga ki ha meʻa ʻoku toe mahulu ange ʻi he laukongá ʻataʻatā pē. (D. Todd Christofferson, “When Thou Art Converted,” Ensign pe Liahona, May 2004, 11)

  • Kuo tupulaki fēfē hoʻo mahino ki he ongoongoleleí ʻi hoʻo moʻuí? Kuo tokoni fēfē hono ako ʻa e folofolá?

    Tokoni ki he kau akó ke nau ʻilo ʻoku angamaheni pē ke ʻikai mahino ʻa e meʻa kotoa pē ʻi he folofolá ʻi he kamataʻangá. ʻE lava ke mou vakai ki he potufolofola fakataukei fakatokāteline 2 Nīfai 28:30 ko ha konga ʻo e fealēleaʻaki ko ʻení. ʻE lava ke hoko ʻeni ko ha feituʻu lelei ke muimuiʻi ai ʻa e ʻekitivitī teuteú.

  • Ko e hā ha ngaahi founga ako kuó ke fakaʻaongaʻi ke fakaloloto hoʻo mahino ki ha potufolofola pe tefito ʻo e ongoongoleleí?

Ke vakai ki ha ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi founga akó, fakakaukau ke sio ʻi he “Advice for Studying the Scriptures” (2:06) meia ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá.

Neongo te ke maheni mo ha niʻihi ʻo e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné mo e tokāteline ʻoku nau akoʻí, ka ʻoku finangalo ʻa e Fakamoʻuí ke hokohoko atu ʻa e tupulaki ʻa e mahino ʻokú ke maʻú. ʻOku fiemaʻu heni ke ke ngāueʻi ia. Te ke maʻu ʻi he lēsoni ko ʻení ha faingamālie ke akoako ʻa e ngaahi taukei ako folofola ʻe lava ʻo tokoni ke fakatupulaki hoʻo mahino ki he ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné.

Ngaahi taukei ako folofolá

Toe fakamanatu nounou ʻa e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteline ko ʻení mo e ngaahi kupuʻi lea mahuʻinga mei he folofolá.

Fakakaukau ke fakasiʻisiʻi ʻa e saati ko ʻení ki ha ngaahi potufolofola ʻokú ke ongoʻi ʻoku fiemaʻu lahi taha ke ako ʻe he kau akó. ʻE lava ke toe vakaiʻi fakafoʻituitui, tauhoa, pe fakakalasi ʻe he kau akó ʻa e ngaahi potufolofola ko ʻení.

Fakataukei Fakatokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná: ʻAlamā–Molonai

Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

Potufolofolá

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

Potufolofolá

ʻAlamā 7:11–13

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Pea te ne hāʻele atu, ʻo kātakiʻi ʻa e ngaahi mamahi mo e ngaahi faingataʻá pea mo e ngaahi ʻahiʻahi kehekehe kotoa pē.”

Potufolofolá

ʻAlamā 34:9–10

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Kuo pau ke fai ha fakalelei, … ko ha feilaulau taʻe-fakangatangata mo taʻengata.”

Potufolofolá

ʻAlamā 39:9

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“ʻIkai toe muimui ʻi he ngaahi holi ʻa ho matá.”

Potufolofolá

ʻAlamā 41:10

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Kuo teʻeki ai hoko ʻa e faiangahalá ko e fiefia.”

Potufolofolá

Hilamani 5:12

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“ʻOku makatuʻunga ʻi he maka ʻo hotau Huhuʻí … kuo pau ke mo langa ai homo makatuʻungá.”

Potufolofolá

3 Nīfai 11:10–11

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Kuó u fai ai ʻa e meʻa kotoa pē kuo finangalo ʻa e Tamaí ke u fai talu mei he kamataʻangá.”

Potufolofolá

3 Nīfai 12:48

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Ke mou haohaoa ʻo hangē pē ko aú, pe hangē ko e haohaoa hoʻomou Tamai ʻa ia ʻoku ʻi he langí.”

Potufolofolá

3 Nīfai 27:20

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Haʻu kiate au ʻo papitaiso … koeʻuhi ke fakamāʻoniʻoniʻi ʻa kimoutolu ʻi he maʻu ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní.”

Potufolofolá

ʻEta 12:6

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“ʻOku ʻikai te mou maʻu ha fakamoʻoni kae ʻoua kuo hili hono ʻahiʻahiʻi ʻo hoʻomou tuí.”

Potufolofolá

ʻEta 12:27

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Kapau ʻe haʻu kiate au ʻa e tangatá … te u liliu ʻa e ngaahi meʻa vaivaí ko e mālohi kiate kinautolu.”

Potufolofolá

Molonai 7:45–48

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Ko e manavaʻofá ʻa e ʻofa haohaoa ʻa Kalaisí.”

Potufolofolá

Molonai 10:4–5

Kupuʻi Lea Folofola Mahuʻingá

“Mou kole ʻi he loto-fakamātoato, mo e loto-moʻoni, ʻo maʻu ʻa e tui kia Kalaisi … [pea] ʻi he mālohi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní te mou lava ai ke ʻiloʻi hono moʻoni ʻo e ngaahi meʻa kotoa pē.”

Fakakaukau ke vahevahe ʻa e kalasí ki ha fanga kiʻi kulupu iiki ke fakakakato ʻa e ʻekitivitī ko ʻení. Kapau ʻe ʻaonga ki he kau akó ha sīpinga, fakakaukau ke fakatātaaʻi ha taha ʻo e ngaahi taukei ako ko ʻení pe ngaahi taukei lahi ange ʻaki ha potufolofola fakataukei fakatokāteline. Te ke lava foki ʻo fetongi ha taha ʻo e ngaahi taukei ʻoku hiki atu ʻi laló ʻaki ha taukei ʻe taha te ke fili.

Fili ha taha ʻo e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteline ʻi he saati ko ʻení ʻokú ke loto ke mahino lelei ange kiate koe. Fili leva ha taukei ako folofola ʻe taha pe lahi ange mei heni ke tokoni ke mahino lelei ange kiate koe ʻa e potufolofola ko iá. Mateuteu ke fakamatalaʻi ʻa e potufolofola naʻá ke filí ki he niʻihi kehé.

ʻEkitivitī A: Fakafekauʻakí

Fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi futinouti ʻi he folofolá, ko e Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, pe ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe ke maʻu ha ngaahi potufolofola lahi ange ʻe lava ʻo fakalahi hoʻo mahino ki ha potufolofola. Fakakaukau ke hiki ʻa e potufolofola fakafekauʻakí ʻi hoʻo folofolá ʻo ofi ki he potufolofola fakataukei fakatokāteliné pe fakafehokotaki ia ʻi hoʻo polokalama Gospel Library. Hiki ʻi hoʻo tohinoa akó pe polokalama Gospel Library ʻa e ngaahi potufolofola fakafekauʻaki naʻá ke filí pea mo ha fakakaukau naʻá ke maʻu fekauʻaki mo e potufolofola fakataukei fakatokāteliné mei he ako ʻi he founga ko ʻení.

ʻEkitivitī E: Fakaʻuhingaʻi ʻa e ngaahi foʻi leá mo e kupuʻi leá

Kumi ha ngaahi foʻi lea ʻi he potufolofola fakataukei fakatokāteliné te ke fiemaʻu ke mahino lahi ange kiate koe. Fekumi ki ha ngaahi fakaʻuhinga ʻo e ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ko iá ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻoku maʻú, ʻo hangē ko e Fakahinohino ki he Folofolá, pe ko ha tikisinale fakalūkufua. Lekooti ʻi hoʻo tohinoa akó, tafaʻaki ʻo e folofolá, pe polokalama Gospel Library ʻa e ngaahi fakaʻuhinga naʻá ke maʻú, fakataha mo ha ngaahi fakakaukau foʻou fekauʻaki mo e potufolofola fakataukei fakatokāteliné.

ʻEkitivitī F: Mahino ʻa e puipuituʻa mo e kakano ʻo e folofolá

Ke mahino ʻa e puipuituʻa mo e kaveinga ʻo ha potufolofola, te ke lava ʻo lau ʻa e ʻuluʻi fakamatala ʻo e vahé mo e ngaahi veesi takatakai ʻi he potufolofola ʻokú ke akó. Feinga ke mahino kiate koe pe ko hai ʻoku leá pea ko e hā hono ʻuhingá. Kumi ha fanga kiʻi tokoni ke mahino ʻa e tūkunga pe puipuituʻa ʻo e ngaahi vēsí pea mo e tefitoʻi pōpoaki ʻoku feinga ʻa e tokotaha faʻu tohí ke fakahā maí. Hiki ʻa e meʻa ʻoku mahino lelei ange kiate koe fekauʻaki mo e potufolofolá koeʻuhí ko e meʻa naʻá ke fakalaulauloto ki aí.

Kapau ʻoku toe lahi ʻa e taimí, feinga ke fakaʻaongaʻi ha taukei kehe ʻi ha taha ʻo e ngaahi potufolofola kehé.

Hili ha taimi feʻunga, fakaafeʻi ʻa e kau akó ke fakamatalaʻi ki he kau ako ʻi ha kulupu kehe ʻa ʻenau taukei ako folofolá pea mo e meʻa ʻoku mahino lelei ange kiate kinautolu fekauʻaki mo ʻenau potufolofola fakataukei fakatokāteliné koeʻuhí ko e taukei ko iá. ʻE lava ke ke fakaafeʻi ha kau ako ʻe niʻihi ke fakamatalaʻi ʻenau potufolofolá ki he kalasí.

Fakamanatu ki he kau akó ʻe tokoniʻi kinautolu ʻe he ʻEikí ke mahino ʻa e ngaahi folofolá ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní. Fakakaukau ke fakahoko ha fakamoʻoni ki he mahuʻinga ʻo e fekumi ki he tokoni ʻa e ʻEikí lolotonga ʻenau akó.