Seminelí
ʻAlamā 56: Ko e Kau Tau Kei Talavou ʻe Toko 2,000


“ʻAlamā 56: Ko e Kau Tau Kei Talavou ʻe Toko 2,000,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“ʻAlamā 56,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

ʻAlamā 56

Ko e Kau Tau Kei Talavou ʻe Toko 2,000

ʻĪmisi
Ko ha faʻē Leimana ʻoku fāʻofua ki hano foha kei siʻi ange kae pukepuke ʻe ha foha matuʻotuʻa ange ha tao ʻo teuteu ke ne mavahe atu

ʻE lava ke tau ako ha ngaahi lēsoni maʻongoʻonga mei he sīpinga faivelenga ʻo e toʻu tupu ʻi he Siasi ʻo e ʻEikí. ʻI he lolotonga ʻo ha taimi ʻo e tau lahi, naʻe taki ʻe Hilamani ha kau talavou loto-toʻa ʻe toko 2,000 ki ha ngaahi ikuna naʻa nau fakahaofi ha ngaahi moʻui tokolahi. ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoni ke mahino ʻi hoʻo ngāueʻi hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí ʻi he loto-toʻá, ʻe tapuakiʻi koe ʻe he ʻEikí ʻaki Hono mālohí.

ʻIloʻi ʻoku maʻu ʻe hoʻo kau akó ha tuʻunga malava fakalangi. Manatuʻi ko e tokotaha ako takitaha ko ha fānau ia ʻa e ʻOtuá. ʻI he taimi ʻoku ʻilo ai ʻe he kau akó ʻokú ke falala ki honau tuʻunga malava ke hoko ʻo hangē ange ko Sīsū Kalaisí, ʻe tupulaki ʻenau loto-falala ki honau tuʻunga malavá. Fakamālōʻia ʻa e taimi ʻoku feinga ai ʻa e kau akó ke talangofua ange, angalelei ki he niʻihi kehé, pea mo ngāue ʻi he tuí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke fakakaukau ki ha sipinga ʻo ha toʻu tupu pe kulupu toʻu tupu naʻa nau fakahaaʻi ʻenau tui lahi ki he ʻEikí neongo e ngaahi pole faingataʻá.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Maʻu ʻa e loto-toʻá

Fakakaukau ke hiki he palakipoé e ngaahi ngāue ko ‘ení ‘oku ngalingali fakamanavahē pe faingataʻá. ‘E lava pē ke ke toe tānaki atu pe liliu e ngaahi ngāué ke feʻunga ange mo hoʻo kau akό. ʻOku kau ʻi he sīpinga ʻo ha ngaahi ngāue ke toe tānaki maí ʻa e ngaahi meʻá ni: vahevahe hoʻo fakamoʻoní, vahevahe ‘a e ongoongoleleí mo ha kaungāmeʻa, pea fakatomala.

Fakakaukauloto ki he ongo naʻá ke mei maʻú, mo hono ‘uhingá, kapau naʻe kole atu ke ke fakahoko ‘a e ngaahi meʻa ni:

  • Ngāue fakafaifekau taimi kakato

  • Tauhi e ngaahi fekaύ neongo kapau ‘oku ‘ikai ke nau manakoa

  • Lea ‘i he lotú pe akoʻi ha lēsoni

Fakaafeʻi ha kau ako ‘e niʻihi ke fili ha taha ‘o e ngaahi ngāué pea vahevahe ‘a e meʻa te nau ala ongoʻí pea mo hono ‘uhingá.

  • Ko e hā ha ngaahi puputuʻu ʻe lava ke ʻahiʻahiʻi ʻaki koe ʻi he ngaahi tūkunga ko ʻení?

Ke teuteuʻi e kau akό ke mahino kiate kinautolu ʻa e mahuʻinga ʻo e meʻa ‘oku ‘amanaki ke nau akό, fakaafeʻi kinautolu ke nau mātuʻaki tokanga ‘aupito ‘i hono fakahoko ‘o e meʻá ni:

Hiki ʻi hoʻo tohinoa akό ha meʻa ‘e taha ʻe finangalo ‘a e ‘Eikí ke ke fakahoko he taimí ni pe vavé ni mai, ‘a ia ʻe ala fakailifia pe faingataʻa kiate koe. Te ke lava foki ʻo lēkooti ha faʻahinga puputuʻu pe hohaʻa pē ʻokú ke maʻu. (Te ke toe foki mai ki he ngāue ko ʻení ʻamui ange ʻi he lēsoní.)

Fakalaulauloto ki he meʻa ‘e fiemaʻu ke ke ‘ilo pe mahino kiate koe ke ke fehangahangai ai mo e ngāué ni ʻi he loto-falala. ‘I he lolotonga ‘a hoʻo akό, fekumi ki he tataki ‘a e ‘Eikí ke tokoni atu ke ke maʻu mo mahino kiate koe ‘a e ngaahi moʻoni ‘e tokoni kiate koé.

Ko e tohi ʻa Hilamani kia Molonaí

Ko e ‘Alamā: 56–58 ko ha tohi ia naʻe fakahoko ‘e Hilamani ki he ʻEikitau ko Molonaí ‘i he lolotonga ‘a e taύ. Naʻe tohi ‘a Hilamani felāveʻi mo ha kulupu ‘o ha kau tangata kei talavou mei he kau ʻAnitai-Nīfaí-Līhaí ‘a ia naʻe ‘iloa ko e kau tau kei talavou ‘e toko 2,000. Naʻe kau fakataha ʻa e kau tangata kei talavoú ni ‘a ia naʻe taki ‘e Hilamaní mo ha kau tau naʻe taki ‘e ‘Anitipesi pea naʻa nau teuteu ke maluʻi ‘a honau fonuá mo honau ngaahi fāmilí mei he kau Leimaná (vakai, ‘Alamā 56:9–12).

Tokoni ke mahino ki he kau akό ‘a e meʻa ʻoku hoko ‘i he ‘Alamā: 56:30–44. ʻOku kau ʻi he ngaahi founga te ke lava ‘o fai ai ‘ení ʻa e ngaahi meʻá ni:

  1. Hiki e ngaahi ‘ekitivitī fakatauhoa ko ʻení ʻi he palakipoé, pe tufa ki he kau akó ha tatau ʻo e laʻipepa tufá. Ko e ngaahi tali ki he ‘ekitivitī fakatauhoá ko e 1-a, 2-f, 3-h, 4-e.

  2. ‘Ai ke tui ʻe he kau ako ʻe toko tolu ʻi muʻa he lokí ha ngaahi pine hingoa ʻo fakaʻilongaʻi kinautolu takitaha ko ha taha ʻo e ngaahi faʻahi kau tau ʻe tolú (Ko e Kau Tau Kei Talavou ‘e Toko 2,000, Kau Tau ‘a ‘Anitipesí, Kau Tau Leimaná). ʻE lava ke fakatātaaʻi ʻe he kau ako ʻi muʻa he lokí ʻa e ngaahi ngāue ʻa e ngaahi kau taú ʻi hono lau ʻe he kau akó ʻa e ngaahi vēsí.

Ko e Tūkunga naʻe fehangahangai mo e Kau Tau Kei Talavou e Toko 2,000

Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)—“ʻAlamā 56: Kau Tau Kei Talavou ʻe Toko 2,000”

Ke ako fekauʻaki mo ha tūkunga fakamanavahē mo faingataʻa naʻe fehangahangai mo e ngaahi foha ‘o Hilamaní, lau e ngaahi veesi ko ‘ení pea fakatauhoa kinautolu ki he ngaahi fakamatala fakanounou ‘oku tonύ.

1.___ʻAlamā 56:30–33

a. Naʻe fekauʻi ‘e ‘Anitipesi ‘a Hilamani mo ‘ene kau tau ‘e toko 2,000 ke nau fou atu ‘i ‘Anitipala ‘i ha feinga ke tohoakiʻi ‘a e kau Leimaná ki tuʻa mei he kolό.

2.___ʻAlamā 56:34–38

e. Hili ha ‘aho ‘e tolu, naʻe ‘ikai ke toe sio ‘a e kau tau ‘e toko 2,000 ki he kau Leimaná ‘i mui ‘iate kinautolu. Naʻe ‘ikai ke nau ‘ilo pe naʻe maʻu ʻe he kau tau ʻa ‘Anitipesí ‘a e kau Leimaná pe ko ha feinga nai ia ‘a e kau Leimaná ke tohoakiʻi kinautolu ki ha tauhele. Naʻe ʻeke ‘e Hilamani ki heʻene kau sōtia kei talavoύ pe ‘oku nau loto ke kau ʻi he taύ.

3.___ʻAlamā 56:39–42

f. ‘I he taimi naʻe mavahe ai ‘a e kau Leimaná mei he kolό ke ‘ohofi ‘a e kau sōtia ‘e toko 2,000, naʻe muimui ‘a e kau tau ‘a ‘Anitipesí ki he kau Leimaná.

4.___ʻAlamā 56:43–44

h. Naʻe ʻikai tafoki ʻa e kau Leimaná ke tau mo ʻAnitipesi ka ne nau tulituli atu mo e ʻamanaki ke tāmateʻi e kau tau ʻa Hilamaní kimuʻa pea toki ʻohofi kinautolu ʻe ʻAnitipesi mei muí.

Fili ke tau pe ʻikai

Fakakaukauloto naʻá ke fakataha mo e kau tau kei talavoύ pea naʻe fehuʻi atu pe kuó ke mateuteu nai ki he taú. Te ke tali fēfē nai? Ko e hā ha meʻa te ne ala ueʻi hoʻo talí?

Lau ‘a e ‘Alamā 56:45–48, ‘o kumi ʻa e meʻa naʻe fili e kau tangata kei talavou ko ‘ení ke fakahokό pea mo hono ‘uhingá.

Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau maʻú. Kapau ʻoku ʻikai ke nau faʻa vahevahe e ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení, fakakaukau ke ʻeke ange ʻa e ngaahi fehuʻí kiate kinautolu.

  • Fakatatau ki he veesi 46, ko e hā e meʻa naʻe ‘ilo ‘e he kau tangata kei talavou ko ‘ení?

    Fakakaukau ke poupouʻi e kau akό ke laineʻi ‘a e tali ki he fehuʻi ko ‘ení ‘i heʻenau folofolá.

  • Ko hai naʻá ne akoʻi ange kiate kinautolu ‘a e foʻi moʻoni ko ‘ení? (Vakai, ʻAlamā 56:47–48.)

  • Naʻe foaki fēfē nai ‘e he foʻi moʻoni ko ‘ení kiate kinautolu ‘a e loto-toʻa ke nau ō ʻo taύ?

Fakakaukauloto pe ko e hā nai ha ongo naʻe maʻu ʻe he ʻOtuá ʻi he falala kakato ʻa e kau talavoú ni kiate Ia lolotonga ʻenau ʻi ha tūkunga fakamanavahē mo faingataʻá.

Maluʻi ʻi he taú

Lau ‘a e ‘Alamā 56:49–56, pea kumi ʻa e meʻa naʻe hoko ʻi he loto-toʻa ʻa e kau tau kei talavoú ke “ʻikai te nau taʻe tui” (‘Alamā 56:47, pe ko hono ‘ai ‘e tahá, ke ngāueʻi ‘enau tui ki he ‘Otuá.

  • Ko e hā naʻá ke ako mei he ngaahi veesi ko ʻení?

Ko e taha ‘o e ngaahi tefitoʻi moʻoni te tau lava ‘o ako mei he kau tau kei talavoύ, ‘i heʻetau maʻu ‘a e loto-toʻa ke ngāue ‘i he tuí, te tau maʻu ha mālohi mei he ‘Otuá.

‘Oku mahuʻinga ke ‘iloʻi neongo naʻe fakatolonga ‘e he ‘Otuá ‘a e kotoa ‘o e kau tau ‘a Hilamaní, ka he ʻikai ke Ne fakatolonga fakatuʻasino maʻu pē ‘a e faivelengá. Ka te Ne tāpuakiʻi maʻu pē kinautolu ‘i ha ngaahi founga ‘oku Ne ‘afioʻi ‘e lelei ki honau ngaahi laumālié (vakai, ‘Alamā 60:12–13).

  • Ko e hā ʻoku akoʻi atu ʻe he fakamatala ko ʻení fekauʻaki mo e ʻOtuá mo Hono mālohí?

Fakaafeʻi e kau akό ke fili mo fakakakato ha taha ‘o e ngaahi ‘ekitivitī ko ‘ení ke tokoni kiate kinautolu ‘i hono fakatatau e talanoa ʻo e kau tau ‘a Helamaní kiate kinautolu mo honau ngaahi tūkungá. Mahalo naʻa ‘aonga ke fakaʻaliʻali e ngaahi meʻa ke fili mei aí koeʻuhí ke lava e kau akό ʻo vakai ki ai ‘i heʻenau fili mo fakakakato kinautolύ. ʻAi ke ʻilo ‘e he kau akό te nau maʻu ʻa e faingamālie ke vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau ‘ilό mo honau kaungā-akό.

Fili A. Ngaahi tūkunga moʻoni ʻo e moʻuí

Fakaʻilongaʻi ha tūkunga ʻe ala fiemaʻu ai ke fili ʻa e toʻu tupu ʻo e ʻaho ní ke ngāue loto-toʻa ʻi he tui ʻo hangē ko ia naʻe fakahoko ʻe he kau sōtia kei talavou faivelenga ʻa Hilamaní. Hiki ha ngaahi puputuʻu naʻe mei maʻu ‘e he toʻu tupύ ‘i he tūkunga ko iá. Hili iá pea hiki ha founga ʻe taha pe ua ʻe lava ke ngāueʻi ai ʻe he toʻu tupú ʻenau tui ki he ʻOtuá neongo ʻenau ngaahi puputuʻú. Vahevahe ha ngaahi founga ‘e lava ke tāpuekina ai kinautolu ʻe he Tamai Hēvaní ʻaki ha mālohi ʻi heʻenau ngāue ʻi he tuí.

Fili E. Naʻe akoʻi kinautolu ‘e heʻenau ngaahi faʻeé

Tohi fekauʻaki mo hoʻo faʻeé pe ko ha fefine kehe ‘i hoʻo moʻuí, kuó ne akoʻi koe hangē ko e ngaahi faʻē ʻa e kau tau kei talavoú, ke ke tui ki he ʻOtuá mo Sīsū Kalaisi. Fakaʻaongaʻi ha kiʻi taimi ke lekooti ai ‘a e meʻa naʻá ne akoʻi atú ʻi he lea pea mo e sīpinga fakatouʻosi, pea mo e founga kuó ne tākiekina ai koé. ‘E malava ke ke fakakau ai e ngaahi founga kuó ke muimui ai ki heʻene ngaahi sīpingá ke ngāueʻi ‘a e tui ki he ‘Eikí pea mo aʻusia Hono mālohí.

Fakaafeʻi e kau akó ke lipooti ʻa e meʻa naʻa nau akó ki he kalasí. Mahalo ‘e tokoni ke tomuʻa fakaafeʻi kinautolu ke vahevahe mo ha kaungā-ako naʻá ne fili ha meʻa kehe mei he meʻa ne nau filí.

Fakakaukau ki ha meʻa ‘e taha ʻe finangalo ‘a e ‘Eikí ke ke fakahoko he taimí ni pe vavé ni mai, ‘oku ngali fakamanavahē pe faingataʻa kiate koe. ʻE lava foki ke ke fakamanatuʻi ha ngaahi puputuʻu pe ngaahi hohaʻa naʻá ke maʻu. Hiki ʻi hoʻo tohinoa akό ʻa e meʻa ‘okú ke ‘ilo fekauʻaki mo e ‘Otuá mo e meʻa naʻá ke ako fekauʻaki mo Ia mei he talanoa ‘o e kau tau kei talavoύ, ʻa ia ʻe ala tokoni atu ‘i he tūkunga ko ‘ení. ‘E lava ke ke fakakau ai ha ngaahi founga ʻokú ke ongoʻi ʻoku ueʻi ai koe ke fakahaaʻi hoʻo tui kiate Iá pea mo e founga ʻe lava ke Ne fakamālohia ai koé.