Na iLesilesi kei na Cakacaka Vakalotu nei Jisu Karisito

Epereli 2013

Na iLesilesi kei na Cakacaka Vakalotu nei Jisu Karisito

Mai vei Elder Russell M. Nelson

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

Mai na dua na vunau vakalotu ena 18 ni Okosita, 1998, ena Brigham Young University Me baleta na kena Vakavalagi, gole ki na speeches.byu.edu

iVakatakilakila

Elder Russell M. Nelson

Na ivakadinadina vinaka duadua ga ni noda dokai Jisu tiko sai koya na noda vakatotomuria tiko na Nona ivalavala.

Me vaka niu dua vei ira na “sa lesi me vunautaka yani na yaca i Karisito ki vuravura taucoko” (V&V 107:23), au vakabauta niu na veiqaravi vinaka cake sara o ya meu na vakavulica ka vakadinadinataki Koya. iMatai, au na rairai taroga vakakina na ka a taroga vei ira na Farisi: “A cava dou lewa ena vuku i Karisito? a luvei cei ko koya?” (Maciu 22:42).

E dau votu mai vakawasoma na taro oqo niu dau sotavi ira na iliuliu ni veimatanitu kei na veimataqali matalotu. Eso era kaya ni o “Jisu sa dua na ivakavuvuli cecere.” Eso era kaya ni, “sa parofita ko Koya.” Eso era sega mada ga ni kilai Koya. E sega ni dodonu meda kurabui sara kina. E dina sara, ni vakatauvatani e vica walega na tamata e tiko vei ira na dina ni kosipeli vakalesuimai sa tiko vei keda. Era lewe lailai sara o ira na lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai ena kedra maliwa o ira era kaya tiko ni ra sa Vakarisito.

A raica taumada o Nifai na keda ituvaki nikua ena vica na senitiuri sa oti.

“Au sa raica na isoqosoqo lewe ni lotu ni Lami ni Kalou, ia era sa lewe lailai ga … ; ia au raica ni ra sa tu talega e vuravura taucoko ko ira na isoqosoqo lewe ni lotu ni Lami, ko ira na nona tamata yalosavasava na Kalou, ia sa lewe lailai ga na lewena e dela i vuravura. …

“Ia koi au ko Nifai, au sa raica na kaukauwa ni Lami ni Kalou, ni sa curumi ira na lewe ni lotu ni Lami, kei ira talega na nona tamata ni veiyalayalati na Turaga ka ra sa veiseyaki tu e dela i vuravura; ia era sa vakaiyaragi ena yalododonu kei na lagilagi ni nona kaukauwa na Kalou” (1 Nifai 14:12, 14).

Na ivalavala dodonu o ya, na kaukauwa o ya, kei na lagilagi o ya—sa dina sara, na noda veivakalougatataki taucoko e vuqa—era yaco mai ena noda kila, talairawarawa, ka vakavinavinakataka ka lomana tiko na Turaga o Jisu Karisito.

Ena Nona gauna lekaleka ni tiko voli e vuravura, a rawata rawa na iVakabula e rua na inakinaki bibi sara. E dua o ya na Nona “inaki kei na lagilagi ni [Nona] cakacaka—io mera tucake tale mai na mate na tamata kecega, ka rawata na bula tawamudu” (Mosese 1:39). Na kena e dua tale a kaya vakamatata kina o Koya: “Niu sa solia e dua na ivakarau vei kemudou, mo dou kitaka me vaka kau sa kitaka oti vei kemudou” (Joni 13:15).

Na isevu ni Nona inakinaki eda sa kila tu o ya na Veisorovaki Oqo na imatai ni Nona cakacaka vakalotu cecere ena vuravura oqo. Kivei ira na lewe i Amerika makawa, a vakamacalataka kina na Turaga sa tucaketale na Nona ilesilesi:

“Au sa lako mai ki vuravura meu kitaka na lomai Tamaqu, ni sa talai au mai ko Koya.

“A sa talai au mai ko Tamaqu meu mai laveti cake ena kauveilatai; ia au sa laveti cake ena kauveilatai, meu kauti ira mai kina na tamata kecega kivei au” (3 Nifai 27:13–14).

Ni tomana na Nona vunau, a vakaraitaka kina na ikarua ni nona inakinaki—o ya me noda dauivakaraitaki: “Ia dou sa kila na ka sa dodonu mo dou kitaka … ; ia na ka kecega dou sa raica niu sa kitaka, mo dou kitaka talega” (3 Nifai 27:21).

Na imatai ni Nona inakinaki au sa mai vakamacalataka ni sa Nona ilesilesi. Na ikarua ni Nona inakinaki au na vakamacalataka ni sa Nona cakacaka vakalotu. Meda raica vata mada na rua na gacagaca ni Nona bula—Nona ilesilesi kei na Nona cakacaka vakalotu.

Na iLesilesi nei Jisu Karisito—na Veisorovaki

Sa Nona ilesilesi na Veisorovaki Sa Nona duadua ga na ilesilesi oqo. A sucu mai vua e dua na marama kei na Tamana sa tawa mate rawa, sai Koya duadua ga ena solia ga vakai Koya na Nona bula ka taura lesu tale (raica na Joni 10:14–18). Na isau lagilagi ni Nona veisorovaki sa tawayalani ka tawamudu. Sa mai botei laivi na batigaga kei mate ka sa mai yalana kina na kena rarawataki na ibulubulu (raica na 1 Korinica 15:54–55). Sa kilai taumada tu mai na Nona itavi baleta na Veisorovaki ni bera mada ga ni Buli ko vuravura kei na Lutu. A sega ni baleta walega kena vakarautaki na tucaketale kei na nodra sega tale ni mate na kawatamata kecega, ia sa baleta talega na kena vosoti na noda ivalavala ca—ena ilavaki sa vakayavutaka o Koya. Sa yaco kina na Veisorovaki me dolava na salatu me rawa ni da duavata tale kei Koya vata kei ira na noda matavuvale. Na kalougata oqo eda sa vakatoka me bula tawamudu e sa isolisoli cecere duadua ni Kalou ki na tamata (raica na V&V 14:7).

E sega tale ni rawa vua e dua me vakayacora na Veisorovaki. E sega tale ni dua na tamata, ena nona iyau kei na kaukauwa cecere duadua, me na vakabula rawa e dua na tamata—se nona bula mada vakai koya (raica na Maciu 19:24–26). Ka sega tale ni gadrevi se vakadonui e dua me liviraki na nona dra me vakabulai tawamudu kina e dua tale na tamata. Sa mai vakayacora o Jisu “ni sa cabori vakadua” (Iperiu 10:10).

E dina ga ni a mai vakayacori na Veisorovaki ena gauna ni Veiyalayalati Vou, na veika a yaco ena gauna ni Veiyalayalati Makawa e tukuna vakavica na kena bibi. A soli vei Atama kei Ivi e dua na ivakaro me rau vakacabo isoro me “sa ivakatakarakara ni nona vakacabori Koya na Le Duabau Ga nei Tamada” (Mosese 5:7). A Caka Vakacava? Ena vakadavei ni dra. Mai na veika rau sa sotava rau sa vakadeitaka kina na ivolanikalou ni “sa kena bula na yago na dra” (Vunau ni Soro 17:11).

Era sa kila vinaka tu na vuniwai ni gauna ga e tao kina na dra me drodro ki na dua na gacagaca, sa na yaco na leqa. Kevaka e vakataotaki me drodro na dra ki na yava, ena mate na yava o ya. Kevaka e tao na kena drodro ki na mona, ena mate na yasa ni yago. Kevaka ena sega ni drodro na dra ki na dua na gacagaca ni uto, ena rawa ni yaco na mate ni uto. Kevaka ena sega ni tarovi na dave ni dra, ena yaco na mate.

Sa vulica o Atama, o Ivi kei ira na itabatamata kecega e tarava ni gauna era vakadavea kina na dra ni dua na manumanu, sa na tagutuvi kina na nona bula. Me baleta na nodra vakacabo isoro, e sega ni vinakati me dua ga na manumanu sa rawa. E dodonu me manumanu e ulumatua ka sega ni ca (raica, me kena ivakaraitaki ena, Lako Yani 12:5). Na veika lavaki oqo sa ivakatakarakara ni na laki vakacabori na Lami ni Kalou sa sega ni cala.

A soli vei Atama kei Ivi e dua na ivakaro: “Ia na veika kecega ko sa kitaka, mo kitaka ena yaca ni Luvena, ia mo veivutuni ka dau masu tikoga vua na Kalou ena yaca ni Luvena” (Mosese 5:8). Vakatekivu mai na gauna o ya ki na taucoko ni gauna, sa tomani tikoga na vakacabo manumanu me dua na mataqali iyaloyalo ni kena laki yaco na Veisorovaki ni Luve ni Kalou.

Ena gauna sa mai yaco kina na Veisorovaki, na solibula cecere ka kena iotioti sa mai cava kina na lawa i Mosese (raica na Alama 34:13–14) ka sa tagutuvi kina na kena vakacabori tiko na manumanu me isoro, ka vakavulici kina e liu ni “sa kena bula na yago [e liu] na dra” (Vunau ni Soro 17:11). E vakamacalataka o Jisu na kena sa mai okati tiko na ivakarau ni vakacabo isoro makawa ki na Veisorovaki ka vakananumi ka vakatakarakarataki ena sakaramede. Raica na kena tukuni tale tiko na bula, na lewe, kei na dra:

“Sa qai kaya vei ira ko Jisu, E dina, e dina, au sa kaya vei kemudou, kevaka dou sa sega ni kania na lewe ni Luve ni tamata, ka gunuva na nona dra, sa sega vei kemudou na bula.

“O koya sa kania na lewequ, ka gunuva na noqu dra, sa rawata na bula tawamudu; ia kau na vakaturi koya cake ena siga mai muri” (Joni 6:53–54).

Ena vuku ga ni Veisorovaki i Jisu Karisito, na tamata kecega—o ira talega sa vakabauta—era na vakabulai. A sega ni tekivu ni dave na dra ni iVakabula me baleti ira na tamata kecega ena kauveilatai ia ena Were o Kecisemani. A vakacolata Vua e kea na bibi ni ivalavala ca ni tamata kecega era mai bula eke. Mai na icolacola bibi oqo, a bunotaka kina o Koya na dra ena veitiki ni yagona yadua (raica na V&V 19:18). Na rarawa ni Veisorovaki a mai vakacavari ena kauveilatai e Kalivari.

Na bibi ni Veisorovaki a vakamacalataka vakalekaleka o Parofita Josefa Simici. A kaya kina “Na yavu ni ivakavuvuli ni noda Lotu o ya na nodra ivakadinadina na iApositolo kei na Parofita me baleti Jisu Karisito, ni a mate, bulu, ka tucaketale ena ikatolu ni siga ka lako cake ki lomalagi; kei na veika kece tale eso e salavata kei na noda Lotu era sa tokona talega.”¹

Mai na lewa oqori kei na vakavinavinaka cecekia, au sa vakavulica ka vakadinadinataki Koya kina.

Na Cakacaka Vakalotu nei Jisu Karisito—na Dauivakaraitaki

Na ikarua ni inakinaki cecere tawayalani ni Turaga ena bula oqo o ya me idewadewa ni ivakaraitaki vei keda. Na ivakaraitaki ni Nona bula e tukuna tiko na Nona cakacaka vakalotu ena vuravura oqo. Era oka kina na Nona veivakavulici, vosa vakatautauvata, kei na vunau. E umani kina na Nona caka mana, yalololoma, kei na Nona vosoti ira vakadede na luve ni tamata (raica na 1 Nifai 19:9). E solegi kina na Nona vakayagataka ena yalololoma na lewa ni matabete. E oka kina na Nona veivunauci vakadodonu ena gauna e vunauca kina nai valavala ca (raica na Roma 8:3) kei na gauna a vukica kina na nodra teveli na dauveivoli ena ilavo (raica na Maciu 21:12). E oka talega kina na Nona yalorarawa. A vakalialiai, vakacacani, ka biu duadua tu mai vei ira na Nona tamata (raica na Mosaia 15:5)—ka a lawakitaki talega mai vua e dua na tisaipeli ka cakitaki mai vua e dua tale (raica na Joni 18:2–3, 25–27).

E dina ga ni totoka sara na Nona cakacaka vakalotu, era a sega ka se sega tikoga ni dua na ka vei Koya. E sega ni yalani na iwiliwili ni tamata era rawa ni muria na ivakaraitaki i Jisu. Na cakacaka vata vakaoqo era a cakava talega o ira na Nona parofita kei na iapositolo kei na so tale vei ira na Nona italai sa vakadonui. E vuqa sara era sa vosota na veivakacacani ena Vukuna (raica na Maciu 5:10; 3 Nifai 12:10). Ena noda dui gauna, eda sa kilai ira na tacida kei na ganeda era sa saga vagumatua sara tiko—ena gauna dredre mada ga eso—mera vakatotomuria na ivakaraitaki ni Turaga.

Sa vakatu oqori na kena ivakarau. Sa ikoya oqori na Nona inuinui vei keda. Sa kerei keda na Turaga meda vakamuria na Nona ivakaraitaki. Sa matata vinaka sara na Nona veisureti:

“Ia a cava na ivalavala sa kilikili kei kemudou? … Mo dou vakataki au” (3 Nifai 27:27; raica talega na 3 Nifai 12:48).
“Drau muri au mai, kau na qisi kemudrau mo drau gonedau ni tamata” (Maciu 4:19).
“Niu sa solia e dua na ivakarau vei kemudou, mo dou kitaka me vaka kau sa kitaka oti vei kemudou” (Joni 13:15; raica talega na Joni 14:6).

Na ivolanikalou oqo kei na so tale vakaoqo era a sega ni volai me vakatutu: Era sa ivakaro vakalou! Sa dodonu meda muria na Nona ivakaraitaki!

Me vakavotukana na noda gagadre meda muri Koya, ena rairai vinaka meda raica e lima na ivakarau ni Nona bula eda rawa ni vakatotomuria.

Loloma

Kevaka meu na taroga na itovo cava ni Nona bula mo na raica e liu, au vakabauta ni ko na kaya na ivakarau ni Nona loloma. Oqori ena oka kina na Nona yalololoma, lomavinaka, loloma, yalodina, veivosoti, loloma veivueti, lewa vinaka, kei na vuqa tale. E lomani Tamana kei Tinana o Jisu (raica na Joni 19:25–27). E lomana na Nona matavuvale kei ira na Yalododonu (raica na Joni 13:1; 2 Cesalonaika 2:16). E lomana na tamata ivalavala ca ka cata na ivalavala ca (raica na Maciu 9:2; V&V 24:2). Ka sa vakavulica vei keda na sala meda na vakaraitaka kina na noda lomani Koya. A kaya kina o Koya, “Kevaka dou sa lomani au, dou talairawarawa ki na noqu vunau” (Joni 14:15). Oti, meda qai vakamatatataka ni Nona loloma e sega ni sega ni vakailavaki, E kuria kina, “Kevaka dou sa talairawarawa ki na noqu vunau, dou na tiko ga ena noqu loloma; me vaka kau sa talairawarawa ki na vunau nei Tamaqu, ka tiko ga ena nona loloma” (Joni 15:10; raica talega na V&V 95:12; 124:87).

E dua tale na ivakaraitaki ni Nona loloma na noda iVakabula o ya na Nona veiqaravi. A qaravi Tamana, ka qaravi ira na tamata era a bula ka cakacaka vata kaya. Ena sala ruarua oqo meda na muria kina na Nona ivakaraitaki. Me da na qarava na Kalou ka, “lako ena nona sala kecega ka lomani koya” (iVakarua 10:12; Josua 22:5; V&V 20:31; 59:5). Ka meda na lomani ira na noda neiba ka qaravi ira (raica na Kalatia 5:13; Mosaia 4:15–16 Eda na tekivu ena noda matavuvale. Na loloma titobu e vauca na itubutubu vei ira na luvedra e buli cake ena nodra qaravi ena loma ni nodra gauna ni vakararavi vakatabakidua. Ni toso na bula sa na yaco na madigi vei ira na gone gugumatua mera vakalesua ka vakaraitaka na loloma o ya mera qaravi ira kina na nodra itubutubu ni ra sa qase mai.

Cakacakatabu Vakalotu

Na ikarua ni ivakarau ni nona bula ivakaraitaki na iVakabula o ya na Nona gumatuataka na cakacakatabu vakalotu. Ena gauna ni Nona cakacaka vakalotu e vuravura a vakaraitaka kina o Koya na bibi ni cakacakatabu vakalotu ni veivakabulai. A papitaisotaki mai vei Joni ena Uciwai na Joritani. A taroga vakakina o Joni, “Na cava na vuna?”

E vakamacalataka o Jisu, “Ni sa kilikili kei keda meda vakabauta vakaoqo na ivalavaladodonu kecega” (Maciu 3:15; vakamatatataki). E sega walega sa ka bibi sara na cakacakatabu vakalotu, ia sa ka bibi talega na ivakaraitaki e rau vakayacora o Jisu kei Joni.

E muri a qai tauyavutaka na Turaga na cakacakatabu vakalotu ni sakaramede. A vakamacalataka na ivakatakarakara ni sakaramede ka vakayacora na kena ivakaraitaki tabu vei ira na Nona tisaipeli (raica na Maciu 26:26–28; Marika 14:22–24; Luke 24:30).

A solia talega na ivakasala na Tamada Vakalomalagi baleta na cakacakatabu vakalotu. E kaya: “Sa kilikili mo sucu tale ena wai kei na Yalo Tabu, ka vakasavasavataki ena nona dra na noqu Le Duabau Ga; mo rawata kina na matanitu vakalomalagi, ia mo vakasavasavataki mai na nomu ivalavala ca kecega ka vakalougatataki ni ko sa muria tiko na vunau ena bula oqo kei na bula sa bera mai, mo lagilagi kina ka sega ni mudu” (Mosese 6:59).

Ena gauna ni Nona cakacaka vakalotu e muri na Turaga, a vakatakilai mai na cakacakatabu vakalotu e cecere cake (V&V 124:40–42). Sa mai vakarautaka o Koya na cakacakatabu vakalotu oqo ena Nona valetabu savasava. Ena noda gauna oqo, sa na vakayacori na veivakasavasavataki, veilumuti, kei na vakaedaumeni vei ira na tamata yadua era sa vakarautaki ira tu vakavinaka (raica na V&V 105:12, 18, 33; 110:9; 124:39). Ena valetabu, sa rawa vua e dua na tamata me vauci vei watina, vei ira nona qase, kei ira na nona kawa (raica na V&V 132:19). O noda iVakavuvuli sa Kalou ni lawa kei na lewa (raica na V&V 132:18) Na nona raica vakatabakidua na cakacakatabu vakalotu sa tiki kaukauwa ni Nona ivakaraitaki vei keda.

Masu

Na ikatolu ni ivakarau ni ivakaraitaki ni cakacaka vakalotu ni Turaga o ya na masu. A masu o Jisu vei Tamana mai Lomalagi ka vakavulici keda talega ena masu. Eda na masu ga vua na Kalou na Tamada Tawamudu ena yaca ni Luvena, o Jisu Karisito, ena kaukauwa ga ni Yalo Tabu (raica na Maciu 6:9–13; 3 Nifai 13:9–13; Joseph Smith Translation, Maciu 6:9–15). Au taleitaka dina na Masu ni Veinanumi cecere a vakayacora na Turaga ka volai tiko ena Joni, wase 17. Ena masu oqo e talaucaka na Luvena na yalona vei Tamana ena vukudra na Nona tisaipeli, ka dau lomani ira. Sa ivakaraitaki ni dua na masu e kaukauwa ka veilomani.

Kila-ka

Na ikava ni ivakarau ni ivakaraitaki ni Turaga o ya na Nona vakayagataka na Nona kila-ka vakalou. A vakamacalataki taumada, ni ra kaya e vuqa era sega ni Vakarisito ni o Jisu e ivakavuvuli cecere sara. E dina sara, ni vakakina o Koya. Ia na cava e duatani sara kina na Nona veivakavulici? E qasenivuli kenadau beka ena idinia, fika, se kila ka vakavuku? Me vaka ni Daunibulia na ka oqo kei na vuravura tale e so (raica na Mosese 1:33), ni sai Koya ga sa rawa ni cakava. Se, o koya sa Dauvola na ivolanikalou, a rawa sara ga Vua me vakavulica vakavinaka sara na iwalewale ni volavola.

Na ivakatakilakila e kilai tani kina na Nona veivakavulici mai vei ira na qasenivuli kecega o ya ni vakatavulica na dina e tawamudu na kedra inakinaki. O Koya duadua ga ena rawa ni vakatakila mai na noda inaki ni bula oqo. Mai Vua duadua ga eda na vulica rawa kina na noda bula taumada kei na noda rawata na bula sa bera mai.

Ena dua na gauna a kaya o iVakavuvuli Cecere vei ira na dauvakatitiqa era vakarorogo tiko Vua ni sa tolu na ivakadinadina baleti Koya:

Joni na Dauveipapitaisotaki
Na veika vinaka sa mai vakayacora rawa o Jisu.
Na vosa ni Kalou na Tamada Tawamudu (raica na Joni 5:33–37).

A qai vakarautaka o Koya na ikava ni ivakadinadina: “Dou sa vakasaqaqara ena iVola Tabu; ni dou sa nanuma dou sa rawata kina na bula tawamudu: ia na ivola oqo sa tukuni au” Joni 5:39.

Na vosa nanuma ena malanivosa o ya ena vaka me toka cala beka. Ia sa ka bibi sara ki na kena ibalebale e vinakata tiko o Jisu me vakaraitaka. Sa kila tu o Koya ni vuqa vei ira era vakarorogo tiko Vua era nanuma sara tikoga ni bula tawamudu e tiko ga ena ivolanikalou. Ia era cala. Na ivolanikalou duadua ga e sega ni solia rawa na bula tawamudu. E dina ni tiko na kaukauwa ena ivolanikalou, ia na kaukauwa oqo e lako mai vei Jisu Vakai Koya. Sai Koya na Vosa: Logos. Sa tu Vua na kaukauwa ni bula tawamudu, ni sa bula ko koya na Vosa, a rau sa tiko vata kei na Kalou ko koya na Vosa, a sa Kalou ko koya na Vosa” (Joni 1:1; raica talega na 2 Nifai 31:20; 32:3). Ia, ena vuku ga ni nodra vakaduiduile o ira era vakatitiqataki Koya, a gole yani o Jisu ka laki vunauci ira: “Ia dou sa bese ni lako mai vei au, mo dou rawata kina na bula [tawamudu]” (Joni 5:40).

Sa rawa kina vua na iVakavuvuli me uabaleti keda ena Nona kila-ka cecere, ia e sega ni vinakata. E doka na noda galala ni digidigi. E gadreva meda rekitaka na noda kila ga vakai keda. E vakayaloqaqataki keda meda veivutunitaka na noda ivalavala ca. E vakadonuya meda sotava na galala e yaco mai ena noda talairawarawa vakai keda ki na Nona lawa vakalou. Sa dina sara, na sala e vakayagataka kina o Koya na Nona kila-ka sa ivakaraitaki cecere vei keda.

Vosota

Na ikalima ni ivakarau ni cakacaka vakalotu ni Turaga o ya na Nona yalodina me vosota ki na ivakataotioti. A sega mada vakadua me lako tani mai na Nona itavi. E dina ga ni a sotava o Koya na rarawa eda sega ni vakamacalataka rawa, ia a sega ni dro. Mai na veivakatovolei dredre sara a vosota rawa ki na icavacava ni Nona itavi: me sorovaka na nodra ivalavala ca na kawatamata kecega. Na iotioti ni Nona vosa ni rube tu ena kauveilatai, “Sa oti” (Joni 19:30).

Noda Vakayacora ena Noda Bula

Sa rawa meda vakayacora na lima na ivakarau oqo ni Nona cakacaka vakalotu ki na noda dui bula. Sa dina sara ni ivakadinadina vinaka duadua ni noda dokai Jisu o ya meda vakatotomuri Koya.

Ena gauna eda sa kila kina o cei o Jisu kei na veika sa cakava vei keda, sa rawa meda kila vakavinaka kina, ki na kena cecere duadua, na inaki ni imatai ka ivakaro cecere: “Ia mo lomani Jiova na nomu Kalou e na lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanuma kece, kei na nomu kaukauwa kece” (Marika 12:30). Sa kena ibalebale, na veika kecega eda vakasamataka ka cakava ka cavuta me sa idole tiko ni noda lomani Koya kei Tamana.

Tarogi iko mada, “E dua beka au lomana cake vakalevu mai vua na Turaga?” Oti mo qai vakadutaitaka vata na kena isau ki na ivakarau oqo sa tuvanaka tu na Turaga:

“O koya sa loloma vakalevu vei tamana se tinana ka vakalailai vei au, sa sega ni yaga vei au.”
“Ia ko koya sa loloma vakalevu vua na luvena tagane se na luvena yalewa ka vakalailai vei au, sa sega ni yaga vei au.” (Maciu 10:37).

Na lomani ira noda matavuvale kei na itokani, se vakacava sara na kena levu, ena bibi cake ga ke yavutaki tiko ena nomu lomani Jisu Karisito. Na loloma vakaitubutubu ena vakaibalebale cake ena bula oqo kei na kena e tarava ena Vukuna ga. Na veimaliwai ni loloma taucoko ena vakatorocaketaki mai Vua. Na noda lomana na Tamada Vakalomalagi kei Jisu Karisito ena vakarautaka na veivakararamataki, veivakauqeti, kei na veimuataki mera lomani na tamata ena sala e vinaka cake.

Na cakacakatabu vakalotu e veivakarautaki meda raica vakatabakidua na veiqaravi e tawamudu na kedra yaga. Mera raica na itubutubu na cakacakatabu vakalotu cava e tarava me vakayacori ki na gone yadua. Mera vakasamataka na dauveituberi ni vuvale e dua na cakacakatabu vakalotu ena tarava e gadrevi ki na matavuvale era qarava tiko.

Na ivakaraitaki ni masu ni iVakabula e vakavotuya vei keda ni masu ni tamata yadua, masu vakamatavuvale, kei na masu ni sasagataki tiko ni noda ilesilesi ena Lotu me sa na tiki ni noda bula. Na noda kila ka vakayacora na lewa nei Tamada ena solia vei keda na kaukauwa vakayalo cecere kei na yalonuidei (raica na V&V 121:45). Eda sa gadreva ga meda tiko e yasa ni Turaga.

Na noda kila na “veika sa yaco dina tiko kei na veika ena yaco dina mai” Jekope 4:13) ena rawa meda vakayaco-ka ena ivakavuvuli kei na vunau dina. Na kila-ka oqori ena laveta cake na ivakatagedegede ni noda itovo. Na vakayaco-ka ena dau rawa ni muataki ena gagano kei na luluvu ena dau vakaisosomitaki ena cakacaka e kovuti tu ena inaki kei na dodonu.

Na ibalebale ni da sa yalodina meda vosota ki na ivakataotioti o ya eda na sega ni kerea meda vakacegui mai na veikacivi ni veiqaravi. Sa kena ibalebale ni da na gugumatua cake meda sasagataka e dua na inaki yaga. Sa kena ibalebale ni da na sega ni vakanadakuya e dua na daulomani sa lako sese. Ka sa kena ibalebale ni da na vakamareqeta tikoga na noda veimaliwai tawamudu vakamatavuvale, ena gauna dredre mada ga ni tauvimate, vakaleqai, se mate.

Sa noqu masu ena vu ni yaloqu taucoko me na vakayaco veisau ki na nomu bula na veivakauqeti veivakavoutaki ni Turaga. Sa rawa me vakalougatataki keda yadudua ena gauna oqo ka tawamudu na Nona ilesilesi kei na cakacaka vakalotu.

E Gole Yani o Jisu ki Pecani ena Yakavi, mai vei James Tissot

Yalewa, Raica na Luvemu (Stabat Mater), mai vei James Tissot © Brooklyn Museum, Brooklyn, New York; vakacurumi: droini mai na Ena Were o Kecisemani, mai vei Carl Heinrich Bloch

Na Vunau ena Ulunivanua, mai vei James Tissot; vakacurumi: droini mai na Na Karisito kei Koya na Cauravou Vutuniyau, mai vei Heinrich Hofmann, lolomataka na C. Harrison Conroy Co.

A ra Sa Soqoni Vata Kecega na Lewe ni Koro, mai vei James Tissot