Toeni Luhlahp
Fuhfahsryucsr La Sifacna luhn sie Tuhlihk nuhtin God
Toeni Luhlahp ke Eprel 2021


Fuhfahsryucsr La Sifana luhn sie Tuhlihk nuhtin God

Ekihn tuhlihk wuhlweacng nuhtin God, kuht luhngse, ahkfuhlwactye, tuhfahlah, karihngihn, ac paing nguhn ingacn suc ma tuhkuh ke facluh se met ah.

Kais sie sesr puhlakihn elyah ke mas upac sikyak fin facluh, oacna ke sucu ac kawuck tiac pahong ac kihluckyak ahluhkweack moul in mahno ac sri. Lwelah nga in akihlen mwet tolu suc kuht ahsroelah, suc ahollah ma nuhkwewa kuht luhngse.

Petsac
Tamuhlwel ac Tahmtahel Nsondi

Pa inge Tamuhlwel Philippe ac Tahmtahel Germaine Nsondi. Tamuhlwel Nsondi tuh kuhlwacnsap oacna patriarch luhn Brazzaville Republic of Congo Stake ke el misac. El taktuh in ono se suc ahkacsruhi talan lal ke kuhlwacng nuh sin mwet sahyac.1

Petsac
Clara Ruano de Villareal

Pa inge Tahmtahel Clara Ruano de Villareal pa inge el ma fin acn Tulcan, Ecuador. El sruokyac wosasuc fohlohkyak uh ke el tuh yac 34 ac el mwet kol na sacohk se. Sucu lal ah fahklah wihlkacs lalos onkihn on kuhiyacl soko, “Nga Etuh Mwet in Molwelah Luhk Moul.”2

Petsac
Ray Tuineau ac sucu lal

Tamuhlwel Ray Tuineau pa inge fin acn Utah, wi sucu na kahto se lal. Muhtwacn kiacl, Juliet, el fahk, “Nga ke [wen nuhtihk] inge in [esam lah pahpah tuhmwaclos] uh kwacna srihke in fihliyac tuh God pa ma se emet uh.”3

Leum El fahk, “Kowos fah tukeni muta in lungse, yohk na tuh kowos fah tuhngi mwet wanginlac lowos ma misac.”4

Ke kuht tuhng, kuht oacyacpac engan ke Sifil Moulyak wolacna luhn Mwet Lahngo lasr. Ke Srihpacl, mwet sacohk ac kawuck lasr fah tahfwelah fuhfahsryucsr ma pahtpaht lalos. Oacna ke Prestuhn Joseph F. Smith el ahkuhtweyac: “Kuht tiac kuh in muhlkuhnuhloslac; kuht tiac tui in luhngse eltahl. … Elos sa na; kuht sa na; kuht kapkapwack ke kuht kapwack uh.”5 Prestuhn Russell M. Nelson el fahk, “Sronin muhta in ahsor … eklac nuh ke sronin muhta in finsrak.”6

Kuht Etuh ke Moul me liki Isuslac

Ngetnget nuh tok ma pahtpaht lasr tiac ahkyohkye muhkwena kahlwem lasr kacn elos suc ma tahfwelah fuhfahsryucsr lalos ke moul in mahno ac ikoac tuhsruhk ikucslah kahlwem lasr kacn elos suc ma na met liki fuhfahsryucsr lalos ac elos ingena ma fahna ilyak nuh ke moul.

Kais sie mwet suc tuhkuh nuh ke facluh se pa tuhlihk mukul ac muhtwacn usrnguck nuhtin God.7 Fuhfahsryucsr lasr sifacna uh tiac muhtwacwacack ke kuht isuslac ah. Met liki kuht isuslac ah, kuht tuhkweni ke facluh in ahkolah se suc ma kuht “eis mwet luti se emet [lasr] ke facluh luhn nguhn.”8 Jehovah el fahk nuh sel Jeremiah, “Met liki nga orekowos lac ke insiac se suc nga etuh kac; ac met liki kowos tuku liki insiac se suc nga aknasnasye lah.”9

Kuhtuh sahp ac kihsensiyuck fin moul uh muhtwacwacack, ke oreklac luhn tuhlihk se, ke art lah ah muhtwacwacack in pit, kuh ke ahwowo se kuh in muhta lihkihn insiac se, tuhsruhk nuh sesr, wacngihn kihsensiyuck lah tuhlihk muhtwacn in nguhn ac tuhlihk mukul nuhtin God kuh oasr ke fuhfahsryucsr lalos sifacna tuhkuh nuh facluh in eis mahno ac moulkihn moul in mahno ac ikoac.

Ekihn tuhlihk wuhlweacng nuhtin God, kuht luhngse, ahkfuhlwactye, tuhfahlah, karihngihn, ac paing nguhn ingacn suc ma tuhkuh ke facluh se met ah.

Orekma Wolacna luhn Muhtwacn

Nuh sin muhtwacn se, orek tuhihk uh sie kihsac na yohk luhn mahno, puhla, ac sacn. Kuht luhngse ac ahkfuhlwactye muhtwacn wolacna ke Alu uh. Ke kuhlwacng ac lahlmwetmwet, kom wis ma toasr luhn sucu lom. Kom luhngse. Kom kuhlwacnsap. Kom kihsackuhnlah. Kom ahkkweye luhlahlfongi nuh sin elos suc enenuh ac kom kahsrweacng yohk nuh ke un mwet se.

Kunohkohn Muhtahl luhn Karihngihn Moul uh

Yac somlah ah, puhlakihn elyah yohk nuh ke pihsen ohiyac in sisi ahwowo fin facluh, Prestuhn Gordon B. Hinckley el fahk nuh sin muhtwacn ke Alu uh. El fahk: “Kom suc ma muhtwacn kiac ac ninac uh pa mwe kawuck luhn sucu se. Kom wis tuhlihk srihsrihk. Kunohkohn na yohk ac muhtahl se pa ingacn. … Meac sikyak nuh ke srui lasr ke ahkmuhtahlyeyacn moul in mwet uh? Sisi tuhlihk uh ma koluk se, kwekwe ac ma napwacye ac ahkkolukyeyuck, suc pihkihlyucklac liki facluh. Nga ngihsre sin muhtwanc ke Alu uh in oruh in kahlwem, in tuyak nuh lucng, in kahingkihn elos ma otwelah ohiyac suc ma oraclah in kena sikyak. Sahp oasr kuhtuh ohiyac ma kuh insikyak, tuh ma inge suhpuhs.10 … Kowos ninac kiyacn wen ac muhtwacn nuhtin God, ac moul lalos muhtahl. Karuhnguhnuhltahl pa kunohkohn fuhlwact se ituckyang suc tiac fihsrwacsr in pihkihlyucklac nuh siskac.”11

Elder Marcus B. Nash el akacsruhi nuh sihk soko sramsram kacn muhtwacn se matwac yac-84 suc, ke pacl in sirapei nuh ke pacptais lal, “akkahlwemye ke sie sisi tuhlihk [yac pucspucs met ah].” Ke sie puhla insepwacye, el fahk: “Nga wis ma toasr luhn sisi tuhlihk lwen nuhkwewa in moul luhk ke lusen yac 46. … Wacngihn ma nga kuh in oruh in ahkwacngihnyelah ngal ac auli luhk. Wacngihnlac finsrak luhk ne ke na nga lotwelah wosasuc pwacye se luhn Jisus Kraist. Nga etwaclah lah ngac auliyak fuhkah … ac nga sa na sesseslah ke finsrak. Nga tuhfah etwacack lah nga kuh in eis nuhnak muhnahs fin nga auliyak napwacye ke ma koluk luhk.”12

Fuhkah luhpan srui kaksak lasr ke mwe sang fuhwact luhn auliyak ac nuhnak muhnahs uh.

Meac Kuht Kuh In Oruh Uh?

Meac kunohkohn lasr ke kuth mwet tuhma lutlut mihs luhn Jisus Kraist uh? Lwelah kuht in moulkihn masap luhn God, lotweacng ma inge nuh sin tuhlihk nahtuhsr, ac akacsaruhi kaclos nuh sin mwet sahyac suc luhngse in porongo.13 Lwelah kuht in akacsruhi puhla loal lasr ke ahkmuhtahlyeyacn moul nuh sin elos suc oraclah sulwaclah la ke un ma se. Elos sahp ac tiac arlac sruikihn ma kuht luhlahlfongi, tuhsruhk kuht pruhe tuh elos fah kahlwem kewa lah efuh, nuh sesr, sulwaclah inge fahsr wo ahluhkwelha ma fal mwet se kena nuh ke moul lal.

Fin tuhlihk se tiac arlac ke finsraki, lwelah kuht in soklah ke luhngse, ahkkweyeyuck, ac, ke pacl enenuh, kashruh ke sacn, ahkfokokoye sie ninac in lwelah tuhlihk nahtuhl in isuslac ac tahfwelah fuhfahsryucsr in moul lal fin facluh.14

Engan luhn Adoption

Ke sucu lasr uh, kuht ahkinsewowoyeyuck wacngihn srikasrak kac oacna ke yac luo somlah ah, sie mwet fuhsr yac-16 el etwacack lah el pihtuctucyak. El ac pahpah tuhmwacn tuhlihk sac, tiac pahyuck, ac elos kuh in liye lah elos tiack uh in tahfwelah tuhkweni tok. Muhtwacn fuhsr sac luhlahlfongi moul se ma el wis inge muh sacohk. El oswelah ahwowo muhtwacn se ac lwelah sucu suwohs se in nuhtwelah in nahtuhlos sifacna. Nuh sel Bryce ac Jolinne, el pa top nuh ke pruhe lalos. Elos sang inel Emily ac lotwel in luhlahlfongi ke Pahpah tuhmwacl Inkuhsrao ac Wen Nahtuhl, Jisus Kraist.

Petsac
Emily ac Christian

Emily el mahtuhlah. Fuhkah luhpan srui lasr lah Emily ac tuhlihk mukul se nahtuhsr, Christian, aluhngsei ac pahyuckyak lun lohm sin Leum. Emily ac Christian ingena oasri tuhlihk muhtwacn se nahtuhlos sifacna.

Petsac
Emily wi tuhlihk muhtwacn nahtuhl

Emily el sihm ma na ingena: “Ke lusen mahlwem yuc nga pihtuctuc, oasr pacl nga nuhnkuh ma sikyak [ke] isuslac luhk sifacna. Nga nuhnkuh kacn ninac kiyuck napwacye, suc el yac na 16. Ke nga puhlakihn kweokiyacn ngal ac eklac ma pihtuctuc uh use uh, nga tiac kuh kac tuhsruhk petsacelah upaciyac uh ke pacl se yac 16 uh. Sronin muhta kahklah finne ingena ke nga nuhnkuh ninac napwacye kiyuck uh, suc etuh lah el tiac kuh in use nuh sihk moul se ma [el kena nuh sihk ac tiac nuhnkuh ka sifacna in fihliyac tuh] in ngacn nuhtlac. Nga tiac kuh in kutong ma el puhlakihn sun ke lusen mahlwem yuc—ke tuniyuck el sin ahtron muhtuhn mwet nuhnuhnkwacl ke eklac luhn mahnol, ma sikyak nuh sin mwet fuhsr el tiac wi, etuh lah sahflahiyacn ngal in isus lal ke luhngse luhn ninac se, el fah fihliyac tuhlihk se nahtuhl ah fin sie poun mwet sahyac. Nga tarilac ke nuhnak in sulwaclah wowo lal, lah el tiac sulwaclah in orekmakihn sulwalah lal ke sie inkacnek ma fah eislah likiyuc sifacna.” Emily el ahksahfye fahk, “Nga kulohkihn na upac plwacn muhtahl lal Pahpah Inkuhsrao, ke ninac ac pahpah na wowo se suc [luhngse ac karihngihn] yuc, ac ke tempuhl suc kuht kuhi n siliyucki we nuh sin sucu lasr nuh tok ma pahtpaht.”15

Petsac
Oracniyacn petsac

Mwet Lahngo El “us sie tuhlihk, ac fihlilyac inmahsrlolos: ac ke el usacl ke pahol, el fahk nuh selos, Elos suc fah eis sie sin tuhlihk [inge] ke inek, fah eis yuc.”16

Ke Kena Suwohs Sona Sikyak

Nga ahkkahlwemye luhngse ac pahkotwen luhk nuh sin siyacnyacn suwohswohs suc pahyuckyak ac koflah oasr tuhlihk nahtuh suc elos kena srihke in oasr nahtuhlos ac nuh sin muhtwacn ac mukul suc ma oasr pacl wowo la in pahyuckyak fal nuh ke masap luhn God. Mwemwe ma nihkihnyuck ke moul uh upac in kahlwem kac fin liyeyuck muhkwena ke ngetnget luhn moul fin facluh. Ekihn sie mwet kuhlwacnsap luhn Leum, nga olwelah nu hsum lah ke kom luhlahlfongi ke Jisus Kraist ac olwelah lom, kom fah eis mwe insewowo ke moul se inge ac kena suwohswohs lom ke tahk soko ke pacl se tok ma pahtpaht luhn Leum uh.17 Kuh in oasr engan ke fuhfahsryucsr luhn moul fin facluh finne finsrak suwohs lasr nuhkwewa uh tiac akihlwenyuck.18

Tukun isuslac, tuhlihk uh tahfwelah in enenuh kahsruh lasr. Kuhtuh arulacna enenuh napwacye. Kais sie yac sin pisap oaru ac kahsruh kuhlwacng luhn lalo ac mani in kahsruh elyah luhn mwet, moul luhn tuhlihk miliacn ac miliacn ahkinsewowoyeyuck. Prestuhnsi Se Met tuhfahna ahkkahlwemye sie pac miliacn 20 tala in kahsruh UNICEF ke orekma lalos fin facluh in ahkfahsrye piliacn 2 ke ono in kohsrkohsr mas.19 Tuhlihk uh luhngseyuck sin God.

Sulaclah Muhtahl in Oswe Tuhlihk Se

Oasr nuhnkweyac lah finne ke kuhtuh muhtuhnfwacl puhslac mwet we fin facluh, suhpuhseni tuhlihk srihsrihk isuslac.20 “Kuht ahkkweyelah masap luhn God nuh sin tuhlihk Nahtuhl uh in puhseni ac nwacklah facluh uh srwackna fahsr.”21 Ke pacl se orek tuhlihk uh ac ac orek fuhkah in puhslac tuhlihk uh sulwaclah na oal se in oreklac inmahsrlon mukul se ac muhtwacn pahyuck se ac Leum. Ke luhlahlfongi ac pruhe, sulwaclah muhtahl se inge kuh in sie ma oaskuh, fwahkwack etuh la kac.22

Nga akacsruhi ke soko sramsram kacn sucu Laing fin acn Southern California. Tahmtahel Rebecca Laing el sihm:

Petsac
Sucu Laing

“Ke suhmer 2021, moul luhn sucu lasr uh oacna in suwohs. Kuht pahyuckyak engan wi tuhlihk ahkosr nahtuhsr—yac lalos pa 9, 7, 5, ac 3. …

“Pihtuctuc ac isus luhk ah [tuh luhman] oasr ke elyah … [ac] kuht [arulacna] puhlakihn insewowo in oasr tuhlihk ahkosr nahtuhsr, [nuhnkuh] lah sucu lasr uh fas. Ke Ohktopa ke nga nga porongo toeni luhlahp ah, nga puhlakihn sie puhla napwacye lah ac oasri pac ahwowo sasuc se nahtuhsr. Ke LeGrand ac nga nuhnkuh yohk ac pruhe, … kuht etwacack lah oasr plwacn se sahyac luhn God nuh sesr liki na ma oasr sesr sifacna uh.

“Tukun sie pac pihtuctuc ac isus upac, kuht ahkinsewowoyeyuck ke sie ahwowo muhtwacn na kahto se. Kuht sang ingel Brielle. El sie ma usrnguck. Puhluhn palc tukun isuslac ah, kuht srwackna oasr lin [infuckihl in isus ah], nga lihpsrwe sie puhsra napwacye luhn Nguhn: ‘Oasr ma se luhlah.

“Yac tolu tohkohyang, sie pac ma usrnguck, Mia. Brielle ac Mia elos mwe engan yohk nuh sin sucu lasr uh.” El ahksahfye, “Mwesahs nuh ke kohkoh luhn Leum ac ukwe plwacn Lal nuh sesr uh fah use engan yohk pacl nuhkwewa liki na … in epacl nuh ke kahlwem lasr sifacna.”23

Petsac
Brielle ac Mia Laing

Mwet Lango el luhngse kais sie tuhlihk.

“Ac El us tuhlihk srihsrihk nahtuhlos, kais sie, ac ahkinsewowoyaclos. …

“Ac … elos ngetack suwohsack nuh inkusrao, … ac elos liye lipufacn puhtati liki inkuhsrao … inmahsrlon e; ac [lipufacn] … raunwelah tuhlihk srihsrihk ingacn ke, … ac lipufacn uh karuhnguhnuhlos.”24

Nga fahkwack lah fuhfahsryucsr lom sifacna uh ekihn sie tuhlihk nuhtin God tiac muhtwacwacack nuh sum muh pa emet ke fahsriyacn eng fin facluh tuhkuh suwohswohsyang nuh lun ahlollol lom an ac fah tiac tui ke kom sislah momong sahflah lom ke moul fin facluh uh.

Lwelah kuht in esam pacl nuhkwewa lah kais sie nguhn luhn God pa tuhkuh nuh facluh ke fuhfahsryucsr la sifacna.25 Lwelah kuht in painguhlos, karuhnguhnuhlos, ac luhngse elos pacl nuhkwewa. Ke kom eis tuhlihk sacohk inge ke inen Mwet Lahngo ac kahsrwelos ke fuhfahsryucsr nuh tok ma pahtpaht lalos, nga olwelah nuh sum lah Leum El ac fah ahkinsewowoye kom ac ukiyac luhngse Lal ac ahkkweye Lal fweim. Ke inen Jisus Kraist, amen.

Mwe Kahsruh

  1. Sramsram nuh sin mwet sac.

  2. Sramsram nuh sin mwet sac. Liye “I Know That My Redeemer Lives,” Hymns, no. 136.

  3. Sramsram nuh sin mwet sac.

  4. Liye Doctrine and Covenants 42:45.

  5. Joseph F. Smith, in Conference Report, Eprel 1916, 3.

  6. In Trent Toone, “‘A Fulness of Joy’: President Nelson Shares Message of Eternal Life at His Daughter’s Funeral,” Church News, Jan. 19, 2019, thechurchnews.com.

  7. Liye “The Family: A Proclamation to the World,” ChurchofJesusChrist.org.

  8. Liye Doctrine and Covenants 138:56

  9. Jeremaia 1:5 Wuhlweacng Sasuc fahkwack kac tiac isuslac lal John Pacptais srosro lun inisac ke Elisabeth el sonol Mary, suc pihtuctucyak kacl ahwowo Jisus (Liye Luke 1:41).

  10. Mwe luti official luhn Alu luhn Jisus Kraist luhn Mwet Luhlahlfongi lal ke Lwen-sahflah:

    “Alu luhn Jisus Kraist luhn Mwet Luhlahlfongi ke Lwen-sahflah luhlahlfongi ke muhtahliyac moul luhn kais sie mwet. Ohinge, Alu uh lain sulwaclah ke sisi tuhlihk luhn sie mwet kuh elyah luhn u se, ac ahkkeye mempucr in tiac sang nuh kac, ahkfahsrye, ahkkweye, pruhe kac, kuh ahkolah nuh ke sisi tuhlihk.

    “Alu uh lwelah nuh ke finsrak fihsrwacsr nuh sin mempucr la ke:

    “Ma sikyak ke pihtuctucyak ke rep kuh pihkasr, kuh

    “Mwet pihsrlac se ahkuhtweyac lah moul kuh moul luhn ninac se puhtatyang nuh ke elyah yohk, kuh

    “Mwet pihsrlac se ahkuhtweyac lah oasr suhkahspahs yohk luhn ahwowo se ma tiac kuh in oruh ahwowo sac in pain moul lac ke ac isuslac uh.

    “Alu uh luti mempucr lal lah finne ke finsrak suhkac nuhnkweyuck inge tiac kuh in suwohswohs na ahkkweyelah sisi tuhlihk uh. Sisi tuhlihk uh elyah na yohk se emet ac enenuh in nuhnkeyuck muhkwena tukun mwet se ma oasr kac an sramsram nuh sin mwet kol ke alu fin acn sacn ac puhlakihnyacn pruhe lal sifacna lah sulwaclah lalos uh pwacye.

    “The Church has not favored or opposed legislative proposals or public demonstrations concerning abortion” (“Abortion,” Newsroom, newsroom.ChurchofJesusChrist.org; liye pac General Handbook: Serving in The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, 38.6.1, ChurchofJesusChrist.org).

  11. Gordon B. Hinckley, “Walking in the Light of the Lord,” Ensign, Nov. 1998, 99; Liahona, Jan. 1999, 117.

    President Gordon B. Hinckley el fahk:

    “Sisi tuhlihk uh ma na sifucng se, ma srihkkihnyuck se, sei ma upac in lusrong puhla in auli ac ahsor.

    Ke kuht ahkkahlmweye suwohsiyac uh, kuht fulwelah ke kuhtuh ma sikyak tukun pihtuctuc uh muh pa ma sikyak ke pihkasr kuh rep, ke moul luhn ninac se nuhnuhnkweyuck sin mwet pihsrlac orekma lohm ono ah in puhtatyang nuh ke elyah yohk, kuh ke ahwowo sac etweyuckyak sin mwet pihsrlac oerkma lohm ono ah muh oasr suhkahspahslah yohk fah sikyak in oruh ahwowo sac in pain moullac ke ac isus lac uh.

    “Tuhsruhk kuhtuh atac uh suhkac oasr, ac oasr ma se muhkwena kuh in tulokihnyac tuhkuh la an. Ke ma sikyak inge elos suc sun kihsensiyuck ma siyuck in sramsram nuh sin mwet kol fulwact lalos ke acn selos ac in pruhe yohk ke insepwacye, eis ahkkweyeyuck ke pruhe met liki fahsr nuh met” (“What Are People Asking about Us?,” Ensign, Nov. 1998, 71; Liahona, Jan. 1999, 83–84).

  12. Liye Neil L. Andersen, The Divine Gift of Forgiveness (2019), 25.

    Ke sie toeni fin acn France, ke sie pacl in sirapei ke pacptais, sie muhtwacn el sramsram nuh sihk ke sisi tuhlhk se lal ke yac puhs somlah ah. Nga srui kaksakihn ohiyac wo lal. El pacptaislac. Sahp yac se tohkoh, nga eis pahng se. Muhtwacn wowo se inge ke yac se ma el pacptais lac ah lutiyuck sin Nguhn Muhtahl. El pahng tuhng: “Kuh kom esam … ma nga fahk nuh sum ke sisi tuhlihk se luhk ke yac met ah? Nga puhlakihn ahsor ke ma se nga oraclah ah. Tuhsruhk yac se somlah ah ikihlyuc lac. … Insiyuck eklac nuh sin Mwet Lahngo. … Nga arulacna kweok ke ma koluk na yohk se luhk inge tuh wacngihn sie ohiyac in fohlohkohnma.”

    Nga puhlakihn luhngse yohk nuh sin muhtwacn se inge. Prestuhn Boyd K. Packer el fahk: “Sifil fohlohkohnwack ma kom tiac kuh in sifil fohlohkohnwack, unwelah kihnet ma kom tiac kuh in unwelah, ahkwoyelah ma suc kom kuhnahoslah ac tiac kuh in ahkwoyelah pa srihpac na pwacye se ke iwaclah luhn Kraist. Ke kena lom arlac kuh ac kom luhngse in moli ‘luhpah se ma yohk emet’ [liye Matthew 5:25–26], masap luhn fohlohkohnwack tilac. Kunohkohn lom in tahfwelah nuh sin Leum. El fah moli ma koluk lom” (“The Brilliant Morning of Forgiveness,” Ensign, Nov. 1995, 19–20). Nga ahkkweyacl ke luhngse luhn Leum. Leum El fah tiac sruhk muhkwena ma koluk luhkwel, El fah ahkkweyacl ac ahkwoyelah Nguhn lal. (Liye Neil L. Andersen, The Divine Gift of Forgiveness, 154–56.)

  13. Liye Dallin H. Oaks, “Protect the Children,” Liahona, Nov. 2012, 43–46.

  14. Karihngihnyacn moul luhn muhtwacn kuh mukul nuhtin God oacyacpac ma kunwacn pahpah se. Pahpah nuhkwewa oasr puhla la, nguhn la, ac ma kunwacl ke ip luhn mani in paing, luhngse, ac karihngihn tuhlihk tuhkuh nuh facluh.

  15. Sramsram la sifacna.

  16. Mark 9:36–37

  17. Liye Neil L. Andersen, “A Compensatory Spiritual Power for the Righteous” (Brigham Young University devotional, Aug. 18, 2015), speeches.byu.edu.

  18. Liye Dallin H. Oaks, “The Great Plan of Happiness,” Ensign, Nov. 1993, 75; see also Russell M. Nelson, “Choices,” Ensign, Nov. 1990, 75.

  19. Liye “Bishop Caussé Thanks UNICEF and Church Members for COVID-19 Relief,” Newsroom, Mar. 5, 2021, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

  20. Nuh ke sie mwe srikasrak, fin acn Macrike karihngihn fahsriyacn luhpah in orek fahko lalos ke 2008, ke na yac 13 somlah ah, fah oasr tuhlihk moullac mihsenge puhs liki miliacn 5.8 (liyee “5.8 Million Fewer Babies: America’s Lost Decade in Fertility,” Institute for Family Studies, Fepweri. 3, 2021, ifstudies.org/blog).

  21. Sucu: Sie Mwe Fahkwack nuh fin Facluh,” ChurchofJesusChrist.org. Ma suhmuhslah fahk tuh “tuhlihk uh sie usru nuh sin Leum” (Psalm 127:3). Liye Russell M. Nelson, “How Firm Our Foundation,” Liahona, July 2002, 83–84; see also Dallin H. Oaks, “Truth and the Plan,” Liahona, Nov. 2018, 27.

  22. Liye Neil L. Andersen, “Children,” Liahona, Nov. 2011, 28.

  23. Sramsram la sifacna.

  24. 3 Nephi 17:21, 24

  25. “Ke ma na pwacye uh, kuht mwet forfor—finne mwet kalkal ke moul fin facluh. Wacngihn sesr woiyacn ma kuht oraclah nuh sesr sifacna ke pacl met ah. Kuht enenuh in ahluhkwelah acn loallaol ac inkof tihkuclkucl ke fuhfahsryucsr lasr sifacna fin facluh” (Thomas S. Monson, “The Bridge Builder,” Liahona, Nov. 2003, 67).