Kracht in tijden van stress

Ik heb stress! Wat nu?

Eric D. Snider

Kerktijdschriften

Dit zijn enkele ideeën waarmee je toegang krijgt tot de stressverlichtende kracht van de Heiland.

gestreste jongevrouw

Illustraties, Uran Duo

Stress. Angst. Spanning. Druk. Problemen. Zorgen.

Hoe je het ook noemt, sinds het vertrek van Adam en Eva uit de hof van Eden, is het onderdeel van het sterfelijk leven. Er is geen formule voor een ‘leven zonder stress’. Een dergelijk leven zou zelfs geen zin hebben! (Zie 2 Nephi 2:11–12.)

Aangezien we stress niet volledig kunnen elimineren, moeten we ermee om leren gaan. De meeste soorten stress zijn in twee categorieën te verdelen:

1. Dingen waar je controle over hebt.

2. Dingen waar je geen controle over hebt.

1. Dingen waar je controle over hebt

Veel mensen van andere geloofsrichtingen vinden al jaren troost in het opzeggen van het zogenaamde ‘Gebed om Kalmte’: ‘God, schenk me kalmte om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen, moed om te veranderen wat ik wel kan veranderen en wijsheid om het verschil hiertussen te zien.’¹

De profeet Joseph Smith gaf de eerste heiligen een vergelijkbaar advies om met hun vele moeilijkheden om te gaan: ‘Welnu, zeer geliefde broeders, laten wij blijmoedig alle dingen doen die binnen ons vermogen liggen, en mogen wij dan met het volste vertrouwen stilhouden om het heil van God te zien, en in afwachting van de openbaring van zijn arm’ (Leer en Verbonden 123:17; cursivering toegevoegd).

Met andere woorden: doe alles wat je kunt, en laat God de rest doen. Concentreer je op de dingen waar je controle over hebt, zoals:

jongeman met meerdere paden voor hem

Je eigen keuzes

Door de verzoening van Jezus Christus zijn wij ‘voor eeuwig vrij geworden, het onderscheid kennende tussen goed en kwaad; om zelfstandig te handelen en niet om met [ons] te laten handelen’ (2 Nephi 2:26). We moeten ‘gedreven [of enthousiast] werkzaam’ met goede dingen zijn (Leer en Verbonden 58:27).

drie gezichten met een andere gezichtsuitdrukking

Je houding

De Amerikaanse dichteres Maya Angelou heeft geschreven: ‘Wat je moet doen als je iets niet leuk vindt, is het veranderen. Als je het niet kunt veranderen, verander dan hoe je erover denkt.’² Probeer het positieve in mensen en situaties te zien. Maak van karweitjes een spelletje. Als je vol zelfmedelijden klaagt hoe verschrikkelijk een situatie is, wordt die er niet beter van.

jongeman mediteert rustig

Je reactie op de dingen waar je geen controle over hebt

Je kunt orkanen niet voorkomen, maar je kunt tijd of geld geven of je inspannen om de getroffenen te helpen. Je kunt een vriend er niet van weerhouden om de kerk te verlaten, maar je kunt van hem blijven houden en een goed voorbeeld zijn. Je kunt er niets aan doen als iemand iets gemeens tegen je zegt, maar je kunt zelf kiezen hoe je daarop reageert.

En denk daarbij aan iets wat je altijd kunt doen: bidden. Vraag God om te doen wat jij zelf niet kunt – om te veranderen wat jij niet kunt veranderen. Wat het resultaat ook is, de Heiland kan je gemoedsrust geven.

2. Dingen waar je geen controle over hebt

Dit is de makkelijkste categorie om te bespreken, omdat de strategie eenvoudig is:

Als je er geen controle over hebt, maak je er dan geen zorgen over.

Oefen in plaats daarvan geloof in Jezus Christus en concentreer je op de dingen waar je wel controle over hebt. Laat je zorgen niet de overhand krijgen.

Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. (Zou je niet graag een schakelaar hebben waarmee je je zorgen gewoon aan en uit kon zetten?)

Maar aanvaarden dat je geen controle over een probleem hebt, is de eerste stap om stress te voorkomen. Dan plaats je je geloof in Jezus Christus.

De dingen waar we geen controle over hebben, vallen meestal in een van de volgende twee categorieën:

huis in een storm

Natuurverschijnselen

Hongersnood, droogte, natuurrampen. Pandemieën. Bepaalde lichamelijke beperkingen en gezondheidsproblemen. Menselijk gedrag kan daar invloed op hebben, en we kunnen meestal iets doen om ons daarop voor te bereiden of hun invloed te beperken. Maar we hebben geen volledige controle over deze dingen.

jongevrouw en jongeman voor een groot meetinstrument

Keuzes van andere mensen

Het gedrag van mensen online. Of je vrienden wel of niet in de kerk blijven. Wat mensen achter je rug over je zeggen. Beslissingen van rechters en overheden. Wat er op tv wordt uitgezonden. Hoeveel dingen kosten. Je kunt je mening geven, maar je hebt geen controle over de uiteindelijke keuze van andere mensen.

Als je stress hebt:

1. Bepaal de reden voor de stress.

2. Ga na of het iets is wat je kunt veranderen.

3. Zo ja, doe dan je best om het te veranderen. Zo niet, laat het dan los.

4. En denk er bij alles wat je doet aan om te bidden.

jongevrouw haalt haar schouders op

Nog twee dingen waar je geen controle over hebt (en waar je je dus geen zorgen over moet maken):

Het verleden. Gedane zaken nemen geen keer. Je kunt ze niet veranderen, maar er wel van leren.

De toekomst. Je kunt plannen maken, je voorbereiden en bidden. Je kunt nu al keuzes maken die in de toekomst waarschijnlijk tot goede dingen zullen leiden – wat Nephi ‘een leven van geluk’ noemt (2 Nephi 5:27). Maar je hebt geen controle over wat er gaat gebeuren, en je kunt het zelfs niet voorspellen (op heilige momenten van persoonlijke openbaring na). Maak je er dus niet druk om. Richt je op de werkelijke problemen van vandaag, niet op wat je denkt dat er morgen gaat gebeuren (zie 3 Nephi 13:33–34).

NB Dit artikel gaat over de alledaagse stress van het leven. Als je met overweldigende of buitensporige stress te maken hebt, heb je misschien meer hulp nodig. Praat met een volwassene die je vertrouwt. Ga voor meer informatie naar mentalhealth.ChurchofJesusChrist.org.

Noten

1. Naar een oorspronkelijk gebed van Reinhold Niebuhr. Zie The Essential Reinhold Niebuhr: Selected Essays and Addresses (1987), 251.

2. Zie Maya Angelou, Wouldn’t Take Nothing for My Journey Now (1993), 87.