Kakai Fefiné
ʻI Heʻetau Hoko Ko Hono Ngaahi ʻOfefine ʻo e Fuakavá, ʻOku Tau Hoko ai ko e Halanga ʻoku fakafou ai ʻe Sīsū Kalaisi ʻEne Fakafiemālié


ʻI Heʻetau Hoko Ko Hono Ngaahi ʻOfefine ʻo e Fuakavá, ʻOku Tau Hoko ai ko e Halanga ʻoku fakafou ai ʻe Sīsū Kalaisi ʻEne Fakafiemālié

Fakataha Lotu Fakaemāmani Lahi ʻa e Fineʻofá 2024

Sāpate, 17 ʻo Māʻasi 2024

ʻI heʻetau hoko ko Hono ngaahi ʻofefine ʻo e fuakavá, ʻoku tau hoko ai ko e halanga ʻoku fakafou ai ʻe Sīsū Kalaisi ʻEne fakafiemālié.

‘E ngaahi tokoua, ʻoku mou fakahoko homou tufakanga fakalangi ko e mēmipa ʻo e Fineʻofá ʻi ha taimi pē ʻoku mou fai ai ha meʻa ke fakafiemālieʻi ha niʻihi kehe—fakatuʻasino pe fakalaumālie—he ʻoku mou ʻomi kiate kinautolu ʻa e ʻofa ʻa Sīsū Kalaisí.

ʻOku ou fakamoʻoni ʻi hoʻomou fai iá, ʻe tāpuekina kimoutolu ke mou maʻu homou fakafiemālié ʻiate Ia. Ko Sīsū Kalaisi ʻa e fakafiemālié. Pea ʻoku mou kau ki he Fineʻofá.

Mei he kiʻi kulupu tokosiʻi ʻo e kau fafine ʻe toko 20 naʻa nau fakataha ʻi Nāvū ʻi he 1842, kuo tupulaki mei ai ha houalotu fakaemāmani lahi ʻo ha kau fafine ʻe meimei toko 8 miliona. ʻOku takimuʻa ʻa e Fineʻofá ʻi he ngāue tokoni ʻofa fakaetangata ʻa e Siasí he māmaní ke faitokonia e ngaahi fiemaʻu ʻa e houʻeiki fafiné mo e fānaú.

ʻI heʻetau hoko ko e ngaahi ʻofefine fuakava ʻo e ʻOtuá, ʻoku tau feinga ke tokangaʻi kinautolu ʻoku faingataʻaʻiá ʻaki ʻetau kau ʻi ha ngaahi ngāue tokoni ʻofa fakaetangata ʻoku lahi taha hono ʻaongá. Ko e fakalakalaka fakaemāmani lahí ʻoku kamata ia ʻi he kakai fefiné mo e fānaú, ko ia kuo tau fakamuʻomuʻa taha ai ʻenau ngaahi fiemaʻu fakaefaʻeé mo e fanauʻi ʻo e pēpē valevalé, meʻakai fakatupu moʻui lelei ʻa e fānaú, huhu maluʻí, mo e akó ʻi he funga ʻo e māmaní.

Siʻoku ngaahi tokoua ʻofeina, ko ha konga kimoutolu ʻo e feinga fakaemāmani lahí ni ʻi hoʻomou tokangaʻi lelei hoʻomou fānaú, akoʻi ha kaungāmeʻa ke laukongá, tokoni ʻi he faʻa kātaki ki he ngaahi fiemaʻu ʻa e siʻi kau toulekeleká, tangi fakataha mo ha tokoua ʻoku tangí, teuteuʻi e meʻakai maʻá e kau mahakí, mo ngāue fakaetauhi ʻo hangē ko ia naʻe mei fai ʻe he Fakamoʻuí.

Meimei ko e tokoni ʻofa fakaetangata lelei tahá ʻoku fai ia kiate kinautolu ʻoku ofi taha kiate kitautolú, ʻi he ngaahi tōʻonga ʻofa fakaʻahó. Ko e taimi ʻokú ke tokoni ai ki ho fāmilí mo ho kaungāʻapí, ko ha konga koe ʻo ʻetau ngāue fakaemāmani lahí. Fakamālō atu ʻi hono fakahaaʻi hoʻomou fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí ʻaki hoʻomou hoko ko Hono toʻukupu ʻofá, ko Hono toʻukupu kelekele vavé, ko Hono telinga ongó, mo Hono loungutu lea ʻofá.

ʻOku mau vakaiʻi ʻa e ngaahi fiemaʻú fakaemāmani lahi, pea mau feinga ke fakalato takitaha ʻa e ngaahi fiemaʻu ko iá, ʻo hangē ko ia naʻe fai ʻe he Fakamoʻuí. Naʻe tokoni ʻa e Fakamoʻuí ki he fefine ʻe taha ʻi he veʻe vai tupú. Naʻá Ne fakamoʻui ʻa e ʻofefine pē taha ʻo Sailosí. Naʻá Ne tāpuakiʻi takitaha ʻa e fānau Nīfaí. ʻOkú Ne ʻofa takitaha kiate kitautolu.

Te tau ʻomai ʻEne fakafiemālié ki he niʻihi kehé takitaha.

Naʻe fokotuʻu ʻa e Fineʻofá ʻi he lolotonga hono langa ʻo e temipale Nāvuú pea ʻi he ʻamanaki ki he ngaahi ouau mo e ngaahi fuakava ʻe fakahoko ʻi aí. Naʻe kau ʻa e houʻeiki fafiné ʻi he ngaahi teuteu fakatuʻasino ʻo e temipalé pea naʻa nau mateuteu fakalaumālie ke maʻu ʻa e ngaahi tāpuaki ʻo e temipalé ʻi he palōfita ko Siosefa Sāmitá.

Ka, ʻi he kuonga ko ʻeni ʻo e langa temipalé, ʻoku kei tatau pē e kaveinga ʻo e Fineʻofá: ke teuteuʻi fakatuʻasino mo fakalaumālie ʻa e kakaí ki he ngaahi tāpuaki ʻo e fale ʻo e ʻEikí.

ʻOku tau fiemaʻu hotau ngaahi tokoua ʻi he Fineʻofá ke nau lava ʻo maʻu ʻa e ngaahi tāpuaki kotoa ʻo e vā fetuʻutaki fuakava mo e ʻOtuá, kau ai hano maʻu e mālohi ʻo Hono lakanga fakataulaʻeikí ʻe kinautolu ʻoku nau fai ʻa e ngaahi fuakava ʻi he fale ʻo e ʻEikí. ʻOku ʻikai ha faʻunga fakaemāmani te ne lava ke fakahaaʻi ha tuʻunga fakatataua, mo fakalangi ʻo hangē ko e Fineʻofá.