Pene 16

Te pūai o te Buka a Moromona

« I te hō’ē ao e fē’a’a nei i roto i tōna fa’aro’o, ’ua riro te Buka a Moromona ’ei [hō’ē] fa’a’itera’a pūai i te hanahana o te Fatu ».

Nō roto mai i te orara’a o Gordon B. Hinckley

I te taure’are’ara’a o Gordon B. Hinckley, ’ua ha’amau ’oia i te hō’ē hōho’a nō te tuatāpapara’a i te pāpa’ira’a mo’a. « ’Ei misiōnare, e tai’o vau i te tahi mau pene o te Buka a Moromona i te mau pō ato’a hou ’a haere ai au i ni’a i te ro’i », tē nā reira ra ’oia, « e i reira, ’ua tae mai ra i roto i tō’u ’ā’au te hō’ē ti’aturira’a tei ’ore roa i mo’e fa’ahou : ’oia ho’i, e parau teie nā te Atua, tei fa’aho’ihia mai i te fenua nei nā roto i te mana o te Manahope, hurihia nā roto i te hōro’a ’e i te mana o te Atua nō te fa’a’ite i tō te ’āti Iuda ’e te ’Ētene ē, ’o Iesu te Mesia».¹

’Ua fa’auru tōna ’ite e tōna ’itera’a pāpū nō ni’a i te Buka a Moromona e rave rahi ta’ata i muri a’e i tāna misiōni, ’a rave ai ’oia i te ’ohipa nō te fa’anahora’a ratio a te ’Ēkālesia, te ha’apararera’a parau ’e te tōmite pāpa’ira’a nā te Misiōni. ’Ua anihia iāna ’ia pāpa’i i te tahi mau parau nā te ratio, tei parauhia E Hō’ē ’Ite ’Āpī nō te Mesia. Nā teie mau pāpa’ira’a e fa’ariro i te mau tuha’a parau o te Buka a Moromona ’ei mau parau auhia ’e te ana’anatae nō te feiā fa’aro’o ratio. I taua taime, ’ua parau ’oia i te hō’ē ’āpiti : « I te mau taime ato’a, ’ua feruri au ē, e ’ohipa maita’i roa tā tātou e rave mai te mea ē, e ’ana’anatae te ta’ata i te tai’o i te Buka a Moromona. I reira ïa e ti’a ai i te Vārua ’ia fa’a’ite pāpū i tōna hanahana ».²

I roto i te roara’a o tāna tau tavinira’a, ’ua ha’apāpū te peresideni Hinckley i te faufa’a o te Buka a Moromona. I te ’āva’e ’ātete 2005, ’ei Peresideni nō te ’Ēkālesia, ’ua tītau ’oia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana hope’a nei ’ia tai’o i te buka tā’āto’a nā mua a’e i te hope’a o te matahiti. I muri a’e, tē fa’ati’a ra ’oia ē : « E mea māere mau i te mea ē, e rave rahi tei fa’aoti i taua tītaura’a ra. Te mau ta’ata ato’a tei rave i te reira, ’ua ha’amaita’ihia rātou nō te reira ’ohipa. Nā roto i tō rātou tomora’a i roto i teie fa’a’itera’a ta’a ’ē atu o tō tātou Tāra’ehara, ’ua ’ara’ara tō rātou ’ā’au ’e ’ua putapū tō rātou vārua ».³

« Te ha’apāpūra’a nō te parau mau ’e te ti’a mau o te Buka a Moromona, tei rōpū ïa i nā ’api pāruru o te buka iho. Te tāmatara’a nō tōna parau mau, tei roto ïa i te ta’iora’a i te reira ».

Te mau ha’api’ira’a a Gordon B. Hinckley

Ma te ’āpitihia i te Bībīlia, tē fa’a’ite pāpū nei te Buka a Moromona ia Iesu Mesia.

Tē vai ra hō’ē parau i tahito ra tei parauhia ’e te Fa’aora, ’oia ho’i, ’ia pāpū te mau mea ato’a i te vaha o nā ’ite to’opiti ’e ’aore rā, e hau atu.⁴

Mai te Bībīlia tei riro ’ei faufa’a nō te ao Tahito, ’ua riro te Buka a Moromona ’ei faufa’a nō te ao ’Āpī. ’Ua hō’ē rāua i te fa’a’itera’a ia Iesu ’ei Tamaiti nā te Metua.⁵

Tē fa’a’ite nei te Buka a Moromona… iāna ’o tei fānauhia i Betelehema i Iudea ’e ’o tei pohe i ni’a i te ’āivi nō Kalavaria. Nō te hō’ē ao fa’aro’o tāpetepete, te Buka a Moromona, te tahi fa’ahou ïa ’ite pūai nō te hanahana o te Fatu. Tōna parau ’ōmuara’a, tei pāpa’ihia ’e te hō’ē peropheta tei ora i Amerika hō’ē mileniuma ’e te ’āfa i teie nei, teie e parau pāpū nei ē, ’ua pāpa’ihia te reira « nō te fa’a’ite pāpū i te ’āti Iuda ’e te ’Ētene ē, ’o Iesu ’o te Mesia ïa, te Atua mure ’ore, ’o te fa’a’ite iāna iho i te mau fenua ato’a ».⁶

’Aita e ’ohipa ’o te ti’a ia tātou ia rave hau atu i te faufa’a i te ha’apūaira’a i roto i tō tātou iho orara’a i te hō’ē ’itera’a ’āueue ’ore ē, ’o Iesu ’o te Mesia ïa… ’E, e a’u mau taea’e e au mau tuahine, ’o terā te tumu ’o te fāra’a mai teie buka fa’ahiahia ’e te nehenehe.⁷

Nā roto i te mana o te Vārua Maita’i, e nehenehe tā tātou e fāri’i i te hō’ē ’itera’a o te ha’amatara’a hanahana o te Buka a Moromona.

’Ua tai’o vau i te Buka a Moromona, tā [Iosepha Semita] i huri nā roto i te hōro’a ’e i te mana o te Atua. Nā roto i te mana o te Vārua Maita’i ’ua fāri’i au i te hō’ē ’itera’a pāpū ’e te hō’ē fa’a’itera’a nō te ha’amatara’a hanahana o teie pāpa’ira’a mo’a.⁸

E ’ohipa semeio tōna ha’amatara’a mai ; ’ia fa’a’ite-mātāmua-hia te ’ā’amu o taua ha’amatara’a ra i te hō’ē ta’ata mātau ’ore i te reira, fātata e’ita e nehenehe e ti’aturi. Terā rā, tei ’ō nei te buka ’ia ’itehia, ’ia tāpe’ahia ’e ’ia tai’ohia. E’ita hō’ē ta’ata e nehenehe e mārō i tōna ti’ara’a. Te mau tauto’ora’a ato’a nō te tātara i tōna ha’amatara’a, ta’a ’ē atu i te tātarara’a tei hōro’ahia mai e Iosepha Semita, ’ua ’itehia ē, ’aita e maita’i tō te reira.⁹

Te ha’apāpūra’a nō tōna parau mau e tōna ti’a mau, i roto i te hō’ē ao e tītau nei i te ha’apāpūra’a, e ’ere ïa tei roto i te ’ihipapa ’e te ’ihi tuatāpapa i te orara’a o te ta’ata, noa atu te maita’i o teie mau mea nō te tahi mau ta’ata. E ’ere tei roto i te tuatāpapara’a parau ’e ’aore rā, te tuatāpapara’a ’ā’amu, noa atu tā rātou ha’apāpūra’a. Te ha’apāpūra’a nō tōna parau mau e tōna ti’a mau tei rōpū ïa i nā ’api tāpo’i o te buka iho. Te tāmatara’a nō tōna parau mau, tei roto ïa i te ta’iora’a i te reira. Nā te Atua teie buka. E riro te tahi mau ta’ata i te uiui pāpū nō ni’a i tōna ha’amatara’a mai ; terā rā, te feiā tei ta’io i teie buka nā roto i te pure, ’ua roa’a ia rātou te ’itera’a ē, e parau mau te reira, tei roto i te reira te parau a te Atua, ’ua fa’a’itehia i roto te mau parau mau fa’aora o te ’evanelia mure ’ore, « tei tae mai nā roto i te hōro’a ’e i te mana o te Atua nō te fa’a’ite i tō te ’āti Iuda ’e te ’Ētene ē, ’o Iesu, ’o te Mesia ïa ».¹⁰

’Ua pāpa’i ’o [Moroni] i tāna parau tutu’u hope’a i roto i te buka i parauhia i tōna i’oa ’e tei ’ōpani i te pāpa’a parau nō te ’āti Nephi. ’Ua pāpa’i ’oia mai te hō’ē ta’ata tei ’ite ē, e vai mai tāna pāpa’ira’a i te vāhi māramarama […]

I roto i te pene hope’a o tāna pāpa’ira’a, ’ua fa’a’ite ’oia i te ’itera’a pāpū nō ni’a i te mau pāpa’ira’a o tōna nūna’a ta’ata ma te fafau pāpū ē, te feiā e ta’io i te reira, e ’ite ïa rātou nā roto i te mana o te Vārua Maita’i i tōna ti’ara’a mau [’a hi’o Moroni 10:3-5].

’Aita e buka ’ē atu e ’itehia i roto te hō’ē fafaura’a mai teie te huru. ’Āhiri ’aita ’o Moroni i pāpa’i i te tahi atu mea, nā teie fafaura’a i roto i tōna ’itera’a pāpū ’ōpanira’a e fa’ariro iāna ē a muri noa atu ’ei ’ite ’aravihi nō te parau mau mure ’ore. Inaha, ’ua nā ’ō a’era ’oia, « ’E nā roto i te mana o te Vārua Maita’i e ’ite ai ’outou i te parau mau i te mau mea ato’a ra » (Moroni 10:5).¹¹

E hōro’a mai te hō’ē ’itera’a pāpū nō ni’a i te Buka a Moromona i te hō’ē ’itera’a pāpū nō ni’a i te tahi atu mau parau mau.

I te mau taime ato’a e fa’aitoito tātou ia vetahi ’ē ’ia tai’o i te Buka a Moromona, tē ha’amaita’i ra ïa tātou ia rātou. Mai te mea ē, e tai’o rātou i te reira nā roto i te pure ’e te hina’aro mau ’ia ’ite i te parau mau, e ’ite rātou nā roto i te mana o te Vārua Maita’i ē, e parau mau teie buka.

Nā roto mai i taua ’itera’a ra e matara mai ai te ’itera’a hōhonu i te parau mau o te tahi atu mau mea e rave rahi. Nō te mea, mai te peu ē, e parau mau te Buka a Moromona, tē ora nei ïa te Atua. E rave rahi ’itera’a pāpū e nehenehe e ’itehia i roto i teie buka nō ni’a i te parau hanahana ē, tē vai mau ra tō tātou Metua, e ta’ata ’Oia, tē here nei ’Oia i tāna mau tamari’i ’e te ’imi nei ’Oia i tō rātou ’oa’oa.

Mai te peu ē, e parau mau te Buka a Moromona, e Tamaiti ïa Iesu nā te Atua, te Fānau Tahi a te Metua i te tino nei, fānauhia ia Maria, « e pāretenia, nehenehe… i te mau pāretenia ato’a ra » (’a hi’o 1 Ne. 11:13–21), i te mea ē, nā te buka e fa’a’ite mai nei i te reira i roto i te hō’ē tātarara’a hau i te rahi i te tātarara’a e ’itehia i roto i mau pāpa’ira’a ato’a.

Mai te peu ē, e parau mau te Buka a Moromona, ’ua riro mau ïa ’o Iesu ’ei Tāra’ehara nō tātou, te Fa’aora o te ao nei […]

Mai te peu ē, e parau mau te Buka a Moromona, ’ua riro ïa ’o Iosepha Semita ’ei peropheta nā te Atua, inaha, ’ua riro ’oia ’ei mauha’a i roto i te rima o te Atua i te hōpoira’a mai i te māramarama i teie fa’a’itera’a pāpū i te hanahana o tō tātou Fatu.

Mai te peu ē, e parau mau teie buka, e peropheta ïa [te Peresideni o te ’Ēkālesia], nō te mea, tē mau nei ’oia i te mau tāviri ato’a, te mau hōro’a, te mau pūai, ’e te mana i mauhia ’e te peropheta Iosepha, tei fa’ati’a mai i teie ’ohipa nō te mau mahana hope’a nei.

Mai te peu ē, e parau mau te Buka a Moromona, e parau mau ïa te ’Ēkālesia, i te mea ē, tē vai ra i roto iāna taua mana ato’a ra tei hōpoi mai i teie pāpa’a parau mo’a i te māramarama ’e tē ’itehia nei te reira i rotopū ia tātou i teie mahana. E fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’Ēkālesia tei fa’anahohia ’e te Fa’aora i Paletetina ra. E fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’Ēkālesia tei fa’anahohia ’e te Fa’aora ’a haere atu ai ’Oia i te fenua [Amerika] mai tei fa’a’itehia i roto i teie pāpa’a parau mo’a.

Mai te mea ē, e parau mau te Buka a Moromona, e parau mau ïa te Bībīlia. Te Bībīlia ’o te parau tutu’u ïa o te Ao Tahito ; te Buka a Moromona ’o te parau tutu’u ïa o te Ao ’Āpī. E pāpa’a parau te tahi nō te ’āti Iuda ; ’āre’a te tahi rā, e pāpa’a parau ïa nō Iosepha, ’e ’ua ’āmuihia rāua to’opiti i roto i te rima o te Fatu ’ei fa’ati’ara’a i te parau tohu a Ezekiela. (’A hi’o Ezekiela 37:19.) Tē fa’a’ite nei rāua to’opiti i te ti’ara’a ari’i o te Tāra’ehara o te ao nei ’e i te vaira’a mau o tōna bāsileia.¹²

Tē hōro’ara’a mai nei te Buka a Moromona i te mau ha’api’ira’a ’o te nehenehe e tauturu ia tātou ’ia ’ite i te mau rāve’a nō te mau fifi o te orara’a sōtiare i teie mahana.

’Ua riro te ’ā’amu o te [Buka a Moromona] ’ei pāpa’a parau nō te mau nūna’a tei vai na erā ’ē te tau. Terā rā, i roto i tāna mau tātarara’a i te mau fifi o te sōtaiete i teie mahana, ’ua ’aifāito noa ïa te reira i te fa’a’itera’a a te ve’a o te po’ipo’i, ’e e mea huru pāpū a’e, e mea huru fa’auru a’e, ’e te fa’auru maita’i a’e nō ni’a i te mau rāve’a nō taua mau fifi ra.¹³

E ’īriti au i tōna mau ’api ’e e tai’o, e mea nehenehe ’e te fa’auru tōna mau parau. Te pāpa’a parau tahito nō reira mai ’oia i te hurira’ahia mai, ’ua haere mai ’oia mai roto mai i te repo mai te hō’ē reo e paraparau mai ra nā raro mai i te repo. ’Ua tae mai ’oia ’ei fa’a’itera’a i te mau u’i tāne ’e te vāhine tei ora i tō rātou orara’a i ni’a i te fenua nei, tei ’aro i roto i te ’ati, tei mārō ’e tei tama’i, ’e tei ora i terā ’e terā taime i te ture hanahana ’e ’ua maita’i, ’e i te tahi atu taime, ’ua fa’aru’e i tō rātou Atua ’e ’ua ha’amouhia.¹⁴

’Aita vau i ’ite i te tahi atu pāpa’ira’a ’o te fa’a’ite mai nei ma te māramarama i te mau hope’ara’a ri’ari’a o te mau sōtaiete tei pe’e i te mau haere’a i au ’ore i te mau fa’auera’a a te Atua. Tē fa’ati’a nei tōna mau ’api i te mau ’ā’amu o nā nūna’a ta’ata e piti tei tupu ruperupe i te pae fenua tō’o’a o te rā. ’Ua ha’amata nā nūna’a tāta’itahi ’ei nūna’a na’ina’i, ma te haere tō rātou mau ta’ata i roto i te mata’u i te Fatu. ’Ua maita’i rāua tāta’itahi, terā rā, i pīha’i iho i te maita’i, ’ua tupu ato’a mai te ’ino i te rahi. ’Ua fati te nūna’a ta’ata i raro a’e i te mau fa’anahora’a pi’o a te mau ti’a fa’atere nounou ’e te peu pa’ari o tei hāmani ’ino ia rātou nā roto i te mau tute teimaha, tei parau ia rātou i te mau fafaura’a ha’avare, tei fa’ati’a ’e tei fa’aitoito roa i te orara’a ino ’e te vi’ivi’i, tei arata’i ia rātou i roto i te mau tama’i ri’ari’a i pohe ai e rave rahi mirioni ’e i mou roa ai nā nūna’a rahi e piti i roto i nā tau ta’a ’ē e piti.

’Aita e parau tutu’u pāpa’ihia ’o tē fa’a’ite māramarama nei mai teie te huru ē, ’ia haere ana’e te ta’ata ’e te nūna’a ta’ata i roto i te mata’u i te Atua ’e i te ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a, e maita’i rātou ’e e tupu i te rahi, mai te mea rā ē, e fa’aru’e rātou iāna e tāna parau, ’ei reira te ’ati e tae mai ai ’e te ’ino ’e te pohe, mai te mea ē, ’aita e parau ti’a nō te tāpe’a i te reira. ’Ua riro te Buka a Moromona ’ei ha’apāpūra’a i te parabole nō te Faufa’a Tahito, « E teitei te fenua i te parau ti’a : tei te ’ino rā i fa’a’inohia ai te ta’ata nei ». (Maseli 14:34.)¹⁵

E mana tō te Buka a Moromona nō te taui i tō tātou orara’a ’e tā tātou mau fa’anahora’a ātea.

I te ’āva’e ’ātete 1830, ’ua rātere te ’orometua Parley Parker Pratt mai Ohio haere atu i te pae hiti’a o te rā o New York. ’Aita tāna ha’apa’ora’a fa’aro’o. ’Ua pou ’oia i rāpae i te pahi i Newark, i ni’a i te ’ānāvai nō Erie ’e ’ua haere i te āteara’a hō’ē ’ahuru maire [16 kilometera] i roto i te fenua, i reira tōna fārereira’a i te hō’ē diakono nō te fa’aro’o Bāpetizo ’o Hamlin tōna i’oa, tei paraparau mai iāna « nō ni’a i te hō’ē buka, hō’ē BUKA MĀERE, hō’ē BUKA MĀERE ROA ! […] Nā ’ō a’era ’oia ē, tē parau nei teie buka ē, ’ua pāpa’ihia ’oia i te ha’amatara’a, i ni’a i te mau ’api auro ’e ’aore rā, te mau ’api veo, nā te hō’ē ’āma’a o te mau ’ōpu o ’Īserā’ela ; ’e tei ’itehia mai ’e tei ’īritihia e te hō’ē taure’are’a i pīha’i iho i Palmyra, i roto i te tuha’a fenua nō New York, nā roto i te tauturura’a a te mau ’ōrama, ’e ’aore rā, te utuutura’a a te mau melahi. ’Ua ani atu ra vau iāna ē, nāhea ’e ’aore rā, i hea e noa’a ai iā’u te reira buka. ’Ua fafau mai ra ’oia ē, e nehenehe au e hi’o i te reira i tōna fare i te po’ipo’i a’e… I te po’ipo’i a’e ’ua haere atu ra vau i tōna fare, i reira tō’u mata i te ’itera’a, nō te taime mātāmua, i te BUKA A MOROMONA’—taua buka faufa’a rahi ra… tei riro ’ei mauha’a tumu, i roto i te rima o te Atua, nō te arata’i i te haere’a tā’āto’a o tō’u orara’a i muri mai.

’Ua fa’atupu te Buka a Moromona i te hō’ē fa’aurura’a rahi i ni’a ia Parley P. Pratt, tei riro mai i muri a’e ’ei ’āpōsetolo.

« ’Ua ’īriti vitiviti au i te reira ’e ’ua tai’o i tōna ’api upo’o parau. I muri iho ’ua tai’o vau i te fa’a’itera’a a te mau ’ite e rave rahi nō ni’a i te huru o tōna ’itera’ahia mai e tōna ’īritira’ahia. I muri iho, ’ua ha’amata vau i te tai’o i tōna tāpura ’ohipa mai te ha’amatara’a mai. ’Ua tai’o vau i taua mahana tā’āto’a ra ; ’ua riro te ’amura’a i te mā’a ’ei ’ohipa teimaha, ’aita vau i hina’aro i te mā’a ; ’ua riro te ta’otora’a ’ei ’ohipa teimaha ’ia tae mai te pō, i te mea ē, ’ua rahi a’e tō’u au i te tai’o i te ta’oto.

« I tō’u tai’ora’a, ’ua tae mai ra te vārua o te Fatu i ni’a iho iā’u, ’e ’ua ’ite ’e ’ua hāro’aro’a a’era vau ē, e parau mau teie buka, ma te māramarama ’e te pāpū mai te hō’ē ta’ata e hāro’aro’a ’e e ’ite ē, tē vai nei ’oia ». (Autobiography of Parley P. Pratt, 3rd ed., Salt Lake City: Deseret Bo’ok Co., 1938, pp. 36–37.)

E piti ’ahuru ma toru matahiti tō Parley P. Pratt i taua taime ra. Nō tōna putapū rahi i te tai’ora’a i te Buka a Moromona, ’ua bāpetizohia ihora ’oia i roto i te ’Ēkālesia ’e ’ua riro mai ’ei hō’ē o te mau ta’ata ti’aturi pūai ’e te pāpū i te Buka a Moromona […]

E ’ere ’o Parley P. Pratt ana’e tei fāri’i i te ’itera’a rahi nō ni’a i te Buka a Moromona. ’A ’ōpere-haere-hia ai ’e ’a ta’iohia ai te mau buka o te nene’ira’a mātāmua, e rave rahi hānere tāne ’e te vāhine pūai tei putapū hōhonu, ’e ’ua tae roa rātou i te fa’aru’e i te mau mea ato’a nā rātou ra, ’e i roto i te mau matahiti i muri mai, e rave rahi tei hōro’a i tō rātou ora nō te ’itera’a tei noa’a ia rātou nō ni’a i te parau mau o teie buka fa’ahiahia.

I teie mahana… ’ua rahi atu tōna tai’ora’ahia ’ia fa’aauhia i te mau huru tau ato’a o tōna ’ā’amu… Mai te parau mau ’aore tōna e tau, ’e tei au ho’i i te mau ta’ata ato’a, ’oia ato’a te ti’aorora’a a teie buka.¹⁶

’Ua ha’aputapū [te Buka a Moromona] ma te maita’i i te orara’a o te mau ta’ata e rave rahi mirioni tei tai’o ma te pure i te reira ’e ’ua feruri hōhonu i tāna mau parau. Tē hina’aro nei au e fa’ati’a atu ia ’outou i te hō’ē o te reira huru ta’ata […]

E ta’ata putufaufa’a ’oia, ’e te manuïa i roto i tāna mau ’ohipa. I roto i tōna mau rāterera’ara’a ’ua fārerei ’oia e piti o tā tātou mau misiōnare. ’Ua tāmata rātou i te fa’ata’a i te hō’ē taime fārereira’a nō te ha’api’i iāna. ’Ua tāmata ’oia i te ’ape i te fārerei ia rāua, terā rā, i te pae hope’a, ’ua fāri’i ’oia e fa’aro’o. ’Ua fāri’i ’oia i tā rāua mau parau, e ’ere rā i te mea ’ana’anatae roa. ’Ua roa’a te ’itera’a iāna ē, e parau mau tā raua, ’aita rā tōna ’ā’au i putapū.

’Ua fa’aoti a’era ’oia ē, e tai’o ’oia i te Buka a Moromona. Tē parau ra ’oia ē, e ta’ata ’oia nō te ao, e’ita e ta’i. Terā rā, i tōna tai’ora’a i te buka, ’ua tahe mai ra te pape mata nā ni’a i tōna nā pāpāri’a. ’Ua fa’atupu te reira i te hō’ē mea i ni’a iāna. ’Ua tai’o fa’ahou ’oia i te reira ’e ’ua tupu ā taua mau mana’o ’oto ra. ’Ua riro mai te fa’afāriura’a o te mana’o ’ei fa’afāriura’a o te ’ā’au.

’Ua fa’ahuru-’ē-hia tōna huru orara’a, ’ua taui tāna fa’anahora’a ātea. ’Ua tu’u ’oia i tōna pūai tā’āto’a i roto i te ’ohipa a te Fatu. I teie mahana, tē rave nei ’oia i te hō’ē pi’ira’a teitei ’e te mo’a i roto i te ’ohipa tāna i here.¹⁷

Tē hina’aro nei au e fa’ati’a atu ia ’outou i [te tahi atu] ’ā’amu nō ni’a i te Buka a Moromona. ’Ua fa’aro’o vau i te hō’ē ta’ata nō te fare moni i California i te fa’ati’ara’a i teie ’ā’amu. Tē parau ra ’oia ē, e puhipuhi ’ava’ava te ’ohipa a tōna pāpa’i parau, ’aita i fa’aea. ’Ua ro’ohia ’oia i te hia’ai fa’atītī i te puhipuhi ’ava’ava. ’Aita e ti’a iāna ’ia ha’apae i te reira. I te hō’ē mahana, ’ua parau mai te pāpa’i parau iāna ē, « Nāhea e ti’a ai iā’u ’ia fa’aea i te puhipuhi i te ’ava’ava ? »

’Ua rave mai ra ’oia i roto i tāna ’iri ’ohipara’a i te hō’ē Buka a Moromona ’e ’ua hōro’a atu ra iāna ra. Nā ’ō atu ra ’oia ē, « I teienei, e tai’o ’oe i teie ».

Nā ’ō mai ra te pāpa’i parau ē, « Nā reira, e tai’o vau i te reira ».

Tau mahana i muri mai, ’ua haere mai ra ’oia ’e nā ’ō mai ra ē, « ’Ua tai’o vau e 200 ’api, ’e ’aita vau i ’ite i te ta’o ra, puhipuhi i te ’ava’ava i te hō’ē noa a’e vāhi. ’Aita vau i ’ite i te ta’o ra ’ava’ava i te hō’ē noa a’e vāhi. ’Aita vau i ’ite i te hō’ē noa a’e mea nō ni’a i te reira ».

Nā ’ō atu ra ’oia ē, « ’A tamau noa i te tai’o ».

Nō reira, tau mahana fa’ahou i muri a’e, ’ua ho’i fa’ahou mai ra ’oia ’e ’ua nā ’ō mai ra ē, « ’Ua tai’o vau e 200 fa’ahou ’api—’aita hō’ē parau nō te puhipuhi ’ava’ava, ’aita hō’ē parau nō te nicotine, ’aita hō’ē noa a’e parau nō ni’a i te ’ava’ava ».

Nā ’ō atu ra ’oia ē, « ’A tamau noa i te tai’o ».

’Ua ho’i mai ’oia e toru ’e ’aore rā e maha mahana i muri a’e. Nā ’ō mai ra ’oia ē, « ’Ua tai’o vau i te buka tā’āto’a. ’Aita vau i ’ite i te ’ava’ava i te hō’ē noa a’e vāhi ; ’aita vau i ’ite i te puhipuhi ’ava’ava i te hō’ē noa a’e vāhi. Terā rā, ’ua tupu mai i roto i tō’u ’ā’au ’ei hope’ara’a nō te tai’ora’a i te reira buka, te tahi fa’aurura’a, te tahi mana, tei ’īriti ’ē i roto iā’u te hina’aro ’ia puhipuhi i te ’ava’ava, ’e e mea fa’ahiahia ïa »,¹⁸ tāna ïa parau.

Tē hina’aro nei au e fa’a’ite atu ia ’outou i te hō’ē rata tā mātou i fāri’i… ’Ua pāpa’i te hō’ē ta’ata i te nā-’ō-ra’a ē, « Tei roto vau i te fare tāpe’ara’a. ’Aita i maoro a’enei ’ua topa vau i ni’a i te hō’ē Buka a Moromona i roto i te piha vaira’a buka o te fare tāpe’ara’a. ’Ua tai’o vau i te reira, ’e i tō’u tai’ora’a i te ’otora’a a Moromona i ni’a i tōna nūna’a ta’ata tei hi’a—’Atae ho’i te mau ta’ata nehenehe ē, e aha ’outou i fa’aru’e ai i te mau ’ē’a o te Fatu ē ! ’Atae ho’i te mau ta’ata nehenehe ē, e aha ’outou i fa’aru’e ai i taua Iesu ra i ti’a ma te rima fa’atoro-noa-hia e ’ite mai ia ’outou ra ē ! Inaha, ’āhiri ’aita ’outou i nā reira, ’aita ’outou i ma’iri i raro. Inaha rā, ’ua ma’iri ’outou ’e tē ’oto nei au i tō ’outou pohe’ (Moromona 6:17–18)—’Ua mana’o ihora vau ē, tē paraparau mai nei ’o Moromona iā’u. E nehenehe ānei au e fāri’i i te hō’ē o te reira buka ? »

’Ua hāpono atu ra mātou hō’ē buka nāna. Tau taime i muri a’e, ’ua tomo mai ra ’oia i roto i tā’u piha ’ohipara’a ’ua taui tōna huru. ’Ua ha’aputapū te vārua o te Buka a Moromona iāna ’e i teie mahana, e ta’ata manuïa, ’ua fa’ati’amāhia, tē ’imi nei i te ora nōna iho ’e nō tōna ’utuāfare, ma te ’āfaro.

Terā ïa te huru o te mana o teie buka rahi i roto i te orara’a o te feiā e tai’o iāna ma te pure.

E te mau taea’e ’e te mau tuahine, ma te fē’a’a ’ore tē fafau atu nei au ia ’outou ē, mai te mea ē, e tai’o ’outou i te Buka a Moromona ma te pure, ma te hi’o ’ore i te rahira’a taime tō ’outou tai’ora’a iāna nā mua a’enei, e tae mai i roto i tō ’outou ’ā’au te hō’ē fāito hau atu o te Vārua o te Fatu. E tupu mai te hō’ē fa’aotira’a pūai ’ia haere i roto i te ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a, ’e e fāri’i ’outou i te hō’ē ’itera’a pāpū pūai a’e ē, tē ora mau nei te Tamaiti a te Atua.¹⁹

Te mau mana’o tauturu nō te tuatāpapara’a ’e te ha’api’ira’a

Mau uira’a

Nō te aha tātou i hina’aro ai i te Buka a Moromona ? E aha te tahi mau tuha’a i roto i te Buka a Moromona tei ha’apūai i tō ’outou ’itera’a pāpū nō ni’a ia Iesu Mesia ? E aha te mau hi’ora’a tā ’outou i ’ite i « te haere-’āpipiti-ra’a » te Buka a Moromona ’e te Bībīlia nō te fa’a’ite pāpū i te Fa’aora ? (’A hi’o i te tuha’a 1).
I tō ’outou mana’o nō te aha te fafaura’a i roto i te Moroni 10:3–5 i riro ai ’ei mea faufa’a a’e i te ha’apāpūra’a pae tino o te Buka a Moromona ? (’A hi’o i te tuha’a 2). E aha te mau mea tei tupu i ni’a ia ’outou nō ni’a i teie fafaura’a ?
’Ia hi’o fa’ahou ana’e ’outou i te tuha’a 3, ’a tāpa’o i te mau parau mau tā tātou e ’ite mai te mea ē, e ’itera’a pāpū tō tātou nō ni’a i te Buka a Moromona. E mea nāhea te Buka a Moromona ’ia fa’a’ite pāpū nō teie mau parau mau ?
’A feruri i te tahi mau « fifi o te sōtaiete o teie tau » (tuha’a 4). E mea nāhea e ti’a ai i te Buka a Moromona ’ia tauturu ia tātou ia ’itehia te mau rāve’a nō taua mau fifi ra ? E aha te tahi mau tuha’a i roto i te Buka a Moromona tei tauturu ia ’outou i roto i tō ’outou iho mau taime fifi ?
’A feruri i te mau ’ā’amu i roto i te tuha’a 5. Mai te mea ē, e ui mai te hō’ē ta’ata ia ’outou nō ni’a i te Buka a Moromona, nāhea e ti’a ai ia ’outou ’ia parau i te huru nō tōna fa’aurura’a i tō ’outou orara’a ?

Te mau pāpa’ira’a mo’a

Isaïa 29:9–18 ; 1 Nephi 13:35–41 ; 2 Nephi 29:6–9 ; Moroni 10:27–29 ; PH&PF 20:8–12 ; 42:12–13

Tauturu ha’api’ira’a

« Tē oaoa nei au nō te mau ha’apāpūra’a nō ni’a i te tai’ora’a i te mau pāpa’ira’a mo’a. Tē ti’aturi nei au ē, e riro mai teie ’ohipa ’ei ’ohipa ’oa’oa nō ’outou hau atu i te hō’ē hōpoi’a ; e riro mai rā ’ei ’ohipa nō te here i te parau nā te Atua. Tē fafau atu nei au ia ’outou ē, mai te mea ē, e tai’o ’outou, e ha’amāramaramahia tō ’outou ferurira’a ’e e fa’ateiteihia tō ’outou vārua. I te ha’amatara’a e riro paha ’ei ’ohipa rohirohi, terā rā, e taui ’oia ’ei ’itera’a nehenehe ma te ferurira’a ’e te mau parau nō te mau mea hanahana » (Gordon B. Hinckley, « The Light within You », Ensign, Mē 1995, 99).