Adalen dagiti Agtutubo: Panangtaming iti Panangusartayo iti Teknolohia

I. Pakauna

Kas agtutubo, agbibiagtayo iti maysa a lubong a ti teknolohia ket dakkel a paset ti biagtayo. Mabalin a nalaka kadatayo ti agtultuloy latta iti panag-scroll iti gadyet, kadagiti notification, ken ti makaadikto a kita ti teknolohia. Ngem kas disipulo ni Jesucristo, mabagaantayo nga agusar iti teknolohia nga addaan panggep ken iti positibo a wagas. Iti daytoy nga adalen, masursurotayo no kasano ti panagusartayo iti teknolohia ken usaren daytoy iti wagas a mangpadayaw iti Dios.

II. Dagiti Pagimbagan ken Negatibo a Pagbanagan ti Teknolohia

Dagiti Pagimbagan

• Usaren ti Simbaan ti teknolohia tapno makikomunikar iti sangalubongan ken mangisaknap iti ebanghelio.

• Ti teknolohia ti mangted kadatayo iti pannakagun-od iti kolektibo a pannakaammo ti lubong ken maibagay a mismo iti bulsatayo.

Dagiti Negatibo a Pagbanagan

• Ti negatibo a pagbanagan ti teknolohia ket ti maisakripisyo a panawen ken atensiontayo, wenno nakarkaro pay, ti panangsayang iti gundaway ken dagiti bendision.

• No saantayo nga agannad, mabalin ti pannakasingatayo iti maysa a banag a saan a maikari iti atensiontayo, wenno uray pay ti pannakayadayo kadagiti katulagantayo iti Nailangitan nga Ama ken ni Jesucristo.

• Taga Filipos 4:8

• Kamaudiananna, kakabsat, aniaman a bambanag a napudno, aniaman a bambanag a nadayaw, aniaman a bambanag a nalinteg, aniaman a bambanag a nadalus, aniaman a bambanag a makaay-ayo, aniaman a bambanag a naimbag ti damagda; no adda aniaman a kinasingpet, ken no adda aniaman a kinadayaw, panunotenyo dagitoy a bambanag.

III. Dagiti Karit ti Teknolohia

Nasakit kadi ti nakemmo no marigatanka nga agsardeng iti panangusar iti teknolohia? Nakapuyka laeng kadi iti naespirituan? Siempre saan! Naan-anay laeng ti panangusar iti teknolohia, ngem ti panangkontrol iti daytoy ket pudno a narigat. Maipasangokayo iti karit a maisuppiat kadagiti siensia, kemikal ti utek, industria nga aggi-innuna a mangawis iti atensiontayo—saan a patas a laban dayta.

Ti “Punto ti Ragsak” (Bliss Point) ti Teknolohia

• Ti teknolohia ket maysa a ramit a mangted kadatayo iti pannakagun-od iti kolektibo a pannakaammo ti lubong ken mabalin nga usaren para iti pagimbagan.

• No ad-adu ti ipaaytayo nga atension iti teknolohia, ad-adda a magunggonaan dagiti agparpartuat iti teknolohia.

• Usaren dagiti agsuksukisok (researchers) ken agdisdisenio (designer) dagiti teknik (techniques) tapno agtalinaedtayo iti pannakipaset ken pannakapnektayo iti teknolohia, nga umasping iti “punto ti ragsak” (bliss point) ti industria ti taraon.

• Maawatan ti Nailangitan nga Ama ken ti Mangisalakantayo dagiti panagkarigatantayo iti teknolohia ken papigsaendatayo.

• 2 Taga Corinto 12:9

  Ngem insungbatna kaniak, Umanayen kenka ti paraburko; ta napigpigsa ti pannakabalinko no nakapsutka. Ngarud, maragsakanak unay a mangitangsit iti aniaman a kinakapsutko tapno mariknak ti pannalaknib ti pannakabalin ni Cristo.

Panangparmek iti “Punto ti Ragsak” (Bliss Point)

• Bigbigenyo nga addaan ti teknolohia iti bukodna a “punto ti ragsak” (bliss point) a mangiwanwan iti emosion ken kemikal ti bagitayo.

• Gagangay laeng a marigatantayo iti teknolohia, ken maipasangotayo iti karit a maisuppiat kadagiti siensia, kemikal ti utek, industria nga aggi-innuna a mangawis iti atensiontayo.

• Kabaelantayo a kontrolen ti teknolohiatayo babaen ti panagdamagtayo iti bagbagitayo kadagiti addaan iti panggep a saludsod, panagplano, ken panagsardeng no kasapulan.

• Ti panagbalin a naannad iti linaon (content) nga ikonsumotayo ken panangparnuay kadagiti lugar nga awanan-iti-gadyet (free device) iti pagtaengantayo ket makatulong met kadatayo a mangparmek iti “punto ti ragsak” (bliss point) ti teknolohia.

• Mateo 26:41

• Agridam ken agkararagkayo tapno saankayo a matnag iti sulisog: sisasagana ti espiritu, ngem nakapuy ti lasag.

Ti panangbigbig no sadino ti kasapulan dagiti limitasion iti pannakausar ti teknolohia ken panangaramid kadagiti addang tapno maparmek ti tarigagay a nalabes a panangusar wenno panangabuso iti teknolohia ket mabalin a mangparnuay iti nasalun-at a relasion iti teknolohia. Laglagipen, kontrolentayo ti teknolohiatayo, saan a daytoy ti mangkontrol kadatayo.

IV. Panangusar iti Teknolohia

A. Panggep: Panangusar nga addaan iti panggep iti teknolohia tapno agsursuro ken agpartuat.

• Taga Colosas 3:23

• Aniaman nga aramidenyo, ipapusoyo a kasla maipaay iti Apo, a saan a kadagiti tattao.

• Damagem iti bagim dagiti saludsod a kas iti “Apay nga us-usarek ti device-ko ita?” ken “Nasayaat kadi ti riknak iti ar-aramidek?”

Mabalin a nairanta nga usarem ti teknolohia para iti naimbag babaen ti panangipatulodmo iti positibo a mensahe, panagdengngeg iti natalna a musika, ken panangparnuay iti bukodmo a linaon (content). Ania pay dagiti wagas a mabalinmo nga usaren ti teknolohia para kadagiti nasayaat a panggep?

B. Agplano: Panagplano a nasaksakbay para kadagiti nasaysayaat a pagpilian.

• Dagiti Proverbio 16:3

• Dawatem ti Apo a bendisionanna dagiti kayatmo nga aramiden, ket agballigika iti panangibanagmo kadagiti panggepmo.

• Damagem iti bagim dagiti saludsod a kas iti “Ania ti planok iti panangusar iti device-ko?” ken “Ania a pagilasinan ti ipakpakitak iti Dios no kasano ti panangusarko iti panawenko?”

Mabalinmo nga usaren a nairanta ti teknolohia babaen ti panangtedmo iti bagim iti inaldaw a limitasion para iti screen time, panang-follow ken panangkontak laeng kadagiti nasinged a pamilia ken gagayyem, kaadda dagiti lugar nga awanan-iti-gadyet (free device) iti pagtaengan, panangipuesto iti charging station ti pamilia, ken panangusar iti filter. Ania pay dagiti dadduma a wagas a mabalinmo nga iplano a nasaksakbay tapno makaaramidka kadagiti nasaysayaat a pili no agusarka iti teknolohia?

C. Agsardeng: Panagsardeng no kasapulan.

• Salmo 46:10

• Agtalnakayo, ket ammuenyo a Siak ti Dios.

• Damagem iti bagim dagiti saludsod a kas iti “Liklikak kadi ti linaon (content) nga ammok a saan nga umno wenno awanan iti panggep?” ken “Nariknak kadi a pimmanaw ti Espiritu?”

Mabalinmo nga usaren a nairanta ti teknolohia babaen ti panangidissom iti device-mo ket umadayoka, panagkararag para iti pigsa, ken pannakisaritam iti maysa a tao. Ania pay ti mabalinmo nga aramiden tapno masaluadam ti bagim no agusarka iti teknolohia?

V. Panaglilinnawag ti Grupo:

Damagem dagiti sumaganad a saludsod ken pagsaritaan iti grupo maipapan kadagiti padas ken panangusar iti teknolohia.

1. Ania dagiti kadakkelan a karit a pakaipaspasanguam iti panangtaming iti teknolohia?

2. Ania ti mariknam no nabayagen nga agus-usarka iti teknolohia?

3. Kasano nga ammom no orasen ti panangisardengmo?

4. Kasano nga apektuan ti social media ti panagraemmo iti bagim ken ti pannakigayyemmo kadagiti dadduma?

5. Ania dagiti sumagmamano a wagas a mabalinmo nga usaren ti teknolohia tapno positibo ti epektona iti salun-atmo iti panunot?

6. Kasano a timbengem ti panagadalmo ken ti panangusarmo iti teknolohia? Ania dagiti estratehia a nagballigiam iti napalabas?

7. Ania ti sumagmamano a mabalin a peggad a mainaig iti panagusar iti teknolohia, (kas iti cyberbullying wenno pannakairuam wenno adiksion)? Kasano a masalaknibam ti bagim kadagita a pagpeggadan?

8. Kasano a mausarmo ti teknolohia tapno makasursuro kadagiti baro a paglaingan wenno kadagiti banag a nasken a sursuruem imbes a basta laeng agkonsumoka iti linaon (content)?

9. Kasano ti pannakisaritam kadagiti nagannakmo wenno guardian maipapan iti panagusarmo iti teknolohia? Kasano a matulongandaka a mangikeddeng kadagiti beddeng?

10. Ania ti sumagmamano nga estratehia a responsable a panangusar iti teknolohia, kas iti panangliklik iti multitasking wenno panangikeddeng kadagiti limitasion ti oras?

11. Ania dagiti sumagmamano a wagas a mabalinmo nga usaren ti teknolohia tapno makakonektaka kadagiti dadduma iti napnuan kaipapanan a wagas, kas iti pannakipaset kadagiti online a komunidad wenno panangsuporta kadagiti banag a napateg kenka?

VI. Panangigibus

Kas disipulo ni Jesucristo, mabagaantayo nga agusar iti teknolohia nga addaan iti panggep ken iti positibo a wagas. Nupay adu dagiti maited a pagimbagan ti teknolohia, adda met dagiti kasapulan nga isakripisiotayo kas iti panawen ken atensiontayo. Masapul a naannadtayo iti “punto ti ragsak” (bliss point) ti teknolohia ken kontrolentayo ti panagusartayo iti teknolohia babaen ti panagdamag kadagiti addaan iti panggep a saludsod, panagaramid iti plano, ken panagbalin a naannad iti linaon (content) nga ikonsumotayo. Babaen ti panangkontrol no kasano ti panangusartayo iti teknolohia, mausartayo dayta iti wagas a mangpadayaw iti Dios ken mangyasideg kadatayo ken dagiti dadduma Kenkuana.