Seminelí
Ngāue 10, Konga 2


Ngāue 10, Konga 2

Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni ʻo e Maʻu Fakahaá

ʻĪmisi
Ko ha finemui mo ha tohi ʻi hono fungá ʻokú ne pukepuke ha foʻi teʻelango peá ne sio atu ʻi hono funga umá ki ha maama ulo ngingila.

Naʻe tāpuakiʻi ʻe ha Tamai Hēvani ʻofa ʻa Koniliusi mo Pita ʻaki ʻa e fakahā ke tokoni ke mahino lelei ange kiate kinaua ʻa Hono finangaló. ʻI heʻenau ngāue ʻo fakatatau mo e fakahā naʻa nau maʻú, naʻe tāpuekina kinautolu ʻaki ha maama mo ha ʻilo lahi ange. ʻE lava ke tokoni atu ʻa e lēsoni ko ʻení ke fakatupulaki ʻa e mahino ʻokú ke maʻú ki he founga ʻe lava ke fakahā atu ai ʻe he Tamai Hēvaní Hono finangaló kiate koé.

Ko hono ʻave ha pōpoaki mahuʻinga

Fakakaukauloto kuo pau ke ke ʻave ha pōpoaki mahuʻinga ki ha taha ʻoku ʻikai ke mo feohi.

  • Ko e hā ha ngaahi founga te ke lava ai ʻo fakaaʻu ʻa e pōpoakí kiate ia?

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻe lava ke ʻomi ai ʻe he Tamai Hēvaní ha ngaahi pōpoaki mahuʻinga kiate koe?

ʻOku lahi ha ngaahi pōpoaki mahuʻinga ʻa e Tamai Hēvaní ke vahevahe mo ʻEne fānaú. ʻOku ʻi ai ha ngaahi pōpoaki maʻá e tokotaha kotoa pē, ka ʻoku fakatāutaha ha niʻihi maʻau pē. ʻOku fetuʻutaki ʻa e Tamai Hēvaní mo e niʻihi fakafoʻituituí ʻo fakafou ʻi he fakahā fakatāutahá. ʻI hoʻo ako ʻa e lēsoni ko ʻení, kumi ha ngaahi founga ʻe lava ke fakahā mai ai ʻe he ʻOtuá ʻEne ngaahi pōpoaki mahuʻingá koeʻuhí ke ke lava ʻo ʻiloʻi ʻa e fakahaá ʻi heʻene hoko maí.

ʻOku fakahā ʻe he Tamai Hēvaní Hono finangaló kia Pita mo Koniliusi fakatouʻosi

Toe vakaiʻi ʻa e talanoa ko ia ʻo Koniliusi mo Pitá ʻi he Ngāue 10:1–28, 44–48 (vakai foki ki he lēsoní “Ngāue 10, Konga 1”). ʻI hoʻo toe vakaiʻí, kumi ʻa e founga naʻe mahino ai kiate kinaua ʻa e meʻa naʻe fakahā ʻe he Tamai Hēvaní kiate kinauá.

  • Ko e hā ʻokú ke ako fekauʻaki mo e fakahaá mei he talanoa ko ení?

  • Ko e hā te ke lava ʻo ako fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mei he ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e fakahā naʻá ke ʻiló?

  • Ko e hā ha ngaahi tāpuaki mo ha ngaahi moʻoni naʻe ʻikai ke mei maʻu ʻe Pita mo Koniliusi kapau naʻe ʻikai ke na ngāue ʻo fakatatau ki he meʻa naʻá na maʻú?

ʻOtu lea ki he ʻotu lea

Ko ha foʻi moʻoni fekauʻaki mo e fakahā ʻoku fakahaaʻi mai ʻi he fakamatala ko ʻení ʻoku fakahā ʻe he Tamai Hēvaní ʻa ʻEne moʻoní ʻi he ʻotu lea ki he ʻotu lea (vakai, 2 Nīfai 28:30).

Fakatokangaʻi ange naʻe ʻikai ke maʻu leva ʻe Koniliusi pe ko Pita ʻa e fakamatala kotoa pē naʻe maʻu ʻe he ʻOtuá maʻaná. Naʻe fakahā ange ʻe he ʻāngeló kia Koniliusi ke kumi kia Pita, pea “te ne tala kiate koe ʻa e meʻa totonu ke ke faí” (Ngāue 10:5–6). Hili hono maʻu ʻe Pita ʻene mata meʻa-hā-maí, naʻá ne “fifili … ʻi hono lotó pe ko e hā hono ʻuhinga ʻo e meʻa kuó ne mamata aí” (Ngāue 10:17). Naʻe ʻikai mahino kakato kiate ia ʻa e ʻuhinga ʻo e meʻa-hā-maí kae ʻoua kuó ne fetaulaki mo Koniliusi.

Naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻa e founga ʻe lava ke hoko ai ʻeni kiate kitautolú. Mamata ʻi he foʻi vitiō ko e “Patterns of Light: Spirit of Revelation” (3:04), ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org, pe lau ʻa e fakamatala ko ʻení.

ʻĪmisi
ʻEletā Tēvita A. Petinā, Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. 2020.

Ko e ulo māmālie mai ko ia ʻa e laʻaá ʻi heʻene hopo haké, ʻoku hangē ia ko hano maʻu ha pōpoaki mei he ʻOtuá ʻi he “ʻotu lea ki he ʻotu lea, ʻa e akonaki ki he akonaki” (2 Nīfai 28:30). Ka ko e taimi lahi tahá ʻoku ʻomi fakakongokonga ʻa e fakahaá ʻo fakatatau ki heʻetau fakaʻamú, moʻui tāú, mo e mateuteú. … ʻOku hoko ʻa e fakahā ko ʻení ko ha meʻa angamaheni kae ʻikai ke hāhāmolofia.

(David A. Bednar, “Ko e Laumālie ʻo e Fakahaá,” Liahona, Mē 2011, 88)

1. Tali e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa akó:

  • ʻE hoko fēfē nai ia ko ha tāpuaki ʻa hono foaki māmālie mai ʻe he Tamai Hēvaní ʻa e fakahaá kae ʻikai fakaʻangataha pē?

  • Ko e hā ha ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisi ʻe lava ʻe he sīpinga ko ʻení ʻo tokoniʻi kitautolu ke tau fakatupulakí?

Ngāueʻi ʻo e fakahaá

Koeʻuhí naʻe ngāue ʻa Koniliusi mo Pita ʻo fakatatau ki he ngaahi fakahā naʻá na fuofua maʻú, naʻe tāpuekina kinaua ʻaki ha mahino kakato ange. ʻOku fakatātaaʻi ʻe he meʻá ni ha moʻoni ʻe taha ʻoku maʻu ʻi he Ngāue 10: ʻE tāpuekina kitautolu ʻe he Tamai Hēvaní ʻaki ha toe fakahā kehe ʻi heʻetau muimui ki he fakahā ʻoku tau maʻú.

Naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Lānolo A. Lasipeni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻa e mahuʻinga ʻo e ngāue ʻi he fakahā mei he Tamai Hēvaní. Mamata ʻi he foʻi vitiō ko e “Let the Holy Spirit Guide,” ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org, mei he taimi 14:41 ki he 15:19, pe lau ʻa e fakamatala ko ʻení.

ʻĪmisi
Laʻitā Fakaʻofisiale (ʻi Sune 2016) ʻo ʻEletā Ronald A. Rasband ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá.

Kapau te tau tokanga ki he ngaahi ueʻi ʻoku tau maʻú, te tau tupulaki ʻi he laumālie ʻo e fakahaá mo maʻu ha ʻilo mo ha fakahinohino lahi ange mei he Laumālié. Kuo folofola mai ʻa e ʻEikí, “Falala ki he Laumālie ko ia ʻoku tākiekina ke faileleí” [Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 11:12].

ʻOfa ke tau fakamātoato ʻi hono ui kitautolu ʻe he ʻEikí ke “mou fiefia, he te u tataki atu ʻa kimoutolu” [Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 78:18]. ʻOkú Ne tataki kitautolu ʻaki ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní. ʻOfa ke tau moʻui ʻo ofi ki he Laumālié, ʻo ngāue fakavavevave ʻo fakatatau ki hotau ngaahi fuofua ueʻi fakalaumālié, mo ʻiloʻi ʻoku nau hoko mai mei he ʻOtuá.

(Ronald A. Rasband, “Tuku ke Taki ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní,” Liahona, Mē 2017, 96)

  • Te tau lava fēfē nai ʻo teuteuʻi kitautolu ke tau maʻu fakahā?

Ko e fakahā maʻa hoʻo moʻuí

2. Tali ha fehuʻi ʻe ua pe lahi ange ʻi he ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa akó:

  • Ko e hā kuó ke ako fekauʻaki mo e fakahaá ʻa ia ʻe lava ʻo tokoni atu ʻi ho ngaahi tūkunga fakatāutahá?

  • Ko e hā ha fakahā kuo foaki atu ʻe he Tamai Hēvaní ʻoku fiemaʻu ke ke ngāueʻi, pea te ke ngāueʻi fēfē nai ia?

  • Ko e hā ha meʻa kuó ke ako ʻe lava ʻo tokoni atu ke ke sio ai ki he ʻofa ʻa hoʻo Tamai Hēvaní kiate koé?

Fili Pē: Fie Ako Lahi Ange?

Te u ʻiloʻi fēfē nai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní?

Fakakaukau ke mamata ʻi he foʻi vitiō ko e “Feeling the Holy Ghost” (3:17), ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org, ke fanongo fekauʻaki mo e ngaahi founga kehekehe ʻoku ongoʻi mo fakatokangaʻi ʻai ʻe he kakaí ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní.

Ko e hā ʻoku totonu ke u fai kapau ʻoku ʻikai ke u ongoʻi ʻoku ou maʻu ha fakahā mei he Tamai Hēvaní, neongo ʻeku fekumi ki aí?

Naʻe fakamatala ʻa ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

ʻĪmisi
ʻEletā Tēvita A. Petinā, Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. 2020.

ʻOku fiemaʻu ʻe he ʻOtuá ke fai hotau lelei tahá pea ngāue leva ʻo ʻikai tali ke fakakounaʻi kitautolu, ʻi he taimi ʻoku lahi ai ʻa e ngaahi meʻa taʻepau mo faingataʻa ʻoku tau fehangahangai mo ia ʻi heʻetau moʻuí (vakai, 2 Nīfai 2:26), pea falala kiate Ia. Mahalo he ʻikai ke tau sio ki ha kau ʻāngelo, fanongo ki ha ngaahi leʻo fakalangi, pe maʻu ha ngaahi ongo fakalaumālie mālohi. Mahalo te tau toutou vilitaki atu pē ʻi he lotu mo e ʻamanaki lelei—kae ʻikai ha fakapapauʻi moʻoni mai—ʻoku tau ngāue ʻo fakatatau ki he finangalo ʻo e ʻOtuá. Ka ʻi heʻetau fakaʻapaʻapaʻi ʻetau ngaahi fuakavá mo tauhi ʻa e ngaahi fekaú, pea toe lahi ange ʻetau feinga maʻu pē ke fai ʻa e meʻa ʻoku totonú pea ke hoko ʻo lelei ange, te tau lava ke ʻaʻeva mo falala moʻoni ʻe tataki ʻe he ʻOtuá ʻetau ngaahi laká.

(David A. Bednar, “Ko e Laumālie ʻo e Fakahaá,” Liahona, Mē 2011, 90)

Ko e hā ha ngaahi tōʻonga pe ngāue te nau lava ʻo taʻofi au mei hono maʻu ʻo e fakahaá?

Naʻe pehē ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Laʻitā fakaʻofisiale ʻi he 2020 ʻo ʻEletā Tēvita A. Petinā, Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá.

“… ʻI he folofolá, ʻoku toutou fakamatalaʻi ai e tākiekina ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní “ko ha kihiʻi leʻo-siʻi” (1 Ngaahi Tuʻi 19:12; 1 Nīfai 17:45; vakai foki, 3 Nīfai 11:3) pea mo ha “leʻo ʻoku fuʻu vaivai ʻaupito” (Hilamani 5:30). Koeʻuhí he ʻoku fanafana fiemālie mo pelepelengesi mai ʻa e Laumālié kiate kitautolú, ʻoku mahino ngofua leva ʻa e ʻuhinga ʻoku totonu ke tau siʻaki ai ʻa e faiva taʻe-feʻungá, ponokalafí, ngaahi meʻa mo e ngaahi tōʻonga fakatupu ʻauha ʻoku nau maʻunimā kitá. ʻE lava ʻe he ngaahi meʻangāue ko ʻeni ʻa e filí ʻo fakavaivaiʻi pea aʻu ʻo nau fakaʻauha ʻetau malava ko ia ke fakatokangaʻi mo tali ʻa e ngaahi pōpoaki ʻa e ʻOtuá ʻoku fakahoko fakalongolongo mai ʻi he mālohi ʻo Hono Laumālié.

(David A. Bednar, “Ko e Laumālie ʻo e Fakahaá,” Liahona, Mē 2011, 88)

Ko e hā ha meʻa te u lava ʻo fai ke fakatupulaki ai ʻekui malava ke maʻu fakahaá?

Naʻe pehē ʻe Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí:

ʻĪmisi
Laʻitā fakaʻofisiale ʻo Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi naʻe faitaaʻi ʻi Māʻasi 2018.

Ko ha founga mahuʻinga ʻo e feʻunga ke maʻu ha fakahaá ko e hokohoko atu ʻetau tokoní mo e ngāué. ʻOku ou fakatokangaʻi ʻi heʻeku ako ʻa e folofolá ko e lahi taha hono maʻu ʻe he fānau ʻa e ʻOtuá ʻa e fakahaá ko e taimi ʻoku nau fai ai ha ngāué, ʻo ʻikai ʻi he taimi ʻoku nau nofo noaʻia ai ʻi honau nofoʻangá ʻo tatali ki he ʻEikí ke Ne toki fakahā ange ʻa e fuofua meʻa ke faí. …

Te tau toki maʻu e ueʻi ʻa e Laumālié hili ʻetau fai ʻa e meʻa kotoa te tau lavá, ʻi heʻetau tuʻu ʻo ngāue ʻi he laʻaá kae ʻikai nofo noaʻia ʻi he malumalú ʻo lotu ke maʻu ha fakahinohino ki he fuofua meʻa ke faí. ʻOku toki hoko mai ʻa e fakahaá ʻi he taimi ʻoku ngāue ai e fānau ʻa e ʻOtuá.

Ko ia tau fai ʻa e meʻa kotoa te tau lavá. Pea tau tatali leva ki he ʻEikí ki Heʻene fakahaá. ʻOku ʻi ai pē ʻEne taimi ki hono fakahoko ʻa e ngaahi meʻá.

(Dallin H. Oaks, ”In His Own Time, In His Own Way,” Ensign, Aug. 2013, 22, 24)

Ke maʻu ha ngaahi fokotuʻu lahi ange ki he founga ke fakatupulaki ai hoʻo malava ke ongoʻi ʻa e Laumālié mo maʻu ha fakahaá, fakakaukau ke lau ʻa e “Feeling the Spirit” (Paul VanDenBerghe, New Era, Oct. 2011, 26–29).