Ngaahi Pulusinga Kimuʻá
8: Fetuʻutakí: Kole pea Fakafanongo


8

Fetuʻutaki: Kole pea Fakafanongo

Fakalaulauloto:Kuo ʻi ai nai haʻo aʻusia ʻa ia naʻe tali ai ʻe he Tamai Hēvaní hoʻo ngaahi lotu fekauʻaki mo hoʻo ngāué, pisinisí, pe ko hoʻo akó?

Mamata:“Creating Lift” (ʻIkai ha foʻi vitiō? Lau ʻa e peesi hono hokó.)

Aleaʻi:Ko e hā e founga ʻoku pehē ʻe Palesiteni ʻUkitofa te tau lava ai hiki hake kitautolu mei he tokanga ki māmaní? ʻOku ʻi ai nai ha taimi ʻoku ʻikai ke tau fakatokangaʻi ʻa e tali ki heʻetau ngaahi lotú? ʻOku hoko nai ʻa e fakafanongó ko ha konga mahuʻinga ʻo e lotú?

Lau ʻa e:Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 8:2; mo e lea naʻe fai ʻe ʻEletā Nalesoni (ʻi he toʻomataʻú)

Aleaʻi:Aleaʻi fakakulupu ʻa e ongo fehuʻi ko ʻení: Ko e hā ʻoku hoko ai ʻa e fakafanongó ko ha poto ʻoku fie maʻú? ʻE lava fēfē ʻa e fakafanongo tokangá ʻo tokoni ki heʻetau ngāué?

Akoako Fakahoko:Fakahoko ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ke ako ai ke fakaleleiʻi hoʻo poto ʻi he fakafanongó:

  • Lau fakakulupu ʻa e ngaahi sitepu ʻi laló pea aleaʻi nounou kinautolu.

  • Kole ki ha mēmipa ʻe toko taha pe toko ua ʻo e kulupú ke fakamatala ki he toengá haʻanau palopalema pe fehuʻi. ʻOku totonu ke feinga ʻa e tokotaha kotoa ke fakafanongo, mo muimui ʻi he ngaahi sitepu ko ʻení.

  • Fehuʻi ki he kau mēmipa ʻo e kulupú pe ko e hā naʻa nau ongoʻi ʻi he taimi naʻe feinga moʻoni ai ʻa e kulupú ke fakafanongó.

ʻĪmisi
communication circle

Fanongo Tokanga

  • Tokanga ki he ngaahi lea ʻa e toko taha ʻoku leá mo e māfiunga hono sinó.

  • ʻOua te ke fakahohaʻasi.

Fakahoungaʻi

  • Sio ki he tokotaha ʻoku leá.

  • Ngāue ʻaki e fanga kiʻi lea iiki hangē ko e “ʻio” pe “sai.”

  • Fakamālō ki he tokotaha leá.

Toe vakaiʻi

  • Pehē ange: “ʻA ia, ko hoʻo ʻuhingá. …”

  • Peá ke toe talaange ʻa e meʻa naʻá ke fanongo ki aí.

Fehuʻi

  • Fehuʻi ange: “Naʻe mahino nai kiate au?”

  • Tatali ki ha tali pea fakafanongo.

Tukupā:Tukupā ke ke fakahoko ʻa e ngaahi ngāue ko ʻení he lolotonga ʻo e uiké. Fakaʻilongaʻi ʻa e fanga kiʻi puhá ʻi he taimi kuó ke fakakakato ai e ngāué takitaha:

  • Ako fakahoko ʻa e ngaahi sitepú ke fakafanongo lelei ange ai ki ho fāmilí:

    • Kole ki ha mēmipa ʻo e fāmilí ke fakamatalaʻi ha palopalema pe fehuʻi ʻoku fehangahangai mo ia.

    • Akoako fakahoko ʻa e ngaahi sitepu ki he fakafanongó ʻi hoʻo fanongo ki he palopalema ko ʻení.

  • Akoʻi ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ki ho fāmilí.

  • Hokohoko atu hono akoako fakahoko e tefitoʻi moʻoni fakavaʻe kimuʻá.

Creating Lift [Ko e ʻAi ke Kaké]

Kapau ʻoku ʻikai ke mou lava ʻo mamata ʻi he foʻi vitioó, lau ʻa e fakamatala ko ʻení.

ʻĪmisi

PALESITENI ʻUKITOFA: Ke lava ha vakapuna ʻo mavahe mei he kelekelé, kuo pau ke ke ʻai ia ke mahiki hake. ʻI he puna vakapuná, ʻoku lava ke mahiki hake ia ʻi he taimi ʻoku puhiʻi atu ai e ʻeá ʻi ʻolunga he ongo kapakaú ʻi ha founga ʻe mālohi ange ai e ʻea ʻoku puhi atu ʻi he lalo kapakaú kae ʻikai ko ʻolunga. ʻI he taimi ʻoku mālohi ai e mahiki ʻa e vakapuná ʻo lahi ange ia ʻi he fusi ʻa e kalāvité ki laló, ʻe mavahe hake leva ʻa e vakapuná mei he kelekelé pea lava ʻo puna.

ʻI he founga tatau pē, te tau lava ʻo hikiʻi hake ʻetau moʻui fakalaumālié. ʻI he taimi ʻoku lahi ange ai e mālohi ʻokú ne teke hake kitautolu ki he langí ʻi he ngaahi ʻahiʻahi mo e ngaahi faingataʻa ʻoku nau fusi hifo kitautolu ki laló, te tau lava ʻo puna fakatuputupulangi ke aʻu ki he ʻafioʻanga ʻo e Laumālié.

Neongo ʻoku lahi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻokú ne tokoniʻi kitautolu ke tau mahiki haké, ka te u nofotaha pē ʻi he tefitoʻi moʻoni ʻe taha.

[Lotú!]

Ko e lotú ko e taha ia ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻokú ne hikiʻi hake kitautolu. ʻOku maʻu ʻe he lotú ʻa e mālohi ke hiki hake kitautolu ke tau mavahe hake mei he ngaahi [meʻa ʻo e māmaní ʻoku tau hohaʻa ki aí. ʻE lava e lotú] ʻo [hiki hake kitautolu ʻo] tau fakalaka hake ʻi he ngaahi ʻao ʻo e siva ʻa e ʻamanakí mo e fakapoʻulí ki ha tafaʻaki langi ʻoku maama mo maʻá.

Ko e taha ʻo e ngaahi tāpuaki mo e ngaahi faingamālie maʻongoʻonga taha ʻoku tau maʻu ko e fānau ʻa ʻetau Tamai Hēvaní, ko e lava ko ia ke tau fetuʻutaki mo Iá. Te tau lava ʻo talanoa kiate Ia ʻo kau ki he ngaahi meʻa ʻoku tau aʻusia ʻi he moʻuí, ngaahi faingataʻaʻiá, mo hotau ngaahi tāpuakí. ʻE lava ke tau fakafanongo pea maʻu ha tataki fakalangi mei he Laumālie Māʻoniʻoní [ʻi ha taimi pe faʻahinga feituʻu pē].

(Dieter F. Uchtdorf, “Ko e Lotú mo e Tafaʻaki Langi Lanu Puluú,” Ensign pe Liahona, Sune 2009, 5--6; ko e ngaahi lea ʻoku haʻí naʻe tānaki mai ʻe Palesiteni ʻUkitofa ʻi ha ʻinitaviu ʻi Māʻasi 2014)