Seminelí
Molonai 10:8–25: “ʻOku Tupu Meia Kalaisi ʻa e Meʻafoaki Lelei Kotoa Pē”


“Molonai 10:8–25: ‘ʻOku Tupu Meia Kalaisi ʻa e Meʻafoaki Lelei Kotoa Pē,’” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“Molonai 10:8–25,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

Molonai 10:8–25

“ʻOku Tupu Meia Kalaisi ʻa e Meʻafoaki Lelei Kotoa Pē”

ʻĪmisi
ko hono maʻu ha meʻaʻofa

Ko e hā ha meʻaʻofa kuó ke maʻu naʻá ne fakahoko ha liliu mahuʻinga ʻi hoʻo moʻuí? Ko e hā naʻe talaatu ʻe he meʻaʻofa ko ʻení fekauʻaki mo e tokotaha naʻá ne foaki atu iá? Naʻe fakamoʻoni ʻa Molonai ki he ngaahi meʻafoaki kuo foaki ʻe he ʻOtuá ki Heʻene fānaú ʻo fakafou ʻi he Laumālié ke ʻaonga kiate kinautolu. Naʻe naʻinaʻi leva ʻa Molonai ki he kau laukongá ke nau ʻiloʻi mo maʻu ʻa e ngaahi meʻafoaki fakalaumālie ko ʻení. ʻE lava ke tokoni ʻa e lēsoni ko ʻení ke ke fekumi ki he ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié.

Tokoni ke ongoʻi ʻe he kau akó ʻoku fakaʻapaʻapaʻi mo fakamahuʻingaʻi kinautolu. Ko e tokotaha ako kotoa pē ko ha fānau ia ʻa e ʻOtuá ʻoku makehe hono ngaahi ʻulungāngá, talēnití, mo e ngaahi meʻafoakí. Tokanga pea fakatokangaʻi ʻa e taimi ʻoku feinga ai ʻa e kau akó ke tokoni ʻi ha ngaahi founga leleí. Poupouʻi ha ʻulungaanga ʻo e tali leleí mo e ʻofá ʻi he kau mēmipa kotoa ʻo e kalasí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau ako fekauʻaki mo e ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié. Te nau lava ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi tokoni ki he ako folofolá hangē ko e fakamatala ki he Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí ko e “Ngaahi Meʻafoaki Fakalaumālié,” ʻoku maʻu ʻi he topics.ChurchofJesusChrist.org.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ngaahi Meʻafoaki

Fakakaukau ki ha niʻihi ʻo e kau foaki meʻaʻofa lelei taha ʻokú ke ʻiló.

  • Ko e hā ha ngaahi ʻulungaanga ʻoku maʻu ʻe he kakai ko ʻení ʻokú ne ʻai ke nau hoko ko ha kau foaki meʻaʻofa leleí?

Naʻe akoʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻEne kau ākongá fekauʻaki mo ha taha ʻo e ngaahi ʻulungaanga ʻo e Tamai Hēvaní ʻi he Mātiu 7:9–11. Lau ʻa e ngaahi veesi ko ʻení, ʻo kumi ʻa e meʻa naʻe ʻakoʻi ʻe he Fakamoʻuí fekauʻaki mo e Tamaí.

Fakakaukau ke hiki ʻa e ngaahi tali ʻa e kau akó ki he fehuʻi ko ʻení ʻi he palakipoé. Fakatatau mo e ngaahi tali ʻa e kau akó, te mou lava ʻo lau fakakalasi ʻa e ngaahi veesi ʻoku hiki atu ʻi he ngataʻanga ʻo e fehuʻí.

Te ke maʻu he ʻahó ni ha faingamālie ke ako fekauʻaki mo e ngaahi meʻafoaki mei he ʻOtuá ʻa ia ʻoku ui ko e ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié pe ngaahi meʻafoaki fakalaumālié. ʻI hoʻo akó, fakakaukau ki he founga ʻoku hoko ai e ngaahi meʻafoaki ko ʻení ko ha fakamoʻoni ʻo e ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi kiate koe mo e niʻihi kehé. Fakakaukau foki ki he founga ʻe lava ke tākiekina ai hoʻo houngaʻia mo e ʻofa ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí ʻi hono tāpuakiʻi koe ʻaki e ngaahi meʻafoaki ko ʻení.

Ngaahi meʻafoaki fakalaumālie mei he ʻOtuá

Fakaʻaliʻali ʻa e fakaʻuhinga ko ʻení ke lava ʻe he kau akó ʻo fakakau ia ʻi heʻenau tohinoa akó.

ʻE lava ke fakaʻuhingaʻi ʻa e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié ko ha “ngaahi tāpuaki pe ngaahi tuʻunga malava ia ʻoku foaki ʻe he ʻOtuá ki Heʻene fānaú ʻo fakafou ʻi he mālohi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní. ‘Oku foaki mai ʻa e ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié ke tāpuekina mo ʻaonga kiate kinautolu ʻoku ʻofa ki he ʻOtuá mo feinga ke tauhi ʻEne ngaahi fekaú. (Vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 46:9.)” (Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí, “Ngaahi Meʻafoaki Fakalaumālié,” topics.ChurchofJesusChrist.org).

Lau ʻa e Molonai 10:8, ʻo kumi ʻa e meʻa naʻe akoʻi ʻe Molonai fekauʻaki mo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié.

  • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié mei he veesi ko ʻení?

Ko e moʻoni ʻe taha ʻoku lava ke tau ako mei he veesi ko ʻení ʻoku foaki ʻe he ʻOtuá ki Heʻene fānaú ʻa e ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié ke ʻaonga kiate kinautolu.

  • ʻOkú ke pehē te tau lava fēfē ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi tāpuaki pe ivi malava ʻoku foaki mai ʻe he ʻOtuá, ke tokoniʻi kitautolu pe niʻihi kehé ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní?

Fakakaukau ki ha ngaahi fehuʻi ʻokú ke kei maʻu fekauʻaki mo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié. Hiki e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa akó. ʻI he hokohoko atu hoʻo akó, kumi ha ngaahi akonaki ʻe tokoni ke tali hoʻo ngaahi fehuʻí.

Fakakaukau ke fakaafeʻi ʻa e kau akó ke vahevahe ha niʻihi ʻo ʻenau ngaahi fehuʻí. ʻE lava ke ke hiki kinautolu ʻi he palakipoé. ʻE lava ke maʻu ʻe he kau akó ha ngaahi fehuʻi faitatau mo ʻení: Ko e hā ha ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié? Ko e hā ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālie kuo tāpuekina ʻaki au ʻe he ʻOtuá? Te u lava fēfē ʻo maʻu ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālié?

Ko e hā ha ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié?

Naʻe vahevahe ʻe Molonai ha ngaahi sīpinga ʻe niʻihi ʻo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālie ʻe lava ke foaki mai ʻe he ʻOtuá kiate kitautolú. Lau ʻa e Molonai 10:9–16, ʻo kumi ʻa e ngaahi sīpinga ko ʻení.

ʻE ala tokoni ke ʻiloʻi ʻe lava ke ʻuhinga ʻa e akonaki ʻaki ʻa e “lea ʻo e potó” (veesi 9) ki he malava ke tokoniʻi ʻa e niʻihi kehé ke fakaʻaongaʻi ʻa e fakaʻutoʻuta leleí pe fakaʻaongaʻi ʻenau ʻiló; ʻe lava ke ʻuhinga ʻa e akonaki ʻaki ʻa e “lea ʻo e ʻiló” (veesi 10) ki he malava ke tokoni ki he niʻihi kehé ke nau ʻiloʻi ʻa e ʻOtuá mo ʻEne ngaahi fonó; pea ʻe lava ke ʻuhinga ʻa e “ngaahi faʻahinga lea kehekehe kotoa pē” (veesi 15) ki he malava ke lea ʻi ha ngaahi lea fakafonua muli pe taʻeʻiloá.

  • Ko e hā ha ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié naʻe lau ki ai ʻi he ngaahi veesi ko ʻení?

  • Ko e hā ha ngaahi sīpinga ʻo ha founga kuó ke mamata ai ki hono fakahaaʻi ʻo e ngaahi meʻafoaki ko ʻení?

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Pulusi R. Makongikī (1915–85) ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ko e “ngaahi meʻafoaki fakalaumālié ʻoku lauikuonga pea ʻoku taʻefakangatangata hono kehekehé” (A New Witness for the Articles of Faith [1985], 371).

ʻE lava ke ke fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau fakakaukau ki ha ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālie ʻe lava ke tāpuekina ʻaki kinautolu ʻe he ʻOtuá ʻo tānaki atu ki he ngaahi meʻa ʻoku hiki atu ʻi he Molonai 10. Kapau ʻe fiemaʻu, te ke lava ʻo vahevahe ha ngaahi sīpinga hangē ko ʻení.

ʻE lava ke tāpuekina kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻaki ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālie ʻoku ʻikai hano ngataʻanga, kau ai ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí, fakahā fakatāutahá, tupulaki ʻetau malava ke tauhi ʻa e ngaahi fekaú, mo hono ongoʻi ʻo e ʻofa faka-Kalaisí ki he niʻihi kehé.

Ke teuteuʻi ʻa e kau akó ke aleaʻi ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení, fakaafeʻi kinautolu ke fakakaukau ki ha ngaahi taimi ʻi heʻenau moʻuí kuo tāpuekina ai kinautolu ʻaki ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālie mei he ʻOtuá. Te ke lava ʻo fakaafeʻi kinautolu ke vahevahe ha ngaahi sīpinga ʻoku ʻikai fuʻu fakataautaha. Te ke lava foki ʻo vahevahe ha ngaahi sīpinga mei hoʻo moʻuí.

  • Ko e hā ʻokú ke ako fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní ʻi he taimi ʻokú ke fakakaukau ai ki he ngaahi meʻafoaki ʻokú Ne finangalo ke foaki maʻatautolú?

  • ʻE tokoniʻi fēfē kitautolu ʻe he ngaahi meʻafoaki fakalaumālié ke tau hoko ʻo tatau ange mo e ʻOtuá?

Te tau lava fēfē ʻo maʻu ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālié?

Lau ʻa e Molonai 10:24–25, 30, ʻo kumi ʻa e meʻa naʻe akoʻi ʻe Molonai fekauʻaki mo hono maʻu ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālie mei he ʻOtuá.

  • Ko e hā naʻe akoʻi atu ʻe he ngaahi veesi ko ʻení fekauʻaki mo e founga ʻe lava ke tāpuekina ai kitautolu ʻaki ha ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié?

ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi fakamatala ko ʻení ke tokoni ke mahino lelei ange ki he kau akó ʻa e founga te nau lava ai ʻo muimui ki he faleʻi ʻa Molonai ke “puke maʻu” ʻa e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié (Molonai 10:30). Fakakaukau ke fakaʻaliʻali ʻa e ngaahi fakamatala ko ʻení pea fakaafeʻi ha niʻihi ʻe loto-fiemālie ke lau leʻolahi kinautolu.

Naʻe vahevahe ʻe Palesiteni Siaosi Q. Kēnoni (1827–1901) ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ha founga ʻe taha te tau lava ai ʻo fekumi ki he ngaahi meʻafoaki fakalaumālié:

Kapau ʻoku ʻi ai hatau niʻihi ʻoku ʻikai haohaoa, ko hotau fatongiá ke lotua e meʻafoaki te ne ʻai ke tau haohaoá. … ʻOku ʻikai totonu ke pehē ʻe ha taha, “ʻIo, he ʻikai ke u lava ʻe au; ko hoku natulá pē ia ʻoʻoku” ʻOku ʻikai fakatonuhiaʻi ia heni, he ko e ʻuhinga ia kuo talaʻofa ai e ʻOtuá ke … foaki e ngaahi meʻafoaki te ne fakangata [hotau ngaahi vaivaí]. (George Q. Cannon, “Ko e Fekumi ki he Ngaahi Meʻafoaki Fakalaumālié,” Ensign pe Liahona, ʻEpeleli 2016, 80)

Naʻe fakamatala ʻa Palesiteni Henelī B. ʻAealingi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ki ha founga ʻe taha ʻe lava ke tau taau ai mo e ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié:

ʻOku tau maʻu e ngaahi meʻafoaki fakalaumālié ʻi hono tauhi e ngaahi fekaú mo e feinga ke moʻui haohaoá. ʻE fiemaʻu ai e tui kia Sīsū Kalaisí ke tau fakatomala mo fakamaʻa kitautolu ʻo fakafou ʻi Heʻene Fakaleleí. (Henry B. Eyring, “Ngāue ʻaki ʻi he Laumālié,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2010, 59)

  • Ko e hā naʻá ke ako mei he ngaahi fakamatala ko ʻení fekauʻaki mo e ngaahi founga ʻe lava ke tāpuekina ai kitautolu ʻaki ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālié?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ʻa e ngaahi ngāue ʻoku lau ki aí ke feʻunga mo e ngaahi meʻafoaki ʻo e Laumālié?

ʻOange ha taimi ki he kau akó ke nau fakakaukau ki he meʻa kuo nau akó mo e founga te nau fakaʻaongaʻi ai iá ʻaki hono vahevahe ʻa e ngaahi fakahinohino ko ʻení. Hili iá peá ke fakamoʻoni ki he ngaahi moʻoni kuó ke ako ʻi he ʻaho ní pea poupouʻi ʻa e kau akó ke fekumi ki he ngaahi meʻafoaki fakalaumālié.

Fakakaukau ki he meʻa kuó ke ako he ʻahó ni fekauʻaki mo e ngaahi meʻafoaki fakalaumālie ʻokú ke loto ke manatuʻí, kau ai ʻa e founga ʻe lava ke fakahoko ai ʻe he ngaahi meʻafoaki fakalaumālié ha liliu ʻi hoʻo moʻuí. Fakapapauʻi ʻa e meʻa te ke fai ke maʻu lahi ange ai ʻa e ngaahi meʻafoaki fakalaumālie ʻoku finangalo ʻa e Tamai Hēvaní ke tāpuakiʻi ʻaki koé. Lekooti hoʻo ngaahi fakakaukaú mo e ongo fakalaumālié ʻi hoʻo tohinoa akó.