Seminelí
ʻAlamā 47–48: ʻAmalekaia mo Lehonitai


“ʻAlamā 47–48: ʻAmalekaia mo Lehonitai,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)

“ʻAlamā 47–48,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó

ʻAlamā 47–48

ʻAmalekaia mo Lehonitai

ʻĪmisi
tokotaha ʻoku tuʻu ʻi he tumutumu ʻo e moʻungá

Kuó ke fanongo nai ha taha ʻoku pehē, “Kiʻi tuʻo taha pē, he ʻikai hano kovi,” “Kiʻi meʻa siʻi pē,” pe “ʻOku ʻikai kovi ia”? ʻI heʻetau fili ke tukulolo, naʻa mo e kiʻi tukulolo pē ki he ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané, ʻoku tau foaki ai kiate ia ha mālohi kiate kitautolu. ʻOku tau ako ʻi he ʻAlamā 47, ki ha tangata ko Hono hingoá ko Lehonitai naʻe fakavaivai ki hono filí peá ne iku ai ki ha tuʻunga fakatuʻutāmaki ʻaupito pea naʻa mo ha ngaahi tūkunga fakamate. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke tekeʻi e ngaahi feinga ʻa Sētane ke ne maʻu ha mālohi kiate koé.

Tokoni ki he kau akó ke nau longomoʻui ʻi heʻenau akó. ʻI hoʻo faiakó, kumi ha ngaahi founga ke tokoniʻi ai e kau akó ke nau longomoʻui ʻi he akó. Hangē ko ʻení, fai ha ngaahi fehuʻi ʻoku ʻikai hano tali pau ʻa ia ʻokú ne poupouʻi e ngaahi tali ʻoku fakakaukauʻi leleí, pea faʻu ha ngaahi ʻekitivitī ʻokú ne poupouʻi ʻa e kau atú, hangē ko e tā fakatātaá pe tohí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke lau ʻa e 2 Nīfai 28:7–8, 21–22 pea fakakaukau ki ha ngaahi sīpinga ʻo e founga ʻoku fakaʻaongaʻi ai ʻe Sētane e ngaahi founga ko ʻení ʻi hotau kuongá.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ngaahi tauhelé

Kimuʻa pea vahevahe ʻa e fakamatala ko ʻení, fakakaukau ke fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ha meʻa taumātaʻu mo ha mounu pea kole ki he kau akó ke vahevahe ʻa e meʻa ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo e taumuʻa ʻo ha mounu taumātaʻu.

ʻĪmisi
meʻa taumātaʻu mo ha mounu

Ko e mounu taumātaʻú ko ha faʻahinga tauhele ia ʻoku fakaʻaongaʻi ke maʻu ʻa e iká. ʻOku tohoakiʻi ʻe he mounú e tokanga ʻa e iká pea lava ke ne ʻai ʻa e iká ke feinga ke uʻu ia. Pea ʻi he ʻefihia pē ʻa e iká, ʻoku lava ke maʻu leva ia.

Naʻe vahevahe ʻe Palesiteni M. Lāsolo Pālati ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ha ngaahi faitatau ʻi he mounu taumātaʻú mo e ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané. Mahalo te ke fie mamata ʻi he “ʻOiauē ʻa e Palani Olopoto ʻa e Tokotaha Angakoví” mei he taimi 0:43 ki he 2:30, ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org, ke ako fekauʻaki mo e ngaahi fakafehoanaki naʻá ne fakahokó.

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi founga ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe Sētane ke fakataueleʻi kitautolu ke tau faiangahalá?

    Mahalo ʻe ʻilo ʻe he kau akó ha ngaahi founga ʻoku feinga ai ʻa Sētane ke hā ngali manakoa ʻene ngaahi ʻahiʻahí, hangē ko hono ʻomi ha fiefia fakataimi pe manakoá, pe ʻai ke tau ongoʻi hangē ʻoku ʻikai ha fakatuʻutāmaki ʻi he faiangahalá.

  • Ko e hā ka ke ka fie fakaʻehiʻehi ai mei he ngaahi tauhelé ni?

  • Ko e hā ʻe lava ke ne fakafaingataʻaʻiaʻi hono tekeʻi e ʻahiʻahí?

Mahalo te ke manatuʻi naʻe feinga ʻa ʻAmalekaia mo ha kulupu ʻo e kau Nīfai angatuʻú ke liua ʻa e tauʻatāina ʻa e kau Nīfaí mo fakaʻauha ʻa e siasi ʻo e ʻOtuá (vakai, ʻAlamā 46:10). Hili hono taʻofi kinautolu ʻe Molonai mo e kau Nīfai kehé, naʻe hola ʻa ʻAmalekaia ki he kau Leimaná ʻo feinga ke ueʻi hake kinautolu ke nau ʻita ki he kau Nīfaí (vakai, ʻAlamā 46:29–33; 47:1).

Te ke ako he ʻahó ni fekauʻaki mo e toe feinga ʻa ʻAmalekaia ke maʻu ha mālohí. ʻOku tatau ha konga lahi ʻo ʻene ngaahi founga ngāué mo e ngaahi founga ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe Sētane ke fakafepakiʻi ʻaki kitautolu he ʻaho ní. ʻI hoʻo akó, kumi ha ngaahi moʻoni ʻe lava ʻo tokoni atu ke ke fakaʻehiʻehi mei he ngaahi tauhele ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe Sētane ʻi heʻene feinga ke uesia koé.

ʻOku feinga ʻa ʻAmalekaia ke hoko ko e tuʻi ʻo e kau Leimaná

Mahalo ʻe tokoni ke mou vakai mo e kau akó ki he ngaahi sitepu ki hono fakatatau ʻo e ngaahi potufolofola naʻa nau ako ʻi he lēsoni “ʻAlamā 43, 48–50.” ʻE lava ke akoako fakahoko ʻe he kau akó ʻa e ngaahi sitepu ko ʻení ʻi heʻenau ako e talanoa ko ʻení.

Lau ʻa e ʻAlamā 47:1–8, pea kumi pe ko e hā ʻa e ngaahi palani ʻa ʻAmalekaiá ʻi heʻene ʻalu he lotolotonga ʻo e kau Leimaná.

  • Ko e hā naʻe fai ʻe ʻAmalekaia ke ne maʻu ha ivi tākiekina mo ha mālohi ʻi he kau Leimaná?

  • ʻOku faitatau fēfē nai e ngaahi taumuʻa ʻa ʻAmalekaiá mo ia ʻo Sētané? (vakai, 2 Nīfai 26:22).

  • ʻOku kehe fēfē nai e ngaahi taumuʻa ʻa e Tamai Hēvaní maʻaú mei he ngaahi taumuʻa ʻa Sētané? (vakai, Mōsese 1:39). Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke manatuʻi ʻení?

Naʻe tataki ʻa e kulupu ʻo e kau Leimana naʻe fakafisi ke ʻalu ke tau mo e kau Nīfaí ʻe ha tangata ko Lehonitai.

Lau ʻa e ʻAlamā 47:9–12, ʻo kumi ʻa e meʻa naʻe fiemaʻu ʻe ʻAmalekaia ke fai ʻe Lehonitaí.

Fakakaukau ke tā ʻa e fakatātā ko ʻení ʻi he palakipoé ke tokoni ki he kau akó ke fakakaukauloto ki he tūkunga naʻe fakamatalaʻi ʻi he ngaahi veesi ko ʻení.

Hili hono lau e veesi 11, te ke lava ʻo fehuʻi ange, “Ko e hā nai naʻe taʻefakapotopoto ai ke hifo ki he talalo moʻungá ke feʻiloaki mo ʻAmalekaiá?” Hili ia pea ʻe lava ke lau ʻe he kau akó ʻa e veesi 12 pea kumi ʻa e meʻa naʻe kehe hono fai ʻe ʻAmalekaia ʻi hono tuʻo fā ʻo ʻene feinga ke fakalotoʻi ʻa Lehonitai ke feʻiloaki mo iá.

Ke fakatātaaʻi e founga kehekehe ʻa ʻAmalekaiá, te ke lava ʻo tānaki atu ha ngaahi foʻi tao ki he fakatātā he palakipoé ke fakahaaʻi ʻaki ʻa e ʻalu ʻa ʻAmalekaia ʻo meimei aʻu ki he tumutumu ʻo e moʻungá, pea pehē ki heʻene kole ke hifo siʻi mai pē ʻa Lehonitai ki laló.

ʻĪmisi
fakatātā ʻo Lehonitai mo ʻAmalekaia ʻi he Moʻunga ʻAnitipasí
  • Ko e hā ha ngaahi ʻuhinga naʻe fakakaukau ai ʻa Lehonitai ke tali ʻa e fakaafe fakaʻosi ʻa ʻAmalekaiá ʻi he veesi 12?

  • Ko e hā naʻá ke mei talaange kia Lehonitai kapau naʻá ke ʻi heʻene kau taú peá ne kole atu ha faleʻi pe ʻe fetaulaki nai mo ʻAmalekaia pe ʻikai? Ko e hā hono ʻuhingá?

Lau ʻa e ʻAlamā 47:13–19, ʻo kumi e tali ʻa Lehonitai ki he ngaahi feinga kehe ʻa ʻAmalekaiá pea meʻa naʻe hoko tupu mei aí.

  • Ko e hā ha ngaahi founga naʻe faitatau ai e ngaahi founga ʻa ʻAmalekaiá mo e ngaahi founga ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe Sētane ke fakaʻauha ʻaki kitautolú? (Kapau ʻe fiemaʻu, vakai ki he 2 Nīfai 28:7–8, 21–22.)

ʻI he tali ki he fehuʻi kimuʻá, ʻe lava ke talaatu ʻe he kau akó ʻoku vilitaki, olopoto, kākā, mo anga fītaʻa ʻa Sētane. Hangē ko ʻAmalekaiá, ʻe ala feinga ʻa Sētane ke fakalotoʻi kitautolu ke tukutuku hifo māmālie ʻetau ngaahi tuʻunga moʻuí pea fokotuʻu kitautolu ʻi ha ngaahi tūkunga te tau tuʻu laveangofua ai ki heʻene ngaahi ʻohofí. Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke fakaʻilongaʻi ʻa e kupuʻi lea “ʻalu hifó” ʻi ha feituʻu pē ʻoku ʻasi ai ʻi he ʻAlamā 47:10–13. Ko e hā ha foʻi moʻoni ʻokú ke ako mei he fakamatala ko ʻení fekauʻaki mo hono fakatuʻutāmaki ʻo e tukulolo ki he ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané, naʻa mo ha kiʻi fakavaivai siʻisiʻi pē?

Ko hoʻo tauʻi ʻa Sētané

Ko e moʻoni ʻe taha ʻe lava ke tau ako mei he fakamatala ko ʻení kapau te tau tukulolo ki he ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané, naʻa mo ha kiʻi fakavaivai siʻisiʻi pē, ʻoku tau foaki ai kiate ia ha ivi tākiekina lahi ange ke takihalaʻi kitautolu.

Fakakaukau ki he founga kuó ke mamata ai ki hano fakahoko ʻo e foʻi moʻoni ko ʻení ʻi hoʻo moʻuí pe moʻui ʻa e niʻihi kehé. ʻE lava ke tokoni ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ke ke ʻiloʻi ha ngaahi founga ʻe ala feinga ai ʻa Sētane ke ke tuʻu laveangofua ki heʻene ngaahi ʻahiʻahí mo e ngaahi founga ʻe lava ke tokoni ai ʻa e Fakamoʻuí ke maluʻi koe mei he ngaahi ʻahiʻahi ko iá.

Fakakaukau ke fakahoko fakakalasi ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ʻi he palakipoé. Ka ʻikai, te ke lava ʻo fakaʻaliʻali e ngaahi fakahinohino ki he ʻekitivitií pea vahevahe e kau akó ki ha fanga kiʻi kulupu iiki ke nau ngāue fakataha ki ai. ʻE lava ke vahevahe ʻe he kulupu takitaha ʻenau fakatātaá mo e kalasí.

Ke teuteuʻi e kau akó ki he ʻekitivitī ko ʻení, te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi fakamatala fakavitiō ʻa Sisitā ʻIleini S. Tolotoni mo Palesiteni Henelī B. ʻAealingi ʻi he konga “Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá.”

  • Sitepu 1: Tā ha toʻu tupu ʻoku tuʻu ʻi ʻolunga ʻi ha moʻunga. Hiki ʻi he konga ki lalo ʻo e moʻungá ʻa e ngaahi ʻahiʻahi pe ngaahi founga ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe Sētane ke feinga ke tau “ʻalu hifo” siʻisiʻi ai koeʻuhí ke ne maʻu ha mālohi kiate kitautolu. Fakapapauʻi ʻokú ke tuku ha ʻatā ʻi he vahaʻa ʻo e toʻu tupú mo e ngaahi ʻahiʻahi ʻokú ke lisí ke ʻi ai ha feituʻu ʻatā ki he sitepu 2.

  • Sitepu 2: Hiki ʻi ʻolunga ʻi he moʻungá ha niʻihi ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoni pe ngaahi akonaki kuo tuku mai ʻe he ʻEikí te ne lava ʻo maluʻi kitautolu mei he ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané. (Ki ha ngaahi sīpinga, fakakaukau ke ako ha niʻihi ʻo e ngaahi veesi ko ʻení: 1 Nīfai 15:24; Hilamani 5:12; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 10:5; 11:12–13; 20:22; 87:8.)

Faʻu ha palani

Fakakaukau ki he founga ʻoku ʻaonga ai e ngaahi moʻoni kuó ke ako he ʻaho ní ki hoʻo moʻuí. Fakakaukau ke lekooti haʻo ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻi ko ‘ení:

Fakaʻaliʻali e ongo fehuʻi ko ʻení pea fakaafeʻi e kau akó ke lekooti ʻenau ngaahi talí ʻi heʻenau tohinoa akó.

  • Ko e fē ha taimi kuó ke tekeʻi ai e ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané ʻaki hono fakaʻaongaʻi e ngaahi meʻangāue kuo ʻoatu ʻe he ʻEikí kiate koé?

  • Te ke feinga fēfē nai ke fekumi lelei ange ki he tokoni ʻa e ʻOtuá ke matuʻuaki e ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané?

Fakaafeʻi ha kau ako loto fie ngāue ke vahevahe ʻenau ngaahi tali ki he fehuʻi ʻuluakí. Talaange ʻoku ʻikai totonu ke nau vahevahe ha meʻa ʻoku fuʻu fakataautaha pe toputapu.

Poupouʻi e kau akó ke tekeʻi e ngaahi ʻahiʻahi ʻa Sētané ʻaki ʻenau ngāueʻi e ngaahi fakakaukau mo e ngaahi ongo naʻa nau hiki ʻi heʻenau tohinoá. Fakamoʻoni ki he mālohi ʻo e Fakamoʻuí ke tokoniʻi kinautolú.